5 Eylül 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

a İ | PENCEREMDEN 1914 - 1939 Yazan: M. Turhan TAN ei bir Frenk edibi, 1914 hailesinin nasıl başladığını anlatırken şöyle diyor: 2: Ağustos akşamı. Bütün Avrupa yarım asırlık bir sulhün verdiği alir İet içinde memnun ve mahzuz gerini- yor. Eski dünyanın bu ihtiyar köşe- #inde herkes, bir daha idrâk edilmesi, ele geçirilmesi imkânsız bir hayatın mimetlerile bahtiyar ve biraz sarhoş.| : Yine herkes yaz tatilini nerede ve nasıl geçireceklerini o düşünmekle meşgul. İşte böyle bir akşamın guru. | bunu, Belçikanın (Vize) köyünde TAN 5-9-939 Sıvasta 4 Eylül Tezahürü Fener “Alayları Yapıldı Ve Bir Balo Verildi grafla — 4 Eylül 1919 da Sıvas kan- Sıvas, 4 (TAN Muhabirinden Tel. Toptan Satışlarda Ihtikâra Başlandı Ihtikâr Kanununun Icaplarına Anadoluda Zararlı Yağmurlar © Birçok Kasabalarda Mahsul Zarar Gördü Konya (TAN) — Son yağmurla - rın zararı hakkında gelen mütem - gresinin açılışının yirminci devri sö- nevisi, bügün burada büyük heyecan ve merssimle tesit edilmi Şehirde müteaddit taklar kurul muş, her taraf bayraklarla donatıl. | başlamış ve son günlerde durgunla. mıştır. Saat 12 den sonra askeri kı- | şan piyasa dünden itibaren'bâzt muh- ta, halk ve esnaf teşekülleri, Cümhu | tekirlerin faaliyetine sahne olmuş - riyet meydanında toplanmış, ateşin |tur. Bilhassa sabun, sade Yağ, zeytin Butuklarla bugünün ehemmiyeti an-| yağ, şeker gibi maddeler toptan *op- latılmış, daha sonra resimgeçit başla- İlanmaktadır. Bu yüzden bu madde: ligite; ler üzerinde cumartesi gününe na » Sivas kongresinin “içtima “ettiği |zaran kilo başında 5 - 10 kuruş bir bugünkü lise binasının tarihi kapı- | yükselme olmuştur. Hiç bir o sebep sından girilerek, Atatürkün o zaman | olmadığı halde yapılmakta olan bu yattıkları oda ve Sıvas kongresinin |hareket bütün toptancı piyasalarına içtima ettiği salon ziyaret edilmiş-|sirayet etmek istidadını göstermek - tir. Odaya ve salona ziyaretçiler iki-| tedir, şer ikişer alınmiş, ziyaret çok mun- müthiş bir yangın takip etti. Köylüler, tüfek odipçiklerile ya- taklarından, evlerinden çıkarılıyor, dövüle sövüle meydanlara, açık yer- lere götürülüyor, kurşuna diziliyor. Gözlerinde kümelenen şaşkınlığı gi-| dermeğe eman bulmadan hayata ve- da ettirilen bu köylülerin suçu şudur: Köye zehirli hir çekirge bulutu gibi ansızın çöken İstili müfrezelerine köyden bir adam, tek bir adam kur. şun atmış!.. Yüzlerce köylü işte bu meçhul mücrimin () cüretini canla. rile ödemeğe mahküm! Bu hükmü verenler ve icra eden- ler sade bir köyü ateşe vermiş ve bir kaç yüz köylüyü öldürmüş değiller. mim tafsilât şudur: Akşehirin Koçaş köyünde 4200 kilö arpa ve dört bin kilo Buğday; Karaca köyünde üç bin dekarlik araz'dek! mezruatın yarıya yakın kısımı; Kemer köyünde de se. İ kiz dekarlık araziden henüz biçilmiş buğday