14 Eylül 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

TE TEL Topyekün i Harpte i Cephe Gerisi 'Topyekm harbin, cephe gerisini kısa bir zamandı ne hale sokaca" ânı, bu, işin. mazariyecileri, dahi, Kestirememişlerdir. Çünkü, topye kün harbin birdenbire ve bârün şiddetiyle başlıyarak kısa bir za manda bitmesi liz geldiğine i manmaşlardır.. Halbeki, ba harbin bakikat ölçüleri, bütün bu tahmin ve hesapları geride bırakmış bı muyor, Bam mem'eketler fazla se ferber olmanın acılarını şimdiden duymıya başlamıştır. o Çünkü bu barp, hiç bir sulh bünyesinin taşr yamıyacağı kadar ağır bir harp —— —» Burhan BELGE H“ harp bir cephe gerisi sayesinde “devam etmiş, cephe gerisinin kudreti ölçüsün. de şiddetli ve takati ölçüsünde de devamlı olmuştur. Topyekün harpte, cepbe geri. sinin büsbütün ehemmiyei ka. zandığı da kimsenin meçhulü de. ğildir. Fakat, topyekün harbin, cephe gerisini kısa bir zamanda no ha. ie sokacağını, bu işin nazariyeci. leri dahi kestirememişlerdir. Ve kestirmeğe lüzum da görmemiş” lerdir, çünkü, topyekün harbin birdenbire ve bütün şiddetiyle başlayarak kısa bir zamanda bit- mesi lâzım; geldiğine inanmış lardır, Bütün bu tahminleri ve hesap ları, bu harbin hakikat ölçüleri geride bırakmış bulunuyor. Bu harbe hem başlamak hem de de. vam edebilmek Oiçin, | sulh devrinden teslim alınan Sanayi, münakelit ve umumiyetle teşki, lâ bünyeleri, bütün büyük dev. letler de, baştan başa değişmiş. tir, Ve gün geçtikçe, daha çok değişmekle ve harp ihtiyaçlarını karşılamak zoru karşısında mü. temadiyen yeni intibaklar yap mak mecburiyetinde kalmakta- dır. O derece ki, sulh zamanındaki sanayiin ve bilhassa demir ve çe lik sanayiinin, kendinden bekie- nen hizmetleri, harp uzadıkça, &da edemediğini yabut pek bü. yük müşkülâtia eda etmekte ol. duğunu iddia etmek kabildir. ** Şu hususta, şimdiye kadar en B ileri gidiş olan memle. ket, Alman; dn Almanya, bu harbin sefe, ne, topyekün harp nazariyesinin öz vatani sı. atı ile çok erken (başlamıştır. | Hiç olmazsa 1934 den itibaren madde, ar en emrine geç. ISTANBUL: Ankar, SEKİZİNCİ YIL — No. 2541 tihsal yekünumu şart koşmakta”) | asl No, 102 LGRAF: TAN, İSTANBUL LEFON: 24310, 24318, 24319 TAN GÜNLÜK enup Batı Pasifik'te Japonlar Salomon Adalarına Yeniden Asker Çıkardı Müttefik Tayyareleri, Yeni Gine'de Bir i ,, Gemileri de Moskova, 13 (A.A.) — Sovyet. in öğle tebliği: 12 eylül gecesi k.talarımız Stalingradin bati ve İcebup bati çevresiyle Mozdok çev jresinde ve Volkof cephesinde Sinyavino bölgesinde düşmanla çarpışmışlardır. Diğer cephelerde kayda değer hiçbir değişiklik olmamıştır. Stalingrat önünde Moskova, 13 (A.A. — Sovyet tebliğine e Stalingradın batı. sında Rus kıtaları dört siddetli hücumu püskürterek 5 düşman tankı tahrip etmiş ve 490. AL man öldürmüştür. Bir yer için yapılan çarpışmada Kızılordu as kerleri 7 düşman tankını yak: mış veya hasara uğratmıştrı. AL manlar bu yere üç defa girmiş ler. her defasında 4s süngü ile püskürtülmüşlerdir. Sonunda düş