11 Ocak 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

Anharada dün, görünürde, bir “Tarih, dil ve coğrafyo fakülteri! kuz ruldu. Fakat bu işin gerçek yüzü çok daha derin; daha geniş Ve daha ö Hemlidir. Fakültenin kurulması bile, gehreti gittikçe belirmekte olan “An. kara üniversitesi” 'ne bizi bir adım — daha yaklaştırdığı için, hepimizi se- " windirecek bir hâdisedir. Çünkü bu demektir ki, yarın ekonomi, tıb, fel- bele va. bölümleri de « — yedeki üniversitelerin sayısı ikiye çı- “ Kacaktır. Pat GÜRü sörene Alatürkümü- zün huzuriyle kattığı massi ve eşsi Şerel de görterir hi, Ankera üni Hitesi'nin parça parça ve organik bir — yoldan kuruluşunda “Tarih, dil ve ceğrafya fakültesi” ni öne almak, bir “ detadüf eseri değil, Büyük Önderin — millet ve devlet hesablarına girmiş bir — adımdır, bir devrimdir. Bunun böyle — olduğunu Birkaç yıldanberi sürüş /gelen ve Büyük Şef'in doğrudan doj raya kontrolu altında bulunan dil ve — tarih hareketleri, araştırmaları ve “ hamleleri de gösterirse de, dün Kül- dür Bakanımızla musllim Bayan A “ et'in ortaya/ koydukları tez, bu fa- hülteyi açmakla türk milletinin önce “ hendi Jakat / dolayısiyle Asya röne: / sansını yapmağa başladığı haberinin — “Makülte” gibi asil, ciddi ve diri bir “belgeye bağlandığını göstermektedir *«) Avrupalının elinden çıktığı için, “drilik demagejirinin. zaman zaman Batağına saplanar avrupasantrik ve lnca Türi gösteren süje ve- ' obienin ifadesi; halde Amun: Kuvvetin kud- ığın özünde ve muhitin- üü bir obje demek olur Türk bu yüksek vasfi ilk de- “çalıştığı yalnız kadınlardan p bir kabile değildi. On- erkeği ile kadını ile gayet ce- ; bir Türk kabilesi idi. nin "ımdhîîh"o':ı“ yapılmış değildir. Onlar dın ve erkek hücuma kalkarlar. kat kadınlar daima ön safı tu- ardı. Bugün dahi yurd ve kl davasında Türk kadınınn saffı tutmadı; İİPAL Ye ay yeyi xa TÇ e bu- şarkisinde oturan Moaplılar tanrıya Kamos adıyle - ta- parlardı. O, onlarca baş tanrı idi. 've kendi soy adlarını (Beni am- mon) olarak kabul ıd:n cenup şuları Ammonl bu söy adlarını eski arapların, batmak gağındaki ay (hilâl) demek olan “Amm ismine kadar - çıkarırlardı. ©» () (3) Amas —ağ -4 am 4 as Amazon — ağ 4 am 4 az Kamos on Tak-hami os ÜL Erimoloji, Mortoloji ve Fo »metik bakımından Türk Dili s. 34. “Ulus,,un Di tahrif edilmiş bir “insanlık tarihi'; b) Yehudi masallarının uçuca ge- irilmesinden meydana gelmiş bir 'Kısası - enbiya' €) Arab milli tarihi damış bir “İslâm taril ir milletin gücüyle bir impa- kurduktan sonra onu bir lale zihniyetinin daracık ve kokmuş zındanında boğan bir hanedanın “Os- maenlı tarihi”. İşte dün, Ankara halke vi'nde milletin zorlu bir tekmesi ile yıklan eklektik tarih -kervansarayı budur. Bir millet kendi — öa benliğine dö- nüyor. Kaç zamandır bu hâdise, kâh savaşın zafer meydanlarını aşarak, kâh teokrasi'nin kör - fanusunu sön: dürerek, kâh kadını insanlık tah- tına- oturtaral zirgânle tarşıına — genç türk endüstrisinin — tüten / fabrika — ba- galarını —dikerek — bölüm - bölüm, yenk < renk ve hep aynı önüne eçilmez canlılık ile inkişaf etmekte- dir, Perdeler değişmektedir. Fakat mevzu birdir: Türkün kayıdsız şart- saz kartuluşu. Dün, Atatürk, caklarından birini kâh istmarcı bas türkün kültür o- kendi elile taha yih, dil ve coğrafya fakültesi”, “Türk tarihi larla artık ...