8 Ağustos 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

mı 8-9-939 İngiliz - Japon Konuşmaları Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL|' ğrenterenin Uzak Şarktaki va- ziyeti ve Japonya ile yaptığı müzakereler, bir taraftan Çinde, di. ğer taraftan Avrupada ve Ameri da bir çok dedikodulara sebebiyet vermiştir. Bu yüzden Mister Cham. berlain ile Lord Halifaks, İngiliz Parlâmentosunun tatil yapmasından evvel, İngilterenin Uzak Şark siya- seti hakkında izahat vermek lüzu. munu hissettiler ve il İngill renin Çine karşi taki değiştirmediğini söylediler, Bu va; yet karşısında İngilterenin Japonya ile yaptığı müzakerelerin istihdaf ettiği maksat nedir? Japonya İle an- laşarak — Japon istilâsını tanımak ve İngilterenin Çindeki menfaatlerin. den feragat etmek mi? İngiliz ricali bunu da kabul etmiyor ve İngiltere nin yalnız Tien - Sin meselesini hal- letmek arzusunda bulunduğunu, fa- kat Uzak Şarktaki menfaatlerinden birini de fedaya razı olmıyacağını ve üçüncü bir devlete karşı taahhütle. rinden feragat etmiyeceğini anlati-| yorlar. | Fakat Lord Halifaks, son beyana- tında Japonyanm coğrafi ve iktisadi | vaziyeti dolayısiyle Çinde hususi bir vaziyeti haiz olmasınm şüphe götürmiyeceğini söylemekle beraber Uzak Şarkta İngiliz tabiiyeti altında yaşıyanların çokluğu ve Uzak Şark. ta yatırılan İngiliz sermayesinin bü- yüklüğü üzerinde de durmuş ve İn- gilterenin hiç bir vakit bunları ihlâ- le imkân vermiyeceğini açıkça an. Jatmıştır. O halde İngiliz — Japon müza. kereleri, Japonyanın işgali altında bulunan sahalarda emniyet ve asa. yişi temin etmesini ve Japon işgali. nin İngiltereye karşı hasmane nü. mayişler, İngiliz menfaatlerine kar. şı tecavüzler yukuuna mâni olmasını istihdaf ediyor. Halbuki işler tam Mağ agyr eek aa AŞI tekerrür ettikten başka “Tien.Sin,, e karşı tatbik olunan abloka mütema- diyen teşdit edilmektedir. Bu yüzden İngilterenin de Ame. rika gibi hareket ederek Japonya ile arasındaki ticaret muahedesini ilga etmesi meselesi bahis mevzuu olmuş, Mister Chamberlain ile Lord Hali. faks bu ihtimalin nazari dikkate a. lındığını söylemekle beraber şimdi. lik böyle bir şey düşünülmediğini de anlatmışlardır. Çünkü bu İngiliz ri. calinin ikisine göre bugünkü güç. ldklerin halli ümit edildiği müddet. şe böyle bir tedbire başvurmıya ha. eet yoktur. Muahedenin ilgası için 12 ay evvelinden iki tarafın biribi. rine ihtarlarda bulunmaları lüzumu da bu tedbire müracaati düşünmeyi ileriye bıraktırmıya kâfi geliyor, Japonyanın hedefi ise Şimali Çin. de kurduğu nizamı İngiltere, Ame. rika ve Fransaya tanıtmaktır. Onun için Çinlilere ait gümüşlerin tesli. mini ve yeni para sisteminin kabu. lünü ve İngiltere ile yaptığı müza. kerelerin bu neticeyi vermesini isti- yor. e Fakat Çine ait gümüş ve para me- selesini halletmek yalnız Japony: İngiltereyi alâkadar etmediği, Ame rika ve Fransayı da alâkadar ettiği için İngiltere bu devletlerle temas etmekte ve hu yüzden İngiltere ile) Japonya müzakereleri bir netice ver- memekte, bilâkis bu müzakereleri hasmane nümayişler ve hasmane ha. | reketler arasında bocalayıp durmak- tadır. İngilterenin anavatan filosunu vel ya Akdeniz donanmasını bu sırada Uzak Şarka