26 Ocak 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1
3 Sina Çölünde Türk Ordusu Büyük Harple bir bölük komutanı olan Muallim Pusd Gö “Üyenerin bu eserini okuyup da son sahilesini çevirdiğiniz tamam “— Niçin bitur?., diye hayıflanacaksınız. Memleketimizde DU türrda roman yazılmamıştır. Fiat: 100, etidilisi: 125 kuruş. (A- nadolu Türk Kitab Deposu). Yenipostane karşısında Meydancık hanında Ko. 19 - 1) - 19de Ubtiralar tarıhı, Denler tarıhı, İskullp tarih. Üevletler beril, Bütün devletlerin nüfus ve kuvvetleri, 72 Devletin bamdıraları ve renkli 6 harita fle 320 sahife yanı ve mükemmel biir mubtırn detterile MUHTIRALI HAYAT TAKVİMİ Çıktı. Bu kiymetli takvimin ciltlisi 35 kuruştur. HAYAT tak- TELGRAF TAN, İSTANBUL TELEFOM Msta, SeSi, 2e3i9 vimi sdms ve MAARİF kitanhanesi İmzasma dikimi etmelidir CUMA 28 Sonkünun 940 TANEVİ İstanbul Ankara Cad. No. 102 BEŞİNCİ YTL — Ne. 1616 Balkanlarda Sulh Bloku,, *2£ Antasma - Berlin,Galiçyaya Konsey İçtimamdan ftalyayı Tatmin Sonra Bir Konferans Emelile Girmiş! Daha Toplanacak Hitlerin, Macaristanla Sovyet Rusya Arasına Küçük Bir Alman Kuvvetini Yerleştirmek İçin Stalinin Muvafakatini Aldığı Haber Veriliyor Yuygoslacya Hariciye dvazırı Markoviteh © BAŞVEKİL R. Saydamın bir Senesi Yazan; Sadri ERTEM ih Refik Saydamın kabine kuru. Şu birinci yılı bitti. Refik Seydam; Milli Mücadelenin bâşındanberi milli davanın içinde Yeni devleti kuranlar arasında yer Almıştır. Refik Saydam, MilM Mü- Gadelenin kahraman safları diyebile. Seğimiz mücadele senelerindeki ha. Yatından önce de memleketin yüksek kaliteli bir münevveri,: yüksek bir Meslek ihtisası ile temayüz etmiş Profesörü idi Türk inkılâp hamleleri içinde onu. bir taraftan yüksek entellektüel, bir Yandan icra adamı olarak gördük İnkılâp devirleri vardır ki, insanın ikri hüviyeti ile, politik hüviyeti a- Tasında büyük uçurumlar açar. Re. İik Saydam, bütün inkılâp bamlele. Tinde bu iki vasfı dalma tek bir cep- Üzerinde, tek istikamette kullan. mıştır, Bu itibarla onu, inkılâbın en. tellektüel hamlelerinin birımci adamı Olârak görmek mümkün olmuştur. Refik Saydam, Inkılâbm iç cephesi Olan metodlu çalışmak mefhumu Ü- #erinde titiz bir şekilde durmuş, eli- Be geçen devlet mekanizmasını “ras. Yonel,, bir tarzda işletmek hususuna rehberlerden biridir. Daha Sıhhat Vekili iken onun en* İlektücl tasavvurlarının devlet iş- rinde nasıl bir rehber vazifesi gör- Üğünü hepimiz hayretle, takdirle Yüdederdik. Kızılay Reisliğinde ayni wn, ayni hayat telâkkisinin haki- Kat haline girişine ne kadar çok te- üf ettik Türk inkılâbınm derinleşme saf. Asinda, Avrupalı bir cemiyet kurma Şmellerinde metodlu çalışmayı, ras- Yenal işi tahakkuk ettirmek, şatafat. Biz bir. faaliyettir. Fakat devlerte Tuh tebeddülünü ifade eden faaliyet Ütizliğin, üstün kalitede entellektüel Olüşunun ve