10 Aralık 1934 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

10 ILKKANUN 1934 PAZARTESİ Türk - kadınlığı bugünkü am iş, adamlık tari- yüksek inceliği, derin bayatın- ki o u niliği, bir ulusun ldiği hsani tekâmülün, manevi yi zamandır en yüce n lesine erişmiş oldu. isbat eder. Türk ulusunun bu ve insani olgunluğa çok malarla an! esini kaybetmiş, bir solgunluğa uğ- bulunuyordu. Son kurumlarda Sumer ve Eti araş- tırmalariyle edilen bitikler ve , bize, türk şayı nomik rüdi şılandığımı, v ve doğruyu & gösterdikle Amaoznları böyle bir türk kadın or- dusunun € hatırasından baş ka bir şey de a sonraki çağla- k tesiri yük- ürk tarihini rında da ve hattâ mkaları sardıktan sonra bile te. halkı a la kadınm yeri hiç bir zaman g yükseklikte, es! sek ti miz t kle yanyana giden bir anelerinde ve tarihlerde gö- rüldüğü gibi yurd elerini ve ulus alarını çözmek için yaprlan sryasal ultaylara daima kadınlar da tam bir ygu ile iştirak , yüksek sezişle doğruyu ve yanlışı ayırd ederler ve söylerlerdi. Yurd için canla başla çalışırlar ve her türlü tedirginliğe katlanırlardı. Ama bu tedirginlik yurd analığının en yük. Sek sevinç ve gönenç duygulariyle bir- likte idi. Bir ana çocuğu için ve tanrıca ülkü sal vicda- minin anası olan türk unlığı da yurd ve ulus için öyle bir amaç besli- ve ona erişmek yolunda saıyasal 1 işlerde de çalışıyordu. alâk ederli ve içten gelen d aç beslerse türk Beşer tarihinin en büyük dehası ve insanlığın en yuce Örneği olan Ata. türk'ün bu gün yarattığı evrensel ye . ni hızla, türk kadınlığının, medrese saltanatından, osmanlı efendilerine ve osmanlı türesine geçen gülünçlüğü, ta- rihin bir daha dirileyecek olan en g müş ve üzerine bii ekilmiştir. Ne mu Bu alanda büy hinin ön sırasında en ileri yer tutanlar dan iki büyük adam, Goetbe ile Au- güst Comte'da kadınlığın bu yüksek Yerini, fikri araştırmaları ve yaratıcı tıs ve sezişlerile bulub söylemişlerdi. ve: Her şey geçici kurumların bir sembo- lüdür; Burada ek$iklikler bütünleşir; Burada bilfümiyenler sevgi içinde işlenir; Burada ancak kadınlık bizi yükseltir. — Goethe — demişlerdi, ama Atatürk, bü hakikatı yalnız sezmiş, düşünmüş ve söylemiş olmakla kalmı- Yarak, işte onu Büyük Türk Değişimi- Rin temel taşlarından birisi olarak, ta- Mehmet Saffet ENGİN ——— ——— Soyadı alanlar İçişler Bakanlığı Müsteşarı Bay Veh. Si Demirel, husust kalem müdürü Bay Ekrem Sevencan soyadlarını almışlardır. Düzeltme - Dünkü sayımız İr konferans) b ZDBay Aziz'indir. Rıza olarak Düzeltiriz. ÇAĞRILIŞ Vilayetler hususi idaresi muvakkat Ümeni 12 —12—1934 çarşamba gü. Mtmat (14 di toslanrc-letır. İstanbul kadınlar birli- ginde toplantı Istanbul, 9 (Telefon) — Bugün Ka. dnlar bi inde büyük bir toplantı ya - pildi. Muallim Hesna bir nutuk söy. ledi. Atatürk'ten ve büyüklerimizden gelen telyazıları okundu - ve alkışlandı ve bundan sonra çay verildi. Ayrıca İs- tanbul kız lisesinde de büyük tezahürat yapıldı Afyon satışları Istanbul, 9 (Telefon) — Avrupalı af. yon fabrikaları karteli murahhasları u - yuşturucu maddaler inhisarına yeniden müracaat etmişler ve inhisarlardan af. yon fiatlarını istemişlerdir. Fiatlar ken- dilerine gönderilmiştir. İdare Japonya' . dan 300 sandık bir sipariş almıştır. Ge- merikaya 200 sandık Ayın yirmisine inhisar idaresi memleket — içinde afyon satınalmağa başlayacaktır kında inhisa lart söylemiştir: — Diş piyasada afyon fintları sağlam. dir. Sıkışmış olan bazı mal sahibleri losu 130 franktan satış yapmaktadırlı İç piyasada değşiklik yoktur. Yeni