20 Eylül 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

SAYIFA 2 Balkanlara giden arkadaşımızdun: RUSÇUK (Başı 1, ci sayıfada) Rusçuk'ta geçirdiğim bir gün ve gece bana bu kasabayı, bilhas- se türk mahallelerini gezmek ve türklerle tanışmak lırsatım ver- dı, Bulgar türklerinin en uyanık- ları burada yaşıyor. Çok yaşlılar taüstesna, erkekleri şapkalı ve ka- dınları açık geziyorlar. Biri rüş- Ciye olan dört türk okulunda ders- ler tamamen yeni harflerimizle yapılryor. Yalnız, hükümet Türki- yeden kitab gelmesine izin verme- diği için okuttukları kitablar Fili- be veya Şumnu basmasıdır. Sofya Başmüttiliğinin türklük için bir leke olan hareketlerine ve Ppropagandalarına karşı açılan sa- vaşlarda türk halkının uyanıklı- ğt ve kendi menlaatlarını iyi an- lamış olması yüzünden müttilik daima yer kaybetmekte ve geri çekilmiye mecbur edilmektedir. Şimdi, başmüftinin — elinde, eski buartlerle ve softa kafasiyle ders verdirmek için ancak pek az köy okulları kalmıştır. Ulusuna ihanetinde, müslü- man türklerin bile bulgat — aslın- dan olduklarını iddia edecek ka- dar soysuzlaşmış ve bütün Bulga- ristan türklerinin düşmanlığını kazanmış olan bu adamın ve hem- palarının, haksız yere işgal ettik- leri mevkiden indirilmeleri ve yerlerine türklerin kendi seçecek. | leri. adamların getirilmeleri, bul- gar hükümetinin her zaman bah- settiği ve samimiyetinden şüphe etmek istemediğimiz türk - dost- B. Lansburiden sonra çekilenler Londra, 19 (A.A.) — İşçi partisinin lordlar kamarasmdaki lideri lord Pon. #onbi, bir çok önemli dış meselelerde parti ile aynı fikirde olmadığını bildi. rerek beklenilmiyen bir zamanda çeki- limini vermiştir. Lord, partinin italyan » habeş anlaşmazlığındaki gidişini de onaylamamakta olduğunu ilâve eylemiş. tir. Çekiliminin asıl sebebi şudur: Lord Ponsonbi, genel Jlider Lansberi gibi herhangi meselede olursa oltun kuvve. te baş vurulmasına karşıdır. Halbuki di- Her şefler, uluslar sosyetesi — tarafım. dan süel berkiteler alınmasına taraftar bulunmaktadırlar. Bu çekilim işçi partisi çevenlerin. de büyük bir heyecan uyandırmıştır. Partinin yürütüm komitesi bugün top. lanmaya çağırılmıştır. Londra, 19 (A.A.) — Lord Ponsonby İşçi partisi başkanına gönderdiği bir mektupta İtalyaya karşı zecri tedbir . ler konulmeasına karşın olduğunu bil - direrek işçi partisinin lordlar kurulu Kgrup başkanlığından çekileceğini bil - dirmistir. İşçi partisinin birdenbire toplantı « ya çağırılan yürütüm — komitesi hee türi zecri tedbirlere karşın olan lord Ponsonby'nin ve mutedil zecri ted - birlerden yana olarak Lansburinin du - rumlarını tetkik edecektir. " İşçi partisinden çekilmeler Londra, 19 (A.A.) — Parlamentoda- ki işçi ayrış partisi üyelerinden B. Stal. sıyasasına drm hakkırıda parti ile aynı fikirde ol- madığından çekildiğini söylemiştir. Ce ANKARA RADYOSU 19.30 . Çocuk saati 1940 . Musiki : Böriot: Revcuse Vicuxtemps: Parça Dvorak: Hava Necdet Remzi: Kema.. Ulvi Cemal: Piyano 20. —- Bv kadınma öğütler 20.10 . Musiki: Mozart; Konserto Necdet Remzi: Keman Ulvi Cemal; Piyano 20.3) . Hafif plâk musikisi luğunu teylae güzel bit vesile o- labilir diye düşünüyorum. Romanya ve Yugoslavya