tamamen barap olmuştur. Nevşehirdeki zarar Nevşehir; (TAN) — Yağmurlar dan bağlardâki üzümler bozulmuş « tur. Yağmurların devamından kor « kuluyor. Köylerde © harmanlardaki Zâhire yağmurdan -ıslanmış ve çim» nip yeniden yeşillenmeğe başlamış - tır, Hava açıp zahireleri kurutmazsa, köylü sıkıntıya düşecektir. Göre Tetkikler Yapılıyor Beynelmilel vaziyet (o hasebiyle şehrimizde toptan satışlarda ihti leri karşılamak veya henüz gelme - yenler hakkında dönenlerden malü- mat almak üzere Sirkeci İstasyonu - nu dolduran halk, son günlere na. zaran dün daha çok (kalabalık bir haldeydi... Dünkü konvansiyönel ile şehri - mize harp ilânindan bir kaç saat ön- ce Almanyayı terkeden 120 kişilik bir talebe kafilesi daha (gelmiştir. 43 kişilik diğer bir telebe grupu- muz da pazar akşamı Selâniğe vasıl olmuştur, Selânikten / bildirildiğine göre, günlerdenberi sıkıntı U içinde bulunan bu talebe grupuna Yunan Mısırlı Prensesler Pariste bulünan Misir (Okralının teyzezadesi prenses İffetin kızı pren- ses Melek, seyahatine dövam imkâ - nıni bulamıyarak dünkü konvansi « yonel ile şehrimize gelmiştir. Fransa ve İngilteredeki Türkler Paris ve londra hükümetleri Fransa ve İngilteredeki Türk kolo . nisine gaz maskeleri dağıtmağa baş- Iamıştır. Son zamanlarda İtalya bü: kümeti Türk yoleularmı çök iyi kar. şılamağa ve kendilerine âzami teshi, lâtı göstermeğe başlamışlardır. di. Onlar bu, hareketlerile bütün dünyayı ateşe vermiş ve bir refah, bir sükün, bir neşe Ve bir müsamaha devresini öldürmüş bulunuyorlardı. Vize faciası dört uzun yıl sürecek kanlı bir ailenin başlangıcı idi. . sinde de yirmi beş yıl evvelki facin- dan daha acıklı bir sahne eereyan| etti. Bu sefer, ölüme mahkâm edilen ler hiçbir süç işlemiyen, harp ile w- zaktan yakından alâkaları olmıyan çocuklar, kadınlar, ihtiyarlar ve harp sahalarına uzak kalmak Okaygusile yola masum kimselerdir. On- ları, mesut rüyalarla dolu uykuları arasında ölüme davet eden karan- lıklarda pusu kuran zalim Sü8mE- dır. Bir torpil, tek bir torpil, ölüme hiçbir “sebeple müstahak “olmıyan 1830 kişiyi kısa bir an içinde denizin derinliklerine gömdü. Ve yeni başlı | yan harbin ileride yazılacak tarihi- ne çok hazin bir sayfa verdi. Harbetmek, mutlaka muzaffer ol mak demektir. Muharip, yalnız o ne- tceyi düşünür, Fakat her ihtirasm, her hıncın, her kinin üstünde bir de vicdan var. Fâni bir zafer için me. deniyetin yüzünü kızartmak o vicdan | İçin leke teşkil etmez mi? Harp, mademki, önüne geçilemi- yen bir felâkettir, ona savallı beşer tahammül etmiye çalışsın. Fakat harbi yapanlar insanlık duygularını zarfa koyup evlerinde bırakmasalar ve hiç olmazsa çocuklara kıymasa- Jar?.. sonraya yapılmıştır. miştir, Bütün mahkemeler #asliyete başlayacaklardır. İstanbul hâkimi münferit evvelki gün yüksek tasdika iktiran etmiştir. Bugün telgrafla İstanbul müddelumumiliğine ve alâkadarla - ra tebligat yapılacak ve yarm ha- kim münferitli yeni adliye teşkilâ- tı işe başlayacaktır. İstanbul,hâkimi münferitliklerine İstanbuldaki ha. kimler tayin edilmişlerdir. — Yarın sabahtan itibaren İstanbulda iki a.