18 Eylül 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 5

Kayseri dönüşü Erciyaşın gölgesi (Başı 1. inci sayıfada) Tren biraz geri geri gitti, so- la saptı, yürüdü ve sonra durdu. Vagonlardan yere indiğimiz vakit karşımızda, on altı ay önce Başbakanın ileriyi çok iyi gören keskin bakışlı gözlerinin önünde, © sıcak mayıs günü, çölde bir sa- rap gibi belirmiş olan “Kayseri dokuma fabrikası,, bacaları, dıvar- ları, kapıları, depoları, herşeyi ve berşeyi ile - tıpkı onun hayalinde görmüş olduğu gibi - yükseliyor- du.. * O dakikada gözlerime göründü- ğü gibi değil, bütün gün hayran hayran seyrettikten sonra zihnim- de kaldığı gibi, Kayseri kombina- sını anlatayım: Paristeki Etüval utku amıtı, » oraya gitmeğe ne lüzum var? - İstanbul'daki Bayazıd alanının a- nıtsal kapısı gibi bir kapı; iki ta- rafında sıra sıra odalar: fabrika dispanseri, — kontrol — dayresi.. Kapının iki yüz metre kadar ile- risinde işçilerin yatak salonları Şimdi biraz sayılara geleyim: 33 bin iğ, binden fazla tezgâhı alacak büyüklükte fabrika yapıla- n - düşünebildiğiniz kadar geniş, düşünebildiğiniz kadar yüksek... Bir tezgâhın en az 4 metre murab- bar yer tuttuğunu bir yana yazı- nrz; yalnız tezgâhlar için 4000 metre murabbamdan çok yer is- ter, Sonra Ankarada oturduğu- muz evlerde iki kişilik bir yatak odasının en çok 12 metre murab- bar olduğunu da göz önüne geti- riniz; tezgâhlar için 330 dan çok Ankara yatak odasına lüzum ol- duğunu anlarsınız. Halbuki bütün fabrika 33 bin iğden ve bin bu ka- dar tezgâhdan ibaret değildir. Balyelerle fabrikaya giren seri leşmiş pamuğu hallaç gibi atan, iğlerde bükülen ipliği Taasralara saran, bunları yıkayan, boyayan ve dokunan kumaşı beyazlatıp ku- rutan, ütüleyen, top yapan çeşid çeşid makinelerin yerleştirildiği dayrelerin ne kadar büyük olma- sı ve bunları çalıştıran, aymı za- manda türlü dayrelerde hep bir den çalışan 1500 kişinin ne kadar hbava tenellüs etmesi lâzımdır? Bunları kendi kendinize bulabi- lirsiniz. Kayseri kombinası yalnız bu dayreler de değildir. Makine tamir atölyeleri, yani döküm, torna, İre- ze işlerinin yapıldığı paviyonlar ve sonra bin kilovat elektrik kuv- veti veren bir santral, ilk madde depoları, dokunmuş mal depoları, kantinler, işyar evleri, garajlar, soğutma havuzları, mekteb.. Bütün bu kurağların kapladığı toprak 30.000 metre murabbaıdır. Kayseri kombinasını bundan da ibaret sanmayınız: atletizm ve futbol için — tribünlü — eksiksiz bir spor alanı, S0 metre uzunlu- âunda bir yüzme havuzu, atlıspor- lar için bir manej, dört beş tane tenis kortu. Bu sayıp döktüğüm yapılar şimdiden bütün tarhları çizilmiş, su enstalasyonu tamamlanmış, ağaçlarının bir kısmı dikilmiş, ça- yırlarının bir parçası yetiştirilmiş bir park içindedir. Kombinada bütün görüp şaşa şaşa seyrettiğimiz her şey - yazın sıcağında ve kışın soğuğunda (Kayseri 1000 küsur metre yük- sekliğindedir.) çalışmak şartile - 484 günde yerli yerine konulmuş- tur. Bu, işin belki biraz paraya da yanan taralıdır. Bir de para ile yapılamıyacak taralı vardır ki dikkate değeri çoktur. Üç ekip halinde, yani ge- celi gündüzlü çalışılacak olursa - yakıtda böyle çalışılacaktır - 4500 işçi kullanılacaktır, Fabrika- da bugün 2000 den fazla