1 Nisan 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

Tsucü Nİ italyanın Yeni parlâmentosu Yasan: Ömer Rua DOĞRUL talyanın yeni (o Parlâmentosu J açılmış ve onun açılmasiyle “e Massolininin kurmak istediği Sisi istemi kat'i bir adım atiye def sisteme hâkim esas fikir, ur. kanunlarını yapacak he- mi memlektelrde olduğu gi- ek si taksimatına değil, fakat ik- hil faaliyetlere istinat ettirmek, et mümessillerini şehir ve Kyelerden değil, Ücaret ve pes- vi Mn vücude geti R getiril içi“ iktsadi hayatın muhtelif şu- ait grupların liderleri bun- ie toplanmıştır. Bunların ya eri kendi sahalarında karşı - k meselelerle meşgul olmak ye hayatın ana kaynaklarını ve "eden kararlara iştirak etmek- tayı” tip lar © 1926 da vücude halde ancak 1934 te ya- yapmağa başlamış, korpo- şapisinin açılması bunların wepifelerini yapmakta olduk- delili sayılmıştır. getiri zaiy05 z Şanayi âleminin bir şubesini, yeya ticareti alâkadar eden le onların tetkikinden ge- tin bir şubesini inkişaf et yeni imalâthaneler vücude ve bunlara (benzer işleri etmek bu korporasyonlara rasyonlar Meclisi, 682 âze- kiteşekkildir. Bunların üçte Meclisin salâhiyeti tamamile ir. Eski Meclis ise, hiç ol mazariye bakımından, teşrii teydi, o Smm mautllafı ya- ay birer kararname Meclise tevdi ediyor, Mec- yanları olduğu gibi tasdik edi- arada bir müzakereler yor, ve bir iki âza bir kaç lüyor, yahut muhalif ey ve- Bugün buna da lüzum kal » Çünkü teşri salâhiyeti yağ mettedir. . Mebuslarla âya- feleri, hükümeti tenkit et. ona yol göstermekçir, Wnumi içlimaları me ir, hazırlardır, Ve Kamaz komitesi tarafından al , Sonra Ayanda da ayni Yi görmekte, fakat meclis ay içinde bitmi pike van nn uz takdim olunur, 6 da e) edilmek üzere Krain gönderilip İmemesi için karar Virir, disin Umumi heyetini toplama olan sebepler anayasayı şe- , eden kanunlar, bütçe ve kapi » adli sisteme temas eden İ İ Jâtından seçmektir. Bunun | Madrit, 31 (A.A) —N ar, kanunların ıslahıdır. Bu tedbirleri bizzat Duçe Maçij.| dim eder, yeni teşkilât, dikkatle takiye bir tecrübe teşkil ediyor ve) AN vereceği neticeler, | den) .— rejim hakkında bir fikir ver. yi yardım edecektir, e Almanya Bulgarlardan İşçi İstiyor Sofya, 31 (Hususi) — Almanya, Bulgâristandan 5000 işçi istemiştir. Bunlar Almanyada ziraat işlerinde çalıştırılacaklardır. Almanyanın bu talebi üzerine halen Bulgaristandan Almanyaya £itmek için 30 binden fazla namzet çıkmıştır. Yalnız Zişte- wv. kazasından Almanyada çatışmak istiyen Bulgar işçileri 11 binden fa2- Jadır. Miaja Meksikaya Gidiyor Madritte Normal Hayat Avdet Etti ormal hayat başlamaktadır. Nasyonalist kıtaların girişindenberi bir tek silâh $esi işi- tilmemiştir. Resmi daireler çalış” maktadır. Dündenberi yemiş ve zer- zevat serbest suretle satılmaktadır. Bugün kahveler, gazinolar ve balıkçı dükkânları açılacaktır. Kasaplar cu- martesi günü açacaklardır. Diğer ta- raftan şehre yiyecekle dolu £amyon- lar durmadan gelmektedir. Halihazırda Frankist kuvvetlerin ellerinde bulunan bütün cümhuriyet- çi arazide örfi idare ilân edilmiştir Isveç, Danimarka ve Izlanda hü- kömetleri, Burgos hükümetini tanı- mağa karar vermişlerdir. Geriöral Miaja Meksikaya gitmek niyetindedir. Italyan gazetelerine göre, Ispanyol hükümetinin kemintern aleyhindeki pakta iştirak ettiği söylenmektedir. Yugoslav Matbuatının | Son Seçim Hakkındaki Sitayişleri Belgrad, 31 (A.A.) — Geçenlerde Türkiyede yapılan teşrli intihabat hakkında mütalealar serdeden Sa- moprâva gazetesi, ezcümle şüyle de- mektedir: Pazar günkü intihabat, Türk mil- letinin ve onun en geniş kütlelerinin Kemal Atatürkün miras bıtakmış ol- duğu siyaseti ve ideolojiyi ne dere- cede teyit etmekte olduklarını gös- İŞİK elmtyer veyiimner riya tm çok mümtaz bir rüknüdür Oo ve rolü herkesin gözü önünde ve çok mühimdir, Reisicümhur İnönünün fırkasının böyle bir zaferi, devlet fikrinin bir muvaffakıyeti ve Balkan artantmın mühim bir rüknü ve devletimizin milletimizin sadık bir dostu olan ye- niden hayata kavuşmuş Türkiyenin taze bir kuvvet kazanması demektir. Slovak - Macar Hudutları Tayin Ediliyor Budapeşte.