gönderememesi, ve Fran | se, Hollanda ve Amerika gibi dev. letlerle teşriki mesai ederek Japon. yaya söz dinletecek vaziyette bulun. maması, Japonyanın Uzak Şark mu. kadderatı ile istediği gibi oynaması. na sebep olmaktadır. Yani Uzak Şarkın vaziyeti Avru. pa vaziyetine bağlanmıştır. Avrupa. da vaziyetin tasfiyesi Uzak Şarktaki karışıklığın da tasfiyesine sebep ola. caktır. Münakale Vekili Geliyor Ankara, 7 (TAN) — Münaksle Ve- kili ALI Getinkaya bu akşam 19,25 zenile İstanbula hareket etti. kili Chamberlain İstirahate Çekildi e a Ve Hava Kuvvetlerinin Manevra Hazırlıkları Londra, 7 (Hususii — Fransarın Akdeniz kuvvetleri kumandanı yarın İngiltereye gelecek ve İngiltere hü. kümetinin misafiri olarak, ihtiyat do- nanmanın manevralarında hazır bu. lunacaktır. İngiliz hava kuvvetleri. nin, Fransa üzerinde uzun uçuşlar yaparak İngiltereye mütecaviz bir kuvvet gibi dönmeleri tarzında yâ- pilacak manevralara büyük bir ehem miyet verilmektedir. Bu hava ma mevraları cumaya kadar devam ede- cek ve manevraya iştirak eden tay- yareler geniş ölçüde olacaktır. üzere karısile birlikte hareket etmiş ve oltasını da birlikte götürmüştür. Mister Chamberlain, tatil müddetin- ce Londra ile daimi temasta buluna. caktır. Chamberlainin ay sonunda Londraya dönmesi bekleniyor. Harbiye Nazırı Hor Belişa tatil yapmak üzere Parise gitmiştir. Bir- kaç gün evvel Mareşal Göringe men- sup olan bir Alman gazetesi İngilte- renin bugünkü siyaseti yüzünden bir harp çıktığı takdirde Avustralyanı İngiltere ile birlikte hareket etmiye- ceğini yazması üzerine Avustralya Başvekili cevap vermiş, ve şu sözleri söylemiştir. “Hali hazırda takip ettiği siyaset dolayısile İngiltere bir harbe sürük. lenecek olursa Avustrolya onun ya- nında yer alacaktır. * bir çok bombardıman tayyaresi bu. gün Singapura gelmiştir. Daha da bir kaç hava filosu gelecektir. Burada kıtast yeniden üç taburla takviye o- lunmaktadır. “Kok Kömürü Ucuzluyor Ankara, 7 (Tan Mubabirindeni — Memleketimizde kok kömürü sarfi. yatı mütemadiyen artmakta, fakat istihsalâtımız bugünkü ihtiyaçları önliyememektedir. Bu ciheti gözö- nünde tutan hükümet bü kış halkın kömür ihtiyacını daha ucuza temin edebilmesi için hariçten ithal edile- cek kok kömürünün beher tonundan alınmakta olan 7,5 lira gümrük res. mini iki Uraya indirmiştir. ii Göbels Venediğe Gidiyor Berlin, 7 (A.A) — Propaganda Nazırı Göbels, İtalyada Venediğe Bitmek üzere bu akşam Salzburgdan hareket etmiştir. Mister Chamberlain tetil yapmak | * ir rübu asır evvel askerler Fransız çamur ve bataklıklar içinde siper ka girilen kura efradı yine ayni vaziyette praklarında kazılmaktadır. Yukari | cephesinde tıpkı resimde görüldüğü gibi nyorlardı. Buğün İngilterede silâh altına bulunuyorlar. Fekat bu sefr ki resimde siperde çulışan bir İngiliz nefe- ç Sofya Bulgaristanın Seferberlik Yaptığı siperler İi- | Hitlere Müslümanlık | Teklif Edildi Bir Mısırlının Mektubu Dedikodulara Sebep Oldu Kahire, 7 (Hususi) — Vaktile “Ye. şi) gömlekliler,, adını taşıyan faşist vari teşkilât reisi Ahmet Hüseyinin Hitleri müslüman olmıya davet eder yollu bir mektup kaleme alması ve bu mektubu gazetelerde neşretmesi, yalnız Mısırda değil, bir çok yerler- de