9 Eylül 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 4

* SAYIFA 4 — — XKomşularımızda İer oluyor? İRAN'DA: $ İran ile Irak arasında yeni kotarılan ve anlaşması Cenevre'de imzalanacak olan sınır anlaşmaz- lığı dolayısiyle birçok hadiseler olmakta idi. Son bir hadise geçen- lerde olmuş ve üç yol işçisi öldü - rülmüştür. Sınır üzerinde olan köyler halkından fazla vergi al- mak ve âşar toplamak gibi sebeb. ler dolayısiyle her zaman iki taraf köylüleri de kendi sınırlarını geç- mekte idiler. Anlaşma şekli iki ta- raf için de yeritim değeri yerin - de bir formülü taşıdığından İran ile Irak arasında sınır baysallığı kurulmuş demektir. $ Rumye gölü kıyılarında ken- dir yetiştirilmeye başlanılmıştır. Bu kısımdaki toprak kendir ye - tiştirmeye çok elverişli olduğun - dan burada bir kendir. fabrikası kurulması da düşünülmektedir. $ İranda lakablar ve süslü un- wanların kalkması gençler ve ay - dınlar arasında büyük bir hoşnud- lak doğurmuştur. Bu — lakablar kalkmadan önce en uzun isim İs - panya'dan sonra İran'da geliyor - muş. Dokuz isim süren lakablar sa yılmaktadır. $ İran'da büyük şehirler ara - sında telefon örüsü yapılmakta - dır. posta idaresi, süel kurumların da faydalanabileceği telefon hat. larını sınırlara kadar uzatmayı ka- varlaştırmıştır. &$ Meşhet caddelerinden dört ana caddenin asfalt yapılması ka rarlaşmıştır. Yapılacak olan cad- delerin uzunluğu 7 kilometredir. Meşhet bayındırlık bakımından İran'ın en ileri bir şehri olmakta- dır. $ İran'da eski eserler kazısına devam edilmektedir. Horıstan'da üç büyük heykel — çıkarılmıştır. Bunların en eski İranlılara aid ol- duğu anlaşılmıştır. Suz yıkıların- da yapılan araştırmalarla büyük sarayın temelleri — bulunmuştur. İran müzeler yönetgesi halka yan- Jarında kazılardan bulunmuş olan heykelleri yönetgeye teslim etme- lerini bildirmiştir. $ Isfahan'da yarışmalar için korlu yüzme yarışları yapılmıştır. Bu yarışlar İran'da su sporlarının belli bir bölgede yapılmakta olza- sına karşın yarışmalar çok iyi so- nuçlar vermiştir. $ Sivil lakablardan sonra süel rütbelerin de kısa şekilde söylen- mesini Şah emretmiştir. Resmiğ dereceler ancak iş alanında kulla- nılacaktır. $ Iran şehirlerinden bir çoğu - Teen İsimleri değiştirilmiştir. Şehir isimleri değiştikten sonra ilçe - ve kamun adları da değişecektir. De- #işen ve yeni ad alan büyük şehir- ler şunlardır: Yeni isim Eski isim Rızaiye Rumye Şahpur Selmas Babil Barfuruş Bendergez Benderhiz Deşt kerman Sahrayı türkman Benderşahpur — Hurmuz Ramser Sahtser Ehvaz Nasıri Yeniden ismi değişecek - olan gehirlere ve ilçelere İran devrimin- de yararlığı görülmüş olanların — adları verilecektir. $ EİLGL s56 ÂiAb K aRe Başladığım gibi a e bitireceğim! Fölkişer Beobahter — gazetesine 2 eylâl tarihiyle Londradan bildiriliyor: “Sandey Krenikel,, gazetesi B. Mu- solininin bir diyevini — neşretmektedir. Musolini bu diyevinde diyor ki: “— Ben barışçıyım, fakat, başladı- ğiım işi de bitireceğim. Eğer kabil olur- sa, uluslar sosyetesinde kalmak isterim. Ancak, verilecek karar İtalyaya karşı olursa uluslar sosyetesinden ayrılaca- ğım, Bu suretle, uluslar sotyetesi me. selesi de bitmiş olur. Tlk önce İtalya- mın Habeşlatana karşı olan davasını an Küçük kız Liret — Babacığım, har- Ba gitme! sonta benim halim ne olur? Puneh (Londra) latacağım; ondan sonra dünyâ bu hu- sustaki hükmünü versin. Bizim, haklı olan davamızın dünyada herhangi bir kimse tarafından yanlış anlaşılacağını aklım almıyon Harba katılmanın ne de- mek olduğunu Büyük Britanya pek