İA 13042 *nTESİ İTALYAN -HABE HARBİ İtalvanlar Harrara girdiler Habeş kabinesi Adisababanın boşaltılması hakkında bir karar verecek Harrardan cenup cephesine giden habeş asherleri Londra, 19 (A.A.) — Royter - den: Eritre kaynağından bildiri diğine göre, Eritre ordusunun ön kuvvetleri Dessie'den Adisababa- a giden yol üzerinde ilerlemekte- irler. İtalyan tayyareleri bu yol üzerinde hiç bir habeş kuvveti gör- memişlerdi “Aynı kaynaklara göre, Ogaden- de, General Graziani üç gün süren şiddetli muharebelerden — sonra Harrar'a varmıştır. Tsana bölgesinde Tsana gölü bölgesinde, italy: müfrezeleri gölün batı bölgesini işgal ettikten sonra doğu cenubu- başlamışlardır. İkuvvetler pek yakında mavi milin sol kıyısı gibi sağ kıyısma da geçmiş olacklardı Dessie'nin batı şimalinde, M: gadala kuşatılmıştır. İtalyan kuv- vetleri belki de şu saatte şehre girmiş bulunuyorlar. Adisababa halkı kaygu içinde Habeş hükümetinin Adisababa- dan ayrılmak için hazırlandı”ı hakkında şayialar dönmektedir. Böyle olmakla beraber şehirde imdilik sükün ve baysallık hüküm sürmektedir. Fakat italyan kıtala- rının yaklaşmakta olduğunu bilen halk kaygu içindedir. Civarda bu- hkunan bazı habeş kıtaları hükü - aet merkezini hayatları pahasına müdafaaya azmetmiş c'duklarını ildirmiclerdir. uhukkuk eri simdi Başşehrin i; Habes resmi mah Harp çok çetin Adisababanın müda Roma, 19 (ALA.) — ajansı bildiriyor: İtalyan kıtaları Havas 'nın Harrar'dan sonra Ciciga'yı da işgal ettikleri rivayetleri - dolaş maktadır. General Graziani hare - haklaında sarih bilgi yoktur. Adisababa, 19 (A.A. — İtal ların Ciciga'yı işgal ettikleri bildi- rilmektedir. Bir çok ecnebi ve bu çikalı zabitler yarın Cibutiye hareket edeceklerdir. Ecnebi halk, italyanların şehre yaklaştıkları şayialarından telâşa düşmektedirler . : Adisabaha üdafansına hazırlık Adisababa, 19 (A.A.) — Şim diye kadar Adisababanın şimalin- de ve batısında bulunan yedek kı- rı cumartesi günündenberi ceb yürüyüş ile veya -kamyonlarla hükümet merkezinin müdafaası şimale sevkedilmektedir. Hü- götürmek etin Begemeder'e miyeti hakkında pek acı hisler ifa- de etmektedir. Royter Ajansının - Adisababa - daki muhabiri bildiriyor: Kendi gözü ile gören bir ingilizin söyle - diğine göre, habeş veliahtı Dessi- eyi boşalttıktan sonra dağlarda kuvvetli bir müdafaa mevzüne yer-| leşmiştir. Kabine hükümet merkezinin ta şınması hakkında karar vereceli. Habeş hükümetinin merkezi- bir karar vermek üzere olduğu hakkındaki şayialar, kabine tarafından — yalanlanmış değildir. Resmi bir tebliğde bu hususta hiç bir karar verilme- diği ve meselenin akşam üzeri göz- den geçirilmesi ihtimali bulundu- ğu bildirilmekte ve her halde şeh- Tin ve bilhassa yabancıların em - niyeti polis tarafından temin edi- leceği ilâve edilmektedir Göğüs göğüse yapılan bir muharebe Sassabeneh - Daggamoda hattı üzerinde muharebe olmuştur italyan yerli fırkası i nahını tehdid eden şe hücum etmiş ve birkaç defa gö- ğüs göğüse safhalar gösteren mu- harebelerden sonra bunları püs - kürtmüş ve bozguna uğratmıştır. İtalyan zayiatı büyüktür. Zira, üç