gibi, ve Bulgaristanın her tarafında ol- duğu gibi Rusçuk'ta da yavaş fa- kat devamlı bir göç hareketi var. Bir an önce gitmek için sabırsız- lanan ve bu iş için avukat yazıha- nelerini dolduran pek çok ulus- daşlarımıza rastladım. Hükümetimizin kütle halinde göç işine Romanya'dan başlamış olmasından hepsinde bir büzün seziliyor. Kendilerine unutulmuş olmadıklarını, fakat bu güç işin sıra ve zaman istediğini anlatma- ya çalışıyorum. Ana yurd hasreti, “öte,, diye adlandırdıkları yere bir an önce kavuşmak arzusa, Tuna'nın öte- sinde ve berisinde, balkanların dört köşesine serpilmiş milyon- larca türkün bir tek yürek halin- de duyduğu derd budur. Toprak ve hayvanın saman pahasına satıldığı yerlerden kal- kıp, miras bölmesi, tapu çıkarma- s1, pasaport, vergi ve gümrük gibi akıllarının ermediği bin türlü güçlükler içinde bütün varlarımı tüketerek, çoğun, ancak canlarını ana yurda atabilen bu zâvallı in- sanlara acımamak, onların haber- siz aktörleri oldukları korkunç trajediyi rstırabla — hissetmemek kabilmi? Onlar, böyle her şeyleri tü- kenmiş, yoksul ve bir şeysiz, türk toprağına koşarken, umudla doe- lu gözlerine ana yurdun kendile- rine hazırladığı şetkat kucağına çeviriyorlar. Onları asla, asla ha- yal kırılışına uğratmamalıyız, Yaşar NABİ Fransız büdecesinin durumu Paris, 19 (A.A.) — Eko dö Pari, fransız finans bakanı B. Regnier'in bir diyevini yazıyor. Finans bakanı bu di. yevinde parlamento finans komitesiniın tamamiyle denkleşmiş olan büdce pro- jesini yakında parlamentoya vereceği. ni bildirmektedir. Projeye göre masral, 49 milyardır . Yahedilere karşı ferdi hareket- lerde bulnuulmuyacak Berlin, 19 (A.A) — Nazi hücum kı- taları komutanı bir bildiriğinde yahu- dilere veya berhangi bir kimseye karşı ferdi hareketlerde bulunulmasını ya - sak etmektedir. Jül Kambon öldü. Paris, 1$ (A.A.) — Bugün Cenevre. de ölen ünlü fransız diplomatlarından B. Jül Kambon, 1845 yılında Paris'te doğmuştur. 1870 harbına girmiş ve 1891 de Cerair genel ilbaylığına atanmıştır. Vaşington büyük elçisi İken çıkan 18. panyol - amerikan harbı -sırasında İs, panya kıraliçesi, Amerika cumur baş- kanı Mak.Kinley nezdinde kendi orua. taklığına atanmıştı. B. Jül Kambon, Vaşingtondan son ra Madrid büyük elçiliğine getirilmiş ve 1907 de Berlin büyük celçiliğine 2. tanmıştı. Büyük harb çıkıncıya — kadat bu ödevde kalmıştır. Oagalir hadisesin, den sonra Fransayı Fas'ta özgür bırak. ması şartile Almanya Kongosunun bir parçasını bırakmağı önergemişti. Harb- tan sonra büyük elçiler konferansına başkanlık etmişti. Fransız akademisi ü. yelerinden ve lejyon donör nişanının büyük haç rütbesini taşıyordu. Eski yugoslav başbakanı öldü Belgrad, 19 (A.A.) — Eski başba- kan ve dış bakanı Marinkoviç ölmlüş- müştür. Fiyeri asısında cezaya çarpılanlar Belgrad, 19 (A.A.) — Tirandan bildirildiğine görr, Fieri hakyeri son isyan suçluları hakkıımda 213 mahkü- miyet kararı vermiştir ki bunun 30 u idam ve 20 v mülebbet kürek cezasıdır. ULUS DI — H ABUL İcev Vuycım a -eee S HABERLER İtalya - habeş anlaşmazlığında son durum (Başrı 1. ci sayıfada) vi olduğu fikrini beslemektedirler. İmparatorun bütün umudları harbın başlangrcından önce