27 Ocak 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

Polonyanın Yeni Ordusu Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL G” cephesinden gelen haber. ler, istilâya uğrayan Polon. Yanın 100,000 kişilik yeni bir ordu vüeude ; getirdiğini ve bu ordunun fanliyete geçmek, Garp cephesinde mevki almak üzere olduğunu bildi. riyor, Baştan başa, iati bir memleketi en çin bu hayatiyeti göstermesi, en ka. Yanlık şartlar içinde de istikbalden Ümidi kesmiyerek, yeniden mücade. leye atılması, ancak en derin takdir ile karşılanabileeek bir harekettir. Yeni Polonya ordusunn hazırlıyan Polonya hükümeti, Fransanın bir kö. sesine yerleşmiş ve ilk eser olarak, bu orduyu toplamış ve teçhiz etmiş. tir. Hükümet bundan başka, kendi teşkilâtını tamamlamış ve hükümeti İrşat edecek bir meelis te vücude gö irmiş ve bu meclisin basına hütün dünyanın tanıdığı ve sevdiği yüksek sanatkâr Paderveskiyi g l Memleketinin tekrar kurtuluşuna kadar bir daha piyanosuna parmak dokundurmamak için and içen bü. yük sanatkâr, birkaç gün önce, bu meclisi bir nutukla açmış, ve bütün Polonyanım ruhunu ifnde eden söz. ler söylemiştir. Seksen yaşına varan Paderveskinin sözleri, semavi bir il. ham kuvvetini ve sonsuz bir inanç kaynağı kudretini haizdi. Onun “Po. lonya ölmez, deyişinde, tecavüz ve stilâ siyaseti, milletlerin bayat hak. kımı kurban etmeğe yeltenenlerin ir. tikâp ettikleri cinayeti mahküm e. den bir tarihi hüküm keskinliği his. sediliyordu. Büyük sanatkâr ve es. ki başvekil, nutkunu, “Pelonya he. nüz mahvolmamıştır., sözlerile biti. rerek, Polonya milli marşının ilk misramı teskil eden bu sözlerle bü. tün dinleyicilerini eoşturd Pölonyanın henüz ölmediğini ve 5lmiyeceğini ispat eden en canlı de. Wil, onun Fransada yeniden bir ordu kurması, hayat hakkımı kurtarmak için, yöniden mücadeleye girmesi, ve istikbali hakkında beslediği & mançtan bir zerre kaybetmemesidir. Manevi bünyesi bu derece suğlam 0- an bir millet, muhakkak ki, ölmez, darır, rçl buçünkü Polonya, Alman sı altında çok karanlık günler ör ve beynelmilel şöhret sahi. bi ilim adamları dahi, yabancı İsti. |, Alsas - Lorende Mütekabil Topçu Düellosu Yapıldı Paris, 26 (A.A) — Alsace . Lor. raine cephesinde Vosges mıntakasın- da bir hâdise cereyan etmiştir. Fran. sız müşahitleri mühim bir Alman a$- keri grupunun Alman hatlarında is. tihkâm işlerile meşgul olduğunu gör. müşlerdir. Fransız topçuları bu nok. taya ateş açarak grupu dağıtmış ve bundan sonra oldukça şiddetli bir topçu düellosu başlamiştir. Fransız keşif tayyareleri Alman toprakları» üzerinde; uzun uçuşlar yapmışlardır. Bu uçuşlar çsnasında bir tayyare pek çok yükseklerde 12 kadar Alman avcı tayyaresinin tar. ruzuna uğramış ise de Fransız tayya- releri mahirane bir manevra sayesin de kurtulmağa ve üslerine dönmeğe muvaffak olmuşlardır. Bir kaç AL an tayyaresi Fransa'nm Şark min. takası üzerinde bir keşif uçüju yap- mustır. Almanya üzerinde keşif uçusları Yapan bir İngiliz tayyaresi geri dön“ memiştir, Alman tebliği bu tayyare. nin Dufsburg civarında düştüğünü bildiriyor. İki vapur battı Bugün Iki bitaraf vapur hatmiştır. Biri Evrenedir. 