bir sürü dedikodulara sebep ol. muştur. Faşist mukallidi olan genç Mısırlı, Hitlere gönderdiğini söylediği davet- nameğe: “Sizin de, Alman milletinin de insanlığa karşı bir mesajınız yok Beşerin ıstıraplarını tahfif için hiç- bir şey vaadetmiyorsunuz. Bütün he. definiz dünyaya hâkim olmaktır. Son ra'ne olacak? Hiçbir şey. Çünkü prog ramınızda hiçbir şey yok,, diyor ve Nazistlerin programındaki boşluğu Müslümanlığı kabul etmek ve onun kedeflerini tahakkuk ettirmekle dol. durmayı teklif ediyor. Faşist mukallidi Mısırlı gencin bu Haberini Tekzip Ediyor Dün akşam çıkan gazeteler, Bul. garistanda otuz yaşına kadarki bütün gençlerin silâh altına çağırıldıklarını bunların Türk --Bulgar ve Rumen - Bulgar hudutlarına sevkedildiklerini, ayrıca bütün ihtiyat subayların bir devet vukuunda nerede ve ne şekil- de vazife alacaklarının #esbit ve ilân edildiğini, hudüdumuz civarındaki İ vâmi olunmak barabek” alirgasültn | dan kara yoluyla memleketimize yel. İ menin yasak edildiğini yazıyorlardı. Bu meseleler hakkında Sofya: salâhiyettar makamlar nezdinde tah- kikat yaptık. Bize verilen, malümata göre, halen Bulgaristanda seferber. lik yoktur, Yalnız efradı yeni ve mo. dern silâhları kullandırmıya alıştır- mak için talimler yaplırılmaktadır. Ancak bu vesile ile her ihtimale kar- şı umumi hazırlık mahiyetinde geniş bir askeri faaliyet göze çarpmakta- dır, Harbiye Nazırı Sofyada bulun. madığı cihetle bu şekilde hazırlan- makta olan ordunun resinen he vâ- kit ve nerede manevra yapacağı he- nüz ilân edilmiş değildir. Bütün hu- dutlarda sükünet mevcut olup, hu- dudumuza kadar da karadan yolcu nakliyatı yapılmaktadır. Resmi ma. | kamlar memleketimize gelecek veya buradan Bulgaristana giderek yolcu- lara mümanaat edildiği haberini tek- zip etmektedirler, Son günlerde Sofya matbuatı bil. hassa Türk ve Rumen manevralari'e | meşgul olmaktadırlar. Bu arada “Zo. ra,, gazetesi Rumen manevralarına İait yazdığı bir yazıda Rormanyanın bu manevralar İçin 300 bin ihtiyat silâh altına çağırdığını, manevrala- rın Rumen - Macar hududile Dobri.| Sofya, 7 (Hususi) — Dobrucada cada yapılacağını bütün motörlü kı. talarla, tayyarelerin bu defaki ma - nevralarda geniş ölçüde tecrübe edi. leceğini ve ayrıca Karadeniz ve Tu. İpe filolarının da harekâta denizden Akla A, AAA AMACA Aik, si ber vermektedir. Gaz ve kimya harbi Yalnız Bulgar gezeteleri halen Bulgaristanda hütün halkın gaz ve kimya harbine karşı müdafaası İçin geniş ölçüde hazırlıklar yapıldığını gizlememektedirler. Bu arada evvelâ Kalabalık şehirlerden başlamak üze. İre. halka gaz maskeleri dağıtılmıya başladığı ve bugünlerde bir yabancı memleketten 200 bin maske geleteği ve bunu diğer siparişlerin takip ede- ceği haber verilmektedir. Demokrailerin Zaferi Çekleri Kurtaracak Londra, 7 (A.A) — Eski Çekoslo. vâkya Reisicümhuru Benes, Cam- | bridge'de bir liberal toplantısında verdiği konferansta o demokrasilerin galip geleceğini ve bu zaferin Çekos- lovakyanın kurtuluşunu tazammun edeceğini söyledikten sonra diktatör rejimini şiddetle tenkit etmiş ve biz- zat büyük demokrasileri kendi pren- siplerine imanları olmamakla itham eylemiştir. © Fransiz yüksek zabitlerinden böyle hir heyeti