| öirceza, müçtemi tazam, sakin ve vakur geçmiştir. Gece fener alayı yapılmış, her ta raf aydınlatılmış ve gece yarısından kağar muhtelif eğlenceler Ticaret odası ve ticaret mıntaka müdüriyeti ortada hiç bir sebep yok. ken başlamış olan bu ihtikâr vaziye. tini yakından tetkike başlamışlar - dır. Esasen ihtikâr kanunu hâlen me. Türk kurtuluşunun mebdel deni- |ridir. Vilâyette müteşekkil meni ih. . İebilecek olan bugünün şerefine, âs- 1939 yılı eylülünün üçüncü £ece-| keri mahfilde bir balo verilmiştir. Halkevinde de “Has Bahçe,, temsil olunmuştur. piyesi Mahkemelerde Yeni Adli Teşkilât Yarın İşe Başlıyor vana teşkilâtı hâkimli, dört, bugün kadrosu tikâr komisyonu vardır. Binaenaleyh bu tahkikat neticesinde ihtikâr görü. lürse kanunun icaplarına göre hare- ket edilecektir. Diğer taraftan buğday piyasası mütemadiyen düşmekte olup doğuda fiyatlar 5 .10 para inmiştir. Bu su. retle son günlerde kilo başına 30 -35 para kadar tenezzül kaydedilmiştir. İzmirde vaziyet li zn, TAİ ve lem ri , yapılmıştır. Bu, günlerdenberi durgun olan piyasada birdenbire bir canlılık uyandırmış ve piyasa hara- retlenmiştir. Esasen bir kaç ecnebi Yyapurun limanımıza gelerek mal yük lemiye başlamaları tüccarın yüzünü güldürmüş ve alışverişin devam ede- geğine bir alâmet eseri sayılmıştır. Bunun üzerine fiyatlar derhal yük- selmiye başlamıştır. Banka müdürleri bir toplantı ya- parak vaziyeti tetkik etmişler ve bil- hassa ihracatçılara kredi temin me- i ticaret, ikişer hâkimli sekiz etliye ceza, ikişer hâkimli altı asliye hu- kuk mahkemeleri işe başlayacak - lardır. Bu mahkemelerin hepsi şimdi adliye dairesi olan yeni pos-| tanede işe başlayacaklardır. Yalnız beş asliye hukuk mahkemesi tapo selesi ile meşgul olmuşlardır. Son buhrandan İstifade ederek ih- tikâr yapmıya teşebbüs eden kahve tacirlerinin dükkânları araştırılmış ve yığınlarla stok kahve bulunduğu İ görülmüştür. İhtikârı önlemek üzere kanunun !cap ettiği hususların şiddet hükümeti tarafından ieabeden yar - dımlarda bulunulmuştur. Müttefiklerimizin cemileleri Esasen Türk yolcularına bütün istasyonlarda büyük bir alâka gös - terilmişlir. Bu arada (o Yugoslavlar,| yemeksiz kalmış olan Türk yolcula. rına börek, kuru yemekler ve bol bol meyva dağıtmışlardır. e Yunan topraklarından geçerken de yolcu - larımız ikram görmüşlerdir. Gençle. rimizle konuşan bir çok Yunan za. bitleri Türkiyeye karşı olan (o derin dostluk ve itimatlarım şu sözlerle i- fade etmişlerdir: “.