iyi bilir. Habeşliler, durmadan — italyanlarır haklarını çiğnediler ve sadakatsizlir gösterdiler. Barbar bir ulus tarafından yapılan bu gibi haksız muamelelere da- ha ne kadar zaman katlanalım? Habeşistan ne bir devlet ve ne de bir ulustur. Herhangi bir kimsenin 1- talya hakkında höküm yürütürken aynı hükmü, dünyanın geri kalmış bir parça. S1 olan Habeşistan hakkında da yürüt- mesini bir türlü kafam almıyor. Habe- şistanda yapılan kölecilik faciaları hak. kında bir yığın belge ve fotoğrafi dos. yaları ile birlikte getirip göstereceğ'im. Bütün bu belge ve fotoğrafların, Bü yük Britanya kamoyunun düşüncesini değiştireceğine hiç şüphe — etmiyorum. Gösterilecek olan fotoğraflar, medeni- yet için asırlardanberi bir kir olan bir çok hakikat ve köle tecimi faclaların: meydana koyacak ve Habeşistana karşı bütün dünyada nefret uyandıracak öl. çüde bir sansasiyon yaratacaktır. | Habeş imparatoru Musoliniyi selâmladı *Memleketimi birleştirmeğe ve ulusuma hundan evel kendilerinde bulunmayan bir derecede yurdse verlik ve sadakat duyguları aşı- lamağa vesile vermiş olan Amerikan yazarlarından Riçard Hal. Hiburton, Baltimat Sun gazetesinde Ha- beşistanın kırallar kıralı ile yapmış ol. duğu bir görüşmeyi yazmıştır. Yazar, bu —yazısının başında habeş askerlerini, imparatoriçeyi — ve impara. torun yirmi yaşında Avrupa biçiminde giyinmiş, ingilizce, almanca ve fransız. cayı aksansız konuşan krzim tasvirden sonra Haile Selassie ile neler konuştu- #unu şöyle anlatıyor: İmparatora sordum: — Neden sınırlarınıza asker yığım. yorsunuz? Biliyorsunuz ki italyan or- duları orada toplanıyor. Sizin silâh ta. şıyabilecek bir milyon askeriniz varmış; neden bunlar sınıra gönderilmiyor? İmparator cevap verdi: — Unutuyorsunuz ki bu - çatışmada habeşler daha riyade dünyanın kamoyu- na yaslanırlar. Dünya basınının çoğu ha- beşleri haklı, italyanları haksız güster- mektedirler. Elimden gelen her şeyi ya. parak bu durumdan asığlanmak iste TiM. Benim askerlerim italyanlarınli gi- bi disiplin altında değildirler. Habeşler, teker teker iyi savaşçıdırlar, Onun için bir defa gözleri kızdı mı kendilerini çekip çevirmenin imkânı kalmaz. Şimdi, zaten, fena halde hiddetlen. miş bulunuyorlar. Onları bu halde s- vaş boyuna yollayacak olursak hemen vu ruşmağa başlamalarından korkulur, İtalyanlar ise bizim kendilerine bir barb vesilesi vermemizi hekliyor ve bu. nu umuyorlar. © zaman, italyanlar, kendi memle etlerinde nefislerini müdafaa için har Habeşistanda Musolini — Bu se,.. hayvanı yakalamak kolay olacak! Eyvah, meğerse ingiliz aslanı imiş! (Dr simpl (Prag) aa İngilterenin ödevi 2 eylül tarihli Deyli Herald'dan: Dün gece radyoda söylediği bir söy. levde Nevyork piskoposu İngilterenin habeş - italyan anlaşmazlığında ne gibi ödevlerle karşı karşıya/ bulunduğunu anlattı. Bu söylevde şunlar vardı: Biz, uluslar sosyetesi konseyinde e. ğer komşularımız bizimle el birliği ya. pacak olurlarsa o zaman uluslar sosye tesi makinesini işletmek dileğinde bu Tunduğumuzu anlatmalıyız. Eğer, bu el birliği sil&hir pulis kuv. vetlerimizi kullanmağı — gerektiriyorsa ona da hazır bulanmamız gerektir. Eğer komşularımız bizimle el birliği etmiyecek olurlarsa o zaman biz, tek başımıza harekete geçmek — şöyle dur sun ,bilâkis hiç bir harekette bulunma: maklığımız icab edecektir. Şurasını uluslar sosyetesine açıkça anlatmalıyız ki şimdi bizim işe girişme- miz ve ihtiyaç içinde bulunan ulusları, tatmine uğraşmamız zamanıdır. Burada gözetilen prensiplerin üç tane olduğu görülüyor. Fakat hepsi