12 Mayıs 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

meden şu birkaç rakamla tesbit edile- bilir: » © İngiltere” mesahai sathiye — nufus *“ana vatan — © < ASILI05 , 39,952,377 Manda suretiyle ' veya müstemleke olarak idare etti- ği memleketler: Avrupada: 92,392 6,486,933 Asyada: S,LZT,ASL — 355,432,532 Afrikada: 7,319,793 50,987,312 Amerikada: 10,287,942 13,114,067 Avusturalya: 8,256,568 8,655,742 31,134,376 — 434,686,586 *, Avusturalya yerlileri yok. — © (1) Cedvellere muhtelif kıtalardan | Bazı leketler - alı Bunlar | tetkik etmek istediğimiz mevzu için kâ- — fi materyellerdir. Bir başka nokta da- ha; Buraya aldığımız ithalât ve ihracat takamlarından beher nufusa isabet eden mikdar bu memleketlerin dünya müba- ' p delesine iştirak nisbetlerine göre zen- " “ginliklerini gösterebilirse de o memle- ketlerde mevcud nufusun bu mübadele- den aynı nisbette istifade ettikleri ne- ticesini vermez. Böyle bir netice ancak bu memleketlerde servetin nufüus ara- sında inkisam tarzını gösteren husust bir etüdle çıkartılabilirki bu Bizim Bu — yazıda tetkik etmek M&mı MEvzu — değildir. | kelimenin arasındaki medlül far- lıgnı üçüncü unsur tayin etmekte- “Bü İelimeler enteresan olluğu “için o farkı aydmlatırken amali- .zinden çıkacak; neticelere de :dik- kat edelim: 1. — ağr ana köktür. Güneşin delâletiyle anlaşılmış mefhumlar- dan suyu ifade eder. 2. — ap: ana kök anlamını tem- sil eden prensipal köklerdendir. 3, it: bu mananın bir obje veya süje üzerindeki hâkimiyetine ve aktivitesine işarettir. Not: Büu üç unsur bir araya ge- lince ağabit gibi bir kelime yapar. Apsu ve aptya hem su ile ilgili hem divinit& oldukları için kendi- lerinden çıkan bu kelimele hem su manası hem ruhani bir remz a- ramak hakkımızdır. Türk lehcele: rinden. Yakutçada böyle bir keli- me bulabiliyoruz. O lehçede ağa- biöt ruhanilere mahsus olan bir hi- taptır. Babamız hitabı, papas, ru- hani, din rehperi, keşiş âyin icra eden, ve eski dinlerin ruhanile- ri (2) demektir. ç Allah yolunda bulunan kimse- lere arap dilinin verdiği âbid ve abid isimleriyle bu ağabit arasın- daki yakınlık dikkate değer. Her (2) Pekarski Yakut lügati. kaynağa aoiımc Sümerde büyücülere * ı—-n’ dıı— lerdi. Bu “a - su” nun (ağ' H üs 4 uğ) olduğunu izaha hacet yoktur. 'Yakutçada da “ag” ve “ağa” sulu madlelerin adıdır. (Sıvamak, bulaştırmak, boyamak) fiillerinde olduğu gibi (3). Çuvaş dili eski tip su ismini hâla muhafaza ediyor. Onlar bugün de suya (ah) (4) di- yorlar. d. — iy: manayı ifade eden ta- mamlıyan, 5. — ağ: kelimeyi isimlendiren ve tayin eden unsurlardır. — “Apsu” ya gelince: onda üçün- cü (. * 8) unsuru yalnız saha gös- terir. Gerçekte “apsu” sade geniş- çe bir su demekti. Bunu alabildiği- ne geniş bir su ve bir okyanus ola- rak düşündükleri zaman (. -- z) unsuru ile kıymetlendirerek “ap- zu” yaptılar. Halbuki Hindin “aptya” sında yukarda öğrendiği- yılmasını tanzim etmek rolü var- dı. H.R. TANKUT (Arkası var) KA KI 121 Pekarski Yakut lügati. 