reddederse, © tetkike tahammülleri olmadığı anlaşılacaktır. Fransa hükümeti bu teklifi tetkik etmektedir. bir plân hazırlıyacaktır. * İngiliz Entellicens Servisinin manların Cenubu Şarki Avrupasındaki hazırlıkları en- dişe verecek bir şekil almıştır. OEfkârı umumiye Danzig'le meşgulken Almanların burada bir emri vâ. ki yapmalarından endişe edilmektedir. Hitlerin plâ- metine Danzig'deki askeri hazırlıkları tetkik etmek ü- zere oraya İngiliz ve Fransız askeri mütehassısların. dan mürekkep askeri bir heyetin gönderilmesini teklif €tmişlerdir. Çünkü gayri askeri menbalardan gelen ha. berlere itimat edilememektedir. Eğer Danzig Âyanı Ingiliz hükümetine Türkiye hakkindaki raporu- nu götüren Fransız Kumandanı General Hunt- zinger, İngiliz Hava Nazırını ziyaret ederek, Ya- kın Şarkın ve Şarki Akdenizin müdafaası için hazırladığı plân hakkında izahat vermiştir. İn- giltere hükümeti, bu hususta Fransa ile müşterek bazıları, Fransa hükü- vakit Nazilerin bö; istihbaratına göre, Al- ahiren Macaristanla istihbaratı hakkında mistir, sanı değiştirdiği ve Polonyaya Slovakya üzerinden ta- arruz edeceği zannedilmektedir. sesinin izam edilmiyerek hallolunmasını tavsiye etmişa tir. Ve Polonyanın İngiliz Sefiri, bu husustaki İngiliz zere tayyareyle Varşovaya gitmiştir. Almanya Hariciye Nazırı Fon Ribbenirop birçok İngiliz ricalini Nuremberg parti kongresine da. vet etmiştir. İngiltere hükümeti davetlilerin bu davete icabet etmelerini muvafık görmüştür. Alman ordusu ağustos Seda 2.500,00 kişiyi büla- cak ve harbe hazır bir vaziyette bulunacaktır. * Almanya Macaristana Slovakyayı vermeğe karar vermiştir. Buna mukabil Alman ordularının Ma- caristandan geçmesini temine çalışacaktır. * Almanya dehilinde hoşnutsuzluk artmıştır. bu hoşnutsuzluğu arttırmak, ve halka harp tehlikesi. ni anlatmak üzere propayandayı arltırmıya karar hareketi Mısırda da iyi karşılanma- miştir, Hattâ bir çokları bu hareketi gülünç bulmuşlardır. si — Susuzbağ Kuruçeşme! Yazan: B. FELEK mm hakiki mânası idrâk edilse hiç te hoşa gitmiyecek bir sürü semt vardır. Meselâ Yerebatan ne olursa olsun insana İyi bir tesir bırakmıyan bir isimdir. Susuzbağ, Kuruçeşme de böyle! Hattâ ben Şişliyi bile pek iyi kabul etmem. Bunları size yazmamın sebebi, İs- tanbul semt ve sokaklarında yeni bir tesmiye yapılmasını istemek de- gildir. Ben şehirlerin, köylerin, semtlerin ve sokakların sık sık isim değiştir. mesine muarızım, Bu isim değiştir meden beklenen şey ne olursa olsun halk bundan dolayı sıkıntıya uğrar. Birçok sokakların tapu kayıtlarile bugünkü isimlerinin birbirini tutma- ması yüzünden bir sürü müşkülât olduğunu bilenler az değildir, Ne ise bunu başka zaman mütalea etmek üzere maksada giriyorum. Dört gün kalmak üzere An- kara'ya gitmiştim. Avdette 8.20 de Ankaradan kalkan gece trenini tercih ettim. Ucuz, tenha, külfetsiz ve rahattır diye. Gar büfesinde alelacele, Alman- yadan Yahudi malı kaçırır gibi bir. | kaç lokma yemek yedikten sonra ha- reket vaktinde ancak Ankara garına giren trene koşarak gittim. Kondük- törü bulup tağımı aldım. Tren kırk dakikalk bir teahhurla kalktı. Kim bilir, belki hir fenni sebeple böyle gecikmiştir diye ses etmedim, Zaten ertesi günü