ı.mı. olduğumuz gibi (ağ * am * as) — (ağamas) — amas ışığın oldukça uzak- bi sahada bir obje veya süje üzerin de görünüşü demek olur ki, bu su- retle güneşlen başka bir obje dü- şünmek ve aramak lâzımgelir. Bu 'nun da ilk insanlara göre ay ol duğuna şüphe yoktur. Netekim Amazonlar ve Komanlar âyinler ni ay aydınlığında yap Amazon isminde fazla olan ü- çüncü (. & z) unsurunun (. £ ile bir kategoride geldilini ği yukarı aynı rolü oynadığını bi- Tiyoruz. Bu kelimenin dördüncü unsuru olan on (. 4 n) eki anla- mı süjenin kendine ve yakın mu- ine getirdiği için kelimeyi da- ha fazla şahsileştiriyor. Akamos'a gelince — birinci un- suru olan (V. -- K.) ile (V. 4 8) arasında bir fark yoktur. Çünkü (insanlar, biribirine gün: termek veya anlatmak k ay,ag, ak, ah (2) kelimeleriz kullanıyorlardı. Yurdumuzda Am ve Amaslı ha imlerden bazılarını alalım: Amasya Amasra Amar-at — Niğde, Aksaray, köv Amar-iç — Erzincan, Ki; Am-ut — Beyazıt, — Konya, Ereğli — İstanbul, Bakırköy Mardin, Midyat — ,, Malatya, Arapkir » imlerden meselâ Muş'un kazasında Amman ile Arap ilindeki Amman'ın aynı anlamda olduğunu ve aynı insanlar tarafın- dan konulduğunu kabul etmek ka- dar ilmi bir hareket olamaz. Nete- n fin'in Diyadin kazasında yünün adını Şam- n bir mahallesi de (Ammara) ma- hallesi) taşımaktadır. Şu köy ad- larını da bu kategoriye - sokabili Tokat, Erbaa — köy Amasya, Merzifon , Em-erye — Antalya, Akseki Gordon childe Mısır'ın ilk çilt çilerini anlatırken bu “Emeri” is- mini de anar, ve der ki: 12)-Etimotoji, Mortoloji ve Fo- detik hakımından Türk Dil ULUS 11 SONKANUN 1936 CUMARTESİ İÇ HABERLER İSTANBUL TELEFONLARI İstanbulun yolları için bir proje İatanbul, T0 — İstanbul vilâyet yol. ları için yapılan beş yıllık projenin bu yıl mutlaka, tamamlanması için tedbirler alınmiştır. Bu yolların şim- diye kadar yüzde yetmişi bitmiştir. Müzede para koleksiyonu İstanbul, 10 — Mütehassıs - heyet müzelerdeki eski paz ni bitirdi. Içlerinde Bizana imparator- luğunun ilk devirlerine aid paralar da bulunan bu sikkelerden mükemmel bir koleksiyon hazırlanmaktadır. xrın tasnifi İşi: İstanbulda sis İstanbul, 10 — İstanbul bu sabah. tanberi gayet kalın bir altındadır. Sis bütün gün devam et ve akşam altıdan sonra - açılmış tır. Vapur seferleri büyük teahhürler- le yapılmıştır. tabal Gâzi terbiye enstitiisüinde Gazi Terbiye Enstitüsünde haf - talık konferanslar verilmeğe başlan- mıştır. Önümüzdeki pazartesi günü öğleden sonra 20.30 da mebuslarımız dan B. Selim Sırr» Tarcan ilk kon - feransı verecektir. Sınay'ın bronzu ve bakır taşı, Nobya'nın altını yanında Suri- ri şüphesiz ki bizim Eıııen değil- dir. Fakat isimler morfoloji ve fo- netik bakımından tamamiyle ay- nıdır. Ve Erbaa kazasının Emeri köyü de ulu çarş ormanlarınız ete. #inde uyuklıyağ 1hık ve tadlı köydür. Not: — Konumuz