ha- kikatte bir tek csasta toplanır : Kanun yetkisini yüksek tutmak ve onun dediğini yerine getirmek, Arstulusal bir kurulun şerefli bir ü. yesi bür kanunu bozmakla bizi tehdid e diycc Ortadaki anlaşmazlığı barış yolları ile kotarınaktan kaçınan — İtalya, hepi, mizle birlikte vermiş olduğu xözü ve al, tma girdiği yükeni ayaklar altına ah yor demektir. Bunun karşısında ya bü. tün dünya, kanunu yerine getirmek i. çin ayak direr. Yahud da şerefi korun mamış yükenler, sözler çiğnenir ve ka mun da değersiz hükümsüz bir hale ge, lir. Eğer bir harekete geçilecekse bu hir. ge bir koruma hareketi olmalı, yahud hiç bir harekete geçilmemelidir. Eğer kanun kuvvetlendiritmezse kuvvetlendirecek hiç bir şey yoktur. Şayed bir tek ulum, tek başma hare- kete geçecek olursa bu, anarşiyi geniş. Jetmekten ve artırmaktan başka bir şe ye yaramaz. Bugün toprak ve ham madde dağıtı. Jışı eğer doğru değilse bu, yalnız İtalya için böyle değildir. Büyük Britanya en büyük impara. torluktur. Bugün bizim ödevimiz, harb dan sonra tutulan ve Ottavada büsbütün hız alan ve sömürge — mparatorluğunu Britanya için daha sıkı bir pazar haline getirmek İstiyen bencil sıyastadan vaz geçmektir. Eğer tüzeyi istiyen sözler söylüyor. sak ilk işimiz tüzeyi yeritmek olmalı- dır. * Musolini'yi selâmlarım.,, ba giriştiklerini töyliyerek yaygarayı basacaklardır. Onun için, ben askerlerimi elden geldiği kadar italyanlarla geç temas et. tirmek isterim. Eğer bizim bütün kaçınmamıza rağ- men harb patlak verecek olursa — jtal. yanlardan başka herhangi bir nötür dev. letin ve uluslar sosyetesinin ileriye sü- Teceği barış şartlarını kabul etmeğe şimdiden hazırız. — biz kütleye karşı kütle olarak harb edeceğiz. Bizim ne tanklarımız, ne de ağır topumuz vardır. —airaraderom Uluslar Sasyetesinin kurduğu perde arkasında Habeşistan silablanıyor. Guerin Meschino (Milan) ——7————————— Fakat Habeşistanın sarp dağları, uçü. rumları, burada sıcak, — hastalık, sivri sinekler bize yardım edecektir. Biz, italyanları böyle bir memleke. tin içine doğru ne kadar fazla nüfuz et- meğe bırakırsak onların başına gelecek tehlike o kadar artacaktır. Büyük harblardan kaçınacağız. Sarayıma gelirken bin kişilik kabi. le askerlerimi gördünüz. Bunlar, yalın ayaktı ve ellerinde uzun mızraklar ta- şıyorlardı. Bunlar tanklara ve zehirli Kgazlara karşı ne yapabilirler, Fakat çetc harbında benim askerle- Tim italyanlara üstündürler. Bunlar a. Şağı yukarı hiç bir şey yemeden yaşar- lar. Bir © 'an aekerine lâzım olan su- yun ve yiyeceğin onda biri onlara k$fi | gelir. Sonra bunlar, pek ziyade dayanıklı- dırlar. Bu bakımdan askerlikte yoktur. Bunlar ölümle yarısa girebilir. ler. Bugünkü italyan durumunun ülkem içerisinde geliştirdiği yurdseverlik duy- gularını yakından görseniz hayretten hayrete düşersiniz . İtalyanın saldırmakta gecikmesi bi. ze italyan tehdidini en ücra köşelere kadar yaymak ve duyurmak —imkânını vermiştir. Böylece Birleşik bir cephe kurmus bulunuyoruz. Bugün kadın ,çoluk, çocuk, genç, ih. tiyar Habeşistanda herkes kargılaştığı- mız tehlikenin ne olduğunu biliyor ve hepsi yurdumuzu ve evlerimizi koru- mak için ellerinden gelen her fedakârlı. ğt yapmağa and içmiştir.... İmparator, saofra üzerinde bulunan şappanya kadehini kaldırarak dedi ki: — Benim memleketimi birleştirme- ğe ve ulusuma bundan evel kendilerin. de bulunmayan bir derecede yurdsever. Tök ve sadakat duyguları aşılamağa ve- Sile vermiş olan Musoliniyi selamla- Tum., Habeş askerleri sınırlara gidiyor. Adisababa, 8 (A.A.) — Seferber e- dilebilecek