4000 tonluktur ve Litvanyaya aittir, Diğeri de bir İsveç vapurudur ve 1300 tonluktur. Müdafca barajı Press Association, İngilterede mil- H balonlar barajının tevsii işime bü. yük süratle devam edilmekte olduğu» nu haber veriyor. Bu baraj, şimdi. en kara ve deniz muıntakalarından 700 milyondan fazla bir sahavı kap- lamakta ve bir çok sabil barajları in. şa edilmektedir. İngilterede Yeni Bir İnfilâk Daha Oldu Londra, 26 (A.A) — Bu sabah er. kenden Lancashire'de İrlan elektrik perili LL menem WE2 TAEK, ve fabrikanın tavanı çökm yaralı yoktur. Bu santral bütün mmtakaya ve bir çelik fabrikasına elektrik veri. yordu. Fabrika Manchester Kanalı. ug Biç N €rici darbelerinden kurtula. nuyorlar, Fakat bütün bu zülümler, gelip geçici mahiyettedir. Ve hanları takip edecek halâs devri, bütün bu acılnrı dindirecek derecede parlak v- lacaktır, Çeklerin Vaziyeti : Polonyalılardan bahsederken, Çek. leri unutmak, hiç te doğru olmaz. Çekler de Polonyalılar gibi, mütte. İklerle teşriki mesaj ederek, yurt. larını istilâdan kurtarmağa çalışı. yorlar. Bunun için yeryüzündeki Çekler, Garp cephesinde birleşmiş. lerdir, Amerikanın müreffeh bir kö. Yesinde huzur içinde yaşıyan, hatlâ Amerikanın bu köşesini kendilerine daimi yurt edinen Çekler, ana yurt. İarinin davası için, her fedakârlığı göze almışlar ve Garp cephesine ko$- muşlardır, Çeklerin başında bulu. Ban zat, eski cilmhurrcisi doktor Be. mestir, Gerçi Çekler ile Polonyahler, müstakil yaşadıkları müddetçe, hiç te iyi geçinememişler, elele vererek, bir sulh cephesi teşkil edememisler, bilâkis türlü türlü ihtilâflar içinde Yizerek, birbirinin âkıbetini hazırla. maa da Amil olmuşlardır. Yoksa, Çekoslovakya ile Polonya araların. daki münasebetleri sağlamlamış, ve dlğer komşularile de kuvvetli dost. r tesisine muvaffak olmuş olsa. dı, bu felâket başlarına gelemez- Polonya, Çekoslovakya ile anla. kemadığı için, onun topraklarından kaç karış almak İçin, kendi mev. Giliyetini de. tehlikeye koyduğuna kkat edememiş, nihayet Çekeslo. Yakyadan sonra sıra Polonyaya gel. işti, Bu çesit hüdiselerin fleride teker. etmiyeceği şüphe götürmez. Bn. m Yapılacak şey, bu milletlere mu. Yaffalyet dilemekti Hitlerin Kitabı Cepheda Dağıtılıyor mearis, 28(AA) — Hevasm AL Hiti, hududundan bildirdiğine göre hede, Mein Kampf kitabından cep- re çi Bskerlere mahsus olmak öze. .2*Dİ bir tabı yapılmasına lüzum ymüştür. Bu suretle basılan nüs. baların adedi $ milyon 950 bin gibi nın kenarmdadır. Zabıta infilâkm bir sufkastten ile. ti gelmediğini bildirmiştir. Mareşal Voroşilof Fin Londra, 26 (Hususi) — Finlanda- dan gelen son haberlere göre, Ladoga gölünün şimal şarkından yapilan Sovyet taarruzu püsxürtülmüştür ve Sovyetler ağır zayiat vererek gerilen mişlerdir. Bununla beraber Sovyet- lerin cenahlara karşı faaliyetleri de. vam ediyorsa da baş gün devam o- den muharebeden sonra bu faaliye. tin yavaşladığı göze çarpmaktadır. Karelyada Sovyet xuvvetleri Mola“ jarvi gölü üzerinden hücuma geç - İmiştersa de bu hileum püskürtül tür. Merkezde ancak devriye