ambargonün kaldı- rılmasında toplanmıştır. İmparator, bun- dan dölayı Avrupa'da krediler açmış ve bir Londra bankasma 50.000 sterling Kirası yollamıştır. Deyli Meyl gazetesinin aytarı Ha . beşistan'dan çıkmış olan İki italyan'ın mallarının alançedilerek fabrikaların ha- beş atkerleri tarafından kanunsuz bir şe- kilde işgal edilmiş olduğunu yarzmakta- dır. Halya önergeyi reddedecek Roma, 19 (A.A.) — Mesajero ga. zetesi, İtalyanın beşler komitesi öner. gelerini kati olarak reddedeceğini ya. zıyor ve diyor ki: “Bununla beraber şurası mühimdir: Böşler komitesi Habeşistanda ecnebi müdahalesi lüzumunu tanımakta impa- Tatorun hâkimiyetini azaltmıştır.., İngiliz kabinesinin toplantısı Londra, 19 (A.A) — Kabine salı veya çarşamba günü toplanarak dış du- rumu ve belki de muhafazakârlar kon- gresinin programını inceliyecektir, Bir denbire kötü hadiseler çıkacak olursa ulusal müdafaa bakanları o tarihten ön. ©e de toplanacaktır. B. Musolini Cenevrenin öğütleri: ni istemiyor. Cenevre, 19 ÇALA.) — Royter: B. Alcisi, Romaya gitmiyecektir. Sanıldı. Kına göre, B. Musolini, B. Aloisiye “Ce. nevre öğütlerine ihtiyacı olmadığını, bildirmiştir. Bu haber, acı bir tesir uyandırmış. tır. B. Musolininin bükülmez durumu- nu muhafaza etmek hususndaki kesin niyeti bu sözlerden anlaşılmaktadır. Yeniden asker toplanıyor Roma, 19 ÇALA.) — Türlü tebhf se. beblerden dolayı silel bizmete alınma. maş olan 1911-1914 sınıflarına mensüb «fradın yeniden muayencye — çağırıla. cakları bildirilmektedir. İngiliz filosunun Akdeniz durumu Londra, 19 (A.A.) — İngiliz filosu. nun Akdenizde ve Şap denizinde bu- günkü durumu şudur: 'Türlü sınıftan Cebelilttarıkda 19, İskenderiyede 55, Adende 10, Hayfada 5, Portsaltte 3 gemi vardır. Dün Singapora iki torpido muhri. biyle bir uçak gemisi gelmiştir. Durumun Mısırdaki görünüşü Kahire, 19 (A.A.) — Royter ajansı bildiriyor: "Misır — çevenleri, italyan kuvvetlerinin Libyada toplanmasını Mı. srra karşı yapılmış bir tehdid olarak te. Tâkki etmemektedirler. Bu çeven'er, italyan süel hareketlerini, bir habeş - italyan harbı takdirinde kabilelerin muhtemel bir ayaklanmasına karşt alım. mış tedbirler olarak görmektedirler. Cebelüttarıkta tedbirler Londra, 19 (A.A.) — Cebelüttarıkda ingiliz orunları çıkardıkları bir bildi. riğde bazı ballerde elektrik santralının sehri karanlıkta bırakacağı bildirilmek. te ve halk evlerinde mum bulundurma- Ça cağırılmaktadır. Şehir karanlıktı bırakıldığı takdirde halk bu mumları kesin olarak dışarıya ziya sızdırmıya. cak bir tarzda kullanacaklardır, Bu emre karşı gelenler hapse atıla. caklardır. 5 İtalya esham satıyor Paris, 19 (A.A.) — İtalya hükün »- ti fransız hükümetine başvurarak altın bulmak için elindeki fransız eshamını satmağa karar verdiğini bildirmiştir. Fransa bankası bir milyar değerin. deki bu csham üÜzerine şimdi 400 mil. yon framnklık bir avans yapmağa hazır olduğunu ve değerin geri kalanını da belli bir müddet sonra satın alacağını söylemiştir. Halya reddedecek Roma, 19 (A.A.) — Royter ajansır 'nan yetkili Ççevenlerden öğrendiğine göre beşler komitesi önergeleritin İtal- ya tarafından kabulü imkânsızdır. İngiliz ulusunun birliği Londra, 19 (A.A) — İtalyanın hattı hareketinden bahseden Star gazetesi şimdiye kadar hiç bir memleketin bu kadar basiretsizce harba yürümediğini yazıyor. Evning Niyuz gazetesi de diyor ki: «Arsımlusal bir kriz memleketi tehdit ettiği takdirde bütün ingiliz ulusu bir kaya gibi hükümetin arkasında durma. lıdır. İtalyan resmi cevatı Roma, 19 (A.A.) — Yarı resmi çe. venlerde beşler komitesi önergeleri ü- zerinde yapılmakta olan incelemelerin italyan hükümetince bu önergelerin ka. tulüne müncer olamıyacağı bildiri!. mektedir. Üçüzlü kontrol prensipi İtal- yanın düşünceleriyle telif edilemiyece- ği söylenmektedir. İtalyanın resmi çe. vabı cumartesinden önce beklenmiyor. B. Loyd Corc harb var, diyor. Londra, 19 (A.A.) — B. Loyd Corc Brodford'da verdiği bir diyevde gele. cek on beş gün içinde mutlak bir harbız beklemek lâzun geldiğini söylemiştir. Beşlerin Habeşistanda yapmak istedikleri Cenevre, 19 (A A.) — İtalyaya ve Habeşistana yapılmış olan önergeler a. tasmda Habeşistanın bütün genel ışıc. rinin avrupalı danışmanlar yardımıyla yeni baştan kurulması vardır. Bu işier arasında jandarma, polis ve tüze işleri vardır. Uluslar sosyetesinin koruması altın- da bulunacak olan yabancı kurul bir da. mışma organizmi şeklinde olacaktır. Jandarma ve polis işlerinde esirlik ve silâh teciminin kaldırılması ve ya. bancıların güvenliği vardır. Ekonomik bahımdan maden ve tarım işlerinde açık kapt prensipi kabul edilecektir. Bayındırlık işleri, posta ve taşın gi işler yabancr uzmanlar yardımiyle yapılacaktır. İngiltere ve Fransa höükümetleri, İ. talya ile sınır düzeltilebilmesi ve de- nizde bir mahreci olması için ingiliz ve Hransız Somalilerinden Habeşistana Li. rer parça toprak vermeye hazırdırlarr. Finans işleri sıkı bir kontrol altına ahnacak, vergiler yeniden gözden geçi. rilecek ve yaabner ödünç almalar siste. mi ile ilgili olmak Özere Habeşistanda monopollar kürulması imkânı araştırı dacaktır. İti tarafa yapılan önerge Cenevre, 19 (A.A) — İyi haber alan çevenlerde söylendiğine göre, Italya ve Habeşistana yapılmış olan önergelerde bir başlangıç, bir protokol » ve bir de yardım projesi vardır. Başlangıçta Habeşistanınm 1923 yı » hında esirlik ve sılah tecimi mesclele. tinde girişmiş olduğu yükenleri anlat- mak ve incelemektedir. Bundan sonra Habeşistanın finan - sal ve ekonomik şartlarının yükselme - sini sağlamak ergesiyle — Habeşistana yardım edilmesi için habeş oruntağı ta- rafından yapılmış olan baş vurma ince- lenmektedir. Mandaları tenkid Cenevre, 19 ÇA.A) — Uluszlar sos. yetesinin altıncı komisyonu, mandalar komisyonunun raporu üzerinde görüp meler yapmıştır. Bu raporda münda sahibi olan devletlerin takip etmekte oldukları sıyasalara — Üğili bir takım mütalea ve tenkitleri ihtiva eylemekte- dir. n Güney Afrika, İngiltere ve Fran. $a Öölegeleri güney batı Afrika, Tan - ganyika, Togo, Suriye ve Lübnan man- daları hakkındaki tenkidleri reddetmeye uğraşmaktadırlar. Libya sınırındaki italyan tü İert Londra, 19 (ALA.) — Star gazetesi, . salr günkü bakanlar kurulunda motör- lerle mücehbez ikâ italyan — partisinin “Libya'ya gönderilmesi dolayrsiyle Musır- in ve Süveyş kanalının güveni meselesi ni görüşmüş olduğumu