nü 2200 sandık olarak şavullanmakta - dir. gönderilmiş! doğru yasa hak . umum müdür vekili şun- Ayasof'ya kapandı Istanbul, 9 (Telefon) — Ayasofya bu sabah kapanmıştır. Binanın onarıl - masına ve müze için hazırlanmasına baş- lanılmıştır. Tramvay tarile komisyonu Istanbul, 9 (Telefon) — Yarın tari. fe komisyonu toplanacak 935 yılının üç aylık tramvay tarifosini — hazırlamağa başlıyacaktır. Bir cinayet İstanbul, 9 (Telefon) — Bugün An. kara caddesinde bükümet konağı karşı- sında bir cinayet olmuş aklını kaybeden Vanlı Ahmed isminde biri elindeki ta . banca ile kahvede gazete okuyan Mele. tiyos isminde bir avukatı sırtından ağır- ca yaralamış ve kendisini tutmak istiyen polise karşı da silah kullanarak anu da yaralamış ve polis kendisine karşı silah kullanmağa mecbur olmuştur. Bu çarpış. mada katil ölmüş on birer yaşında biri oklan biri kez iki çocuk yaralanmıştır. C H I;îkongreleri C.H.F. Misakı Milli nahiyesine bağlı Kızılbey ve Yenice ocakları kon- Rgrelerini Misakı Milli nahiyesi binasın- da yaptılar, çoğu gelmişti. Kongre başkanlığına seçilen avukat Bay Hayrullah söylevinde fırkamızın ve onun hükümetinin şimdiye kadarki çalışışlarını anlatmış, cümhüriyet hü- kümetinin içerde ve dışardaki göz ka- Maştırrer muvaffakıyetlerini bildirerek çok alkışlanmıştır Bundan sonra mahallelerin dilekleri etrafında görüşülmüş, vilâyet ve bele- diye başkanımızın Ankara'nın temizli- gi, elektirkle aydınlatılması, ve sokak- Tarın yapılması, caddelerin açılması için gösterdiği faaliyet şükranla kayde- dilmiş, bazı sokakların tamiri, genel helâların artırılması, zahire borsasında köylülere kolaylık gösterilmesi ve bun lara benzer bazı dileklerde bulunmüş- tur, Bundan tonra da yeni idare heyeti seçimi yapılmıştır. Kızılbey ocağı idare heyetine otel- ci Bay Reşid, kimyager — Necmettin, Doktor Sezai, berber Ali ve şekerci Osman Nuri; nahiye kongresi mümez- silliklerine otelci Bay Reşid ve doktor Bay Sezsi seçilmişlerdir. heyetine Azanın Yenice ocağı idare Bay müdürü idare aza- Nuri, &&ki sanayi mek' Mesut, emlâk bankası n sından Mustafa, sabık muhtar manifa. turacı Osman ve İbrahim, yedek aza. Jıklara Ali Süreyya, eşraftan Ali, Dur- an Ekmel seçil- Nuri ve sun, Ahmed, tücd, mişlerdir, , Mümeşsilliklere Mustafa seçilmişlerdir. Bilşı )illiıllll mız Edirneden ayrıldılar Edirne, 8 (A.A) — Başbakan bu sa- bah saat 9 da Edirne'de yapılan yeni su tesisatımı tedkik etmiş, Kiyik'teki san- trala giderek suyun resmi küşadını yap. miş ve oradan Alpullu, Muratlı yolu ile Tekirdağ'a hareket eti Tsmet İnönü iskân mıntakasını da dolaştıktan sonra Ankara'ya dönecektir. Başbakanımız Tekirdağında Tekirdağı, 9 (A.A.) — Başba- kan İsmet İnönü bugün saat 16,30 da şehrimize gelm ve Muradlı şosesi üzerinde bütün memleket halkının yüksek heyecaniyle kar- şılanmıştır. Bu gece burada kala. caklardır. Hilâliahmerin dünkü çayı Hılniiw_h[nrr Cemiyeti Ankara merke- zi dün akşam üstü Ankara Halkevinde bir çaylı dans vermiştir. Bu çayda Ad. liye Bakanı Bay Saracoğlu Şükrü, Kül- tür Bakanı Bay Abidi; Afgan ve İrak elçilerile bir çok sayın bayanlar, Gencral Eyüb, Mürsel ve Sabit, banka - Tar umum müdürleri, İyran, saylavlarımızdan bir kaçı bulunmuşlardır. Davetliler, bu toplantıyı fırsat bile- rek Hilaliahmer işlerini de konuşmuş . lar, Buşkan Bay Cevad cemiyet işleri- ni anlatmış, sonra Hilaliahmerin yılbaşı gecesi Ankara Sergievinde vereceği ba. lo üzerine de konuşulmuş, balo için ça- lışacak komiteler seçilmiş, biletlerin ya. kında satışa çıkarılması