21 Mayıs 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

—— — —— 21-5-939 BUGÜN Zafer Alayı Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL E" kahraman müdafaalardan bi- rine senelerce şahit olan Mad- Tİt, düm de muhteşem bir zafer ala- Yına şahit oldu, Ve bu zafer alayının vukuu, İspanya dahili harbinin res- men nihayet bulmuş olduğunu ifade etti, Bir yurdu baştan başa kasıp ka- Yuran, bir milleti yedisinden yetmi- $ine kadar inim fnim inleten feci bir dahili harpten sonra galip gelen ta- Tafm bir zafer alayı tertip etmesinin hikmetine kolay mez. Bu işe akıl erdirmek bizim vazi- İemiz olmadığı için, biz de bu bahk üzerinde, durmak niyetinde . değiliz. Fakat icrası bir kaç kere tehir edilen alayı takip edecek bir takım hâ- diseler vardı. İspanya dahili harbine &eneral Franko lehinde iştirak eden İtalyan ve Alman kuvvetleri, bu za- İer alayında da kendilerini gösterdik ten sonra İspanyayı tahliye edecek - ve İspanyolları kendi başlarına hırakacaklardı. Şimdi beklenen hâ - dise budur ve herkes İtalyanlarla Al Mmanlarm İspanyayı nasıl tahliye e - | dectklerini bekliyor? Acaba bu tah- İiye tam tahliye mi olacak? en mi olacak? Yâni askerler gi- “ecek te silâhlarını mı bırakacak? İ Yahut askerler gidecek te askeri mü İ *ehassıslar mı kalacak? Bunların bi- *i de henüz belli değil! Fakat önü - Müzdeki günlerde merakla takip o- lunacak hâdiselerdir. Bir aralık İtalyanlarla Almanla - tahliye etmek isleme: kalarak, bilhassa bir takım üsleri kullanmak; bir takım a ların sevkulceyşi değerinden isti- İade etmek, Fas İspanyasında tahki- Mat yapmak, Cebelitarıkı tehdit et- Mek istedikleri mükerrer defalar söy lenmişti. İtalyanlarla Almanların İs- Panyayı tahliye tarıları, bu sözlerin nsle olup olmadığını ifa tn ma nrgUnu KÖSterecektir. Filistin hâdiseleri: listin Yahudileri grevler yapı- yorlar ve İngiltere hükümeti Hisfından ilân olünan siyasetle mü- ele edeceklerini | gösteriyorlar. ahudiler “Arap hükmü alında bir iliyet olarak yaşayamayız” diye ip duruyor ve bütün maksatla. açığa vuruyor, Yâni yahudiler “öslinde on dört asırdr yerleşen, S leşen arap hâkimiyetini yıkmak * onun yerine bir yahudi ekseriyeti #tirmek istiyorlar, Yahudiler, bu if- yarlara sapmakla İngilterenin şimdi- ayder kazanmış oldukları sempa- yayi de kaybedecekleğdir. . Esasen udilerin Filistinde tutunmaları - a İmkân veren biricik âmil, İngiliz he Patisidir. Yahudiler bunu ka ttikleri ve yerli halk ile iyi geçin- id, i akıllarına koymadıkları takdir- Filistinde kalamaz ve Filistin on- dl İçin hiç bir veçhile yurt teşkil e- Kaldı ki, İngiliz sempatisi ve mü- ;, <reti, ister istemez gelip geçici - ie Çünkü bugün değilse yarm, ya- iç değilse öbürgün Filistin de, Suri- de istiklâline kavuşacak ve © za- ki kuvvetli bir arap birliği teşek- iy edecektir. Yahudiler, araplarla Ya, esİnmezlerse hiç bir sempati on- ti ve bu birliğin şiddetli mukaveme- koruyamaz. a için yahudiler | tarafından terilen