-31 (A.A.) — Resmen tebliğ edildiğine'göre, yeni Macar - Slovak hududunu Şizmiye memur muktelit komisyon bug'n tekrar top- lanmış ve Slovaklar Wâcarların tek- Wilerini kabul etmişlerdir. Bunun üzerine mütehassıslar sart 17 de içtima ederek yeni hududu t1- yine başlamışlardır. : Goebbelsin Seyahati Atina, 31 (A-A.) — Goebbels, ya- rın Radosa gelecektir. Salâhiyettar mahafil, mümailey- bin bu seyahatinin hususi mahiyette olduğunu beyan etmektedir. İngiltereden Lokomotif ve Vagon Alıyoruz kara, 31 (TAN Muhabirin — Bir kaç gündenberi şehri- m bulunan ve muhtelif fabrika- ları temsil eden üç İngiliz mühendi si, Devlet Demiryolları Umum Mı 'dür muavini Fuat, cer reisi Sedat, malzeme reisi Tariktan mürekkep Nafıa heyetiyle İngiltereden satına- anacak son sistem 50 kadar lokomo- tif, vagon vesaire hakkında müzake- telere devam etmektedirler. ——- Yeni Posta Tayinleri Ankara, 31 (TAN Muhabirin- dey) — Çanakkale posta müdürlü- güne İçel müdürü Salâhattin Erdağ, İçel posta müdürlüğüne SeyHan mü- dür muavini Yaşar Kiper, naklen Ediyorlar ve "Fransanın Şikâyete Hiç Hakk Roma, 31 (Hususii — Mussolini, İbu sabah Kalaberyada kâin Reggio ya muvasalat etmiş ve orada “Tu - nus, Tunus” diye bağıran bir halk kütlesi tarafından istikbal edilmiş - tir. Halka hitaben bir nutuk söyli- yen Duçe, bilhassa demiştir ki: | “.— Her ne kadar birçok şeyler yapılmış ise de daha birçok yapıla- cak işlerimiz vardır. Alpların öbür tarafındaki bazı eksik akillilar, İtak yan milletinin İtalyada rejime müza- İ hir olmadığı masalını ortaya atmış - lardır, Milletimiz ve ordumuz nasil yek- ücut İse, halkımız ve rejimimiz de öylece yekvücuttur. İtalyan milleti, her genç millet gibi, harpten kork - maz ve galebe çalacağına emindir. İ Hasırlanıyoruz ve kendimizi müda- fan etmeğe âmadeyiz. Kuvvetli mil letler velüt, zayıf milletler İse kisır- dırlar, Milletler, bir âiledir ve biz| bu aile içinde birinci safı işgal et - meğe lâyıkız.” Gazetelerin tefsirleri Daladler'nin nutku hakkında tef- sirlerde bulunan Polonya matbuaı Frânsız Başvekilinin kati ve azlmkâ- rane bir lisanla beyanatta bulun - mâsina rağmen itilâf kapılarını ka- pamadığını kaydetmektedir. İtalyan şarriinn ora Milânoda Daladier'nin nutkundan bahseden “Regime Fasclsta” gazete- si diyor ki; Bu nutukta yeni bir şey yoktur. Fransız - İtalyan münasebetlerini bâriz vasfını, eskiden olduğu gibi, Mussolini Harpte Italyanların Galip Geleceğinden Emin Alman Gazeteleri Daladier'nin Nutkunu Tenkit | Son Hareketlerimizden ı Yoktur, Diyorlar yan genişlemesine karşı muhalefeti teşkil eylemektedir. Bundan on beş sene evvel İngiltere, Jubayı İtalyaya terkederek ve geçen nisanda İmza- lanan anlaşma ile de bugünkü vazi- yelin doğuracağı bütün meseleleri hal eyliyerek taahhütlerini tutmuş iken, Fransa için hiçbir şey değişmiş değildir. Alman gazetelerinin mütaleaları Berlinde Daladier'nin nutkundan bahseden yarı resmi Korreespondans diyor ki: “Bu nutkun, İtalyanm meşru ihti yaşları ve 1915 Londra muahedesi nin İtalyaya tanıdığı hakları hiçbir suretle nazarı dikkate almamış bu- lunmasi şayanı teessüftür. Eğer bu beyanat, Mussolininin haklı ve meş- h olduğumuz cevap gibi telâkki olun- mazsa bundan hiçbir sürpriz duy- mamalıdır. B. Daladier, bu