gün süren muharebeler çok- şi detli ve kanlı olmuştur. Habeş sağ cenahına kumanda eden General muharebe meydanında ölmüstür. Bu muvaffakiyetin Harrar yolunu Graziani'ye açtığı ve Nasibu or- u artıklarının çevrilmek tehli- altında bulunduğu - bildiril oldu - Habeşler faasına hazırlanıyor niyetinde olduğu habeş makam - ları tarafından yalanlanmaktadır. dır. Cenuptaki harb çok şiddetli oldu Rom 19 ÇA A.) — 190 numa- ebliğ: Mareşal Badog - kio bildiriyor: 14 nisan, şafak sö - kerken, General Nassi'nin kumar dasindaki Libya fırkası, Somali cephesinde, Canagobo ırmağı üze- rinde toplanmış ve Decaz Abbebe Damota ile Decaz Makonnen En- delaçunun kumandasında - bulu - man habeş kuvvetlerine hücum et - ir. Arazinin zorluklarına da- yanan düşman 15 ve 16 nisan gün- leriyle 17 nisan sabahı şidetli bir mukavemet göstermiştir. Devamlı surette hava filomuz ile takviye edilen italyalı, libyalı ve eritreli kıtalarımız bu iki buçuk günlük iddetli muharebede cesurane çar. iki cenah: uğratmış larımız ileri hareketine de- ULUS | Baldvinin nutku (Başı 1. inci sayfada) Britanya hükümetinin italyan a - leyhtarı olduğunu sanmasıdır. Hü- kümetimiz, İtalyanın ne bir boz- guna uğramasını ne de küçük düş- Mesini istemiştir. Biz milletler ce- miyeti paktının bütün dünyanın kanunu - olmasını istiyoruz. Bu ümidden vazgeçmedikçe, kenı mizi bu pakt ile mukayyed saya- ve paktın her bozulmasında milletler cemiyetine yardımda bu- lunacağız.” Kollektif güvenlik B. Baldvin bundan sonra kol- lektif güvenlikten bahsetmiştir: — Kollektif güvenlik için ça- lışıyoruz ve çalışacağız. Bu saha- daki vazifemiz bitmemiştir. kol - lektif güvenlikte dahil bütün dev- reki Zehirli gaz işi Bundan sonra, Habeşistan'da kullanılması mesele- B. Baldvin — şu “ — Şayet Afrika'da böyle bir harb metodu kullanılmışsa Avru- pa'da da aynı metodun kullanıla. mıyacağını kim temin edebilir? Avrupa'da bu gaz harbı, çok d ha korkunç bir şey olur. Avrupa - yı böyle korkunç şeylerden koru- mak için Cenevre'de gayet büyük bir enerji ve iyi niyetle harekete geçmek lâzımdır.” Alman, fransız sulh plânları B. Baldvin alman “ ve fransız sulh plânından bahsederken bu plânların Al- manyanın ve Fransanın iyi niyetini is. bat ettiğini söylemiş ve demiştir kiz Hitler'in vaziyeti, bugün kendi- , Avrupadan harb heyulasını uzaklaş tırmak için, dünyada her hangi bir kim- ler'de bu istek varsa, Büyük harbın önüne geçmek Tirse yapacaktır. Ben şuna kanüim ki ir sulh arzusu bes. Fransız basını, ingiliz - fransız münasebetlerinin düzelmesin- den hoşnüd. Paris, 19 ÇALA.) — Fransız gazete. leri, fransız - ingiliz münasebetlerinde görüldüğü bildirilen düzelişin ameli ne- ticelerinden oldukça hoşnud görünmek- Pöti Parizyen gözetesi, bu şartlar altında, konseyin toplantısının kaygısız- yazıyor. Buna kar- çetesi başka bir fikri ileri sürmektedir. Zira. Milletler c yarıda kaldığını tesi müşahede ediyor. Gazete diyor ki # Maten gayretlerini Tecrübe bize iki şey öğretmiştir: 1 — Bütün kollektif zeeri tedbirler, süel tedbirleri de ihtiva etmedikçe hiç bir ehemiyeti baiz de 2 — Ulusların, kendilerine