işçi var- dır. Bunlardan çoğu 12-20 yaşları araşında Kayseri ve o bölge genç- ,leridir, Belki beş altı ay var ki modern bir dokuma tezgâhını gözlerile bile görmemiş olan bu gençler bugün makinelerin başın- da ciddiğ ve vekarlı birer usta gi- bi çalışmakta, oldukça görgü İs- tiyen sporları kolaylıkla yapmak- ta, yeniiş ve yeni hayatlarına, SAYIFA & ——— ——— — AA çoktan alışıklarmış gibi dirlar, 484 imkâm N. BAYDAR Sovyet dostlarımız dün aksam gittiler Dün sabah Kayseri fabrikasının açıl- ma töreninden dönen Sövyet kurulu şehrimizdeki Yüniş fabrikasını ve İş Bankasını gezdikten sonra Sovyet Elçi liğine giderek elçilikte bir müddet din- lenmiş ve şehrimizin türlü yerlerini ger- mişlerdir. Akşam özel vagonla Ekon Bakanı Ray Celâl Bayar'la beraber Es - kişehire hareket etmişlerdir. Kurul Eko nomi Bakanımızla beraber bu sabah es- kişehir şeker fabrikasını gezecek, gecev. Bakişehir'de geçirdikten sonra İzmit'e gidecektir. Aynı gün İzmit kâgıt fabri kası gezilecek ve Hereke'ye gidiletek öğle yemeği Hereke'de yenilecek ve bu- radaki dokuma fahrikasını da gerdikten sonra akşam İstanbul'a dönülecektir. Ko- muklarımızın İstanbul'daki gezileri ici- ayrıca İstanbul'da bir program hazırla- macaktır. Sovyet kurulunda Büyük Elçi B. Karahan da bulunmaktadır. -Ayrıca Kurula Sümer Bank Genel Direktörü B. Nurullah Esat Sümer de İzmitten katı Jacalatır. Sovyetlerden gelen K . dost sesi Ankara, 17 Ç(AA.) — Kayseri dokuma kombiansının açıl - ma töreni dolayısiyle Sovyet dış işleri komiser yardımcısı B. Krestinetki'den dış bakanı B. Tevlik Rüştü Aras'a gelen telgraf ile dış bakanı vekili B. Şükrü Kaya'nın buna verdiği karşılık aşağıda. dır: Türk hükümerinin endüstri &- Tanındaki büyük - başarısının bir belgesi olan Kayseri bez tabrika- sının açılma tözeninin yapılması dolayısile en içtem kutlamalarımı sunarım. Türk endüstrisinin iler- lTemesi ve türk - sovyet dostluğu- nun devamlı gelişimi hakkındaki en içtem dileklerimi de bildiri- rim, Krestinski Kayseri fabrikasının açılması dolayısile göndermiş olduğunuz dostça telgraftan dolayı size ha- raretle teşekkür ederim. Türk - sovyet el birliğinin mut- Ju sonuçlarınr bir kere daha ber- kitmeğe imkân vermiş olan bu münasebetle; dost memleketin en- düstrisinin ilerlemesi ve iki ulus arasındaki dostluğun devamlı bir gelişime erişmesi hakkındaki en içtem dileklerimi sunarım. Dış işleri bakanı vekili ! B. Krestinskinin bizi .. . . . öven bir diyevi Moskova, 17 (ALA.) — Gazeteler, dış işleri halk komiseri vekili B. Krex- tinski'nin yu diyeyini yazıyorlar Türkiye cumuriyetinin endöstrileş « me alanındaki İlerlemesini devamlı — ve dostça bir dikkatle takib ediyoruz. Her yeni fabrika Türkiyenin ekonomik teme- lini kuvvetlendirirken dost ve komşu memleketin sıyasa! kuvvetini de artır maktadır. Türkiye, lideri Kamâl Ata » türk'ün güdeminde erkinliği için bir çok parlak utkular kazanmış ve erkinlik ge- Hişim hakkını elde etmiştir. Şimdi eko - aomik alandaki utkuları, feodal ve tama- men yabancı kontrola bağlı eski sultan- lar imparatorluğu ile demokrat ve hayat ve hareket dolu yeni devlet arasında ge- çilmez bir durum yaratarak erkinliğini daha ziyade kuvvetlendirmektedir. Çok önemli olan Kayseri kombinasının