9 Aralık 1934 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 1

ARED SAYI 4371 _— 9 İlk kânun Pazar - 1934 —— Dukuzuncu Yıl MN &0 İğesi Başyaz?anı:Bilecik saylavı HAYRİ KARAN TÜREKDİLİ Ve ER. ÇIKAR COCUMARTESİDEN ÖZGE GÜNLERDİAE — Çıkarım Genel Çevirgeni: K. E. AKMAN Türk Dili Evi Balıkesir | Yıllığı: 800, altıaylığı 400 kuruştur. Günü geçmiş sıydu 25 kıınıştur Hakkını kazanan Türk kadınları büyük sevinç içinde Balıkesir Kadınları Dilimiz | Üzeinebir —| Konuşma.. Dil işlerinda çıkış benimiz kandi birliğimizi — korumak ilintimizdir. Biliriz ki dil ulu- salı birliğin başlıca bir üy- esidir. Türk — ulusu, : iğini korumak — içindir k_ı dilini bütünlemek — gerekli- ğini duymuştur. Bu buyunu karşılamak — için ortaya at- tığımız güven de şııılur Türk, kandi bütünlüğü- nü koruyacak dili öz Tü- rk dilini, yabancı dillere el açmadan kurabilir... Yalnız arap ve fürs ge- limlerini atmakla bu iddi- anın doyurulamıyacağı açık- tır. Bütünlükümüzü, teknik, bilimlik, buyunlar mizi en önce karşılıyacak geniş ve verimli bol bir. kaynak is- tedi. Yukarıda — dediğimiz gibi araştırmalar bize bu kaynağın — kendi özümüzde olduğunu öğretmiştir. Es- kiden — kullenırken son- raları - dilimizden atarak yerlerine arap ve fürsün ge- limlerini geçirdiğimiz kökü yeniden dilimize diriltmekle ülkümüze kavuşturabilecek- tik.. Dil işine başlangıcım:z iş- te böyle olmuştur. Bugün yaptığımız işe gelince, eski gelimlerimizi ulusça dilimize | yeniden diriltiyoruz diyebili- | Tiz. Gelimlerin dirilmesi ancak ulusun onlara yeniden alış ması olacağı ılu—ıınıılurın de bugünkü çalışıp çapalama- ların içyüzü anlaşılır. O yalım demek oluyor ki Türk tarihinin yaşadığı bü. tün kurunları lırıyncak bu- kendi birl- ralardan bulduğumuz ge- limleri ulusun — bugün. kü yaşayışı — içine ata. cağız.. Bu gelimler- den ulusal canlılığımıza kay. naşanlar dirilmiş ve yeni di- limizin kereçleri (malzeme- leri) olmuş kaynaşmı yanlar ise bir yöre atılmış olacak- lardır. Bundan sonra dirilti- len gelimlerin — takıntı ilarını, akıntılarını bulmak yeani di- lin gramerini yapmak ge- rekleşir . Bu da yapıldıktan sonra dılin akadomik bir bakı altı. na konulması kalır. Görülüyor ki dil işi öyle görüldüğü gibi kolay bir iş değildir. Ve biz bugün giriş tiğimiz işin başlangı bıcında yani atalarmızın kullandığı sonrala ri unü ulmuş gelimleri bulup çıkarmak — ulusla kııvıın_sl-' irmak — yerindeyiz - Birti (hakikat) bu göz önünde durürken bazı yazğanları- mızın her iş ıılup bitmiş Bibi donuk fikir yürütme. leri doğrü mudur? Söz gelimi. geçen gün | yazgan Esat Âdil Türkdili nin başlığındaki — «Çıkarım Benel çevirgeni» sözüne ta kıilmiş.. Bunu — beğenmiyor. Neden? Biz «Çıkarımbı neşriyatın Sevınçlerını Açıga Vurdular.. Bahkesir kadınları cuma günü Halkevinde büyük birtoplanti yaptılar, Kadınlara say- lav saçmek ve seçilmek hakkinın verilmesini derin bir memnuniyetle karşılandılar, Büyük Ulus Kurultayımı- z.n kadınlara saylav seçmek ve seçilmek hakkını veren kararı kentimiz — kadınları arasında derin bir memnuni yetle karşılanmıştır. Balıkesir kadınları günü Halkevinde toplanmış- lar sevinçlerini büyüklere bildirmek kutkarını vermiş. lerdir Cuma günkü toplantıda bir çok bayanlar bulunmuş bu sıra- da Foyzi Aksözen, kz orta mektep — İngilizce — okulayı Feriha, bir kızımız. ve en son valimiz Bav Salim söz söylemişler, Türk — kadınlığı- nın