inkılâp ateşini içinde histedişin tâ kendisidir. İnkılâp ta. Fihinde bu vasıflarla tanınan Refik dm; Başveklölet makarmna gel- “E Züman memleket fevkalâde sa. Yilabilecek dahili ve harici mesele. Tie karşı karşıya idi. Ve bir sene dak” etrafımızı kaplayan hâdiseler “ i kesafet peyda etti. Daha mu- İr bal aldı. Refik Saydam hükümeti, bir se. Delik mesai i Gi selek <9isi ile dahili ve harici me- büyük Ni olgunluk, aklıse- o . 6su.1) se" Yeni Blok Kat'i Olarak İİ Bu Konferanstan Sonra Kur ulacakmış! Bulgar - Yugoslav Muahedesinin Yıldönümü Münasebetile Telgraflar Teati Edildi Londra, 25 (Hususi) — Bu- ra mahafi Balkan Antantı Konseyinin önümüzdeki top- lantısına büyük (ehemmiyet vermekte ve toplantının mü- him neticeler vereceğini tahmin etmektedir. Great Britain and the East siyasi risalesi bu bahse | tahsis ettiği bir yazıda diyor ki: > ÖRÜN ALARM das)? “Balkan Ântantı konseyinin toplar makta olması dolayısile arzu edilen Balkan birliğinin teşekkül etmek ü. zere olduğunu sanmak doğru olmaz | Fakat hiçbir zaman birlik ihtimalle- Fi bugün olduğu derecede kuvvetli değildi. Bulgaristan ile Macaristan arazi tadilleri istemekten feragat et. memişlerdir. “Fakat İtalya ve Türkiyenin hünerli . diplomasisi o sayesinde, buhranların devamı müddetince ihtilâfların — unutulması İmkân hâsıl olmustur. Vaziyet bu mer. kezde İse Cenubu Şarki Avrupa milletlerinin bir araya gelmeleri. ne mâni kalmaz. “Belgrat Okonuşmalarınm havayı tasfiye ederek ikinci bir konferansa yol açacağını, ve bu Ikinci konferan. sın mesaisi neticesinde sulh bloku. yun teşekkül edeceğini tahmin ede- iriz.., Gafenko Belgrada gidiyor Bükreş, 25 (A.A.) — Halen Balkan (ROMA MUHABİR Harbin önüne geçmenin ar- İtik mümkün olunamıyacağı an- laşıldığı sıralarda, Fransa ile İngiltere, Türkiye ile bazı mü- zakerelere girişmiş bulunuyor- lardı. Roma resmi ve yarı resmi mahfilleri bütün dikkatlerini bu müzakerelere vermiş, “Tür- | kiye ne yapacak?,, diye bekli- yordu. O günlerde bir gün, artık Arna- vutlüğu işgal ve ilhak ettiği için ken- dini ayni zamanda doğrudan doğru. ya bir Balkan devleti saymakta faşist İtalyanın ehemmiyetli p. adamlarından biri bana şöyle bir ser. zenişte bulunmuştu: Antantı Konseyinin âzası bulunan Romanya Hariciye Nazırı Gafenco 1 Şubatta Bükreşten Belgrada hareket edecektir. Bu seyahatinde Gafencoya Hariciye Nezareti Genel Sekreteri Orta Elçi Cretzlano, hususi kalem direktörü, Rador Ajansı direktörü ve Büyük Rumen gazetelerini temsil »den bir gazeteciler grupu refakat e. decektir. Yugoslav - Bulgar dostluğu .. i TİC EN k ai ger Başvekili ve Hariciye Nazırı B. Köselvanof'a aşağıdaki telgrafı gön. #ermiştir: “Sulhün ve memleketlerimiz'n ve Balkanların (terâkkiyatı menfaatine samimi teşriki mesalmizin temelle. rini atmış olan ebedi dostluk muahe #em'zin - yıldönümü münasebetiyle