kıtaların hemen yarısı gim- diden belitilen toplanma yerlerine gel mişlerdir. N Bir çok Meharist yaya ve atlı alay. ları sevkülceyş noktalarını almışlardır. Seferber edilebilecek geri kaları kısrm köylerden ve tecimerlerden kutulmuş olup bunlar, silâh altına alımmaları ihti. mali olduğu hakkında emir almışlardı Yetkili orunlar, genel seferberliğin, ancak bir saldırım olursa yapılacağını sarihlendirmektedir. Guzağgen İNi şefi, Öregüs'ün emrine 25 bin asker ve birçok beygir vermişler. dir, eşleri: 9 EYLÜL 1935 PAZARTESİ * Biliyormusunuz ' ) EERE A $ Viyana gazetelerinde okudu- ğumuza göre, Amerika İç Bakanı- nın altmış yaşlarındaki Bayanı *etomobille kırmızı derili Amerika yerlilerine ayrılmış olan bir ma- halleyi gezmeğe gitmiş, dönüşte otomobili başka bir otomobille çarpışarak, iç bakanının bayanı ölmüştür. Bu çarpışma sırasında, aynı arabada bulunan türk elçi ği işyarlarından B. İbrahim Sey - feddin de ağır surette yaralanmış- tır. $ Kipling'in “Mandalay yolu Üzerinde,, adlı şiirinin müsvedde- si, son günlerde yapılan bir açık artırmada 15.750 (ranga (yani a- şağı yukarı 1.300) İiraya salıl - mıştır. Kipling'in eserlerinin es- kiden satılan müsveddelerinin fi- dir. Bunların içinde 30 satırlık bir tanesi vaktile 4.800 liraya satıl- mışti. $ Londra'da, piyesleri ıslıkla karşılanan tiyatro muharrirleri bir kulüp yapmışlardır. Bu kulübe gi- rebilmek için, eserin halk tarafın- dan fena karşılanması lâzımdır. Bir piyes veya kitab önce fena karşılanıp, sonradan beğenilirse, bunu yazan kimse kulüpten çıka- rılmaktadır. Buna karşı piyesleri ancak bir defa oynanabilmiş olan tiyatro muharrirleri bu kulü - bün fahri üyeleridir. Bu kulübü kuranlar, en fazla, başlangıcta güçlük çeken genç muharrirleri korumak için bu işi yaptıklarını söylemektedirler. Fakat, öteki ku- kiplerin tersine olarak, üyeleri bir- an önce kulüpten çıkmağa can at- salar gerektir. $ Birkaç gün önce, gazetelerin haber kıtlığında okurlarma, şura. da, burada aranan hırsızlardan bahsettiklerini anlatmıştık. Bu se- fer de Avrupa gazetelerinden bi- ri, şu haberi veriyor: Batan gemi- leri çıkarma uzmanı olan Rossi ad: h bir italyan, Tebl körfezinde ba- tan Birkenhid adlı bir ingiliz ge- isini çıkarmak için Kaptavn'a gitmiştir. Asker taşıma işinde kul: lanılan ve yandan çarklı olan *u gemi, Ümidburnuna 630 asker gö- türmekte idi. 26 şubat 1852 tari- hinde batan bu vapurdan Kin bulunduğunu anlamış ve lâzım gelen malzemeyi getirmek — için İtalya'ya gitmiştir. $Almnan bazı tedbirler, bekle nilmiyen sonuçlar verir. Nitekini, geçen ilkteşrin ayında İspanya'da patlıyan ihtilâlden sonra, sivil halktaki bütün silâhlar hükümet- çe toplattırılmıştı. Leon adlı top- rakların dağlık taraflarında bu yüzden rahat kalan kurdlar o ka- dar coğalmışlardır ki, şimdi güpe gündüz sürülere saldırmaktadır - har.. $ Almanya'da, otomobil mo - törlerinde kullanılıp pislenen ve hassalarını kaybeden yağları “ye. nilemek,, için bir usul bulunmuş - tur, Birkaç aydanberi kurulmuş olan bir sosyete, en çok garajlar. da, otomobillerin kullanılmış yağ- larmı alarak bunları fizik ve şi - mik bir operasyondan geçirmekte, bundan sonra da yağ, hiç kulla - nrlmamış yağın bütün vasıflarını haiz olduğu halde yenilenmekte - dir. Resmiğ Aavreler şsimdidar bu yağı kullanmağa haşlamışlardır. $ Amerika Tecim Bakanlığı ta- rafından çıkarılan - istatistiklere göre mayıs, haziran ve temmuz ayları içinde Amerikadan Avrupa- ya giden turistlerin sayısı 130,000 dir. Bu sayı, 1929 yılındanberi gö- rülen en büyük sayıdır