ifratın süratle yatışacağı: Tanı Par mederiz. i DER: le i *..,, KISA HABERLER Gü Yay en hafta içinde Amerikaya 100 mil- #dil,,, 000 dolar kiymetinde altın ithal İng, ir. Bu altınlar bilbasa Kanada, og 10 Avustralya ve Yeni Zelandadan eritir. Ya, Pöoslavya ticnret heveli Almanya- arektt etmi şiir. Tanz Reisieiimhuru Lebrun Mısır li Prens Muhammedi kabul etmiş- İe tezyihlarında inşa edilen “Lansguenet" muhribi denize Fesmen çekilmiştir. — 23 Çekoslavakyanı v Mn eski Hariciye Nazi yep KOVAki Bohemya ve Moruvya hi- Yazır, SAresinin Berlin orta elçisi olarak Vibe başlamıştır, Beray 5 Pidayetinde İspanyadan hareket dok Framaz sularına tiea enis olan te *Danyol va; dön- alara puru İspanyaya dön Yoksa | Şefimizi bu merasim esna: | Sun'i Bir Göl Yapılıyor. | Nori - Ligure, 20 (A.A.) — Bura-| da suni bir göl vücude getirilmesine | karar verilmiştir. Göl, $0 metre yük- sekliğinde bir set vasıtasile Berberâ İnehrinden su alacaktır. Bu göl, de- niz tayyareleri için bir üs vazifesi- ni görecek, ayni zamanda susuzluk- tan dolayı pek mümbit olmıyan 25 bin hektar genişliğinde bir araziyi sulsyacaktır. Hollanda Kraliçesi Belçikaya Gidiyor Brüksek, 20 (A.A.) — Holanda kra liçesi Vihelmine, üç gü k v ağ zere salı günü buraya gelecektir. Bu ziyaret, geçen sene Kral Leopold ta- rafından Holandaya yapılan resmi zi- yerete bir mukabele mahiyetinde te- lâkki edilmektedir. Bununla beraber diplomatik müşahitler beynelmilel İ vaziyet do'tyasile iki memleketin bi- ribirine daha ziyade yaklaşmak iste- İ dikleri ve bazı mahfillerin Holanda ile Belçika arasında askeri bir iş bir- Mği yapılmasına taraftar oldukleri- nın söylendiği şu sırada bu ziyarete hususi bir ehemmiyet atfetmektedir. ler, Japonlar Yeni Bir Hezimete Uğradılar Hongkong, 20 (A.A.) — Japonlar, Paşanın, şimali garbisinde bulunan ,| Çin kuvvetlerini muhasara etmek ü- zere üç koldan ilerlemek istemişler. dir. Yirmi bin kişilik mezkür Çin kuv vetinin orada bilhassa Japonları al datmak ve pusuya düşürmek için bu- lundurulduğunu anlıyan Japon kuv- vetlerine mensup iki alay tam Tar- pinçeni geçerken baskına uğrumuş ve imha edilmiştir. Japon kıtaatı Tan- gapişandaki Çin garnizonuna mensup kuvvetlerle dümdar muharebeleri yaparak ricat etmektedir. İngilterede Havacılk Günü “İmparatorluk havacılık günü”, bütün İngilterede büyük merasimle tesit edil- miştir. Her tipte 5000 i müteceviz tayya- reyi ii eden 78 hava meydanı bugun halka açılmıştır. de Fransaya verdiği öğüt hallolunmuştur. İngiltere anlaşmayı yirminci asrın Meke Cümhurreisimiz ve refikaları, refakatlerinde Meclis Reisimiz ve Dah z Etnografya Müzesine giderek Ebedi Şef Atatürkün kabrine bir çelenk koydular, Yukardaki resimde Milli sında görüyoruz. ili SIRP - HIRVAT İHTİLÂFI üzakereler Hakkında Bedbinlik Gösteriliyor Belgrat, (Taymisin muhabiri ya- ziyor) — Hırvatlarla Sırplılar ara smda yapılan müzakereler bir retice vermemiş olmakla beraber bugünkü vaziyeti şu şekilde hulâsa