kararlaştırılmış- tır. Muhbir ikramiyeler hakkında tamim Hüviyeti gizli kalması lazım gelen muhbir ikramiyeleri hakkında Gümrük ve İzhleririer Biltakğı hir Haslin yapı mıştır. Bu tamimde meydana çıkarılmasını kendi ması halinde ondan sonra kendisinden istifade imkânı kalmıyacağı onu kull: stemiyen veya meydana çıkarıl- nan makamlarca hükmedilen muhbirle- rin, hüviyetleri gene gizli kalmak şarti. Te ikramiyelerini alabilmeleri için ne yol- da hareket etmek lazım geleceği bildi. rilmektedir. Hukuk usulü muhakemeleri kanununda tadilat Hukuk usulü muhakemeleri kanu. nunun bazı — maddelerinin değiştir mesi hakkındaki layiha encümenden gı çerek meclis umum heyetine gelmişti ULKU HALKEVLERİ MECMUASI Birinci kânun sayısı çıkmıştır, Denizli Mebusu Bay Necib Ali'nin “Türk dili ve türk müziği,, Kon- ya Mebusu Bay Muzaffer'in “Türk soyu ve türk tarihi,, Bay Hasan Ali'nin “Dil inkılabımızın karak- teri,, yazılariyle Bay Ahmed Ne- simi, Aydoslu Bay Sait, Bay Hü. seyin Namık, Profesör Dr. Bay Fahreddin Kerim, Bay Zeki Me- sud'un yazıları, Bay Ferid Celal' in hikâyesi vardır. Köycülük bölümünde soy düze- nine ve iskân işlerine geniş yer verilmiştir. fal Cemiyetine verelim, 80 .sayıfalık mecmua-25 kuruş- tur. , İÇ DUYUMLAR Sanat okulları Kültür Bakanlığına bağlanacak Önümüzdeki yıl bütün sanat okullarının Kültür Bakanlığına bağlanması kararlaşmıstır. Bunun için bakanlık bütçesinde 650 bin liralık bir fazlalık olacaktır. Ba- kanlık ilkyokulların 5 yıllık yeni kıraat kitablarıni önümüzdeki yi- la yetişmek üzere bastırılacaktır. Ankara üniversitesi açılıyor. Önümüzdeki yıl Ankara'da bir üniversite açılacaktır. Üniversite; tarih, coğrafya, fen, ve hukuk ol- mak üzere üç fakülteli olacaktır. Üniversite Atatürk Enstitü bina- sında açılacaktır. Muğla'nın vol işleri Muğla, 9 (ALA) — Mükellef iş yollarda çalışma uzu bitmiştir. Yapılan hesaba göre işçi de 40 1 işe gelme. miştir. İşe gelmiyenlerin işleri paraya çevrilecektir Bu para ile Fethiye — Köyceğtiz arasındaki su deliklerile daha bazı işler yapılacaktır. Köycezle Fethi- ye arasındaki yol gelip gitmeye açılmış- tır. Bu yolun toprak düzeltilmesi bit . mişi Yalnız köprülerle su delikleri kalmıştır. Ulusal Birlik gazetesi kapatıldı. İstanbulda çıkarılan haftâlık Ulusal Birlik gazetesinin ülkenin iç sıyasasına aykırı yazılar yazdığından ötürü üç yıl müddetle kapatılmasına ve Paris'te çıka- rılan Posihnya Növesti gazetesinin de Ülkemiz aleyhinde yazılar yazmasından ötürü yurdumuza sokulmamasına Ba- kanlar heyetince karar verilmiştir. Çocuk Bakımı hakkında dersler (Çocuk Esirgeme Kurumu) salonun- da her 18 günde bir çocuk bakımı hak. kında dersler verilecektir. Kurumdan süt alan annelerin devamı şarttır. Derş- lerin sonunda eksiksiz devam edenlere mükâfat verilecektir. İlk ders 15 birin. ci kânun pazar günüdür. Siirdte saylav seçme anıkları Sürd, 9 (AMA) — Saylav seçimi anık- lıkları ilerlemektedir. Defterler bitmiş, seçime gireceklerin sayısı belli olmuş - tur. Buna göre Sürdten dört saylav çı « kacağı anlaşılmaktadır. İnebolu'da soysal yardım işleri İnebolu, 9 (ALA) — Halkevi yoksul ve kimsesiz talebelere birer gün ara ile sıcak yemek dağıtmayı — kararlaştırmış olduğundan bugün ilk defa 75 çocuğa ev salonunda yemek verilmiştir. Evin”bu kararından sevinen talebeler bugün ye- mekten sonra Halkevi idare heyetine te şekkür etmişlerdir. Ev, bu yardıma de. vam edecek ve bayramda da ayrıca yav. rucakları sevindirecektir. Evin bu yol- daki çalışması şehrimizde genel bir a. laka