13 Eylül 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

GÜNLÜK SİYASİ —— ar | Belediyeler Mahalli İhtiyaçlar İçin Tububat Satın Alacak Ziraat Vekili Ş. Raşid Hatipoğlu Harpten Bizim Alacağımız Ders Avrüpayı saran harp yüzünden hariçle münasebetimâzin üzerine kendi istihsalimize — dayanmak mecburiyeti hâsıl olmuştur- Fakat istihsal azalmadığı halde mal pi- yasadan kaybolmuş, hususi teşebr büs devlet teşebbüsünü, körlet * Üai Ğİ eç ?Her Nevi Yapağı ve Yünlere Hükümetçe El Konu'du - Alâkadarlar 10 Gün İçerisinde Beyanname Vermiye Mecburdur - Hükümet, Bunları Değer Fiyatı İle Satın Alacak #a , kob“.oh.“) “TOHÜMLUK İCİN — Ziraat ve Ticaret Vekâletlerince Lüzumlu Hazırlıklar Yapıldı - Hububatın İyi Şekilde Muhafazası Usulleri Ankara, 12 (A.A) — İcra Vesr killeri Heyetince kabul edilen bir kararnameye göre, mahalli ihtiyaçlar için bilümum beledi. yeler memleketin her tarafından hububat satın almağa mezun kı. lınmışlardır , Bu salâhiyet bilümum beledi. yelere, hemen harekete geçerek memleketin her tarafında borç. landırılan miktar haricinde ka. lan kısımdan lüzumlu hubüubatı almaları ve ekmek ihtiyaçlarını temin eylemeleri vazifesini de vermektedir. Hükümelt yapağı ve yünlere el koyduü mek -için Aaaliyet na kürşt Refik fiyatları mürakabeye, tevzii tanr zime çalıştı; buna mâni oldu, Saraçoğlu hü kümeti arz ve talebe — serbesti verdi, bu retle piyasanın bol ma'la dolacağı ve fiyatların dü- şeceği ümit ediliyordu. Mal yine piyasadan çekildi, Bu harpten a- lacağımız birinci ders, teşkilâtlı bir millet ve devlet olmak zarur retini anlamamız ve ona göre ha- zırlanmamızdır. İngilizlçr her mağlübiyetten sonra, istikbal için faydalı dersler aldıklarını söyler, hiç sars sılmadan yeni teşebbüslerine gi. rişirler. Mağlüp olduğunu hiçbir zaman kabul etmiyen İngilızie. rin muvaffakıyetlerindeki âmıl de-hiç şüphesiz ki mağlübiyet karşısında gösterdikleri — irade, soğuk kanlılık, ve mukavemettir. Sonuna kadar mağlüp olan İngi. lizlerin en sonunda galip geldiği. ni görürüz. Bu, İngilizlerin realitelerden hakikaten kendilerine ders çı.- kardıklarını gösterir. Biz harp hariciyiz. Bizim için bu harp. ten almacak askeri, sevkülceyşi, siyasi dersler belki vardır. Bu mütehassıslarını alâkadar eder. Fakat millet olarak bu harpten alacağımız en kuvvetli ders, 'teş: kilâtlı bir millet” “teşkilâtlı bir devlet” olmak zaruretidir. Har. bin içerisinde olmadığmz, bir zi* raat memleketi olduğumuz hale de memlekette karşılaştığımız ik.. tısadi müşküller, yüzde elli ha. rici tesirlerden geliyorsa, yüzde elli herhangi iktısadi bir plânı tatbik hususunda karşılaştığımız teşkilât noksan*ıdır. : ümhurreisimizin ve firka c programımızın kabül etti. ği iktisadi devletçilik. Sıyaseti, memleketin sanayileşmesinde, de mit yollarının memleketi bir ağ gibi sarmasında, maden sanayi- inin, mensucat sanayiinin ın_kvı_. şafında, eçnebi şirketlerin ıpılu. İeşmesınde büyük bir anşıl ol muş, Cümhuriyet Türkiyesi, sal. tanat Türkiyesini fersah tersah geçmiştir. Bugün harbin_birçok müşküllerine kendi dahili sana- yiimizle mühim