21 Eylül 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON ALTINCI YIL. No: 5084 Gündelik KOMBİNADA MUHİT F.R. ATAY Demiryolu üstünde bir atlıspor maneji ile geniş cimnastik ve te - nis yerlerine rastlıyorsunuz. Kom- binanın bir de büyük yüzme ha- vuzu var. Ufka doğru, meomur ve işçi otrularının yapılmakta oldu- ğunu görüyorsunuz. Eğer İstanbul'da bir gazete- nin, daha geçenlerde, yabancı ve - yerli gazetecileri bir araya topla- mak için bir kulüb kurulmaktan bahsedildiği zaman: — Kulüb gibi lüks şeyler.. Dediğini hatırlarsanız, bir fab: rikada at idmanları yerinin ne lü- zumu olduğunu soracakların sayı- sını tahmin edebilirsiniz. Şu istep toprağı üstünden, yabani otlar gi- bi toplanan halk çocuklarına mo- dern apartıman ve odaların niçin düşünüldüğüne hayret edecekler- de bulunabilir. Fakat bütün bunlar yalnız bizde yeni şeylerdir. Şunu da ilâve edeyim: Hiç bir memlekette ol- masaydı, bizde yaratılmaları ge- rekti. ” Kambinada üç yüz memur var. Bunlardan bir kısmı, kendilerine biraz kredi verilirse, at satın ala- bileceklerdir. İşçiler, tenise, yüz- “me havuzuna, futbola biribirleri- ni sürükliyerek, kalabalık bir spor mühiti — yeniden — dağacaktır. Yarım, bunlara, okuma salonları, mekteb ve kurslar ilave olunacak- tır, ... Böyle bir muhit fikri üs- tünde bir vakitler ısrar etmiştim, Siz bir fabrikanın başına kimleri gönderiyorsunuz? Çoğu Avrupa': da okuyan, yahut büyük şehirler- deki türk mekteblerinde okuyan genc teknisiyenler, ve ancak, ka- faca ilerle likleri zaman size fay- da verecek işçi gençler! Karşınız- da şu sarı İkerpiç ve kireç yığınla- rına bakınız. İstep akşamı, 1masız ve ümidsiz çöktüğü zaman, genc ve duygan ruhların bunaltısını dü- şününüz. Bunlar birer birer eski muhitin, iptidat, karanlık ve ölgün Asya parçasının - birer - köşesine gömüleceklerdir. Bir iki yıl sonra, genc gözlerin feri uçtuğunu, içki- nin ve içe kapanışm genç ham - leyi sıtmalandırdığını göreceksi- niz. İki türlü muhit vardır: Çekili- ci ve uzaklaştırıcı muhit, çekici, toplayıcı ve yetiştirici muhit! Bun- lardan biri sömürgelerde bulunur. Yaşamak sanatını bilen avrupalı- larla, iptidai hayat şartları içinde bırakılmak istenen yerlileri biri- birinden ayırır. Bunlardan ikinci- si ilerletilmek istenen geri vatan parçalarında — bulunacaktır. Bir fabrika, bir enstitü, veya “ sadece devlet emekçileri, geri şehrin için- de veya kenarında mühitlerini ku- racaklar, toplanacaklar, kulüble- rine gidip radyö — dinliyecekler, sinema görecekler, spor organi- zasyohnlarından istifade edecek- ler, ve şehri, kısım kısrm, gencle- rinden - başlıyarak, - kendilerine dağru çeke çeke Asyayı ortadan kakdıracaklardır. $ | — Genelerin, ileri insanların ne- den Anadolu ııuılı'khnıdın.lıç- tıklarmnı sorar, dururuz. Merzifon- da yıllarca kalan amerikalıların bizden daha - geri adamlarmı ol- duğunu sorarız. Fakat unuturuz ki Merzifon'da oturan amerikalı, oraya, bir amerikan muhit parça- sı ile gelir. Kendine, davasına w yan gençleri muhitine sokar; bir- kaç yıl sonra kasabalarda çırçılf- . rın, mahallelerin ikiye bölündü- ünü, birine ermeni veya rum ğıqııı veya mahallesi, ötekine (Sonu 2. inci sayıfada) Âi D güü faşist genel acferberliğinin ilânı bekler niyor, — İsmet İnönü Sovyetler kurulunu kabül etti. — Yunan donanmıası geldi, 21, EYLOL 1935 CUMARTESİ Zafraımbolu'da soengin kümür damarla ra bulundu, —İlk türk anırasiti çıktı. — Ba B. Receb Peker geldi İstanbul, 20 (Telefon) — Epi zamandanberi Avrupa'da bulunan Cumuriyet Halk Partisi Genel Sekreteri B. Receb Peker bugün trenle Avrupa'dan geldi. Finans ve Sağlık Bakanlarımız gittiler Finans Bakanımız B. Fuad Ağ- ralı ile Sağlık ve Sosyal yardım Bakanımız B. Refik Saydam bera- berinde Sosyal yardım genel di - rektörü B. Asım olduğu halde