EeNAEEMEENİ KAFKASYA'DA KA Stalingrat İçin Şiddetli! Muharebeler Yapılıyor | Novorosisk Yakınlarındaki Karşı Taarruzlara | Sovyet Karadeniz Filosuna Mensup Harp Şiddetli M k sahili açıklarında himaye altında seyreden hir Amerikan gemi kafilesi İştirake Başladı. reina taze küyvetler gelmiş ve kıtslarımız yeni mevilere çekile' miştir. Stalingradın « batı. cenubunda kıtalarımız müdafag savaşları ver miştir. . Bir kesimde Alman pi- yade ve tankları. mevzilerimize girmeğe muvaffak olmuşlarsa da karşi hücumla ilk “mevzilerme püskürtülmüşlerdir. Bu savaşlar da Ruslar 4 tank tahrip ve müfrezeyi yok etmişlerdir. Volkof cephesinde, “Sinyavino çevresinedüşman ihtiyat kuvvet: ler getirmiş ve kaybettiği mevs zileri geri almak için kârşı taar- ruzlarını yenilemiştir. Kuvvetle. rimiz bütün karşı taarruzlari sav- mişlardır. Bu muharebede düş. man takriben 5.000“öfüwve yaralı İ vermiştir. 38 Alman tankı tah. rip edilmiştir. A7 Devamı Sa. 2, Sü, 6 Japon Üssüne 26 SİYASİ HALK GAZETESİ uharebeler Oluyor - Ton Bomba Attı Vaşington, 18 (A.A) — Bahri. ye Nezarelinin neşretti Be göre, Japonlar, cen basıfıkte Amerikan kuvvetle: ni Salomon takım adaları guru. buna dahil bulunan Guydalcanai ve Tulagi'den çıkarmak için büs yük gayretler Sarfetmektedir. Bu çevredeki tesislere karşı Jo» ponlar tarafından müteaddit ha. va akınları yapılmıştır. 20 Ja. pon sayyaresi düşürülmüştür. Ge ce, düşman destrı eri mevzi, lerimizi bombardıman etmişlır. Amerikan #ilâh endazları, Gua- Ankara, 13 (TAN) — ! ; ; / ; ş $ ; ş $ ş ş mumiliklerine bir tamimle dalcanal * adasının. içerilerinde düşman © birliklerine & taarruz devam ediyor, . Japonların ka- vanlıktan istifade ederek küçük takviye kıtalar getir. İjak oldukları anlaşı Bu çıkarma hareketlerme niyle manı ak mümkün mıştır, iğer taraftan Amerikan pike uçakınrı Japyniarın işgali satıma dü bulunan Gizo adasına muvaf- akı. yetiş hu ir yapmışlardır. | Bir düşme gemisi barımimış ve adadaki Japon tesislerine büyük İhasar yapılmı Yeni Gine'ye bir akın Melbourne, 13 (AA) — Ümu- İmi karacgâhın neşrettiği tebliğ. de, müttefik tayyâreleri tarafın. dan Yeni Gine'de Buna Japon üssüne karşı"a vii hava taci arruzu: yapıldığı bildiriliyor. Bu. na; Yeni Gine'de Port Moresby”. ye karşı yapılan Japon ilerleyişin İde üs vatife görmektedir. Buradaki bava alaninı 26 ton bomba atılmış, 17 âre tahrip olunmuştur. y yangınların 50 kilar tefik. tâyyaresi geri dönmemiştir. Runa'ya yapılan hava hücumu Yeni Gine çevresinde şimdiye kadar yapı | lan hülcumların en şiddetlisi olmuştur, | Gün doğarken baş'ıyan akın iki sa at kadar sürmüştür, Atlantik'te | Bir Müttefik Gemi | Kafilesine Karşı Taarruz Başladı Berlin, 13 (A-A.) — Alman de- nizaltıları tarafından yeniden 18 müttefik gemisi batırıldığıni bi- diren Alman tebliği, Atlantikle şu anda, büyük mikyasta bir ka. İfile muharebesinin cereyan et. "mekle olduğunu haber veriyor, vog. “asmırle a Be: n, İ3S(A.A.) — Alman ör: duları başkumardönlığının, tebb. ği: Terek nehri üzerinde Alman