Saatlik sayfa görüntüleme limitine ulaştınız. 1 saat bekleyebilir veya abone olup limitinizi yükseltebilirsiniz.
GeŞ A V a T T b KİT 5 " S Ca dBi v Di ei M e LA ÜB ü İ e D n e ÇAS p SAYFA 3 26 MAYIS 1936 SALİ Macaristan Mektupları: Macar turizminin m k varaca- Macar atlarına binere İ KA gınız Esterhazi'ler şatosunda köy lerin meşhur palotaş, ongareze, Çar- daş gibi danslarını seyretmek" veya dans edenler arasına karışıp KÖY kız- larınm neşesini paylaşmak için __atş: ya; “çiçek kulübü” nün gülğf yuzu çocuklariyle ve oraları kendi mülkü Ülimişsesine sürüp gelişmeame C17 , .başla uğraşan Karoliü ailesiyle tanıs- mak için Zebegeni ye; devlet mah' zenlerinde Tokay şarabı tatmak için Budafok'a; macar ovalarının cins cins hayvanlariyle türlü türlii nebat- larını görüp deniz sonsuzluğunu Kâ” Tada hisaetmek için Keşkemel © 4 debilirsiniz. Bunlar, Macar turizmine Çeşniyi veren güzel köy ve lardır; İstanbulun yanıbaşında va gibi, Bursa gibi... u " — Fakat sekiz milyon macarü bir milyondan fazlasını bamîd"a_" Budapeşte şehri, devletin oldu_g“ gi- bi turizmin de merkezidir. - Bir yer den aldıkları direktife göre elele ver- miş çalışan otel, müze, ıoı““_'ta’ îız caret odası, taksi, banka, dansing. p belki Yyatro, mağaza... ve ne bileyim, bu müesseselerde iş sahibi ola.ntteker teker herkes, Tuna kıraliçesini V Orta Avrupanın en cazibeli şehri hali- Ne getirmeğe uğraşıyor- Sokakları dolaşırken, dükkânlara girip çıkar- ken, bahceleri gezerken, parlamen- toda, otokarda, kahvede, sara.Vd_av her yerde alman intiba budur. Bfr- çok hıçkırdıktan sonra kahkaha - ile “gülüyormuş - gibi birdenbire co.şa.n çingene musikisi; macar devletinin bininci yıl anıtı üzerinde duran at.h ve miğferli heykeller; Buda'nın bir —————————————— (*) 1930 istatistiklerine göre Buda- Peşte'de 1.006.184 kişi vardı. Doğum -nisbeti ©ç 16.7 idi (bütün Macaristanda Y 25;4) evlilik dışında doğan çocukla- - Tin 'nisbeti ise Te 19.9 idi. O tarihtenberi Budapeşte daha kala- böliklaşmıstir. F*7 Budapeşte'ye macarlar divorlar. böyle alzemesi Osmanlı vilayet merkezi olduğu za- manlardan kalma avizelerle süslü taç giyme kilisesi; onu korumak için kı_ı- rulmuşa benziyen Balıkçılar kalesi; eski sarayın önünde, sayılı kaz adım- lariyle dolaşan, otomatik hareketli nöbetçiler; arab asidesini andıran hamurlu ve kırmızı biberli macar gulyaşı; seyircilerini hayrete cl_üşü.- rüp korkutmak istiyen iptidai bir si- nema sahne vazımın mistik düşün- celerinden doğmuş sanılacak kadar hakikat - dışı, gizli elektrik amplle- riyle aydınlatılmış, söylenen mızmar- ların ve ağniyelerin yayılması için hoparlörlerle cihazlanmış, günlük ve aynı zamanda krepdöşin kokan ma- ğaradaki Meryem şapeli; şehir orma- nının gölcüğü etrafma sıralanmış ©- yuncak işlemeli binalar; kıral Bela'- nın tarihini yazmış olan meçhul mu- harririn silik yüzlü heykeli... ve bü- tün bunların ne olduklarını, rolünî'ı sadece ezberlemiş acemi bir aktör gi- bi, durmayıp anlatan kılavı_ız kız, her şey ve her ferd, Macaristan'a