— Mareşal Çakmak biz Yunan. leme teağin azkerleri “sayıyö”- TUZ.,, Yeni Ankara Müddeiumumisi Şehrimizdeki ecnebiler Almanlardan iki yüz kişi daha dün pasaport ve vize muamelelerini ikmal etmişler ve dün akşam şehre mizden ayrılmışlardır. > Halihazırda İstanbulda kalan Almanların adedi 40 - 50 den fazla değildir. Bunlar da bugün muamelelerini. bilârecek ve akşam ayni trenle memleketlerine döneceklerdir. Şehirdeki diğer ecne. bilerin gidişleri normal bir halde - dir. Dün İtalyan tebaalı bir tek yol. cu bile pasaport dairesine müracsat etmemiş ve pasaport almamıştır. İ - talyan tebaasma İtalyanın harbe gir- miyeceği söylenmekte ve telâş et - memeleri tavsiye olunmaktadır. Maml. dün! — Yaz tatilini İsveçte — geçirmekte olan Edebiyat Fakültesi profesörle. rinden Folk Aster, hudutların ka - panması dolayısıyle memleketimize dönemiyecektir. Gelip giden gemiler Bir kaç gündenbefi llmanımızda bulunan Teofil Gotye vapuru Mar - silyaya dönmek üzere emir slmıştır Bugün Akdenizden limanımıza bir de Sovyet vapuru gelecek ve Ti- manımızdan ültik, yapak, deri yök” leyecektir. Denizyolları (idaresinin Konya vapuru dün gece Mersinden gelmiştir. Tırhan ve Anafarta va - purları da bugün limanımıza gelmek | ü lardır. üzere İzmirden 8; Diğer taraftan İtalyan vapurla , rının bir kaç güne kadar limanımı . za gelerek İtalya için gpal alacakları Pamuklar zarar gördü Kozan (TAN) — Bir hafta süren yağmurlar, şehrimizin bir kısım so. kaklarını harap etmiş, seller çarşıyı tâş içinde bırakmıştir. İki yıldırım düşmüşse 'de zarar yoktur. Koza ve pâmuklar, yağmurdan çok görmüştür., Talas nahiyesini su bastı Kayseri (TAN) — Yağan çok şid- detli yağmurlar neticesinde ( Talas nahiyesinin Harman mahallesinde o. tuzdan fazla evi sü basmıştır. Poliste zarar Kay Açmak Yüzünden AP Kişi Yıguruu Evvelki gece. Unkapânında bir ki- şinin ölümü, bir kişinin de yaralan» ması İle neticelenen bir vaka olmuş- tur, Zeyrek yokuşunda 140 numaralı İevde hamâl Fikri ile sebzeci Vehbi ve Saka Kizim Kiracı olarak otur- maktadırlar. Evvelki gece bu evin kapısı çalınmış, kiracılar kapıyı aç mak İçin biribirleriyle kavgaya tu- tuşmuşlardır. Bu Kavga neticesinde de sucu Kâ- zım Fikri ile Vehbiyi Btuhtelif yer- lerinden ağır surette yaralamıştır. Biraz sonta hâdiseye vaz'ıyet eden polisler belediyenin 207 numaralı cankurtaran otomobilini çağırmış, yaralıları hastaneye kaldırmak iste- miştir, Cankurtaran canavar düdüğü çalarak Horhor caddesinden Aksa- raya doğru inerken şoför Recebin EA —oa | dairesinde çalışacaklardır. Ağırce - p uy söylenmektedir. u. N ei meh kasakinii Hiz naki La a meş iş ri duresindeki 1652. numaralı otomo- Belediyede Şe ikinel ceza khk eğik m DEME SE Fuar Kupasını Ankaralılar. | be sarpmıştr.. Yarali. Sn se gördüğü 'dairede yerleşecektir. Ye. Ni Kozan bir O cankurtarana e: Takdiri Kıymet Heyeti | !sstil edilen mahkemelerin salon- yeğ gil i'AN) lag hastaneye kaldırılmışlardır. Bunlar- Yı 4 ları, mobilyeleri ve makineleri ta .