etmek mümkündür. Sırplılar, Hırvatlara is- tedikleri otonomiyi vernick istiyor- lar. Fakat asıl mesele, bu otonomi den istifade edecek olan Hırvatista- nin hududunu tesbit etmektir. Veri len malümata göre Döktor Machek BaÇKA Visyerrimratmşavana desamanda, ten vazgeçmiştir. Buna mukabil Dubrovnik kendisi- ne teklif olunmuştur. Bundan başka Başvekilin - Bosnada, Hersekte v Syrmia'da arayı âmmeye müracaafi kabul ettiği bildiriliyorsa da bu son meselenin tadili istendiği ilâve olün- maktadır. Çünkü bu havalideki aha- li, karışıktırlar. Bosnanın garbında ekseriyet Sırplarda, fakat garbındaki ekseriyet Hırvatlardadır. Ortodoks Sırplarsa, bütün Bosnada ekseriyet İsaribi olduklarını iddia ediyorlar. İ Türk Hırvatistan namile maruf 0 lan havali - ki, Bosnanın garbındı- dır - 366,471 nüfusu havidir. Bun ların 25.849 u Hırvat, 236.021 i Sırp- lı, 102.904 ü Müslümandır. Bu yüz- den Sırplılar bü hayalinin Hırvatis- tana verilmesi aleyhindedirler. Hali hazırda iki taraf ta mevzu ü- zerinde bir hayli ileri geri sözler söy TüyOf BU yar rsüsmirnrslarin. nen, ticesi hakkında bedbinlik gösterenler vardır. Hattâ yabancıların bu işle oy-! namakta olduklarını iddia edenler de göze çarpmaktadır. Hattâ İngilizlerin bu işe karıştık- ları iddin olunduğu gibi Zagreb mihver devletlerinin Hırvatları ez- mek için Sırplılara muavenet tekli- finde bulunmuş olduklarından da bahsolunmaktadır. İngiliz Muhalefet Lideri Lord Baldwin Hükümetin Siyasetini Tasvip Etti Londra, 20 (A.X.) — Muhafazakâr- lar lideri eski Başvekil Lord Bald- vin bu akşam Worcesterde söylediği bir nutukta, hükümetin siyasetini tamamile tasvip etmekte olduğunu söylemiş ve demiştir ki: “Memleketimiz makul herkesle a- kılıca görüşmiye hazırdır. Fakat komşularına karşı zorbalı yapmak istiyenlere de karşı durmıya hazır lanmıştır. Şuna katiyen kanlim ki, nasyonsl sosyalist ve faşist ideoloji müteassıp- ları denilebilecekleri müstesna ok mak üzere dünyada hiçbir feri har- bi istemiyor. Eğer nasyonal sosyalist ve faşist HÂDİSELERİN Londra mahfülerine göre Hatay meselesi, İngilterenin üzerine Türkiyenin lehinde mahfilleri Türkiye ile yapılan en mühim diplomatik hareketi saydıkları için İngilterenin bu şekilde harekete lüzum gördüğünü anlatıyorlar. Gg Rerlin'den Doktor Göbels'in tekrar gözden düştüğün fakat bu defa sebebin romantik bir macera olmadığı bildiriliyor. Hakiki sebep henüz anlaşılmamıştır. * Mister Chamberlain'in Rusya ile anlaşmak meselesini, çıkmazdan çıkarmak için mantıki bir çare bulduğu ha- ber veriliyor. Malâm olduğu üzere Fransa ile Savyet Rusya arasında sağlam bir ittifak bulunmaktadır. İngil- tere de Fransanın müttefikidir. O halde İngiltere de bilvasıta Rusyaya bağlıdır. İngiltere bu vasıtalı bağlan- G—-————————————>ğ>—çğ———> rüesa kuvvete müractate karar ve- recek olurlarsa bütün dünya memle- ketlerinin takbihine uğrıyacaklardır. Bu, hiç kimsenin mukavemet edemi- yeceği bir tazyiktir. Bu mukavemeti Napoleon bile