sizden en etli temennilerimi ve #ostluk hissiyatımı İütfen kabul et. menizi rica ederim... B. Kössivanof, şu cevabı vermiş. tir: “Kardeş milletlerimiz tarihinde veni sah'feler açmış olan ve müşte. vek menfaatler muhafazası İçin ik memleket srasında vifak ve samimi mesai birliğini tesis etmek suretiyle “alkanlar sulhünü tars'n etmis hm. *wnan ebedi dostluk ve ihlâl edilmez uh mwahedenamesinin — imzasının “ldönümü münasebetiyle en samimi *emennilerimi ve hararetli dostluk (Sonu Sa: 6, Si: 2) Balkanlarda Türk - Italyan Çarpışması Balkan Antantını Hoş Görmeyen İtalya, Bugün Balkanlarda Hegemonya Kurmak İstiyor. Bu Politika, Sulhün Müsbet Garantisi Olamaz İMİZ BİLDİRİYOR ) “— Akdeniz sinizdir, bizimdir; bihayet Akdeniz milletlerindir. Bu denizde İngiltere bir mütecaviz mev. kiindedir. Yazık ki, işte Türkiye de bu mütecavizle bir oluyor... Bu zata, o zaman ben, tabi, sırf memleketinde misafiri olduğumdan dolayı bir nezaket eseri olsun diye değil. bazı derin kanaatlerime de ds- yanarak şöyle demiştim: “— Bana kalırsa; sulhçu Türki. yenin, sulhçu kuvvetlerle anlaşma. sını İtalya garip görmemek gerek. tir. Nihayet Türkivenin de İtalyanın da varmak istedikleri geye birdir Eğer bizim olan bu denizde Akde. nizli olmıyan meselâ; Almanya, Balkanlardan ve Adriyatikten im- mek isterse, bundan, Türkiyeden Sonu; Sa: 6; S0) Htalyayı ve Balkan memleketlerinin vaziyetlerini gösterir harita Londra, 25 (Hususi) — Sov- yet Birliği ile Almanyanın iş be- raberliği mevzuu üzerinde veri- len yeni haberlere göre, Al- manyanın Galiçyaya hulül et- mesinin sebebi İtalyayı tatmin etmek ve Almanya ile İtalya a- rasında hâsıl olan soğukluğa karşı gelmektir. Pariste çıkan Petit Paristen bü mesele üzerinde şu malümatı veri- yor: “Antikomintern paktına sadık olan İtalya, Cermen — Sovyet iş beraber. liğinin Kremlini, Macaristana karşı harekete geçerek Karpatlar Ukray. Basını bu memleketten ayır: yahut Romanyaya karşı hı bulunarak Besarabyayı almıya te vik ve teşci etmesi İhtimelini fena karşılamakta idi. “İşte buna binaendir ki, gizli te lan bir anlaşına mucibince Doğu Hiçyasında yeniden Alman kıtaatı gö- zükmüştür. Alman kıtaatı daha ileri giderek Lvov'a ve Romanya hududu. na kadar geçmişlerdir. “Sovyet sivil idaresi yerinde kal. elçika Bir Taarruza |En ev hir: olmadığına göre, Führerin İtal. Uğrarsa İngiltereden (ire. um Yardım İstemiyecek Macaristan arasında & yerleşmesine Stalinin muvafskatini istihsal eyle. miş olduğu tahmin edilebilir. Bu kombinezon Almanya için mükemmel bir şey olmuştur. Zira Almanyaya Galiçya ve Romanya Almanlar, Deutschland Kruvazörünün Adını | çetolarnın sevkini "kendi lehine olarak garanti etmektedir... Değiştirdiler, Bir Alman Denizaltısı Batırıldı, | Fakat, istikbal hakkında ihtiya davranan gazete, bütün bu petrol Fransız - İngiliz Amiralleri Maltada