açıl- masını pek büyük sevinçle kargılıyorur. Sevincimiz, Sövyet teknik ve enjeniyör. Jerinin kombinanın kurulması için çalış. mış olmaları dolayısiyle de artmaktıdır. Kayseri kombinasiyle, Nazillide kurul . masına başlanan kültürel ilgilerin bun- dan sonraki genişlemesine daha çok ya- rayacağını kuvvetle umuyoruz... Rus basınının içtem yazıları dolayısiyle Moskova, 17 (ALA.) —- Gazeteler, Kayseri kombinasının 1 1 dölayı - siyle, Türkiye cumuriyetinin endüstri. Teşmesi hakkında uzun yazılar yazıyor- lar, » İndüstrialirasyu gazetesi diyor ki: * Türk hükümeti son seneler İçinde ulusal bir endüştri kurmak ve bu suret. le yeni devletin ekonomik egemenliğ'ni korumak için çok önemli ve enerjik adımlar atmaktadır. Gazete, sultanlar devrinde Türkiye- de mevcat olmiyan endüstri şübelerinin şimdiki genişlemesini kaydettikten son. ra, Türkiyenin, Kayseri kombinasının kurulmasiyle, endüstriteşme yolunda Yesin bir adım attığını söylüyor ve di - yor ki "Türkiyonin, sovyet tekniği ve mü. hendisleriyle el birliği ederek kurduğu bu kombina İsmet İnönü hükümetinin ekonomi'k sryasasının başarısı ve Tür. kiye ile Sovyetler Birliği arasındaki Barışsever ve verimli iş beraberliğinin #n ivi bir belgesidir. ., Ankara Levazım Amirliği; Satınalma Kamisyonu Nânları V AN 1 — Serom aşı evindeki elek- trik tesisatının 19 eylül 1935 ta- rihine müsadif perşembe günü saat 11 de parzarlık suretile mü- makasası icra edilecektir. 2 — Ebksileme Ankara levx zım #miliği satım ima komisyı nunda vapılacak *!#ktrik tesisa. tınm tahm a edilen bedeli 1948 Tira 82 kuruş olun teminatı mu- vakkatesi 145 lira 17 kuruştur. 3 — Şartname, keçif ve plâ: nin) görmek istiyenlerin hergün Ankara Levazım âmirliği satın alma komisyonuna gelmeleri. 4 — Eksiltmeve gireceklerin bu gibi işlerle iştigal ettiklerine dair vesilra görtermeleri mecbu- ridir. $ — İstizimer'i pazartığın yapılacağı musvyen saatte temi. natı muvakkate mekbusları ile birlişte ma-kü; Womisyona gcl- meleri (2447) 1—3868 TLAN 1 — Kırklarelinde yirmi beş ton sade yağının kapalı zarfla i- halesi eylülün yirminci cuma günü yapılacaktır. _Ehblııı_c,—e girmek — istiyenler, ihale günü teklif mektupları ile kanuni ve- sikaları telgarfhane — ayarı saat önbeşe kadar - komisyon rcisine vermeli ve saat 16 da komisyon da bulunmalıdn Z t 2 — Sade yağının tahmin edi- len bir kilo fiatı n; kuruştur. İl teminatı 1463 liradır. 3 — Şartnamesi Karklareli satın alma komisyonunda her gün görülebilir. (2452) 1—3869 İLAN 1 — İrmir müstalıkem mevki eskert hastahanelerinin — 60000 kilo koyun eti ibtiyacı kanalı zarf usuliyle satın alımacaktır. 2 — İhalesi 24 eylül 1935 salı günü ssat on altı buçukta İzmir. de kışlada müştahkem mevki sa tın alma komsuvonunda yapıla caktır 3 — Şartnamesi misyonda görülebilir. * — Koyun ctinin tahmin & dilen tutarı 24009 liradır. $ — Beher kil» koyun eti için 40 kuruş fiat tahmin edilmiştir. 6 — Teminatı muvakkate ak- çası 1800 liradır. 