9 Aralık 1934 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON BEŞİNCİ YIL. No: 4805 Atatürk Romanya'nın en büyük gazete- lerinden Universul'de Bay Stelian Papescu'nun yazdığı başyazıyı türkçemize çeviriyoruz: “Bir çağın en yüksek benlik, varlık örnekleri, soysal değişiklik- ler, savaşlar başaran kimselerdir. Genelsavaş acunu köklerinden sarsmış, yer yer büyük önderler ortaya çıkmıştır. Bunların en ba- ında Atatürk adını anmak gerek- tir. Atatürk, ilkönce yurdunu bürü- yenlere karşı ayak dirediği gün- lerde bütün kurunun abayı onun üzerinde idi. Savaş alanlarında güreli bir ba- tır olan Atatürk, bir yönden de kuruculuk gücünü göstererek Lo- zan andlaşmasına değin, türk sı- nırlarının çevirdiği Anadolu boz- kırı bugünkü durumuna getirmiş- tir. Türk ulusu bugün ulaştığı üs. tün yüceliği, Atatürk'ün başardı- ği büyük işlere borcludur. Yurdundaki uluş düzenini ve soysal kurumları temelinden de- ğiştiren, yarattığı ve yaratacağı yarımın bütün bağlarını dünden ayıran odur. O, yapıcı, kurucu, büyük bir devrimcidir. Türk yurdu, yepyeni yaşayışının — özlerini, varlığının bütün kaynaklarını onda buldu. Hiç bir değişiklik yapılamıyacağı sanılan bir çevre içinde bu inler- üstü adam, en büyük devrimleri yaptı. Türk kadınını geçmişin ezi- €i bukağılarından kurtarmış - ol- ması, inlik tarihinde en büyük ulu soysal devrimlerden birisi o- lan yer alacaktır. Kadının soysal yaşayıştaki yü- kümünü çok eyi sezen Atatürk, ona erkekle denk olmak önenini vermiştir. Atatürk, kültür, bir ulus varlı- ğının ta derinliklerine değin işle- mezse yapılan devrimin asığlı ye, değerli olmıyacağını çok eyi bi- lenlerdendir. Bu seziş, türk kültü- rünün yükselmesine engel olan a- Tab alfabesini ortadan kaldırmiş- tır. Bu alfabe, karışıktı, güctü; ulus tarafından kavranamıyor, an- O yüzden yüzyıllardanberi Tür- kiye'de kültür, ancak dört başı bayındır olanların eline geçebili- yordu. Bu engeli devirmek güdü ile bu güc ve çapraşık alfabenin Yyerinde Türkiye'de bugün Ata- türkün onayladığı kolay ve üstün latin alfabesi kullanılmaktadır. Bu alfabe devriminden sonra kültüre ve ışığa susamış genc bir topluluğa okula kapıları açıldı. soysal devrimin yanısıra Ata- türk, bütün güresile uluş kurumu- ha da hız ve düzen verdi. O, kendisinden özgesinde gö- tülmiyen bir güre ile bütün uluş Makinasını düzeltmiş, bunda eyi Üşüncelerle sağlam görüşleri üs- n kılmıştır. En ffak bir yan çizme, bir öy- ü bugünkü Türkiye'de en baskın L?'Z'—'İ-re uğrar. Ulus parasından T tutamı bile boş yere harcansa, Hna karşı en korkunce karşılıkla l:"ımhy.Atnlürk. en yakın ar- 'aslarını - bile bu türeden ayrı Mnamıştır. kiden her nesneyi alninda ya- “ sayan Türkiye'de Atatürk, gü- * Perşembe ak- şamı, Çocukları- Esirgeme Kuru- munun Ankara Palas salonların- da verdiği ulusal giyim balosunda, genc resimcileri- mizden Bay Sa- ip, Büyük Reisi- cümhurumuz A.- TATÜRK'ün bir eskis'ini yapmış- tır. Bu eskis'i gö- rüp beğenen A- —» TATÜRK, gene resimcinin zana- atına hiz vermek büyüklüğünü gös $ termiş, — porire'. nin altına ulu a- dını koyarak o- nu büsbülün de- Berlendirmiştir. Biz de, bu de- ğerli eserle sep- lerimizi süslüyo- raz. Mühendisler Birliğinin ye- | ni evinin açılması dolayısiy- le Bayındırlık Bakanımız Bay Ali Çetinkaya'nın Ata- türk'e — çektiği telyazısiyle Cümhur Reisinin karşılığı Bir kaç yıl önce Ankara'da ku- | ralmuş olan Türkiye Cümhuriyeti Mühendis Birliği'nin Yenişehir'de Orduevi karşısında yaptırdığı yeni evlerini bu saatto açarken bu ev ü. | yelerinin yürekten kopan derin say. gılarmı ve çözülmez - bağlılıklarını Atatürk'e sunmak — onurunu bana | verdiler. En derin saygılarımla bir- Tikte