para ve macar davasına taraftar - kazandır- mak için seferber edilmiştir. Macar turizmine “para ve macar davasına taraftar... evet, macarların memleketlerine yabancı davet edçtı ken bir taşla iki kuş vurmak iste_dıkî leri muhakkaktır ve macar turizmi yanında bir de macar revizyonizmi vardır. Budapeşte'de kaldığımız bir ha:fta içinde, Budapeşte turizm gazet?cıle- ri sendikasının misafiri olan bı'zleı-, bütün heyetimizle, macar - revizyo> nizm davasının emrine verildik ve birinci günkü ziyafetten başh—y_amk - yukarda saydığım sıra ile - şehri do- laşırken, Sen Gellert hamamlarının suni dalgalı havuzu kenarında otu- rurken, Çeheni banyolarında hamur gibi yuğrulan şişmanlara acırken, Şvab dağmdaki sanatoryomun tepe- sinden Tuna boylarını seyrederken, her zaman ve her yerde, valnız. bu davanmım edehivatını dinledik. Dikkate değeri olan bu edebiyat- haksedeceğim. ilaride Haf di Nasuhi BAYDAR ——— — c0 SON DAKİKA : Avam Kamarasında | B. Eden yine sorguya çekildi Londra, 25 (A.A.) — B- içdem AYETİ kamarasında işçi mebus B- Hende.l' so.- nun bir sualine cevab vererek demiştir ki: “— Hükümetin 16 ıncı maddeye da- ima vermekte olduğu mana her hüküme- tin, süci ve coğrafi durumu ile telifi ka- bil oldukça, her türlü taarruza karşı dur- lîfak mecburiyetinde bulunduğu merke- zindedir.” Bu cevab üzerine B. Henderson, İ- talyanın mütearrız olduğu sabit olunca bunun niçin tatbik edilmediğini sormuş ve B. Eden de milletler cemiyeti konse- yinin bu tarzda tavsiyede bulunmamış olduğunu söylemiştir. Bundan sonra B. Eden Bonner işini izah ederek demiştir ki: “— Bonner, iki habeş tarafından ya- pılan bir ihbar üzerine tevkif edilmiştir. Bunlar Bonnerin avusturyalı kumandan Rudolf Boner olduğunu iddia etmişler ve Bonner de kurşuna dizilmekten kor- karak kaçmıştır ki, italyanlar bu kaçışı kendisinin suçlu olduğu hakkında bir delil saymışlardır. Bununla beraber me- sele tamamen aydxnlanmxştır.” B. Bonner Cibutiye geldi Londra, 25 (A.A.) — Habeşistan'da- ki ingiliz seyyar sıhiye heyetinin müdür müavini B. Bonner'in italyan'lar tarafın. dan serbest bırakılmış olduğu öğrenil- miştir. Keidisinin tevkif edilmesinin hü- viyet tahkiki işinde yayılan bir yanlış- hktan leri gelmiş olduğu söylenmekte- dir. B. Bonner, şimdi Cibutide bulun- ma'stadır ve kuduz bir köpek tarafından ısırılmış olduğundan ftedavi altındadır. Hatırlardadır ki B. Bonner, italyan memurlarından kendisinin Cibutiye gö- türülmesini istemiş idi. Sovyet - japon balık avı | mukavelesi uzaltıldı Moskava, 25 (A. A.) — Müddeti 27 mayıs 1936 da nihayet bulacak olan 23 sonkânun 1928 tarihli sovyet japon ba- lık avı mukavelesiyle ona ekli vesika- ları 31 ilkkânun 1936 tarihine kadar u- zatan müvakkat bir mukavele -bugün dış komiser muavini B. Stomoniakof ile Japonya büyük elçisi B. Ohta ara- sında imza edilmiştir. Kırâl Jorc adalardaki seyahatına devam ediyor Atina, 25 (A. A.) — Kıral ile veli- ahd adalarda yaptıkları seyahate de- vam ederek Kefalonya'ya gelmişler ve Kefalonya saylavı başbakan Metaksas tarafından selâmlanmışlardır. Ada halkı kıralr hararete karşılamış- R. Peker'in İnkılâb Dersleri Ankara ve İstanbul Üniversi- telerinde R. Peker'in verdiği inkı- lâb derslerinde tutulan talebe notları, gözden geçirildikten son- ra, ULUS Bastrmevince kitap ha- linde basılmıştır. 