dün akşamki trenle İstanbul'a gitmiş- ler ve durakta Bakanlıklar - ileri gelenleriyle dostları tarafından uğurlanmışlardır. Kültür Bakanı bugün geliyor * İstanbul, 20 (Telefon) — Şeh- rimizde bulunan Kültür Bakanı B. Saffet Arıkan bu akşam Ankara- ya hareket etti. Bakan giderken şunları söyledi: “— İstanbuldaki - tetkiklerimi bitirdim. Ankara'ya dönüyorum. Orta okullara başvuran talebenin açıkta kalmaması için gereken tedbirler alınmış ve bazı yerlerde mekteb açılması kararlaşmıştır. Bunlar açılınca İstanbul'da hiç bir orta okul talebesi açıkta kalmıya- caktır.,, " İspanyakabinesi çekildi Madrid; 20 (A.A.) — Kabine bugün çekilimini vermiştir. Siya - sal çevenler kabine buhranının yakında kotarılacağını ummakta- dırlar. Adımız, andımızdır. Her yerde 5 kurus ——— Dost Yunan filosu İstanbul'da Filo törenle karşılandı - Gelen gemiler dokuz parçadır- Amiral Sakalaryu İstanbul ilbay ve komutanımı görete vardı . N —ıî İstanoul, 20 (AÂ ) — Ami - ral Sakelaryu komutasındaki yu - nan filosu bu sabah 9,15 de lima- nımıza gelmiştir. Filo, Haydarpasa açıklarında top atarak şehri selâmlamış ve ba- taryalarımızla Mecidiye kruvazö- rü tarafından mukabele edilmiş- “Yunan filosu, Elli kruvazörü ile Hidra, Spezai, Psera, 'Yerax, Panther distroyerlerinden ve Tri- kon, Proteüs, Katsonis denizaltı gemilerinden ve İsestos denizalti depo gemisinden katınçtır. Yunan ve türk amiralleri ara- sında karşılıklı göretler olmuştur. İstanbul, 20 (A.A.) — Yunan donanması komutanı Amiral Sa - kelaryu ve yanındakiler bugün Dost ülke filosundan birkaçı onbirde Dolmabahçe rıhtımında karaya çıkmıslardır. Amiral, rıhtımda; merkez - ve deniz komutanları tarafından kar- şılanmıştır. Deniz mızıkası er - kinlik ve vunan marşlarını çalmış, deniz müfrezesi selâm durmustur, Amiral ve maiyeti mihmandar- lariyle beraber otomobillere bine- rek 11,30 da İstanbul ilbavlık ku- rağına gelmişler ve ilbay B. Mu - hiddin Üstündağ'ı görmüşlerdir. Törenle karşılanıp uğurlanan Amiral buradan İstanbul komu - tanlığına giderek komutanı göre- te varmıştır. Burada süel törenle karşılanım uğurlanmıstır. (Sonu 5. inci sayıfada) İlk antrasitimiz çıktı —| Anlaşmazlığın son günü Safranbolu ilçesinin Ulus kamununda değerli kömür damarları bulundu Bugün- genel faşist seferberliğinin ilanı bekleniyor - durum çok gergindir Pİk türk antrasıcini veren sömrkok Fabrıkânı.. Zonguldak, 20 (Telefon) — Türk antrasit fabrikasının yapı- mtı bitmiştir. Makinelerde bir haftadanberi yapılan deneçler çok iyi sonuçlar vermiş ve bugün - ilk türk antrasiti çıkarılmıştır. Fabri- kanın bir günde işliyeceği kömür, ikiyüz ton sıfıra on kömürdür. İşlenecek kömür bir günde yüz elli yedi buçuk ton antrasit ve 28 bin metre mikâbı hava gazı çı- karacaktır: Benzin ve mazot çıka- racak tasfiyehaneler bir haftaya kadar hazırlanmış olacaktır. Fab- rikada katran dayreleri de hazır- lanmaktadır. Ümidin üstünde çı - kan türk antrasiti; fiat saptandık- tan sonra satışa çıkarılacaktır. Fabriaknın yakında Başbakan ta- rafından açılması beklenmektedir. Fabrikanın önümüzdeki yıllar- da günde dörtyüz kilo kömür işli- yecek ve üretiminin bir misli arta- j (Sonu 5 inci sayfada) Roma, 20 (A.A.) — Halk, beş- ler komitesinin önergelerine hükü- metçe verilecek cevabı büyük bir ilgi ile beklemektedir. Hükümetin bu husustaki ka - rarı ve genel faşist seferberliğinin ilânı yarın beklenmektedir. | On sekiz günlük bilânço Portsait, 20 (A.A.) — 1 eylül- den 19 eylüle kadar Eritre'ye git- mek üzere kanaldan 22.084 ital - yan askeri, 10.091 katır, 8911 ton benzin ve 55.978 ton harb gereci geçmiştir. Frances Conullo italyan dex . troyeri bugün doğu yönetinde ka- naldan geçmiştir. Harb başlayıncu.. Roma, 20 (A.A.) — Gazetele. rin Cibuti'den öğrendiklerine gö- ( Sonu Ziaci sayıtada )