miktarda karşi koyabilmekteyiz. Fakat Avrupayı Saran harp, üyasebetimizin — kesil- her zamandan salimize day'an- » bu işliyen makinede bazif sarsın, tılar olmuştur. “Bünu harbin te. N hasıl olunda. t Dirı I2 VAA )— İktisat Ves b kâletinden tebliğ ol tur: fakat - teşkilâtsızlık 1 — Milli Korunma Kanunu hükümlerine müsteniden 12 ey- lül 1942 tarihinden itibaren bilü. mum hakiki ve hükmi şahıslar elindeki her nevi yapağı ve yun- lere hükümetçe elkonulmuştur. 2 — Saf ve yarımkan Merinos . * eye de Tetkik Ettiriliyor yapağıları, güz ve kuzu yünleri, besi malları, deri malları. kasap başı yapağıları ve bunların *tam ve yarı yıkanmış veya. taranmıiş veya boyanmış veya fitil haijne getirilmiş olanları vesair nevile: ri elkomaya tâbidir. 3 — Bilümum hakiki ve hük. mi şahıslar, her ne sıfatla olursa olsun ellerinde bulunan yapağı ve yünleri-12 eylül 1942 tarihin. den itibaren 10 gün içinde "ır beyanname ile en yakın Türkıye Cümhuriyeti Ziraat Bankası şube veya ajansına bildirmeğe mecbur tutulmuşlardır. Türkiye Cümhu. riyeti Ziraat Bankası şube veya ajansı bulunmıyan yerlerde be- sannameler kaymakamlara veri- 4 — Yapağı ve yün sahiplerin. ce doldurulan beyannameler kay makamlıklar ve Türkiye Cümhus riyeti Ziraat Bankası şube ve a« şansları tarafından doğrudan doğ ruya Ankarada İsmet Paşa cad. desi numara 15 de Sümerbank iplik ve dokuma fabrikalarıtmü. Bugün yurd içinre bir seyahate çıkacak 0'an Ticaret Vekili Dr. Behcet Uz essesesi müdürlüğüne gönderile. cektir. 5 — Elkonulan yapağı ve yün. derin mübayaasına-ve İktısat Ve kâletince tesbit edilecek esaslar dahilinde tevziine Sümerbank me mur bulunmaktadır, Mübayaa o* lunan yapağı ve yünlerin bedeli Ticaret Vekâletince 23 '4/942 ve 7/5/942 tarihlerinde ilân Alilmiş bulunan azami fiyatlar üzerin - AF3 Devamı Sa. 2, Sü. 1 Denîznlgrde Almanlar 16 Gemi Baiı_rdı Düsseldorf'a 100 Bin Yangın Bombası Atıldığı Bildiriliyor — Amerikada Yalnız İki Tezgâhta 1 Ayda 56 Gemi İnşa Edildi Vichy, 12 (A.A.) — Berlinden bildirildiğine göre, Almanlar son 24 saat içinde 16 müttefik gemi si batırmışlardr Düsseldorf akını Londra, 12 (A.A.) —Düsseldor. fa yapılan hava akmı mehtapsız bir gecede cereyan etmiştir. Dört motörlü bomba tayyaremiz top. yekün 100 bin yangın bombası atmışlardır. ; Pilotlar yangnlarm 150 kilomet reden görüldüğünü söylemişler . dir. Bu akın Düsseldorfa karşı yapılan hava akınlarının 50 siini teşkil etmektedir. Alman tebliği - Berlin, 12 (A.A) — *“Tebliğ” İngilterenin cenup ve cenup do- ğu kıyılarında Alman ucakları a. ğir çapta bombalarla sanayi te. ÂâZ3” Devamı Sa. 2, Sü. 6 Hırvatistanda 150 Gram , Ekmek Veriliyor y te, 12 (A.A) — Zagrepe tanda a cek ekmek Azr Derlim Sa, 2, Sü. 3 miştir. Ağır işçile. cak teşi erilecektir. Atlantikte kafile halinde sey reden bir Amerikan gemisinden denizaltılara karşı ateş açılıyor.. / MÜKELLEFLER İCİN Şehrimizde 4 Gençlik Kulübü Kurulacak Beden Terbiyesi istişare heyeti dün Maarif Vekilinin riyasetinde toplanmıştır. Maarif Vekili Ha. san Âli Yücel, Beden - Terbiyesi vaziyeti üzerinde yapılan tetkik: lerden