aid olmu. yan menfaatleri için bir harbe girecek- lerini sanmak gülünç bir şeydir. llerdir. Cumartesi günkü de dahil oldu- ğu halde, zayiatımız 10 subay ve yaralı üç tayare subayı ve ölü ve yaralı birkaç yüz askerdir. İki tay- yare hatlarımızın gerisine düş- müştür. Muharebe meydanı bin- lerce habeş ölüsü ile doludur. Bu: lar arasında yüksek rütbeli zabit ler de vardır. Binlerce tüfek, 12 mitralyöz ele geçirdik. Hava filo- larımızın büyük yararlıkları gö - rüldü. Kıtalarımızın kuvvei mane- viyesi mükemmeldir. Boğazlar Asılsız hi rafından dün salâhiyetli bir kay- naktan alınan haberlerde türk müfrezelerinin Çanakkaledeki as- kerlik dışı bölgeye girdikleri bi dirilmektedir. Dün akşama kadar Ankaradan bu haberi teyid eden hiç bir haber gelmemiş ve türk hükümeti tarafından yunan hükü- metine bu hususta hiç bir tebliğ yapılmamıştı. Onun için, türk hü- kümetinin kararını niçin değişti iği ve eğer bu hususta emir ver- miş ise, süel kıtaların Lozan and - laşmasını imza etmiş olan devlet- lerin muvafakatini almadan önce askerlik dışı bölgeye girmesi içi 'neden dolayı emir vermiş olduğu mechul bulunmaktadır. Not: Anadolu Ajansı bu haberi daha evvel resmi ve kali ” surette yalanlamıştır. Yunanistan notamıza heni cevap verme Atina, 19 (A.A.) — Gazetelere göre, Yunanistan, askerlik dışı Boğazlar bölgesinin yeniden işga- Ti meselesinin 13 mayısta Cenev - rede müzakere edilmesi hakkın - da cumartesi günü Türkiye tara - fından yapılan tebliğe henüz ce - vab vermemiştir. Aynı gazeteler, Yunanistanın Türkiyenin — Boğı hakkındaki talebini gözden geçirecek olan Lo- zan devletleri konferansına işti - râk edeceğini bildirmektedirler. Öte taraftan gazeteler, Lozan andlaşmasını imza eden devletler bunun Türkiyeye ait bulunan İm- roz adasiyle Bozcaada gibi asker- lik dışı boğazlar bölgesi içinde bu- lunan Limnos ve Samotraz yunan (dalarma da şamilolacağı düşün- cesindedirler. Anadolu Ajansının notu: Son Aıkra hakkında türk gazetelerinin tamamen aynı Ffikirde bulunduğu kayda değer görülmektedir. Bir bulgar gazetesi de bize hak veriyor gazetesi, bi mukavelesinin Boğaziçi ve Çanak- kale boğazının askerlik dışı bölge- si durumunu göz önünde bulundu- ran 6 ıncı maddesini gözden ge- çirmekte ve türk hükümeti tara - fından son notasında ileri sürülen sebebin hakikaten ikna edici ma hiyette olup olmadığını sormak - tadır. Zira, şimdiki rejim memle- ketin güvenliğini müdafaa için Türkiyenin tedafüi ted nı haizdir ve böyle filen malik bulunmaktadır. Mesele bizi de alâkalandırmal la beraber, tahdidi mahiyette anı lTaşmalardan müteessir olan biz- ler doğu komşumuzun hislerini ta- mamen anlıyor ve bu duygulara Boğazlar için verdiğimiz notaya Sovyetlerin cevabı (Başı 1. inci sayfada) genel - barıştaki emniyetsizlik ve ciddi bir harb tehlikesi mevcudiyeti hakkındaki endişelerini tamamen haklı ve bu- 'na binaen, hali hazırdaki —durum dahilinde, arazisinin boğazlar rejiminin münasib veçhile tadili suretiyle, muhafaza hakkın - daki emelini tabii bulmaktadır. Yukarda zikredilen mülâhazaya binaen, Sovyet Sosyalist Cumuri . yetleri