sunarım. Nafıa Bakanı | ALI Türkiye Bayındırlık Bakanı Çetinkaya'ya Değerli türk mühendisleri arkadaşlarımızın bildirdiğiniz | temiz duygularından dolayı duyduğum kıvancın büyük ol- | ğn.im bildiririm. Kendileri için bugüne kadar olduğu gibi bundan böyle de büyük işler | başarmalarını dilerim. K. ATATÜRK Uluş — Yükarıki tellerden A- TATÜRK'ÜN Nafıaya Bayındır- | Hk, Bayındırlık Bakanı Bay Ali'ye de Çetinkaya adlarnı verdiğini öğ- | reniyoruz. Bakanlığa ve Bakana ye- *ni adlarını kutlarız. cün yaratıcılığına inan uyandırdı. Bugünkü Türkiye çalışan ve ya- T îr ülke olmuştur. En önde Atatürk ve onun arı ei bir ulus çalışır. dında - bütün Tarih, Atatürk'ü, kendi ulusuna gönül vermiş, yükümünü ona yös re başarmış büyük bir önder ölrü yazacaktır. Onun kazandığı utk lar, başardığı işler bir gazete sö. yünde enine boyuna anlatılamaz, Bu büyük adamm yaptığı işleri kısaltarak anlatmağa da gücümüz yetmez, Türkiye, Avı'ııupk:ı uluslararasın. da tuttuğu bugünkü seçme yeri ve soysal b?ııvuı başararak başka: larına yeni öğrenceler öğretmesi- ni ona borcludur. Bunun değerini abamak ise kimsenin elinden gel. miyecektir. Türkiye'de bulundu- ğum kısa bir uza içinde Atatürk'. ün gönlümde bıraktığı duygu şu- dur: Onun başardıkları şaşmaya değer ve o şaşılacak bir adamdır. ... Adımız, andımızdır. a . Pransız maliye muşavu'ı Maliyemizde tetkikat ile meş- gul olan müşavir M. Erve Alfan, vereceği raporun vazife ve teş- kilata aid olan birinci kısmını bitirmiştir. Rapor, tetkik şubesi- ne havale edilmiştir. Gereken ted- birlerin ne olacağı tesbit edildik- ten sonra, teklifler yapılacaktır. Duyduğumuza göre M. Erve Alfan yılbaşını Paris'te geçirecek, Fransa'nın Moskova Büyük Elçi- si olan babasını gördükten son- ra, Ankara'ya gelerek raporunun ikinci kısmı için çalışmağa başlı- yacaktır. Maliye müşavirinin bu seyahati iki hafta kadar sürecek- tir. Muhtelit Mübadele Komisyonu- nun hazırladığı rapor Istanbul, 8 (Telefon) — Türk — yu- nan muhtelit mübadele komisyonundaki bitaraf üyeler Mösyö Holştad ile M. Henderson uluslar cemiyeti yazganlığı- ha verilmek üzere bir rapor hazırlamış. lardır. Raporun birer sureti türk —yu- nan hükümetlerine verilecektir. 9, İLKKANNUN 1934 PAZAR Belgrad, 8 (4. A.) — Birkaç gündenberi Novisad'a gelen trenler Macaristan'dan çı- karılan yugoslavlarla doludur. Bunlar en çok Szeged ve Budupeşte yönlerinden gel- Uluslar derneği Yugoslav şikâyetini konuştu Cenevre, B (A.A) — Uluslar derneği konseyinin, yugoslav şikâyetini konuş. tuğu dünkü ilk toplantısı hadisesiz geç. miştir. Başkan Vas Konsellos, bir çok mu. rahhas ve gazetecilerin baysağı ile top. lantıyı açtıktan sonra, andlaşmanın acun barışını bozabilecek durumlarda uluslar derneği üyelerinin konseye baş vurmak hakları olduğuna dar oiza ikinci mad. desini okutmuş ve bundan sonra M. Yevtiç'e söz vermiştir. Yugoslav muarhhası, isteğinin ama. cını, bunun sıyasal amaçlar olmaksızın barış savlağına hizmet olduğunu söyle. miş ve macar hükümetinin vo memurla. rının yugoslav muhtırasındaki belgelere göre tesbite çalıştığı mesuliyetlerimi bil. dirmiştir. M. Yevtiç demiştir ki: ”— Yugoslavya zorbalığın ortadan kaldırılması için uluslararası bir muka. ele yapılmasını mümükün kılmak üz B & Bay Tevfik Rüşdü Aras vu uğurdaki görüşmelerin genel o sını onaylıyacaktır.,, Macar delegesi M. Ekhardt Yugos - lavyanın ileri sürdüğü bütün vakıaları inkâr ederek demiştir ki: “— Marsilya sulkasdı Macaristanda anıklanmamıştır. Kıral Aleksandr, ma. car toprakları dışında ihtilalcilerin ver. dikleri bir kararla ölüme mahkâm ol - muştur. Suikasd, yalnız andlaşmaların (Sonu 2. inci sayıfada) Ankara vilayeti Saylav imi