yüksek kıvancını — lö- nenim — ve Atatürke — boğ- lılığını anlatmışlardır, cuma Valimiz güzel sözlerinde Türk kadınının saylav seç- mb ve seçilme bakkına ka- vuşmaktaki dağeri üzerinde durmuşlar ve kadınlarımızın kazandıkları bu büyük sı- yasal hakkından ötürü kut- lulamışlardır. Bondan sonra - Atatürke, Büyük — Meclis Başkanlı- ğina, İç işleri bakanlığına, Cümuriyet Halk Fırkası ge- nel katipliğine tel yazıları yazılması kararlaşmış — ve ( Devamı üçüncü sayfada ) Macaristanı İtham! Cuma günü kadınlarımızın sevinçli bir toplantısına meydan olan Halkevimiz Memlekette sevınç Türk kadınına saylar sıçııı Ve :ıcılııa hakkı veril- mesi bütün memleket kadınlarını sevindirmiştir. Ankara kadınları aldığı tellerday dolayı serincini bildiriyor. |— — Ankara, 7 ( A.A, )— Türk | başkanlığı divanından şu bu- kadınına saylav seçme ve se.| Idurduğu aldık: çilme hatkının Büyük Millet - Meclisince kabulü memleke- | tin her tarafında büyük se- vinç doğurmuştur. Dün bü- tün şehirlerimizde kadınlar toplanarak bayram yapmış- lar ve halk fırkası büyükle- rimize teşekkür etmişlerdir. Ankara, 8 (A.A.) — An- kara Hullıenndakı toplantı M. Yevtiç zorbalık hareketlerinden - Macaristanın me- suliyetini ispat eden belgeler göstereceğim diyor. Macaristandaki Yugoslarlar hudul dı;ıııı cınrılııırlıı Cenevra, S (AMA )— Yugos. luvya diş. Düküni M. Yevtiç hükümetlinin Cenevrede yaptlığı teşebbüsün Yugos- Tavya ile Macaristan arasın: da bir cak inanin lâzmgeldiğini ve demiştir ki Zorbalık hareketlerinden Macaristanın mesuliyetini is- pat eden belgeler — göstere- karşılığı olarak aldık. Bun. daki — doğruluğumuzu halk arasında «gazeteyi kım uku rıyor.»,«Gazete çıktı mı?» gi- bi dipdiri yaşıyan — sözlerle artalıyabiliriz «Ganel» osmanlıcadaki«um- umi»nin kendi güzel, söylen- mesi güzel kargılığıdır. aÇe- virgenv © ge e, düpedüz Türkçe — « çevirmek » den «ken» takısile (ismifail) ya- pılmiştir. a açıkarım genel çe- sözünde ırkaılnşı- rim TB" nl' e? stecaplı n—ılu böyle bir dil gufüşumundo 'kendi duyuıu. dava olmadığırı an- sulh vo küna olan tekrar canlandırınak tosrili etmiş M. Y('ıhg ceğimi veMilletler Cemiyeti- ( Devamı üçüncü saylada ) na ıls_wıınmnz onun için (Çıkarım — genel çevirgeni) sözünü çürütecek kuralı göz- termesi gerek değil mi idi? Eski gramerimizin kural!'a- rile sözünü tutamaz. Yeni gra- merimiz ise daha yapılma. miş ve bügünden — yapılma- sıda doğru olmadığına göre arkadaşımız bu kuralı bula mıyacaktır. O halde o yazı- sını neye yazmıştır? İşte bizim dokunmak iste. diğimiz burasıdır: Yers'z im. lemelerle (tenkitlerle) hava- mizi bozmamalıyız . K n flkman mııtır. Türk kadınının sıyasal hat larını tükelliyen büyük ku- rultaya unutmazlığını bildir- mek — saygılarını sunmak için Halkevinde toplanan An- kara kadınları bııkınlığı divanı yurdun her yanından sayısız teller almıştır. Baş- | ordusunda kanlık divanı bütün türkiye ( Devamı ik'nci ııy'ııdı) Buyuk Ulusal kurultayımızın dün- kü toplantısı. Ankara, S (ALA.) — Büy. ük Millet Meclisi bugün Ha- san Hasa Trabzonun Başkanlı- #ında toplanarak ey'ül, teş. rinisani 933,kânunuevel 933, şubüt 934 aylarına ajt div- anı mühasebat raporu üzer- inde görüşmenin bir haf- bırakılm. asına karar vermiş, Kütahya ta sonraya | mebusu merhum Rasih'n oğlu. nun okululması hakkındaki kanua teklifi ile askeri hüsta- hanelerde — hastaların iüşe idarelerine