uyandırmış ve herkesin takdirini kazanmıştır. Samsun'un ihracatı Samsun, 9 (ALA) — Bu ayın ilk ye- di gününde Samsundan yabancı ülkele- ve gönderilen ürünler şunlardır.: S00 ton arpa İtalyaya, 400 ton arpa Almanyaya, 385 ton buğday Hollanda. ya, B00 çuval kepek Almanyaya, 450 sandık yumurta Almanya, 100 ton no- hut İtalyaya, 200 sandık ceviziçi Ameri kaya, 40 sandık ceviziçi İtalyaya Piyasada canlılık vardır. Ekin ve yumurta fiatları isteklidir. Bolu kadınlarınır sevinci Bolu, 9 (A.A) — Türk kadınına say. lav seçmek ve seçilmek öneninin verilme- sinden büyük bir sevinc duyan Bolu ka- dınları, dün gece Halkevinde bir toplan. tı yaparak bu önenin yüce değeri üze - rinde konuşmuşlardır. Bayanlar, Ata - türk'e ve ülke ulularıma — telyazılarile saygılarını bildirmişlerdir. ç SAYIFA 3 — - - Guğavuz şarkıları. Gagavuzlar için ge ..* bitikler. Dost Romanya'nın öyle kasa- baları vardır, ki sayısı yirmi beş geçen oluranı içinde yüzde nı öztürkçe konuşur, sokak- larında, pazarlarında ve dükkân- larında bir Trakya'.sın konuşu - şundan hemen ayırdedilemiye - cek akdar tatlı öz dilinizi duyar- sınız. Bu dediğim yerler, Silistre, Tutrakan toprakları değildir. Oru da kırk elli köy geçersiniz, Ah. med'den, Mehmed'den Fatma'dan Ayse'den başka ad duymazsınız.. Anlatmak istediğim kasabalar da sizin dilinizle konuşan adama adını sorduğunuz zaman, ya Dan, ya Mihal, ya Topcu, ya kusursuz * kız ismi - gibi biribirine benze - miyen karşılık alırsınız. Akşamın sessizliği köye çöekr ken, Gagavuz çobanın kavalını duyarsınız, bu, bir Anadolu sesi - dir... Gecenin serinliğinde iki kat , temiz yapılı bir evin pencere - tinden sızan bir sek duyarsınız, bu türkü türk analarının yüzyıl- lardanberi dudaklarından düşür- medikleri türkülerden biridir. Bir Gagavuz delikanlı, saat - lerle yapıştığı sabanından bir az dinlenmek için bir ağacın altında dinlenirken, onun yarı şen sesini duyarsınız, bu da tam bir Anado- lu şarkısıdır.. Yıllardanberi ancak — rtomen - leştirilmek, bulgarlaştırılmak, rus laştırılmak ve yunanlaştırılmak için üzerinde işlenen bu yüz bin - ler, Balkanlarda, Tuna boyların- da, Besarabya dağlarında ve ova- larında dilimizle konuşmakta ve dilimizle haykırmaktadır. Gagavuz köylerinde bugün hâlâ söylenen şarkılardan bir ka- çını yazıyorum: Gide gide usandım Bir meşeye dayandım Dayandım ninem, dayandım Bir kız için al kanlara boyandım Bir başka türkü: Ben havada uçarken Hileynen tuttun beni Ben pabamr bilirken Üç pula sottın beni Körağlu'ndan: Dün akşam konmuşum banı Küçükten alışkındır gözlerim kana Yotiş ayvaz yetiş, gitti namrmız, Yeşil çimen üstüne aktı kanrmız. Düğün şarkısı: Çimenin çiçeği, gökün yıldrar, Sürüden ayrılmış bit körpe kuzu. Anasının babasının biricik kızı, Karadır kaşları, gözleri hindi Bu güzellik sona haktan mı indi? Cenaze şarkısı Karşıki dağda bir yuva yaptım, O yuva içinde yalnız yattıra, Çıktım da yollara baktım, Belkim anam gelir diye.. Belkim babacığımı gelir diye.. Baktım, ninem, babam baktıra, Gene yuvama girip te yattım. Bir de yeni şarkılardan: Demiryolu kızları, Her üçü de peylidir. Bitincisi paralı, İkincisi belâlı, Üçüncüsü sevdalı, Bans bİr şep kalmedı; Gagavuzlar için türkçede bir satır yazı yökken, rus - bilginleri birçok yazılar yazmışlardır. Ga - gavuzların dillerine dair Moşkof türkolog uluslarının ların bitikini, tanınmış Radlof, bütün türk ağızdan edebiyat örneklerini içi- ne alan bitikleri arasına koymuş ve çıkarmıştır. Bu bütünün bitik - Ter adı “Gröben, der — volkslitterzin . i