elde edilen neticeleri” iş. tişare heyketi âzasına izah ederek demiştir kit “İstanbul, nüfusunun, ehemmi, yeti -itibariyle bizi. engiçok işgal eden yerdir “Burada şu kanaati- -İ|miz var. Eskiden kurulmuş kus lüpler kendi şartları içinde ha- Maarif Vekili, İstişare Heyetinin Dünkü Toplantısında Vaziyeti İzah Etti bü şartları takip etmek - mecbu. riyetindedirler. Bu kulüplerin e. linde meselâ mükellefiyet mese. lesini idare imkânı yoktur. Hal. buki bizee kanunun rüuhu, kışla ve mektep haricinde Kölmiış o'an geriçleti beden ferbiyesi bakımın dan yetiştirmektir. Bunun için bu meşeleyi bilhassa İstanbulda &saslı bir sürette halletmek” ka- rarinı verdik. '“Büutu ' ğyerine — getirmek - yani yatlarını idame ettirebilmek içın, mevcut kulüplerin câlişmülarına dö37 - Devamı Sa, 2, Sü, T HALK GAZETESI Yeni AlınanKararl | | | | | ' Stalingrat Muhasara Altında Berline Göre, Şehre Karşı Taarruzlar Artık 'Ağırlaşacak Bemine Novorosisk Cenubdn'clukî Son Sakil İstihkâmları da Zaptedildi Berlin, 12 (A.A.) — Alman or. duları başkumandanlığının tebli. Bi: Novorosisk'in cenubunda pis AFFOMUUMSAR T4 BU SODAS/ TABÜ ÇAZEL — KUYYETLENDİRİMİŞTİR PİYASAYA ÇIKARILMIŞTIR. Umum Satış Mahalli: KIZILAY Satış Deposu Telefon; 20062 Şark Cephesinde: Şiddetli muha rebelere sahne olan bir kesimde taarruza geçen Sovyet pisndesi NOVOROS İSK SEHRİ Sovyetler Tarafından Tahliye Edildi Leningrat Cephesinde Rus Taarruzu Devam Ediyor, Birçok Meskün Yerin İşgal Edildiği, Almanlara Kayıplar Verdirildiği Bildiriliyor Moskova, 12 (A.A.) — Gece yas rısı neşredilen Sovyet tebliğinde, Sovyet kıtalarının çetin muhare. belerden sonra Novorosisk'i tahlı.] ye ettikleri bildirilmektedir. — | yade kıtal si çei 11 eylül gecesi Sovyet kıta. e eatimmubanake, Stalingradın" batısı ile ce- lerden sonra son sahil *İnup batısında, Mi çevresin- larını da zaptetmişlerdir. Terek kesiminde Almari kıta* ları düşman mevzilerini yarmış« lar ve bataryaları tahrip eyle. mişlerdir. Stalingrad önünde tahkimli tee sisleri ele geçirmek için yapıl. makta olan muharebelere devam edilmiştir. Düsmanın şaşırtma hücumları püskürtülmüştür. Hava kuvvetlerimiz düşmanın ikmal yollarına yeniden hücum etmişlerdir. Stalingard ile şeh- rin şimalindeki uçak meydanları geceleyin bombardıman edilmişe tir; , Rjev'in doğu cenubundaki mü- him düşman kuvvetlerinin yeni AdE Devamı Sa. 2, Sü. 5 Münakalât Vekilinin Beyanatı Trenlerdeki İzdihamı Önlemek İçin Tedbirler Alınıyor Ankara, 12 (TAN) — Yurdun muhtelif yerlerinde yaptığı tetkik seyahatinden dönen Münakalât Vekili amiral Fahri Engin, şu be. yanatta bulunmuştur: 3 eylülden 10 eylüle kadar devam eden seyahatimde Kayse. ri, Malatya, Adana, Afyon, Anka ra devlet demiryolları işletme müdürlükleri işlerini, demiryolu. nun bakım ve tamir işlerini, Sı. vas ve Eskişehir cer ve yol atel. yelerini, İskenderun ve Mersin liman işletmelerini tetkik etmek mümkün oldu. Ağustosun son günlerinden itibaren demir yolla- riyle yapılmağa başlayan nakli» yat en yüksek haddine varmıştır. Hububat ve şark vilâyetlerinden hayvan nakliyatı büyük hacimde