141 Aşmarin Çuvaş dili. sarfiyat arasında zaman zaman tabii farklar hasıl olarak binnetice — hazine içit mevsimlik madd?' ihtiyaç'ar belir- diği ve bw itibarla hazine muame'âtın - da bazr borçların Bazı aylarda kısa va - deli bonolarla ödenmesine tevessül olun duğu ve bu mevsimlerde Merkez ban - kalarının harekete gelerek Hazine mua- melâtınr kolaylaştırmak vadisinde bazı müdahalelerle kendilerini mükellef ad- deyledikleri, bu mevzula uğraşanların malümu olduğu cihetle bu hususta da- ha fazla teşrihte bulunmayı zaid adde- deriz.” 1932 yılında yapılmış olan nizamna- menin bu suüretle tadilinde, bu nokta 95 kırkına ve icabında 74 seksenine ka- dar varan bu muamelenin iktrsadi buh- ranın had devresi olan 1932 den son- ra her sene münkeşif bir vaziyette yü - rüven devlet büdçesinin istilzam eyle - diği ihtiyaç derecesine nazaran daha zi- yade tevsii zarurt bulunduğu için de bugünkü tadil teklif yapılmıştır. 7 Umumi heyetin tasvibine iktiran e- den ve esas nizamnamenin 32 inci mad- * dahiş'devlet büdgelerinde, varidatlar *| - göz önünde tütulmuştu. Sermayenin ULUS. ızmmş 1936.SALI. —4 Koy için tetkılıler. 4 ğ & 1933 ithalât ve ihracatinma nufus ba- Fransa E ına inkısamı (| “ana vatan” 550,986 — 41,834,923 R5 j ! , " ğ lümenlr Tef u—sumı— TELEFONLARI: — | TÜRKİYECUMURİYET MERKEZ BANKASI ASYA. veya müstemleke >e ş. . * Memleketler İthalât İhracat | olarak idare etti. rblgf)l't& irketlerinin| iş T DA a Malaya (ingiliz) ——— 130 151 İ ği memleketler: öi eli Umumi heyet dün fevkalâde bir Filistin 136 33 Asyada: 882,313. — 24,858410 ; e Japotya ö 30 | trikadar — ozse0e — antozsz6 | — » : -| toplantı yaparak nizamnamede Suriye - Lübnan Ö 0 Amerikada: oriğe ” < sessla | L NSN 11 < A Kat dylr d gGisikli k 1 Silon n 3* Avustutralyada: — 22,651 97,165 | dürü B. Refi Celal Bayar, gazetelere eğışı l yaplı şrt;ı;(muz ğî :: 11,187,198 60,598,819 :"dfg: hfyfn.ıtn memlî.kemkı ıngor; Türkiye Cumuriyet Merkez Bankası Merkez Bankasının tediye edilmiş ser- Filipin 20 28 ça İtalya ei ımn Te S ea |, Umumi heyeti, dün, Banka merkezinde, | mayesi ile ihtiyat akçesi mecmuuna mu> K rî 16 14 “ana vatan” 310,177 41,176,671 olduğumu; hiç bir sigorta ;u:kıtmîn | fevkalâde olarak toplandı. Celseyi ida - | adil mikdarı tecavüz edemez. Şu kadar Mîn üka 13 12 müstemlekeleri: Föniks ve Millt sigorta şirketlerinin | e meclisi reisi B. Nusret açtı ve top. | ki Maliye Vekâletinin talebi üzerine Türlîîye 10 13 Asyada: 2,664 137,104 | vaziyetine düşmiyeceklerini, Ekonomi |— Tantı için nisabın mevcud olduğunu söy-| Meclisi idare bu mikdar ve vadeyi aza- Hindistan (Felemenk) 9 13 Afrikada: 2,219;000 2,317,778 Bakanlığının gereken tetkikleri yaptır- ledikten sonra, fevkalâde içtimam se - mi üç misline iblâğ edebliir. Bu nevi Büyani g 13 “2,221,564 — 2,454,882 | dığını ve Reassurans'ın, tasfiye edile- Bebini izah eden, idare meclisi raporu | hazine bonolarının iskonto.nisbeti Ma - g ea T . eli okundu, liye Vekâleti ile Banka idare meclisi İtan 8 20 Fel nk tek bir iki şirketin. zavarlarının büyük y A 4 Saşle ” iDa #lindi çai (fransik), * 7 8 g S eleme ! l TRÇE * ömledi Bu rapora göre, esas nizamnamenin | arasşnda takarrur ettirilir. H;:di;îan PAĞRUR ğ p ı'na vatan' ; 34,181 7,935,565 ir kısmını karşılayacağını söyledi. S1 inci maddesi mucibince umumi he - Bu tadil ile, yeni bir kredi şekli ih- Çin n ğ ı Iğüsmmieketen: 4! PK « | yetin fevkalâde bir toplantıya davet | das edilmemiştir. Evvelce kurulmuş o- AMERİKA Aıyadn 1,900)134 — 60,731,025 Tayyare şehıtlerı ihtifali edilmesinin sebebi şudür : lan bir esasın çerçevesi tevsi olunmak- Kanad e 1sa Amerikada: 141,695 — — 183,785 ? 