| (o Avrupa trenleri dün de şehrimi- Z War kupası dan Hamal Fikri biraz sonra ölmüş- Bugün İşe Başlıyor Mevcut istimlâk kanunundaki ba- zı maddelerin istimlâk muamelâtını güçleştirecek mahiyette olduğu tes- bit edilmiş ve bu husus Dahiliye Ve-| kâletine bildirilmiştir. Vekâlet bu zorlukları izale için istimlâk kanu- nunu tâdil edecek yeni bir lâyiha hazırlamıya karar vermiştir. Fakat yeni lâyiha kesbi kanuniyet edin- ciye kadar eski kanuna göre istimlâk işlerine devâm edilecektir. "Takdiri kıymet komisyonları bugünden iti- baren bu kanuna göre faaliyete baş- ıyacaklardır. Belediye Sarayının yapılacağı Sul- tanshmetteki saha üzerinde istimlâk bedelinin 500 bin liraya baliğ olacağı tahmin edilmiştir. nın İnşaatı da 1,5 milyon lira tahmin şahitlerin hepsi de etmişlerdir. Tahkikatın tevsii muhakeme yedi eylüle talik edildi. edilmektedir. Gazi Köprüsünün Mesnetleri Yolda Kaldı Gazi Köprüsünün iki başında ya- pilmakta olan beton kısımların iki- şerden dört mesnede mesi icap etmektedir. Bu mesnetler Almanyada yapılıp'bir müddet evvel yola çıkarılmışsa da e layısiyle yolda kalmıştır. Bu yüzden inşaatın geçikeceği zannedilmekte- dir. Belediye sarayı. İri yapmış, 21 şahit davacıyı teyit| yam edince böşka tedbir alınmış ve İÇİNİ nihayet evin içeriden taşlandığı tes- İ mamen hazırlanmıştır. Dört Karmanyolacı Muhakeme Ediliyor Hüsnü Celâl, Fazlı ve Cemal isminde dört kişi evvelki gece Sü - leymaniyenin yangın yerinde Di mitri isminde bir adama karmen - yola yapmışlar, ve 30 ğ mi Jirasinı al la, , Dimitrinin feryadna yangın ye- rindeki kahveci Rıdvan İle arkadaşı Niyazi ve kahvede bulumanlar Ye -| dan taşlandığı hissini vermek iste tişmişler, bunun, üzerine suçlular Dimitriyi bırakıp kaçmışlardır. Po. lis bilâhare suçluları yakalamış Vel tır. Zabıta memurları, bekçiler bir dün meşhut suçlar müddeiumumi - liğine vermiştir. Asliye ceza mahkemesi bunların sorgula - dördün dinlenmi: Bir Kadın Tevkif Edildi Atasekatina isminde bir kadın Türklüğe hakaret etmek suçu ile istinat ettirii. | dün tevkif edilmiştir. Reşit Pş.nın Hatıraları son vaziyet do-| Tetrikamızı bugün koyamadık. Okuyucu» * |lerdir... Avrupada tahsilde çocuzla- ze mutattan çok geç olarak gelmiş « rı bulunan ailelerden buraya,dönen- , Yeni Bir Perili Evin Yeni Ankra Müddeiumumisi Arif Yazar Ankara müddelumumiliğine sd - liye müfettişlerinden Arif Yazar te yin edilmiş ve keyfiyet dün kendi - sine tebliğ olunmuştur. Arif Yazar bir iki güne kadar yeni vazifesine Esrarı Anlaşıldı Koskada tramvay caddesinde 161 numaralı evde otüran polis memur” Iarından Mustafa ev kirası verme mek için evin cinler periler tarafın- miş, ve 45 gün evyel barekele geçe- rek her' gece evi taşlamıya başlamış- türlü evi taşlıyanları yakalıyama- muşlardır. Nihayet son tedbir olarak evin taşlanan kısmına baştanâşağı tel $İ çekilmiş, fakat taşlanma yine de- bit olunmuş, cin