124 sayfa tutan eser, yalnız basma masrafı kar- şılığı olarak her yerde ON KURU- ŞA satılmaktadır. ği geerseseren General Rydz - Smigli Leh ordusu mensublarının politika ile uğraşmalarını istemiyor - General Eduard Rydz - Smingli Varşova, 25 (A.A.) — Havas ajan- sından : Git gide adetâ mareşal Pilsudski'nin yerini tutacak gibi görünen leh ordusu umumi müfettişi general Rydz-smigli Pilsudski lejyonerlerinin koöngresinde bir nutuk söyliyerek şöyle demiştir : “— Faal ordu mensubları, siyasetle meşgul olmamalıdırlar. Eğer siyasa ile iştigal etmek gerekirse ben meşgul o- lurum,,. Pilsudski lejyonları, şimdi hükümet kurumlarının temel taşını teşkil etmek- tedir, General Rydz-Smigli, komünist ve nasyonal sosyalist metodlarının aley- hinde bulunmuş ve lehleri hüsnüniyet- le hareket etmeğe çağırmıştır. hd . Bir Akdeniz * . ittifakı mı? , İstanbul, 25 (Telefonla) — Atinada çıkan Katimerini gazetesinin bugün ver- diği bir habere göre İngiltere, Yuna- nistanı Türkiye ve İspanya ile birlikte milletler cemiyeti çerçevesi içinde bir ittifaka girmeğe davet etmiştir. Gene bu gazete bu anlaşmaya aid paktın, Akde- niz emniyetini muhafaza esasmna göre ha- zırlanmış olduğunu yazmaktadır. (Başı 1. inci sayfada) itleri” gidiyor ve bunların bayrakları- n: Komün ihtilâline iştirâk etmiş bu- atf miktarları ender olan ihtiyar- lardan biri taşıyordu. Bunları takiben sosyalist ve komünist şefleri geliyordu. Bunların arasında bulukari bilbassa B. Blum, hararetle alkışlanmıştır. Arkalarından iki parti- vE mensupları, sendikalar, cumuriyet- çi eski muharipler ve münevverler geç- mişlerdîf- Muhtelif &ruplar arasında hâdiseler Paris, 25 (A.A.) — Sosyalistlerle komünisdcrîn dün “Federeler duvarı”'n- da yapmış oldukları nümayiş, saat 21 de sona ermiştir. Bu saatte son alaylar, mezarlıktan ayrılmışlardır. Bu sırada or- talık kararıyor Ve bandolar hiç durma- dan “Enternasyonal” marşını çalıyordu. #Halkçılar cephesi” mebusları ile mebus Dorya'nın komünist grupları, si- yah bayrak taşıyan anarşistler ve Trotz- ki'nin dördüncü Enternasyonal'i mebus. ları arasında ufak tefek hâdiseler olmuş- tur. Doryo'nun grupları, Moskova'nın fransız siyasasına karışmasına düşman olan Doryo'yu takib ediyorlardı. Trotzki'nin dördüncü Enternasyona- li mebuslarına asıl komünistler “Yuha” diye bağırmışlar ve Per Laşez mezarlı- ğına girmelerine engel olmuşlardır. nümayiş.. Paris, 25 (A.A.) — Popüler gazete 500.