21 Mayıs 1932 tarihinde toplanan u- | la beraber, herhangi bir ihtimal karşı « Neufu:deand Z. m6 2;041,8290 — 60,914,810 İstanbul, 11 — Cuma günü — şehri- | mumt heyetçe kabul edilen hükümler | sındalüzum görülecek hadler göz önün- -huluntin 78 09 Portekiz mizde yapılacak olan tayyare şehitleri | arasında, bankaca iskonto edilebilecek | de bulundurularak, hem vade hem; de Jamaik 55 31 Grün vankal” 92,157 6,825,883 ihtifalinin programı hazırlandı. Türk» | üç imzalı ticari senedlerin Merkez Ban- | mikdar geniş tutulmuştur. Panama, 65 16 Müstemlekeleri: | kuşunun ilk dersi de bugün verildi. Uzurrmayı - 47 5L” Asyada: 22;806 1,211,507 Köşttelia 220 - 65 Afrikada: — 2067904 — 7ass,671 | — 4000: göçmen geliyor —© Küba 35 68 2,090,710 8,350,178 Müttehidi Amerika 38 44 Bülkilin İstanbul, 11 — Bugün Varna ve elçi : g öğz af T Venezüella 28 119 FANELRİR v 304444 8,092;004 Köstenceye "ıkı vapur gıv.tı: Bu vapur Paraguay 20 26 S . larla 4000 göçmen gelecektir. Hondi 26 52 Müstemleke veya Dm'nî 25 25 manda suretiyle y « a ş;“n”““ Ö Va idare ettiği Serseri torpil halâ z memleketler: 1 ğf;îf;; a ığ Afrikada 2,301,064 — 12,439;283 bulunamadı Bolivya 11 20 İspanya İstanbul, 11 — İnebolu açıklarında Ekuador bi 10 “ana vatan” 511,985 — 23,907,145 | geçenlerde görülem bir serseri - torpil AFRİKA Müstemlekeleri: bütün araştırmalara rağmen elan bulü- 'Tunüs 89 45 Afrikada: 333,643 1,042,000 | namadı. Torpilin sürüklenmesi ihtimali ŞAİ ee h LT n 90 L M Neşet Halil ATAY | dolayisiyle boğaz methaline * tarassud Ş_;:u(ıî aîrlue;ıka ee Zî îî (Bu yazı devam edecektir.) B motörleri konuldu. Ti IZ Altın sahili 22 26 6 Cumuriyet Merkez Bankası İdare Meclisi Reisi B. Nusret kürsüde Madagaskar 16 14 6 Ul D'I Y . l İbdeb bahkm ai ğ : i ; & ) : n anunun 38 inci mad- Bankaca iskonto edilecek hazine bo- ğ:;go (_Bdçıh) ; : , uS 2 un l a'ZI arl » desindeki ifadesi tavzih edilirken emre | nolarında vade bu tadil ile en nihayet Nijeiye gv kleğrl| (Başı I. inci sayfada) - | üçünün de Türk kökünden geldili | Tuharrer hazine bonc di_i“';'i'kj:;i“hjğ:;; dokuz aya kadar çıkabilecekse de; neti- Tanganika 5 6 () (2) (3) (4) (5) | Meydandadır. SADA Ü mmg:am îm,n 32'inci mad-| “ede 12 aylık mali senenin hudüdlarr AVUSTURALYA | Cermenlerde | Etimolojik analizleri de aymı | 4.cinin (D) fıkrasına, vadesinin bit - | isinde kalacağı cihetle vade haddi nıdl:— Avusturalya ittihadr ırz 105 ; Mimio : iğ * im * iğ * im * og | neticeyi vermektedir. mesine en çok üç ay kalmış olan ve bir | Ten lullanılmış ve hıl'_en 200 mi.ıymî H Yeni Zeland! 186 — 286 | Sümerlerde L ) > © | banka tarafından ibraz edilen üç imzalı | Ta civarında dolaşan bir büdcenin niha- Fıçr adaları 7 113 , Mummu: uğ * um H uğ H um * uğ | Yakutça | hazine Bonolarının da ticarf senedler | yet 96 20 sine bile baliğ olmıyacaktır. 