gösterememiştir. Napoleonun muvaffak olmadığı yerde hiçbir fert muvaffak olamaz. Baldvin, Hitler gibi mahir bir si- yaset adamının böyle bir hataya dü- şebileceğini katiyen zannetmediğini söylemiş ve nihayet belki de pek ya- kında Almanya ve İtalya da dahil ol- mak üzere bütün dünya halkının hüsnü niyeti galebe çalacağı kanaa- tini izhar eylemiştir. İÇYÜZ | © iyi, lüzumu takdirinde vasıtasız hale getirmeyi kabul edecektir 1935 senesinin 31 ilkkânunun! vardı. Tezgâhlarmda da birka Bugün bu tahtelbahirlerin sa Rusyanın 175 tahtelbahiri bu rm yarısı Baltıktadır. Cemiyeti taraftarı olduğu lesku Hariciye Nezaretinden çekilmişti. Fakat, Romen yeniden bu ce: siyle Titülesku'nun yakında yine Hariciye Nezaretine getirileceği anlaşılıyor. ye Vekili bulunduğu halde Ankarada | Romanyanın eski Hariciye Nazırı Titülesku'nun siyaseti 1936 da lüzumundan fazla Fransız taraftarı ve Milletler İ Bir Ada Kayboluyor Manil, 20 (A.A) — Nüfusu 4000 kişi ve genişliği 15 kilometre murab- baı olan büyük Okyanusta 100 ml İcenubunda &âin Yeşilida vuku bulan zelzeleler dolayısile kaybolmak üze- redir. Adanın sakinleri ufak sandal- İlara binerek civardaki adalara iltica etmişlerdir. |Bir Leh Ticaret Heyeti Almanyaya Gidiyor Varşova, 20 (A,A.) — Buraya ge len telgraflarda bildirildiğine göre Garbi Silezyanın ve Şarki Prusyanın birçak-yerlerinde Alman tahrir nü- fusu komiserleri, milliyetlerini fiş- lere kaydeden Polo: alılara fişleri iade ederek bu k rı düzeltmele- rini istemektedirler, Ticari mübadeleleri kontrol için 122 mayısta bir iktisat heyeti Berli- ne gidecektir. Müzakereler. bilhassa Alma; dan Polonyaya ihraç olunan rın tediye tarzı üzerirde cereyan &- decektir. | emmez Franko Sulhün İstikrarını İstiyor Madrit 20 (A. A) — Radyo ile neşredilen bir nutukta Franco, kaza nılan zaferi tebarüz ettirmiş ve de - miştir ki: — Biz şeref ve istiklâlimizi her- şeyden üstün tutuyoruz. Biz, Avru- pada sulhün istikrarı yolunda teşri» ki mesai etmek istiyoruz.” Franko, memleketin imarı için bütün İspanyolların birleşmesini is- temiş ve demiştir ki: “Zafere, mukaddes birliğin inzi- mam etmesi lâzımdır.” | İngiliz Kralının Seyahati İngiltere Kral Altıncı Georges .Ame- rikanın Kanada elçisini kabul etmiştir. Bi. çi itimat mektubi takdim eylemişti ral müteakiben O kordiplomatik i bul eylemiş ve bundan sonra du Sena- toya giderek İki meclis âzası önünde bir ki hitabede bulunm T ştur. * da Almanyanm 64 tahtelbahiri ç lahtelbahir inşa edilmekte idi, yası (145) e varmıştır. Yakında bi lunduğu anlaşılmaktadır. Bunla & görülmüş ve bu yüzden Titü- reyanı almakta olması dolayı- FE Yazan: B. FELEK ay anam vay. Amerikada beş yaşında bir kiz, çocuk doğurmuş; ana olmuş. İşi- tenler inanmamışlar. Hüdisenin ce - reyan ettiği hastane: — İnanmayan gelsin baksın! Di- ye işkillileri davet etmiş. Bana sorarsanız, maslahatı Nas - reltin Hocaya havale ederim. Rahmetliye gelip sormuşlar. — Yüz yaşında ihtiyarın çocuğu olur