esasen topo- nomik olduğu için sözü bu yolda uzatmamızda hiç bir tehlike yok- tur. Ve elde Güneş - Dil Teorisı gibi kuvvetli bir ışık kaynağımız bulundukça bi başlı bir tehlike ile de karşılaşa- miyacağımızı sanırım. Onun - için tetkik ve analizimize devam ede- biliriz: Mahan köy Mahanda Maha — Samsun - Çarşamba köyleri de bu kategoriye çünkü bunların da etimole killerinde ağ * am esasıı ruz meselâ: Mahan —< ağ-yam- ah tanı .4 inda * —ağ-tambahbantadtağ Maha — ağ-tam-bah-tağ dir ve hepsinde de'ana kök (ağ * — am'dır. S Cdti hi Mazde Z Magan'dan haber vermektedir. Bu Magan'ın bizim Mahan'ın kendisi olduğu meydandadır. Her ikisir etimolojisini üstüste yaparsak bu hakikat alana çıkar, ber iki keli- menin de etimolojik şekli şunlar. d) () (3) (6 Mahan — ağ 4 am H an Mağan — ağ $ am 4 ağ $ an. (ağ * am) — karda görüldüğü gibi kuvvet ve kudretin ışığın kendisi, remez idi. Üçüncü unsur olan (ah, ağ) ise her bakımından bi aynı olan eklerdir. Fakat bu isimlerde başka an- lamlarda arıyabiliriz. Gordon chil- de eski Mısırdaki Mağan'ın su kı- yısında oldugunu anlatıyor, pro fesör, Elam ve Mezopotamya kah: ramanı olan Kılgamiş'in Nil neh- ri ile Kızıldeniz arasındaki çöl lerde de yaşadığını anlattıktan sonra (bu efsane Mısır'a deniz yo- liyle ve Mağan kırlarına - getiri! miştir. L'Orient — prehistorigue * TI5) diyor. Şu halde Mağan ve Mahan gibi isimlerde su ve sahil aramak doğru olur. İsimleri bu ba- kmdan analiz edelim: Yüksek mektep mezunları Askerliklerini nasıl yapacaklar? Yüksek mektep mezunlarının as- kerlik hizmetleri hakkında müste - şarlar komisyonu tarafından verilen karara göre Sü Bakanlığınca hazır - dacan kanı layihası Başbakanlığa verilmiştir. Bu İayiha esaslarma gö- re yüksek mektep mezunları, mek - tebi ikmallerini müteakip gelecek o- lan | ikinciteşrinde talep ve müra - tlarma bakılmıyarak askerlik va- ifelerini ifaya davet olunarak ihti- -t sübay mektebine sevkedilecek - lerdir. Bu sürette yüksek mektep me - Jarınm süratle askerlik vazifele - rini ikmal ederek devlet hizmetine girebilmeleri temin edilmiş olacaktır. Türkofisin dış kolları haricinde 14 yerde mümessili var - dır. Bu mümessillikler; — Moskova, Atina, Berlin, İskenderiye, Londra, Madrid, Paris, Prag. Roma. Vaşin; ton, Tokyo, / Viyana, — Bükreş ve Hayfadadır. Polislerin imtihanları Miserliğe terfi isatihanları yıpllmıy tır. İmtihanlara 65 polis girmiş ve irektörümüz Sadri Aka üç yıl polis hizmetinde çalışmış ol- maları lazım gelmektedir. İmtihan; usulü cezaiye, ceza ka- nunu, hukuku düvel, — kavanin ve nizamat, terbiyei meslekiye ve tat- bikatı cezaiyeden yapılmıştır. ma ve Hukuk ilmini yayma kurumundan: Halkevi konferansları sırasında Ankara Halkevinde konferansların beşincisini Bugün (11-1-936) saat 15 de Ankara Hakuk Fakültesi hazırladı profesörlerinden B. şevket Mehmet Ali Bilgişin verecektir. Mevzu: “Ticaret serbestisini tenkid edici â: lerin hukuk bakımından - tet kiki,, dir. A) (2) () (© Mahan — ağ 4 am 4 ah 4 an (1) ağ — köktür. Su anlamına- dir. (2) 4 am — ektir kök anlamını temsil eder. (3) ah — kök