2— DÜNYA MÜBADELESİNDE İ, Hlizslasdir | HİMtDüK düm ağabit — ağ * ab * it gibi iskonto edilebileceği Hakkında Reis, tadilin kabulünden sonra, Cu- AVRUPA HİSSESİNE. DÜŞEN RA- | aynı: kıymettedir. Arapça bir hüküm kı ş ve bu isli ıne | muriyet Merkez Bankası hakkındaki KAMLAR İLE; ı Ğ « ile Hindin İ âbid —ağ -t abt id *| Suretle yaprlacağı da tayin edilmişti. | — ,, L e icab edem ka- 1933 “vülyür müvlr olüurat? b gel 'F"'"'l' el S KA Bu şartlar limitler dahilinde bu bono- | — —— L ai için hükümet Kıtadlar İthalât İhracat v opi aa? nni dim j abid — ağ -H ab * id ların merkez bankasınca iskonto edil- Tn K bağ , K Dü 520 477 gerektir. Çünkü etimo- Eski mesinin bir çok faydaları görülmüştür. | Ptzdinde teşebbüsatta. bulunulacağını ünya , ” | lojik analizi bize yekdiğerinin a- dinlerin ruhanileri çokça - 3 ; in. | bildirdi ve bu:noktayı da umumi heye- AeSiN T SS aK yukarı aynı elemanları verir. | büyücü idiler. Ve büyülerini su ile Be ah at hekiada ttbilaka aa : ÂAr | 8 T8 $ spğr syer ; * ce, idare meclisi, raporunda. bu, kısım. | tin kararına arzetti. Umumi heyet bu | &Afî'.h i Z'SV v | ay (I () W ()| yaparlardı. m“h E ekarski'nin için aynem şu satırları yazmaktadır: - hususu da tasvib eyledi, ve ruznamede CA aei ” :ı—:z Cermenlerde | Yakut lügatinde “ap” sihir, keha. | *”7 Muhtelif varidat membalarından | HFonuşulacak başka iş olmadığından cels | Aptiya — ağ H ap * it 4 iy * ağ | net; sihirbazlık, baştan M 4 E se saat 15,45,de kapandı. Avusturalya. 10 17 Hniceğ y larmda gösteriliyor. Farsça gelen tahsilâtın: derhal' Devlet sarfiya- d t Smuer e N : ... $ — SİYASİ HAKİMİYET | Apsu — ağ 4 ap * us H uğ k ııaıılığmuı “efsun” ve “füsun” ke. | tını korumasına ve her iîıd'înm deay- ; , W W ; İ Tü | nr hızla yürümesine maddeten İ 8 î&vrupa_mn dünya üzerindeki siyasi Tler iltisi dim öu sönll elüre bu ileli '___:'7"’ İımıhrın bl WH;O' — 'yık * : L ğ Hava kuîrumtl hakimiyeti de fazla hiç bir şey söyle- sindeki * !*h ZL aynı | olamadığı, mütevazin olmasına rağmen pıyangesu İstanbul, 1T (Telefonla) — Tayya- re piyangosunun bu günkü çekilişinde * 17.817 numara 15.000 lira kazandı. Bu numaranın son iki rakamile - biten tam biletler 20- şer lira amorti alacak- Tardı. 5.596 numara 12.000 17.186 ve 23.852 numaralar 2 şer bin 2.895 ve 9:043 mumaralar 1.000 ner lira kazandlar. 12 bilet 5S00, 26 bilet 150, 39 bilet 100 249 hilet SO, 249 bilet de 30 zar Tira kazahdılar. Adana ve Bursada Türkkuşu şubeleri açıldı Adana, 11 (A.A.) — Adana türkku: şunun açılışı Ad uz ve bölgesind derin alâka ile karşılanmıştır. Tören a- lanma koşan binlerce adanalı türkkuşu. nun yaptığı ve yapacağı büyük işlere i- | nanarak bize hava kahramanları yetişti- | recek türkkuşımu Adana için büyük bir k ç saydilar ve candan benimsediler. desinin: ÇD) hendinim ilcirici. *i gi beşinci cümlesiyle ondan sonraki cüm- lelerini değiştiren metin şudur: * Yalnız bu nevi senedatın yekünu Bursa, 11 (A.A.) — Şimdiye kadar türkkuşuna yazılan üyelerin adedi 16 sı Bayan olmak üzere 130 dur.