7 — İstekliler ticaret odasın. da kayıtlı olduklarına dair vesi. ka göstermek mecburiyetindedir. ler &B — Eksiltmeye iştirak ede- cekler 2490 sayılı artırma eksilt- me kanununun 2 ve 3. inci mad. delerinde ve şartnamesinde ya. zili vesiksarı ile teminatı mu. vakkate makbuzlarını ve - teklif zmektaplarını ihale sastından en az bir szat «vel komisyona vermiş bukmacaktlardır. (2527) 1—9082 hergün ko. İstanbul K. Satın alma komis- yonu başkanlığından : #stanbul komutanlığı birlikleri ihtiyacı için almacak olan 58 ton #ade yağına verilen fiat makam. ca pabalı görüldüğünden tekrar 25 eylül 1935 çarşamba günü saat 1$ de pazarlıkla alınacaktır. Be. her kilosunun tahmin bedeli 78 kuruş olup iİlk teminatı 3393 li. radır. Şartnamesi 226 kuruş mu- kabilinde komisyondan alınabilir. İsteklilerin ilk mektup veya makbuz veya 2490 numaralı ka. Bunun 2.3. inci maddelerindeki vesikalarla birlikte teklif mek- tuplarını ihale saatinden bir saat eveline kadar Fındıklıda komu. tanlık satın alma komisyonuna vermeleri. (2506) 1—30s4 İLAN 1 — Zara garnizonu — için 250,000 kilo un kapalı olarak ek- siltmeye konulmuştur. 2 — Tutarı 35,000 ve ilk te. minatı 2625 liradır. $ — Şartnamesi Sıvas tümen artırma eksiltme — komisyonun. dadır. 4 — İhalesi 8/1. teş./935 salı günü saat önbeşte Sıvas tümen artırma eksiltme komisyonunda yepılacaktır. $ — İstekliler teklif mektup. Jarını ihale saatından bir saat eveline kadar Srvas tümen ârtır- ma eksiltme komisyonu başka. nına vermeleri. (2649) İ1—Aİ$i İLAN Tefenni gernizonundaki — kı. taatmn senelik ihtiyacı olan 420. bin kilo arpa pazarlıkla 18.9.935 eksiltmeye konuldu. İbalesi & tüm satım alma komisyonunda yapılacaktır. Muvakkat teminatı 1800 liradır. 'Teminatın ihaleden İki saat önce mu!nneb“ıbzegknv:: nesine yatırılmış unma ruridir. Şartnamesi hergün ko. misyonda görülebilir. Tahmin liradır. (2647) bedeli 25200 liradır. (IA“:’ T için 400 1 — Sıvas garnizonu İçin © bin &ilo un kapalı olarak eksilt. meye konulmuştur. ü '; — Tutarı $0.000“lira ve ilk teminatr 3750 liradır. e Sıvas tümen Satın alma artırma cksiltme ko- misyonundadır. 4 — İhalesi 8 teşrinleve! 935 salı günü saat ondadır. $ — İsteklilerin ihale saatın. dan bir saat eveline kadar teklif mektuplarını srvas tümen artır. ma eksiltme komisyon Wh.nı. ©a makbuz karşılığı vermeleri. (2646) 1—H2 zAYİ kazası Tahaklı nahi- yesi ilk okulundan 933 senesin. de aldığım şehadetnameyi 28.8. 935 tarihinde A;ı?' Erkek li sesi İle Koyunpatarı arasında zayi ettim. Yenisini eskisinin hükmü yoktur. Tüze betmnlığı gereç şul;'ek. örlüğü memurlarından ley. ::ı,ıü gBuıılıı needinde İshaklıdan Kıdok İsmail oğlu 1335 doğum. dw Hulüsi. 1—A145 Askeri Fabrikalar Umum Müdürlüğü Satmalma Komisyonu İlânları 300 Ton tasfiye edilmiş Avrupa pamuğu Şartnamesinde değişiklik ya. pılan ve tahmin edilen bedeli (100000) Hira olan yukarda mik- darı ve cinsi yazılı malzeme as. keri fabrikalar unum müdürlü. Bü satın alma komisyonunca İL.2. teşrin - 935 tarihinde pa. fârtcsi günü samt 15 te *kapalr zarf ile ihale edilecektir, Şart. mame (beş) lira mukabilinde ko. misyondan — verilir, Taliplerin Muvakkat teminat olan — (6250) Tirayı havi teklif mektuplarını ıneıl_ı—'ır günde saat 14 & kadar komisyona vermeleri ve kendi: lerinin de 2490 numaralı kanu. nuün 2. ve 3. maddelerindeki ve. saikle mezkür gün ve saatta ko. Misyona müracaatları. (2625) i—sı3ı 2 Ton Ferre krom 1 , Perre vanadyum $0 ,, Elektrolik tutya 15 , Nikel $ ,, Aleminyon 15 ,, Ferre mangar 500 , Hamatit