Gözetleme Kurumu (Mebus İnti- hab Heyeti Teftişiyesi) ilk toplan- tısmr dün Vali ve Belediye Baş- kant Bay Tandoğan'ın başkanlı- ği altında yaptı. İkinci başkanlığa avukat Mümtaz Ökmen seçildi. Köy muhtarlariyle mahalle mü- messillerinin çarşamba günü bele- diye dairesinde toplanmasına ve Ankarada saylav seçimi başladı Ü n Ankara saylav seçimi gözetleme kurumu başkeni valimiz Bay Tandoğan © gün seçim defterlerinin düzen- lenmesi için yasanın muhtarlara anlatılmasına, kaza ve nahiyelere anıklık için hemen bildirimlerde bulunulmasına ve Gözetleme Ku- rumunun her gün toplanmasına karar verilmiştir. İşte böylece, Ankara'da saylav seçimi dünden. beri rasmen başlamış oluyor. mektedir. Her yerde 5 kuruş SON DAKİKA Başbakanımızın Edirnede yüksek bir söylevi Edirne, 8 (AA) — Edirneye varan Başbakan İsmet İnönü bu akşam kız mu. allim okulunda şerefine verilen ziyafet- te kendini selamlayan hatiblere sıcak bir surette teşekkürden sonra bilhassa de. miştir kir *— İki gündenberi Trakya'nın yeşil ve bereketli ovalarında çalışkan ve kud- retli vatandaşlar arasındayım. Bir iki senedenberi memleketin bayındırlık yo. lunda kazandığı geniş meydanı yakın - dan gördüm. Genclik hatıralarımla dolu olan Edirne'de, yanınızda bahtiyarlık duyuyorum. Özel dikkatimi çeken bir nokta, Edirnelilerin - çalışkanlıkta azim ve kudrette yüksek canlılıklarıdır. E. dirneliler, bütün ülkenin kendilerini ne kadar yakından gözlediklerini bilerek biraz nazlıdırlar, bütün memleket bu nazı çekmokten zevk duymaktadır. Bu » radaki kültür mücaseselerini memnuni. yetle zikretmek isterim. Büyük yurdun her yerinden aileler evladlarını Edirne okullarına göndermektedir. Edirnenin bütün memleket gözünde en sevgili ve €en emin bir yer olduğuna daha ziyade inandırıcı bir delil olur mu? Trakyanın bayındırlığı için memleket hususi bir 8- zen göstermektedir. Trakya ve Edirne bizim için çok değerli türk varlığıdır. Bu sözlerimle Trakyanım imarında bü. tün yurdun alakadar — olması sebebini izgh etmiş oluyorum. Atatürk için gös terdiğiniz engin bağlılığı onun yüce ka. tına götürmek benim için mutlu bir vazi- fodir, Gelecek görüşmelerimizde imar raber konuşmak kaydı ile yürekten te- şekkürlerimi ve selamlarımı kabul bu . yurunuz.,, Habeşistanla İtalya arasında bir hâdise Roma, 8 (A.A.) — İstefani A- jansı tebliğ ediyor: Habeşistan ordusundan maki- nalı tüfeklerle ve bir topla silah- h bir kıta, bu ayın beşinde italyan somalisinde Ualual kuyuları ya- mnındaki bir italyan yerli karako- kuna birdenbire saldırmıştır. Ka- rakol imdat yetiştirinciye dek sal- dırıma karşı durmuştur. İmdadın gelmesi üzerine saldırımcilar pek çok silah, cebhane, çadır ve hay- van bırakarak mıntakadan 15 ki- lometre uzaklaşmışlardır. Bu smır üzerinde bundan son- ra böyle hâdiselerin önüne geç mek için gereken tedbirler alın- mıştır. Ülkede kadınlık bayramı Türk kadınlarının saylav seçil- meleri ve seçmeleri hakkını ve- ren kanunun onaylanması dolayı- siyle kurultay başkanlığına ülke- nin her yanındaki kadın kurumla rı tarafından yüzlerce tel yazısı gelmiştir ve gelmektedir. Kurul- tay Başkanı bu tel yazılarının hep sine ayrı ayrı karşılıklar vermek- tedir. Yazılan karşılığın sureti a- şağıdadır: “Türk kadınlarının saylav seç- meleri ve seçilmeleri için oııı_yL.ı- nan yasadan ötürü gösterdiğiniz bu canlı Iııllıııımıd nluı:*ı:::lı 'ı'ılî:h ilanmıştır. Kadı! ülke ;qin her asığlı işi olduğu gibi bu en yüksek sıyasal yürgüyü de ko- laylıkla onaracakları bayıktır.,, Bu bayramdan ötürü, Halkevin- deki toplantı Başkanlığına gelen tellerden birkaçıinı dünkü sayımı- za koymuştuk. Bugün de birkaç teli daha basıyoruz. (Sonu $ inci sayıfada) |