ve peri hikâyesi de 'bu suretle sona ermiştir. m liiai gan Liman Umum Müdürü Ankaraya Gitti z Liman İşletmesi Umum Müdürü Raufi Manyas dün Ankaraya gitmiş- tir, Umum müdür, İngilız kredisin- den istifade edecek müesseseler ara- sıpda masını temin etmek istemektedir. Liman İşletmesinin de yer ak başlamak üzere Ankaraya gidecek» tir. : Sadri Aka, Burdur Valisi Oldu Emniyet müdürü. Sadri Ara Burdur valiliğine tayin edilmiştir. Yerine vali muavini Muzaffer Aka. nın tayin edileceği haber alınmış. tır. Ayrca müdür muavini İle bi - rihei, İkinel ve üçüncü şube müdür. lerinin de değiştirileceği söylen. mektedir. “Si ——— Muallim Muavinliği İmtihanı Bir kaç gün evvel edebiyat fakül. tesinde yapılan tahriri muallim paş, avinliği imtihanına girenlerin kâfie. si yarın şifahi imtihana tâbi tutula. caklardır. Her iki imtihanda kaza. nanlar münhal muallim muavinlik. lerine tayin edileceklerdir. Şifahi imtihan yarın sazt futbol maçında İzmir, İstanbul talcı- müm altı üç yendi. Bu itibarla Fuar küpası Ankaralılara verilecektir, ——— ©. Çarşamba Mektebi Yeni Mezunlarını Verdi Çarşamba biçki ve dikiş ihtisas mektebinin 938... 939 ders yılı ser- gisi Çarşamba 15 inci ilkokulunda a- çılmaştır. 10 senelik bir maziye ma- Jik olan bu müeseesoden şimdiye kar işi 300 kadar genç kız diploma si mıştır. Bu sene sergide teşhir edilen 2 gç ında Hatice Sayupak ve Na- e Sönmezin İşleri çok tekdir edil- gemi İlk açıldığı zaman 6 talebeys Balik olan bu yurttan bu sene 2İ ta- lebe mezun olmuştur. Bunların isim Terini Aşağıya yazıyoruz: Zehra Okumuş, Ayşe Ölmez, Saa- İ det Türkeş, Mihriye Erder, Aliye Çö- TÖŞ, Şazimet Güneray, Emine Tipi, Nazmiye Üstün, Hadiye Sağğel, Mür- vet Aşıyapar, Mediha Yararel, Meli- ha Ozgan, Leman Yücel, Hatice So- Yupak, Nebahat Özdemir, Seher Ak- inan, Sabriye Erbatur, Hidayet Erer, edebiyat fakültesinde yapılacaktır Naime Sönmez, Sevni Divrikyan, Sinyuru Öznasi. tür, Vehbinin yaraları ağır ve tehli- kelidir. Suçlu bıçağı ile beraber yar kalanmıştır. Bir Kadın Yandı Sultanahmette Kadirga sokağında oturan Müşerref ismindeki kadın, €- lindeki benzin şişesinin ateş alması yüzünden, muhtelif yerlerinden ağır ca yanmıştır. Evde de yangın çıkmış ise de bir miktar eşya yandıktan son- Ta söndürülmüştür. TAKVİM ve HAVA 5 Eylül 1939 ŞALI Suncu ny - Gün30 (o Hizir 123 Arabi: 1358 Rumi 1338 Recep: 21 Ağustas: 23 1213 1837 3.16 Güneş: 5.10 — Öğle Yeşilköy meteoroloji istasyorundan el- nan malümata göre, yurtis hava Trskyuda bulutlu, Karadeniz kıyılarında bulutlu ve mevzit yağışlı, diğer yerlerde açık geçmis, Tüzgürlar umumiyetle şlmali isticametten örta kuvvette esriştir. Dün İstanbulda hava az bulutlu geçmiş, rüzgür şimalden saniyede 8 - 5 metre hız- la etmiştir. Saat 14 de hava tazyikı 10120 milibar idi, Sühünet en yüksek 28.1 ve en düşük 15.8 santigrat olarak keydodil- miştir. |