mu? — Genç komşusu olursa olur, Ce- vabını vermiş. Biz ne kadar garip adamlarız! Şimdiye kadar şaşılacak, Inanıl - mıyacak yegâne şey beş yaşında kı zn çocuk doğurması mıydı? Geçende, yirmi senedir gözden kaybettiğim bir dostuma tesadüt et - tim. Oturdu, yirmi senedir başdan geçen şeyleri anlattı. Hikâyesi bana sanki evvelden bir kere daha işitmişim gibi âşina geldi. Sonra muhakeme ederek şu neticeye vardım. Hep birbirimize benziyo - ruz, Hayatımız, maceralarımız, tasa- larımız ve neşelerimiz hep bir usta işidir. Bu arada sıradan ayrılmış bi- rini görürsek, meselâ bir dostumu - zun işi iyi giderse, bir kaç kuruş ka- zanırsa, bir araba satın alırsa, bir se- yahate çıkarsa, - ne bileyim - adam- cılayın yaşamağa başlarsa hemen gö- zümüze batıyor; şaşıyoruz. - kıskanı- yoruz demek istemiyorum « tedirgin olmuş gibi görünüyoruz. Beş yaşındaki kızın analığı da böyle. Eğer tabiat heves edip beş ya- şında bir yavruya analık verdiyse İbundan analar ibret alsın, Bu, o de- mektir ki; bugünkü analığı beş ya - şındaki çocuklar da yaparlar. Telâşa ne hacet! Bu daha pratik değil mi? Büyük ana hem anayı, hem çocuğunu yâni hem kendi çocuğunu, hem de torununu beraber büyütür. Emek ve masraf bakımından mühim tasarruf olur. Dün gazetelerden birinde oku - dum. Birinin kulağına bir kurşun girmiş. Yirmi sene sonra kalçasından dışarı çıkmış Hayata bu kurşun gibi giren ve umulmadık yerden çıkanlar az mı dır? Eskiden, “Elbette kurt oğlu yine kurt o - diye bir mesel varmış. Bugün a manası kalmamış. Kurtlan ku- xu, koyundan kurt doğuyor, Yabancı tanıdıklarımız arasında hayata sıvacılıkla girip devlet adam- lığına yükselen, Sosyalist bir mektep hocalığından, kan kırmızı Nasyonal Sosyalist şefliğine çıkan kimse hatır lamıyor musunuz? Yalnız, şuraya dikkat! Hocanın kadılığı sırasında birisi diğerinden şekvacı olmuş: — Efendim! Davacıyım. Bu herif benim kulağımı ısırdı. Öteki hemen reddetmiş: — Hayır efendim! Hâşâ! kulağını kendisi ısırdı. Hoca davayı hal için evvelâ insa nın kendi kulağını ısırıp asıramı: Kendi ca ğmi denemek üzere harem dairesine geçmiş ve kulağını çekip ağzına yak- laştırmaya çalışırken elinden kurtul. muş ve kafası duvara çarpıp yarıl - miş. Onun üzerine tekrar mahkeme salonuna dönüp davacıya: — Davanı reddettim, Sen kendi kulağını kendin ısırmışsın: Demiş. Herif te: — Aman Kadı efendi! İnsan ken- di kulağını kendi sınır mı? — Isırır, hem kalası bile yarılır. Demiş. ——iz Bunun gibi olmıyacak şeyleri de- inemiye kalkanların kafası yarılır. İhtiyat ve akıl şunu emreder ki, birisi; — Beş yaşında bir kız, çocuk do- ğurmuş! Dedi mi? — Olabilir. Koca Tanrım, nelere kadir değil ki; deyip işi tatlıya bağ - lamalıdır. ——— Karadenizde Sis Var Sinop, 20 (A.A) — Karadeniz sa hilleri on gündenberi kalın bir sis tabakası ile örtülüdür. Vapurlar sis yüzünden yollarma zorlukla devam edebiliyorlar. Dün akşam limariimı- 72 gelmesi beklenen Cümhuriyet va- Duru yine sis yüzünden bu sabah Ji-