vaktinde Haydar: paşaya vardığı için ses çıkarmıya da © Rumen - İngiliz Müzakereleri Bitti Silo Inşasi için İngilizler tarafından yapılan teklifin Rumen Münakalât Nezareti tarafından kabul edilmesi, Almanyada Me edge hassasiyette bir adamın uyumasına Diğer” m Ky yü imkân bırakmaz. Zaten ben yatak Ke ee ipe arabalarını sadece bir uzanmak içim" müzakereler bittiği cihetle yakinda neticenin resmen ilân edileceğini ve bu anlaşmıya göre, Romanyaya beş milyon sterling kredi verileceğini ve bu parsmın mühim bir kısınile Roman yanın İngiltereden mühim miktarda harp levazımı satın alşcağını haber vermektedir. Mister Strang Dün Londraya Döndü Londra, 7 (Hususi) — Moskovada yapılan müzakerelerde mühim. bir Tal oynıyan ve hariciyedoki kendi iş- lerile meşgul olmak üzere geri dönen Mister Strang bugün Londraya gel. miştir. Moskova müzakereleri kendi- sinin gıyabında de edetektir. Berlinde Hususi Kamyan ve Otobüslerin Müsaderesi Berlin, 7 (A.A.) — Dün Berlinde askeri makamat tarafından hususi kamyon ve otobüslerin müsâderesine girişilmiştir. Onun için Almanya, Romanya arasındaki hudut hâdi. hükümetine malümat vermek ü- * İngiltere 7 ibriği almayı unutmayın! hakkım yoktu. Bir yataklı vagonda bir gece seya- hat etmek için insanın kurşun gibi ağır bir uykusu olmalıdır. Yoksa he. Te böyle ekspres harici katarlara ve- rilen yatak arabalarının tavanların. daki si bemelden do diyeze kadar değişen sesler ve tekerlek dairesin- den çıkan madeni gürültüler normal tereih ederim. İşte bu kanaatle yatağıma uzan- dım ve bütün gece uyumadın. Sabahleyin Arifiyeden geçerken yataktan kalkıp yüzümü gözümü yı #amak üzere lâvaboya girdim. Yalak ve etrafındaki mermer bana pek kurak göründü. Musluğu açtım. Yetim gözyaşı gibi bir İki damla aktıktan sonra durdu, Sıcağı açtık. Orası da boş. Çıngırağı | çaldık. Kondüktör geldi. Görüştük; — Su zak! — Evet! — Ne olacak? — Vallahi Beyim, sekiz numara- daki yolew musluğu acık bırakmış, sabaha kadar su akmış ve bitmiş, — Şimdi? j — Şimdi, size sürahi ile su geti. reyim de yüzünüzü yıkayınız. Mühaverenin alt tarafını dinleme. nize lüzum vok! Medeni bir memle- kette rahat etmek için ancak yatak- lı vagonla seyahat edilir. Bundan daha lüks vasıta yok. Orada da yü- zünüzü yıkıyacak su bulamazsanız » dikkat edin: Su bulamazsanız di. yorum - artık ne düşünür, nasıl mü- teessir olursunuz? Bunu sizin takdi- rinize bırakıyorum. z — Efendim! Kumpanya ne yap. İ sın? Yolcu musluğu açık bırakmış, z | Boşlâf ve fena cevap! Çünkü; bir kere yataklı vagon lâvabolarinin muslukları eğer bozuk değilse açık bırakılamaz, yaylıdır. Kendi kendi. ne kapanır. Sonra her ne sebeple o- lursa olsun vazonda su biterse İlk istasyonda suyu tazelemek lâzımdır. Daha sonra otelinde akar suyu ve temizlik vasıtalarını tamamlamıyan otelci muahaze edilir de böyle bü- tün bir araba yolcuyu susuz bırak: lara bir şey sorulmaz m? Daha sonra yataklı vagonlarda hir soğuk, bir sıcak su depoları vardır. Bu trenlerde sıcak su da yok! Neden? Sıcak havada ısıtmıyorlarsa deposunu doldursunlar da böyle kaza olunca yolculara o depodan versinler. Aziz karilerim. Yataklı vagonla yahat edecekseniz çantanızı, pard. sünüzü, valizinizi alırken bir de su t li