faali. yetleri olmaktadır. Kopenhağdan verilen bir habere göre, Mareşal Voroşilof, bugün Fin cephesinde teftişte bulunmak üzere Moskovadan hareket etmiştir. . Alman ajansı, Almanların Sovyet Cephesine Gidiyor bombardıman tayyarelerinde çahış- tıklarına dair yapılan haberleri şid. detle tekzip etmektedir. Finlandada teşkil edilen yabancı lejyonunda 11 millet temsil edilmek” tedir. Birinci taburun kumandanı bir İtalyandır. İsveçteki Amerikalılar Stokholmden bildirildiğine göre, İngiliz matbuatında çıkan bazı ha. berler üzerine buradaki OAmer'kan setareti, İsveçte kalmak için hususi bir sebep mevcut olmadıkça bu mem lekette bulunan Amerikalıların mem leketlerine dönmeleri arzuya şayan olduğunu bildirmekle iktifa ettiğimi tasrih etmiştir. Bu kararın Baltıkta Alman kıtas- tının tahaşşüdüne dair olan haberler Üzerine ittihaz edilmiş olduğu söy. Salla'da muvaffakıyetle sona eren Fin mukabil İaarruzunda esir edilen Sovyet askerleri ovyet « Fin Harbi | Eski Leh Devletinin Serveti Zaptediliyor Paris, 26 (A.A) — Havas Ajansına Alman hududundan (bildirildiğine göre, Göring eski Leh devletinin bü- tün servetine vaziyet eden bir ka. rarname neşretmiştir. Bu kararname mucibince: Eski Leh devletinin menkul, gayri men- kul bütün emvali ve bu arada her nevi alacakları, iştirekleri, hak ve menfaatlerine el konmuştur. Halen Alman hükümet organları tarafın. dan idare edilmekte olan Leh âmme menfaatlerine hâdim emval ile aske. Tİ makamların eline geçen ve tama. men veya kismen Leh ordusunun ih- çlarına hâdim olmuş olan emval bu el koymadan müstesnadır. lenmektedir. mimde bilhassa şöyle denilmek- tedir: İsveçin vaziyeti, yakm bir takim tehlikeler arzetmemektedir. Fakat istikbali keşfetmek güçtür. Toplamak Zenaati B. FELEK fak bir yemişçilik konferansı vereceğim sanmayınız. Ame li kıymeti halz bazı müşahedeleri. min hulüsasını yazacağım. Yemiş a. liyorum, çürük, bereli, mozalak ol masın diye manavla gırtlak gırtlağa geliyoruz Hale gidiyorum. Yemiş sandıkları- nım üstünden bir sırası rabıtalı, sit tarafı hep wkarta mal, — Nedir bu yemiş çürüklüğü? Di. ye bir ahbaba sordum. Bana şunları söyledi. — Azizim! Biz yemiş toplamasını bilmeyiz. Vergili ağaca düşman mu. amelesi yaparız. Kendi bahçemize sanki o harp ile işgal ettiğimiz bir düşman toprağı gözüyle bakar; alı. rız elimize sopayı, Yere düşsün diye veririz yemişlere, Böyle yapınen herşeyden evvel yemişin olmuşu ile hanı beraber dü- şer. Sonra yemisler berelenir, o st. rada henliz ham olup ağaçta kalan yemişler de, yedikleri sopanın tesis riyle mozalaklaşır. Ağacın asıl ye- miş yetiştiren ince dalları da kırılır. Amma biz çabuk, külfetsiz ve çok meyva topladık diye avunur ve se. viniriz. Yanlıştır kuzum yanlış! A. ğaç ta İnsan gibidir. Kendisine yapı. lan her muameleye ayni şekilde mti.. kabele eder, hattâ insandan daha zi. yade nimetşinastır. Vaktinde bakiı- lan, güöbrelenen, ilâçlanan ağaçlar e sene İyi mahsul verirler. Bakılmı- yanlar da vermez. Ne uzağa gidiyor. sunuz. İşte zeytin mahsulü. Bizde es- kidenberi “zaytin bir sene verir, bir sene vermez,, diye bir kanaat