mefhumunu - ta- mamlar. Şu hale göre: Ağ 4 am 4 ah — ağamah — Mah — tam manada su demektir (bu kelimenin son konsonu düşe- rek yalnız ma biçimini su anlamı- na olarak bugünkü arap dilinde buluyoruz). (4) & an — anlamı obje veya süjenin bitişiğine ve yakın muhiti ne getiren ektir ve böyle olunca Mahan, Mağan, Mahanda ve Mahaya tamamiyle sahilde, su ve sü kayisr. ile yakından ilgili bir yerde bulunmak tabiidir. (Arkası var) | Ekonomi Bakanlığının İş ve vazifeleri nizamnamesi Ekonomi Bakanlığı teskilâtına dahil idarelerin iş ve vazifeleri hak- kındaki nizamname Bakanlar Heye- tince kabul edilmiştir. Nizamnamede müsteşarlık, heyeti reisl için evelemirde — müfettiş mua olabilmek, iki senelik sitaj müddeti- ni ikmalden sonra ehliyet imtihanı- ı geçirmek şart koşulmaktadır. Mü> fettiş muavinleri imtihan ile alıma - cak ve imtihana girebilmek için de ekonomi ile alakalı yüksek mektep- lerin birini bitirmiş ve yaşı 22 dem 'az 30 dan çok olmamak lazım gel - mektedir. Müfettiş — muavinlerinin terfileri kıdem üzerinden yapılacak, Müfettişlerin bir sınıftan diğer sınıfa geçebilmeleri kadem ve ehliyet itiba- riyle olacak, iki sene müfettişlikte çalışmayan bir müfettiş yukarı sını- fa geçemiyecektin İştirak edeceğimiz | sergiler Ekonomi Bakanlığı, bu yıl muh telif memleketlerde yapılacak sergi lerden yalnız Filistindeki — Telavir sergisine iştirake karar — vermiştir. Burada icinde mjlk mahsullerimizin. teşhir edileceği, güzel bir pavyon ku- rulacaktır. Bundan barka pavyonun cephesine büyük bir Türkiye hari - tası yapılacak ve sönüp yanan eleke trik ziyalariyle milli - mahsullerimiz ve yetiştikleri yerler gösterilecektir. Ankara kültür. üç smıflr lü çocukların ilk tal rak görebilmeleri pansiyon tamam ola. in Ayaş'a dmıştır. Tecrübe mahi affı verdiği takdirde. gel tün kazalarda böyle pansi- yonlar aerlacaltır. 24 senede denizden kur- tarılan insanlar Tahlisiye umum direktörlüğü teş kâlatı tarafından 1911 den 1934 yılır sonuna kadar, sahillerimizde 24 se- 'ne içinde 5.277 insan kurtarmıştır. Bunlardan 2173 ü büyük ve 968 i istiklal savasları yıllarmda kurtarıl. mıştır. En çok 1918 senesinde, 994 kişi ve en az 1921 de 19 kişi tahli vasıtalarından istifade etmişler- Halkevinde konferans Ankara ilk okul — öğretmenleri için Kültür Bakanlığı tarafından ter tip edilen konferansların üçüncüsü; çocuk ruhiyatı mevzuu üzerinde bu- zün Halkevinde Gazi Enstiti retmenlerinden B. Ziva Talat tarz fından verik-e'dir. - Konferanslara öğretmenlerden başka arzu edenle- rin de gelebilccekleri bildirilmekte - ör. İzmirde üzüm borsasının durumu Türkofise gelen malümata göre, son an beş gün içinde İzmir borsa- sında üzüm satışları durgunlaşmış - tır. Buna sebeb, noel yortusu lardaki üzüm alı lerden ihtiyaçlarnı min etmeleridir. — Maamafih bu rekoltesinin mühim bir kısmı satı mış bulunmaktadır. Tarış üzüm ku- rumu ile inhisarlar idaresi, — lüzum gördükçe, ihtiyaçları nisbetinde ü - züm satın almaktadırlar. Yortu geç- mdiş ve dış pazarlardaki ahıcılar elle- rindeki üzümü sarfetmiz. oldukla - rından borsanın burünlerde hararı