î60îişi_ Komün ihtilâlinin yıldönümünü andı Beş yüz bin kişinin iştirâk ettiği ları bastırmak için son derecede reisi avukat Sıtkı dajani bir lideri Salih Abid ile başka bir şefler de hapsolunmuşlardır. takım Arablarla ingiliz askerleri arasında çarpışmalar Londra, 25 (A.A.) — Kudüs'den ge- Kudüste nümayişten sonra yıkılan arab nümayişçileri arasında yeni çarpış- malar olmuştur. Nuf-el-şern hapisha- nesine hücum eden arablar ile Haredah- den yetişen ingiliz askerleri arasındaki çarpışmada bir ingiliz askeri ölmüştür. Arablar polisleri taşa tutuyorlar. Kudüs, 25 (A.A.) — Ayaklanma ha- linde bulunan arablar, Nasıra yakının- da bir kasabada bazı evlerde araştırma- lar yapan polisleri taşa tutmuşlardır. Polisler, silâh kullanmak mecburiye- tinde kalmışlar ve niticede arablardan bir kaç kişi yaralanmıştır. Arab sandalcılar, Hayfada bir ya- Kargaşalıkları bastırmak için — İngiltere Filistinde ciddi tedbirler aldı — Arablar polis ve askerle çarpıştılar Kudüs, 25 (A.A.) — İngiliz hükü- meti, grev neticesinde çıkan karışıklık- şid- detli tedbirler almışlardır. Grevcilerin sene müddetle Kudüsten çıkarılmış ve arab hudi vapuruna bomba atmışlardır. Yahudiler arablarla uyuşmak istiyorlar Kudüs, 25 (A.A.) — Millt yahud meclisi, bir tamim neşretmiştir. Bu ta- mimde bilhassa memleketin imarına çalışan Filistin yahudilerinin sulhcu niyetlerinden bahsedilmekte, işlenilen cinayetler ve yapılan katliamlar pro- testo edilmekte ve arahlarla bir anlaş- ümidini ma zemini bulunacağı izhar len haberlere göre, ingiliz askerleri ile | olunmaktadır , yerler tamir olunuyor. Hükümet, Doarbion ismindeki gün- delik yahudi gazetesini beş gün müd- detle kapatmıştır. Arab şarbayları yerine yahudi şarbaylar getirildi Kudüs, 25 (A.A.) — İngiliz âli ko- miseri, Kudüs, Nablus ve Hebron'un arab şarbayları azlederek yerine yahudi şarbaylar tayin etmiştir. Hayfa limanının arab dok işçisi grev ilân etmişlerdir , Nablusda arablarla yahudiler arasın- da çıkan bir arbedede iki arab ölmüş- tür . si ile Ümanite gazetesi, 500.000 den faz- la insanın iştirâk etmiş olduğu “Federe- ler duvarı” nümayişine uzun ya_z'xlır tahsis etmektedirler. B. Leon Juho, Pöpl gazetesinde şun- ları yazıyor: “Buananevi nümayiş, şimdiki hal ve şartlar içinde Paris komünün kahra- manca hareketinin zihinlerimizde uyan- dırdığı hatıraya umumun müştereken saygı göstermesi gibi bir mahiyet almış- tır. Fakat duymakta olduğumuz sevinç, mesuliyetleri unutturmamalıdır. Artık kaçacak tarafımız yoktur, hemen yapı- cılık faaliyetine girişmeliyiz.” Figaro gazetesinden: “Geçen şubat ayında Sufl sokağında yapılan toplantıdanberi halkçılar cep- yişte bulunmamış idi. Bu cephe, seçim- lerde kazanmış olduğu zaferi kutlamak için 14 haziranda tekrar nümayişlere başlıyacaktır. 14 temmuzda da keza. Halk kütlelerinin yapacakları bu nü- mayişlerin, siyasamızın esaslı bir deği- şikliğe uğraması hususunda ne gibi bir tesiri olacağını şimdiden kestirmek münt bize üzerlerimize almış olduğumuz vahim 500.000 fransız sosyalist ve komünistinin “Tedereler duvarı” önücte ihtilâlinin yıldönümünü andığı Paristen bir gece manzalası kün değildir. Fakat bu nümayişlerin si- yasal hayatta yeni bir âmil teşkil ede- ceği açık bir şeydir.” K hesi şimdiye kadar başka hiç bir nüma. — l LA