Toplandılar | kombinezonlarının bundan sonraki harekât için stratejik plânları da is. Paris, 25 (Hususi) — Bir Fransız devriye gemisi bugün bir | tibad etmediği mütaleasındadır. Alman tahtelbahirini batırmıştır. Bundan başka 1600 tonluk Ancak, hâdiseler soğukkanlılıkla muhakeme edilince, şimdilik bilhas. bir Alman vapuru da yakalanmamak için kendi kendini batır- |,, Balerin Orta A rüpaya ör mıştır, Garp cephesinde en şiddetli soğuklar devam ediyor. Bu | ru yayılmasına mâni olmıya ve ay- yüzden devriye hareketinden başka hiçbir hareket vuku bul- |ni zamanda pek ziyade ihtiyacı 0- lan kıymetli benzin temim etmeğe mamaktadır. Alman tebliği İngiltere üzerinde keşif uçuşların. | Mataf bir Alman hareketi mevzut. dan bahsediyor ve şunları ilâve ediyor: Lord Lloyd, Londra Radyosunda Türkçe Bir Nutuk Söyledi "Bu Kederli Günlerinizde Sizlere Selâmlarımızı Ve Muhabbetlerimizi Gönderiyoruz, “Harbin başlangıcındanheri İngi- Wiz sularında ticaret harbi yapmış ©- lan Deutschland krevazörü bir müd. det evvel bağlı bulunduğu limana dönmüştür... Bu münasebetle bugün Berlinde şu haber ilân olunmuştur Führer, Deutschland isminin da. ha büyük bir vapura verilmesine ka. rar vererek, şimdiki Deutschland va. puruna Lützow adının takılmasını emretmiştir. Büyük Lütsow kruva. zörüne di şka bir isim verilecek. tir... Doyçland isminin değistirilmesi. ni icap ettiren başka sebepler bulu- nup bulunmadığı anlaşılmamıştır. Her Hitler dün zsbitliğe terfi e derek. cenheve sevkedilecek talebe. ye hitap'eden bir nutuk söylemiş, fa- kat nutuk gizli tutulmuş ve Hitlerin ne sövlediği -anlasılmamıstır. Holanda bilaraf kalacak Lâhey, 25 (Hususi) — Holenda Hariciye Nazırı, bugün Mecliste söy- lediği bir nutukta Holandanın bila. raflıktan ayrılmıyacağını ve bitaraf. iğa karşı vuku bulacak her teşebbü se mukavemet edeceğini söylemiş tir. "Hariciye Nazırı Milletler Cemiye. tinden bahsederek “Cenevre mües. wresiniin fbva edilmesi ümitleri ta. miamile terkolunamaz.,, demiştir. A Brüksel, 25 (Hususi) — Mister Chamberlain, dün Avam Kamara. sında sorulan bir suale cevaben: (Sonu Sa: 6, Sik 6) bahsolduğu görülmektedir. Ankara, 25 (A.A.) — Britiş Konsil Reisi Lord Lloyd bu ak- şam saat 19.5 da Türk milletine hitaben Londra radyosunda türkçe bir nutuk irat eylemiştir. Lord Lloyd. hitabesine, büyük fe. 'iketten dolayı Kral Georges'in Cüm durrelsi İnönüne taziyetlerile birlik” te İngiliz milletinin samimi hislerini de bidirmiş olduğunu kaydederek başlamış, Türk milletinin büyük aci ve kederlerini İngilizlerin bütün kak bile paylaştığım “söyliyerek harpte olduğu gibi sulhte de büyük lider 0 lar Atatürkün adını tazımle anmış ve demiştir ki: “Bir taraftan zelzele ve difer ta- raftan su istilâsı yüzünden bir çok şehir ve köylerin mahvolduğunu bin lerce Türkün öldüğünü ve kurtarıl. (Sonu; Sa: 6; Süz: 5)