iddia etmektedir. Harbı kesin gören fransız basını Paris, 19 (A.A.) — Birçok fransız gazeteleri, erkisi olacağına pek inenma- makla beraber, B. Müsdlini'ye itidal öğütleri vermekte ve beşler komitesi önergelerini yeni görüşmelere esas tut- manernt kendis'nden istemektedirler, Bu- munlea beraber, Romanın elverişli bir ce- vab vermesini hiç kimse beklememekle, ve İngiltere-in sü<l tedbirler alması h timali genel bir kaygu uyandırmaktadır Maten gazetesi diyör ki: * İtalya, komitenin kararında, habey harbını durduracak kadar vatmin edic! bir mahiyet görmemektedir.,, Pöti Pariziyen, gu ükri yürütüyor * Beşler komitesi, Rama'nın dilekle rini geniş ölçüde gözönüne almıştır. Bü- yük bir devlet, umud edi'emiyecek ka - dar geniş olan böyle bir önergeyi, pres- tijindet hicbir şey feda etmeksizin kı bul edebilir.,, - ftalvanın barışçıl düygülerına baş wuran Eko'dö Pari diyor ki: “B. Musolini, maddelerine sonradan İtalya'dan yana daha fazla alâstikiyet vermek hakkını muhafaza etmekle be - raber, p'ânın prensipini kâbul etmekle akıllıca bir hareket yapmış - olacaktır. Duçe, e8el barek-t'erde bulunmak niye tini muhafara ettiği takdirde, İapitia barh ucak ve gemilterinin şimdiden gös. terditleri kmav önemli hadiselerin başı olarak görüllebilir... Ficaro divor ki: * Harbr ve barışt elinde tutan B. Mu- sölini, mürhiş bir sörav taşımaktadın Harben kopması, yahud barışın sa ' 'ım. ması için bir tek kelime yetecektir. Fa » kot bu kadar ileri giden Musolini için kendisinden beklenen bu kelimeyi söy | lemesi çok zordur.., İtalyanın Habeşistanda kesin olaral İngittere e karşilaşacağını söylenen Bi garo, görüşmelere girmenin İtalya için bir kazanç sağlıyacağını yazarak diyor- ki: « İngiltere, bütün harbleri kaybetsa bile, son savaşta kesin olarak Üstün ç- kar.., « Övr şunları yozıyor. «B Musolini, şimdi ingilizlerin hart etmeğe bazır olduklarını ve Ttalyazımı kendi kuvvetile Fransanın zecrt tedbir « ler bakkında aldığı yumuşak durümden haşka hiç bir şeye güvenemiyeceğini an- Tanuştır. Hacbşistan'ı, Musolini ile karşı kat- şgıya gelmekten uzaklaştırabilecek tek kuvvet, Tagiltere'nin, Afrika İmparator- luğunun güvenliğini kurtarmak için bes İcdiği kesin ve sarsılmaz niyettir.,, Populer, şu fikri ileri sürüyar : « Yanılmaksızın söylenebilir ki, İtar ya harbettiği takdirde derhal tedbir alr- nacaktır. İngiltere, buna karar vermiştir - ye Fransa İngiltere ile birlikte hareket &. mek zorunda kalacaktır. Dört bin asker daha Cenere, 19 ÇA.A) — Bombardia ge misi, 4.000 askerle doğu Afrikasma ha. reket etmiştir. Bir harb çıkarsa amerikan “gemileri korunacak Vaşington, 19 (A.A) — Deniz ba » kanı B. Svanson, gazetecilece diyevda bulunarak bir italyan — habeş harbı çıkarsa Amerikanın amerikan gemileri ni korumak için Büyük Okyanus filç- sandan kuvvet ayırmak zorunda kala. cağını söylemiştir. Bu mesele, şimdiye kadar düşünülmemiştir. Ve harba baş- lamadan önce bu yolda bir karar alın- muyacaktır. Deniz konferansı Londra, 19 (A.A.) — Deyli Telgrat gâzetesiniz aytarı, Londra deniz anlaşmasında ileri aürülmüş olduğu gi- *i bu yıl içinde beş deniz devleti kon. feransınm toplanmaya — çağırılacağına ihtimal vermemektedinr.