kıtaları kale şeklide yapılmış olan düşmanin birkaç mevztini yarmışlardır. Stalingrad önünde hücum kı- talarımız düşmanın inatlı muka. vemetine rağmen çarpışarak şeh rin hududuna daha çok yaklaş mışlar ve birçok muharebe tesis. lerini hücumla zaptettikten son. ra şehrin cenup kısmına girmiş» 1 | O Lig maçlarına dün Fener ve Şeref stadlarıne da başlanmıştır. Diğer taraftan at yarışlarının sonuncu hafta koşuları da Ve. lielendide yapıl mış ve oldukça sürprizli geçmiş tir. Dünkü spor hareketlerine a. it tafsilâtı İkinci sahifede spor sü tunumuzda bu. lacaksınız Lig Maçları Başladı Sonuncu Hafta At Koşuları Sürprizli Geçti lerdir. Düşmanın şimalden yap. tığı şaşirtma taarruzları geri püs- kürtülmüştür. Hava kuvvetleri. mize mensup mühim teşkiller muharebenin nazik demlerinde Kara ordusunun mücadelesine iş- 457 Devamı Sa. 2, Sü. 4 v Sahibi Bir Kadın | Zorla Çıkaramadığı Kiracısını .Tabanca İle Öldürdü Ankara, 13 (TAN) — Bozkurd mahallesinde terzilik yapan Me. lâhat adında bir kadın, kiracısı bulunan ve Tabarin Barda çalı- şan Gülizarı evinden çıkartmak istemiş, fakat kiracı çıkmamakta israr etmiştir. Bu mesele şid- detli bir münakaşa halini almış İve Melâhat Gülizarı tabanca İle öldürmüştür. Suçlunun yarm Meşhut Suçlar mahkemesine verilmesi muhte. meldir İgŞrirrrereremasameeasasamesemasasesemeera era Adliye Vekâletinin Bir Tamimi Gıda Maddeleri Üzerindeki El Konma Karorı Kaldırıldığı İçin, Bu Hükümlere Muhalefetten Dolayı Verilen Cezalar İnfaz Edilmiyecek ida maddeleri ür rindeki elkoyma hükümleri ile azami satış yatları kaldırılmış olduğu cihetle, Adliye Ve kâleti, bu hükümlere muhalefetten suçlu kim- seler hakkında evvelce biikmedilmiş olan ee. zaların infazma ve elde bulunan işlerin & bine mahal olmadığını Cümhuriyet Müddi ananaeeaeasaesemesemameeasanasasaseamesesesaseeie ALMAN RESMİ TEBLİĞİ STALİNGRAT'TA Alman Kıtaları Şehrin Oo ÇIKTI Cenup Kısmına Girdi Ya srasındak. harekât saha ta: Sehrin cenubundo ve şimalinde Almanların Volga; mevkiler oklarla gösterilmiştir. Volga ve Don nehirleri arasındaki kanal da haritada işaret'iğir. İ İkame itin saanen | Günler Geçerken Çocuğunuzu Mektebe Gönderirken Bir de ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ «lmız. Cünkü bu Ansiklopedi o tabı kadar ve belki ondan daha ey FİYATI (8) LİRADIR. TAN müensesesinde ve kitapçıla”da bulunur, 2. mimde, deniliyor ki: “Fevkalâde hallerde devletin bünyesini Ik. tısat ve Milli Müdafaa bakımlarından takvi; iyle Milli Korunma Kanuniyle hükümete bazı salâhiyetler metin bu suretle hı ete isi- | naden ittihaz ettiği ki tedbirlere muha, A7 Devamı Sa 2 Si, 7 anınmış ve hiikü- irmiştir İzmit'te BİR TREN YOLDAN | © Tren Hattının i Tamirine Başlandı İzmit, 13 (TA detli yağmurlardan Yar: battı bozulmuştur. e Doğançayı posta katarı da yoldan çıkmışlır. Bu sebeple henüz İrmile hiçbir emiştir. Bozulan dü. arının tamirine | başlan İnsanca bir zayiat yok Trenler işlemedi Şehrimize gelen malümata gö” re, iki gündenberi yağan şiddot- li