devam etmektedir. Eskişehir ve Turhal çevrelerinin beherinde günde-1800 ton pancar nakledil. mektedir. Kömür havzasından karadân yapılan kömür nakli de ayrıca mühim yekün tutmakta . dar.» Yolcu vagonlarında - büyük izdihâatti vardır. Yolcular hakika, ten bu izdihamdan zahmet sek. mektedirler. Bunu karşılamak ÂZ7 Devamı Sa. 2, Sü. 6 de düşmanla çarpışmışlardır. Di ğer cephelerde mühim değişiklik yoktür . , | Sehir harabe halinde Moskova, 12 (A.A.) — Stalin" gradda sokak muharebeleri bütün şiddetiyle devam ediyor. Birçok sokaklara girmeğe muvaffak o« lan Alman kıtaları püskürtülmüşe tür. Stalingradın zaptı Alman- lar için son derece âcil bir iştir. Hitlerin ne pahasına olursa olsun zaptını emrettiği bu şehir Alman kıtalarına kışlak - vazifesi göre. cektir. Stalingarad bombardı . manlar neticesinde şimdi harabe halindedir. Almanlar bazı nok. talardan şehre sokulmağa mu- vaffak olmuşlarsa da Rus muka- vemeti devam etmektedir. Moskova Radyosu, Stalingra. dın batısında Almanların taarruz larını bir kesim üzerine tevcih et tiklerini ve Ruslarn bundan ev. vel bu kesimde 3 meskün mahal. den çekilmek mecburiyetinde kal mMmiş oldukların söylemektedir. Ruslar yeni mevzilerinde bütün taarruzları kuvvetle püskürtmek. te ve düşmana ağır kayıplar ver. dirmektedirler. Almanların kuv vetlerini tekrar bir araya topla- dıkları ve ihtiyat kuvvetler getirs dikleri Stalingradın batı cenu - bünda düşman Sovyet mevzileri. ni hücumla zaptetmek için dur. ÂŞ Devamı Sa. 2, Sü. 7 ) rI)îeı:ıpe'dt% Sonra ——— Almanlar, Sahillere Son Sistem Ağır Toplar Yerleştiriyor Berne, 12 (A.A.) — National Zeitung'un Berlin muhabiri yazı” yor: Mâareşal Von Rundsted, Dt eppe'e İngi'lizlerin yaptığı çıkar Manın neticesini tetkik ettikten sonra sahil boyunca yeni bir tef tişte bulunmuş, istihkâmları ye niden gezmiş ve ye! talimit ver” miştir. “Askeri Alman kaynaklarının mü talâasına göre, sahil istihkâmlarr nın tertibatını değiştirmiye lü zum yoktur. Ancak en son sistem yeni ağır toplar konulacaktır Diego SöremA) » WMansenar İ amruk. p VA | İ llorondev >fla ile Mada- asker çİ- harita M. Laval İngilizlere Çatıyor Madagaskar Hâdisesi Dolayısile Vichy Protestoda Bulunacak —— Fakat Şimdilik Hususi Tedbirler Düşünülmüyor Vichy, 12 (A.A.) — M, Laval, dün öğleden sonra yabancı gaze. tecneri kabul ederek Madagas . kara karşı yapılan yeni İngiliz hücumu karşısında Fransız hükü neetinin durumunu - bildirmiştir Gazeteciler konferansında evvelâ İngiliz tebliği, sonra bu harekete manen müzahir olduğu bildirilen Amerikan tebliği okunmuştur. M. Laval, daha sonra Ada vali « sinden gelen ve Adada ecnebi a. janı bulunmadığına dair olan tel- grafı da gazetecilere bildirmiş ve demiştir ki; y “Yalanlar karşısında işte umu. mi valinin bu demeci vardır. İngiliz hareketine askeri sebep- ler yüzünden başlandığı hakkın. daki iddia da doğru değildir, İn. giltere ve Birleşik Devletler bu demeçlerdeki sebepler gibi baha. nelere istinat etmek zorunda kal. mışlardır.” Bir gazeteci M. Lavaldan F A Devamı Sa. 2. Sü. 4 ilinde kartlan limatları gösterir ran-