vardı. Halbuki zeytin ağacı her sene mah. sul verir. Bunun sebebi şudur: Biz mahsulü çabuk toplryalım da elimize bir ayak evvel para geçsin diye sopalarla silkeriz. Elimize s0. payı alıp zavallı ağacın rastgele her tarafına çalarız. Getçi zeytinler dö- külür. Lâkin ağaçta ne göz kalır, ne filiz, Tabii ertesi sene az mahsul ve- rir, O sene mahsulün azlığından do- layı az sopa yediği için de ikinci se. ne hıldıra nazaran daha çok mahsul olur. Simdi yavas yavaş bu estlün İ sakatlığını anladılar da baz'ları s0. pa ile mahsul toplama usulünü ter. ketti, Şu kisa nasihat senin de kulağın. da küpe olsun: Sukın sopa İle imah- sul toplama! Ağmcm filizlerini, to- murcuklarımı r, Yerimini eksil. tirsin, zararı yine sanadır. Dedi. Gerçi ne ziraatçi, ne bahçıvan, ne de çiftçiyim. Fakat adamın sözlerini, misallerini doğru ve yerinde bul. Yazan: mw tad, em bir miktara baliğ olmak.) “Avrupa siyasi mahfillerinin kanaatine göre, bir kaç haftadan sonra kara harbi bütün şiddetile kendini gösterecektir. Hattâ Sinyor Mussoli- ni'nin de bu kanaatte olduğu bildiriliyor ve Dü- çenin bu yüzden Yüksek Müdafaa Konseyini topladığı ilâve ediliyor. Londra gazeteleri tarafından verilen malümata göre, Sinyor Mutolini, Yüksek Müdafaa Konse- yine sivil seferberlik komitesi reisini ilâve et- miştir. Sivil seferberlik heyetinin vazifesi, emir alır almaz, bütün sivil halkı, seferber etmektir. * Helandanm askeri mütehassıslarından müteşekkil bir heyet, Romayı mütenekkiren siyaret etmiştir. Heyet, General Josseman'ın riyaseti altındaydı. Heyetin, Ro- mada silâh satın alma işi le meşgul olduğu ve İtalyn. ın Holandaya silâh vermeyi kabul ettiği bildiriliyor. Almanya İse, mütletliğerin ablokasını yarabil. menin çarelerini düşünmekte ve Mareşal Gö- ring, bilhassa bu keyfiyete alâkadar olmakta. dır. Alınan en son haberlere göre, Nevyorktaki Alman ticaret mütehassısları, Almanyaya, Bü- yük Okyanus yolile mal ve madde yetiştirmeyi düşünmektedirler, Mallar Büyük Okyanusu geçecek, oradan Sovyetlerin Viladivolsok lima- pına varacak, bu limandan trenlere yüklenerek Sibirya ve Rusyayı geçecek, sonra Polonya yo- lile Alman hududuna gönderilecektir. Geçilecek mesafe (10000) mildir. Nakliyat masrafı mülhiştir. Fakat bu hattı harekelin takibi takdirinde Almanyanın mezbuhane te- eğ devresine girdiğine hükmetmek icap edecek. , & Berlinde bir ortodoks kilisesi açılmış, ve Mareşal Gö. ring baş mütevelli seçilmiştir. Mareşal Göring te, ba işi kabul etmiştir. Onun bu işi kabul etmesi, ortodoks âyinlerine İştirak edeceğini, yabut bu âyinleri idare © deceğini Hade etmez. Maksat, Cenubu Şarki Avrupa. daki ortodoksluk âlemini kazanmaktır, * Nazistlerin, Çekleri isyana sevk için uğraştık- ları anlaşılıyor. Maksat Çekleri hürriyete ka- vuşturmak için çalışanları, hareketin büyüme- sinden önce tuzağa düşürmektir. Çeklerden olan Jan Rys adlı bir hain ile Koropasek adımı taşı- yan bir Beyaz Rus bu işle meşgul oluyor.Bunlar bir Çek milli hareketi vücude getirmişlerdir. Fakat bt hareketten maksat Çekler içinde he- nüz hüviyeti tanınmamış olan liderleri ele