Şartnamelerinde — değişiklik” yapılan ve tahmin edilen bede. li (142000) lira olan yukarda miktarı ve cinsi yazılı malzeme Askert fabrikalar Umum Müdür. Kiğü satın alma komisyonunca 8.2. teşrin 935 tarihinde — cuma günü saat 15 te kapalı zarf ile ihale edilecektir. Şartname (ye di) Nra (10) kuruş mukabilinde komisyondan verilir. Taliplerin muvakkat teminat olan — (8350) lirayı havi teklif mektuplarını mezkür günde saat 14 e kadar komisyona vermeleri ve kendile. rinin de 2400 numaralı kanıpun Ankara C. Müddei Umumiliğinden: 1 — 1552 lira 70 kuruş keşif paralı Ankı sisatınm değiştirilmesi tekrar açık eksiltm ye konulmuştur. Ek. siltme 3. teşrinievel 1935 perşembe günü saat 15 de Ankara Müddel U. lik dairesinde yapılacaktır. 2 — Müvakkat teminat mikdarı 116 lira 45 kuruştur. 3 — İsteklilerin teminat makbuzu, ikinci enif montörlük eh. liyetnamesi göstermesi ceza evi elekteik te. veya bu ehliyetnameyi haiz bir moatör ça- Tıştıracağı teahhüt etmesi ve cari seneye ait Ticaret odası vesik: göstermesi Jâzımdır. 4 — Şartnameler Ankara müddei vıı'iljr, (2652) umumiliğinden parasız olarak 14148 Havza şarbaylığından: İki kiıgmeıredc kurulu 4500 nüfuslu 800 evli havza çarmna ters akan irmağının sekiz metre sukutu olan kasşbaya takribi 1200 met- re mesafedeki muhammen santral yerinden istifade edilerek elek. trik tesisatı yaptırılacaktır. Su kuvveti ölçülerek konulacak s#orma dürbin ve dinamemin santral hiıuıı_yle dürbin dinamo ve tevzi tablosu yerlerini ve şebeke dahil bütün tesisatın müredatir. keşifnamesiyle keşif hulâsası yapılması ve yapılacak bu plân ve proje' tavini 103 n fenne muvafık olduğu vekâletçe tasdik edilmek sartiyle 250 lira muham. men bedelli clektrik tesisatı projesinin tanrimi 21 gün müdde''e açık eksiltmeye konulmuştur. Her türlü izahat için şarbaylrğa mü> racaat edilmelidir. Eksiltme 4 teşrinievel 1935 de belediye encü- meninde yapılacaktır. (2651) Y—AH —_ 2. ve 3, maddelerindeki vesaikle mezkür gün ve saatta komisyo. na vermeleri. (2626) — 1—4132 100 Tan petrol 100 ,, benzin. Tahmin edilen bedeli (58000) Hira olan yukarda miktarı ve cin. si yazılı malzeme Askeri fabri: kalar umum müdürlüğü satın al. ma komisyonunca —3/1. Teşrin/ 935 tarihinde perşembe günü &a. at 15 kapalı zarf ile ihale edi kecektir. Şartname (iki) lira (80) kuruş mukabilinde komisyondan verilir. Taliplerin muvakkat te. minat olan (4150) lirayı havi teklif mektuplarını mezkür gün. de saat 14 e kadar komisyona vermeleri ve kendilerinin de 2490 mumaral kanunun 2 ve 3 madde lerindeki vesaikle mezkür zün ve saatta komisyona — müracaat, ları. (2508) ı4112 $000 metre mikâbı çam tahtası K Tahmin edilen bedeli (175000) lire olan yukarda miktarı ve cin- sİ yazılı malzeme askeri fabrika. lar Umum Müdürlüğü satın el < ma komisyonunca 7/1, teşrin/038 tarihinde pazartesi günü saat 13 te kapalı zarf ile ihale edilecek. tir. Şartname (sekiz) Tira (75) kuruş mukabilinde komisyor lan verilir. Taliplerin muvakkat te- minat olan (10000) lirayt havi teklif mektunlarını mezkür rün. de saat 14 e kadar komilsyona vermeleri ve tendilerinin de 240( Numaralı kanunun 2. ve 3 mad. delerindeki vesaikle merkür eün ve saatta komisyona müracaatla. rı. (2624) —t : : | J | İ | J