yağmurlar yüzünden Kocaeli İ bölgesinde bazi mintakalar, sü İbasmıştır. Sular baz yerlerde demiryolu menfezlerini tıkamış, seller tren yollarını bozmuştur. Dün öğleden itibaren Haydar. paşaya hiçbir tren gelmediği gi. bi İzmit istikametinde de hiçbir tren hareket etmemiş, yalniz Pendiğe kadar banliyö trenleri İş lemiştir. Birinci işletme müdür. İlüğü yollerm tamiri ve yoldan çı kan katarın yola konulması için İimdat katarı ve tamir ekipleri göndermiştir. Tamir işinin bugün öğleye kadar-devam edeceği ve yol açılıncaya kadar hiçbir tren işlemiyeceği anlaşılmaktadır. gradı göse vardığı bik Azrailin Kullandığı Orak ler yıl olduğu gibi mevsim değişirken ilk REFİK H yağmurların, serin mlm de HALİD | yaz icabı uzun gezintilerin, içintilerin, yüzmeler- İe kürek çekmelerin yorgunluğu— vaktiyle eski KARAY) Ankaradan aldığım sivri sinek zehiri beni, göyle bir yokladı. Bel ve ense kökü ağrıları, nevralji. ler, kırıklık, kesiklik, derken ürpermeler.. Biraksam titreme, steş, ter ve ertesi günü yatakta, yüzü belermiş, takati kesil miş, bambaşka bir adam! Meğerse ihtiyatsızlık etmişim, s7 miktarda da olsa kinin istifçiliği yapmamışım. ' Köydeki ecza. cılara baş vurdum, başlarını eğdiler; şehirdekilere koştum, “reçete getirirseniz yazılı olanın birazmı verebiliriz” dediler, lestlâ kaç gram?” — “eh, güzel hatırınız için bir, bir buçuk gram!” halbuki malarya nöbetini önlemek için bir hafta, ara. sını kesmeden günde bir gram kinin yutmâk lâzımdır. Şaşır. dım kaldım. Bereket ki insanı sarıık illetine tutulmuşa ben. zeten bir başka sıtma flâcını piyasada bulmak mümkün... 25 san- tigramlığı 10 kuruşa kinin hapim el altından alanları işittim, yani kilosunu dört yüz lirsdan... Peki, ben onu buldum; siz, bir yolunu bulup kinine kavuş. tunuz... Bunu elde edemiyen meleryalı vatandaş, köylü ve işçi nE yapacak? 15 komprimesi 110 kuruşa satılan Atebrine hem pahalıdır, hem de kolayca bulunmaz. Onu ve kinini alacağım diye üstelik, reçete için hekim vizitesi vermek bir yikım olur, Evet, biliyorum, memleketimiz eskisi kadar sıtma yatağı de. gildir; birçok yerlerde bataklıklar kurutularak, ilâç dağıtılarak mücâdele ya'lmaktadır. Fakât tam temizlik uzun zamana ve milyonlara muhtaçtır. Şayet harp daha yıllarca sürerse ve ki, Din darlığı devam ederse ne olacak? Bu İllet, verem ve frengi ile beraber en çok ölüme sebep olan üç başlı bir kardır; hele sıtma Azrailin en fazla kullandığı uğursuz bir oraktır. Kininsiz kalan bir yurd —hem de pek haberimiz olmadan yarı harp ka. dar.— korkunç insan kayıbına uğrar, Hint Adalarının son vaziyeti kinin getirme imkânını çok azalttığı düşünülürse işin ciddi olduğu anlaşılır. Herhalde Sih. hiye Vekâletiyle Kızılay, meseleyi bizden önce dikkate alarak üzerlerine düşen kurtarıcı vazifeyi yapmaktan geri kalmamış. lardır. Fakat İstanbulun bugünkü durumunu onlara bildirmek. de garetecilerin vazifesidir. Hele ateşten kavrulan bir sıtmali ya dert yanmasını çok görmemek hak ve insaf icabidır | , YağmurlardanBozulani *