ge- çirmektir. Bu adamlar, gizli toplantılar yapıyor ve aradıklarını bulmağa çalışıyorlar. Bunlar bulunduktan sonra ihtilâl yapılacak ve bu a- damların hepsi de yakayı ele vereceklerdir. * Belçikanın eski başvekili ve maliye mütehassısı Von Zecland, İspanyaya gitmek üzeredir. Bahis mevzuu e. deceği mesele, General Franko hükümetine bir istik. raz teminidir. İngiltere ile Fransanın bu istikraza İşti. rak edecekleri anlaşılıyor. Birkaç ay önce de, bu istik. razım yapılması istenmiş, fakat o zaman, İspanyada çok kuvvetli olan Alman nüfuzu, buna mâni olmuştu. Fakat Alman nüfuzu, İspanyadaki eski vaziyetini kaybetmiş bulunuyor. İtalyan faşist partisinin tümumi kâtibi Muti, Romada son günlerde söylediği bir nutukta; “İtalya, her hangi Jâhzada silâhlarını kullanmak lüzumunu hissedebilir, Onun için, İtalyanın her inkişafa karşı maddeten ve manen hazır olması Jâzım geliyor, demişti, Londra gazetelerinden biri, bu sözleri su sekilde tahlil ediyor: “Sovyetlerin istedikleri, Şimali Atlantik üzerinde bir liman sahibi olmaktır. Onun, Finlonda harbini yap. masının hedefi budur, Sovyetlerin daha çok özledik. leri bir şey, Akdenize inmek ve sıcak sular üzerinde bir limam sahibi olmaktır. İtalya ise, Sovyetleri Akde. nizden uzak tutmak istiyor, Bu yüzden İtalya, Sovyet. lerin Cenuha sarkmaları meselesile yakından meşgul oluyor. Faşist fırkası kâtibi umumisinin heyanatından maksadın bu olduğu anlaşılıyor. dum. Onun için de huracığa yazdım. Her ne ki toplivacaksak yavaş ya. vaş, ağacı zedelemeden ve gelecek mahsüle zarar vermeden toplama. tıyız. Yoksa ileride ellerimiz böğrü- müzde kalır. Kanada Parlâmentosu Feshedildi Otlava, 26 (A.A.) -- Kanada Par- lâmentosunun dünkü O celsesinde Lord Lweedsmuir derhal umumi se. çim yapılmasını istemiştir, Müteakr. ben söz alan Başvekil Mackensie King izahat vererek yeni seçim hak» kinda kabine © arkadaşlarile görüş mek üzere celse iki saat tatil edil. miştir. Bu kabine içtimamda Parlâmento- nun derhal feshi kararlaştırılmıştır. Seçim Mart nihayetlerinde yapıla. caktır. Kati tarih bilâhare tesbit edi. Vecektir, Başvekil Mackensie King Parlâ. ne nutkunda ezcümle demiş tir ki: Federal hükümet iktidar mevkiin. | de kaldığı takdirde, ilk Kanada fır. kasının her hafta, her ay biraz daha İ takviyesi tasavvurundadır. Keza hö- kümet #kinci bir Kanada firkasını mümkün olur olmaz Avrupaya gön- derecektir. ————— Eerlin, İngiliz Muharririnin Sözlerine Tehdit Savuruyor Berlin, 26 (Hususi) — Meşhur İn. giliz muharriri Wells Amerikadaki gazetelerin birine “harbe hareket vermek için Berlini bombardıman €- derek Alman milletine vaziyetin cid- İdiyetini anlatmaktan başka çare yok tur. Ben Alman milletine karşı da başkalarmın beslediği sempatiyi bes eriği m Belki 1918 de Berlini İbombardıman ederek Almanlara bu dersi vermek lâzımdı. Bu gibi bom- bardımanlar, Alman milleti için şifa İ verici bir ilâç teşkil eder,, demesi de burada derin bir infial uyandırmıs- !tr. Alman radyosu Berline stılacak İher bomba mukabilinde Londrava on bomba atılacağını anlatarak Mis. ter Wells'in düşüncelerine cevap vermistir.