ait kanun birinci müzakerelerini yapmıştır. Me- elis pazartesi günü toplana- cuaktır. —amneomm Sar meselesi, Cenevre, T(A.A ) — Alman Sar havzasında gelecek 13 ikinci kânunda — yapılacak royiamdan Önce e sırada ve hemen sonra asayışi koru. mak için uluslarca bir zabıta kuvveti kullanılmasını söyle. ! | Başkan Dün Edirmeye vardılar ve | . sevinçle karşılandılar, Edirne, 8 (A A.) Buş bakan İsmet İnönü berabe- rindeki baylarla birlikte bu- gün Edirneye — gelmiştir. Başbakanı umum — müfettiş Çerkes köyünde, — Va. hi ve Edirne saylavları vilâyet hududunda karşılanmışlardır. — Belediye reisi ile belediye erkân, fır ka reisi, fırka idare beyeti azaları, bütün memurlar bir- likte ve kurunlar mektepliler vö halk büyük başbakanı şeh- rin d şında karşılamışlardır. Başbakan umumi müflettiş- lik dajresini, yeni yapılan hapishaneyi, şehrin başka ye- rlerini gezmişler, Belediyede çay içmişler ve Edirnelilerle konuşmuşlardır. Bu akşam iki yüz elli — kişilik konuk yemeği verilecektir. Uzupta elektrik Uzup, 8 (A A.) — Bir Türk şirketinin yaptığı — elektrik inşantı dün merasimle açıl Habeş Memlekette bir - hâdise Bir Habış kıtası İtalya hud- Uduna beskin verdi. Roma, 8 (A.A.) — İstifani ajansı bildiriyor: Habeşistan Meterelyozlarla mücehhez mişti ve bir. topla bir kıita bü ayın - be- şinde — bir İtalyan — yerli karakoluna baskın — yapmış tır. İmdadın gelmesi üzerine mütearrızlar mühim miktarda — silâh, cepane, ça- dir. ve hayvan birakarak mıntakadan on beş kilametre uzaklaştırılmışlardır. » Sınır üzerinde — bundan böyle hüdiselere mani olmak için F"' ken tedbirler alınm şlır Amerika Huküsetleri Bolvya-Paraguay harbinin sona ermasine tavas- sut edeceklardir. Vuşington, 8 (A A.) — A- merika hükümeti diğer Ame- rika Cümuriyetlerile bir olarak Bolivya ile Parağuay ara- sındaki harbe nihayet ver- mek için tavassutu onaylam- iştir. Kızıl maydanda büyük ma- tem metinligi yapıldı. Moskova, 8 (A.A.)— Krofun cenaze merasimi münasebe- tile kızıl maydanda bir ma. tem mitinği yapılmıştır. Hü met ve merkez matem ha- lindedir. a YA i . ; Bay Tevfik Fikret Fırka Başkanımız geldi. Furka kaza kongresi bu per- şembe günü foplanıyor. Fırka kongrelerinde bu- lunmak üzere üç gün önce Edremit vo Ayvalığa giden Cümhuriyet Halk — Fırkası vilâyet başkanımız ve Konya saylavı Bay Tovfik Fikret ( Devamı ikinci sayfada ) Üçler Anlaşması mu Hitler Fransa, Almanya ve Le- histan bir anlaşma fikrinde Paris, 8 (A.A.) — Jurnal gazetesi Berlinden aldığı bir habere göre M. Hitler Fran- sa, Almanya ve — Lohistan arasında bir üçler anlaşması yapmak fikrinde bulunduğu- nu yazmaktadır. 9 Matbuat Umum Müdürlü- ğünün bir- tebliği Matbunt Umum Müdür- lüğünden tabliğ — edilmiş - tir: Yabancı gazete muhabir. lerine verilmiş olan vesika- lar 1935 yılının ilk gününe kadar yenilerile değiştirile- cektir. Elinde vesikası olan yabancı muhabirlerin yeni- den vesika alabilmeleri için temsil ettikleri gazetelerin, en geç bir ay eski tarihli salâhiyet mektubunu Matbu- at Ümum Müdürlüğüne gö- ndorilmek üzore, İstanbulda vilâyet matbuat bürosuna, vilâyetlerde valjliklere, An- karada Matbuat Umum Mü. dürlüğüne teslim etmoleri ve ellerindeki vesika suret- lerini 16 kuruşluk pul — ve üç fotograflarile birlikte bu moktuplara iliştirmeleri ge- rekmektedir. Salâhiyet me- ktupları iş bitince geri ve- rilecektir. g İ düzlünü di ei ilüni ddd