Birliği hükümeti, Türkiye Cundriyeti hükümetinin — teklifi veçhile, boğazlar rejiminin Türki - ye ve bu bölgelere barış ve — huzü- Tun muhafazası menfaatlerine uy. gun bir hale konulması hakkındaki müzakerelere iştirâke amade bulun- kümetinin halen emniyetini maktadır. hakkında berler dolaşmakta devam ediyor iştirâk ediyoruz. Zira, müdafaası- ni hür bir. surette teşkilâtlandır- mak ve inkişaf ettirmek için biz- * zat kendi toprakları üzerinde ta- mamen hâkim olmıyan bir ulasun vaziyetini tanıyoruz. Bütün elen gazeteleri tekzibimizi neşrettiler. Atina, 19 (A. A.) — Bütün ga- zeteler, askerlik dışı boğazlar bölge- sinin işgali hakkındaki haberin tek- Zibini - neşretmektedirler.“-Öğleden sonra çıkan gazeteler, türk tekzibin- den başka yunan tekzibini de neşre- diyorlar. Proiya gazetesi diyor ki: “Haberin doğru olmadığı dır. Zira, türklerin, haklarının Lozan devletleri tarafından . tanındığından emin oldukları halde boğazlar bölge- #ini şimdiden işgal etmekte hiç bir menfaatleri yoktur. Elefteron Vima gazetesi diyor ki: “Haber doğru olsaydı bile, hâdis olan durumu değiştirmiyecekti. Zi- ra, Türkiyenin - Lozan imza etmiş olan devletlere verdiği nota her tarafta en iyi intibar hasıl etmiştir. Yunanistan, yunan tecim gemilerinin zorluklarla karşılaşma- ması ve boğazlar için tanmacak hak- kın askerlik dışı rejime dahil bulu- 'nan yunan adalarına teşmili şartiyle türk hakkını tanımaktan başka bir şey yapamaz.” ı Sundey Times gazetesi, hareket darsımızı tasvib ediyor. Londra, 19 (AA.) — Sundey Tay- is gazetesi, başmakalesinde, boğazlar bölgesinin sücl kıtalar tarafından işgali hakkında ortaya atılan ve fakat yalan. Janmiş olan yayıntıların asılsız olduğunu umuyor. Türkiye tarafından Lozan and- daşmasının tadili için tutulmuş olan sulü tasvib ettikten sonra diyor ki: oğazların tekrar tahkimi hakkın- daki türk isteği her halde makâl görün. — düği siyasa, cekiden paktlarla / bağlı ve — tedrici surette silâhsızlanma yolunu tat- muş olan cihan - şartlarına uygun idi. — Halbuki şimdi artık bugünkü — şartlara —— uymamaktadır. Bu istek, — hiç ol — mazsa andlaşmaların doğrudan doğ- halinde milletler cemiyeti Almanyada şiddetli — fırtınalar ğ Stutgart, 19 (ALA.) — Son günlerde — yağan karlar ve fırtına, Kara ormanda görülmemiş bir vaziyet ihdas et. Kar iki metreye kadar yükselmiş ve bir çok evler kar altında - kalmıştır. Bütün münakalât kesilmiştir. Fırtına ve "manlarda büyük zararlara sebeb Emden, 19 (A.A.) — Şarki Prusya kayılarında büyük ve çok şiddetli bir Nordenrey Carl kançosu tehlikededir. Bir tahlisiye kurtarmak için yaklaşmak istemekte ise de şimdiye kadar buna muvaffak olama- Dr. Ekener B. Göring tarafından kabul edildi Ş Berlin 19, (A. A.) — Dr. Ekener dün akşam Göring tarafından kabul edilmiştir. Ekener, mülâkattan son- a beyanatta bulunmak istememiş ve bir beyanat yapılmak lâzımsa bunun Göring tarafından yapılması gereke- ği lemiştir. Bununla beraker, shafen'e hareket etmiş olsa Dr. Ekener, Hindenburg balonunun ğ gelecek ay Amerikaya yapacağı :-. yahat esnasında balonda bulunaca- ğanı söylemiştir.