nutkunda, Alman- ru taleplerine karşı beklemekte hak-; Hiçbir devletin hele Fransanın, Almanya ile organik birlik teşkil e- den yabancı milletleri kendi hayat Arap | Harflerile Tedrisat Cüretkârlar Hakkında Takibat Şiddetlenecek Ankara, 31 (Tan muhabirinden) — Bazı yerlerde Arap harflerile çocuk- lara türkçe tedrisat yapanlar hak- kında ceza kanununun yalnız 526 nc maddesine tevfixan takibat yapıldığı anlaşılmıştır. Adtiye Vekâleti Cüm- huriyet müddelumumiliklerine bir tümim gödererek: “Türkçe yapilan tedrisatta Türk harfleri kullanılmak o mecburiyeti| vazedilmiştir. Eski harflerle matbu İtaplarla tedrisat terası memnudur. | Bu memnuiyet ceza kanununun 526! İncı maddesile cezsi müeyyide altma alınbıştır. Binaenaleyh kanun ve nizamlara aykırı olarak açılan mek- teplerde- yapılan türkçe tedrisatta| eski harfler kullanıldığı takdirde failleri hakkında ceza kanununun ayni zamanda 261 ve 526 ncı madde- tbince takibat İcrimdüzumu kendini gösterir” demekte ve şu SÖ lerle temmie nihayet vermektedir: “Gerek kanun ve nizamlara aykırı! lolarak yapılan tedrisattan ve gerek eski harflerin istimalinden doğacak leri bilhassa memlekette yapılan inkılâp- ların icap ettirdiği yeni zihniyet tel yanm hattı hareketi hakkında da) cap eden genç dımağları maarif teş memnuniyetsizliğini bildirmekte-| kilâtınm mürakabesinden âzade hir| ir, surette eski zihniyeti telkine müsait kimselere terketmemek lüzumu gö- zönünde tutularak kanun hükümle- rinin tatbikında azami basiret ve has- kını keandileri ile ayni Kukukü malik olan diğer devletlerdör ve bundan şikâyet eylemeğe hakları yoktur. Fransa, bizzat kendi impa- ratorluğunu nasıl teşkil etmiş oldu- ğunu hatırlamalı ve istilâ bahsinde şikâyetler yapmatkan vazgeçmeli- bugün de, Fransanm her türlü İtal ugun hiza, Mari vapurtle ie Z 1906 da Lozitan; “apurile £ Sir isiğ te çarhli vu selam 1K efimi iel Ga yelkeni Ve 40 günde 140 mil yol yapılmıştır. Fakat bu ilk AMERİKA - AVRUPA edilmektedir. Baltimore'dan Azora 18 saatte varılmıştır. dir” YOLCULUĞU Yanki Klipper tayyaresi Şimali Amerikada Baltimore şehrinden 27 saatte Lisbona varmak üzere Azor adalarına inmiştir. Bu seyahat hir tecrübe uçuşudur. Havalanma ve konma şeraiti tetkik Yani saatte tecriibe uçuşu olduğu İçin, ve muntazam uçuşlarda saatte on, on beş mil daha fazla gidilebileceği ve Amerika Avrupa seferinin 24 sante ineceği muhakkak gibidir. 40 yolcu alan bu tayyare ile Amerika - Avrupa yolculuğunun ne kadar kısaldığı vukardaki resimde bâriz bir sekilde görülmektedir. sahası dahilinde himaye etmek hak- nezetmeğe| sasiyetle hareket olunması tâmimen | bildirilir” | © Bulgaristandaki Türkler Hükümete Bir Takrir Verdiler Sofya, 31 (Tan Muhabirindeni — Bulgaristanda Türk 'mekteplerinde Türk harflerile tedriset yayılması ka- bunen tesbit edildiği halde bazı yer- lerde hâlâ Türk mekteplerinde Arap harflerile tedrisat yapılmakta Türk halkı arasında memnu: sİZ- Wkle karşılanmıştır. Vidinde Türk a- üe reisleri yaptıkları bir toplantıda Vidin Türk mekteplerinde de Türk harflerile tedrisat yapılmadığını bil. diren bir takrir hazırlamışlar ve bu takriri Başvekile, diğer bir suretini de Dahiliye ve Hariciye Nazırlarına göndermişlerdir. Bu takrirde Şumnuda Nüvab med resesinden mezun İki sarıklı hocanm du azlim istemişlerdir. Türk Mektep- lerine musllim giye”Zetirilen bu.ho- calar din-leY'hinde diye Türk çocuk Pina mekteplerinde jimnastik de de göstermemişlerdir. Yeni Adliye Tayinleri Ankara, 31 (TAN Muhabirin den) — Daday ceza bhâkimliğine Mardin hâkimi Rifat Kılıç, Adapa- zarı âzalığına Beypazarı ceza hâki- mi Hilmi Evren, İstanbul âzalığına Migın eski hâkimi Salâhattin Özek man, Sandıklı hükük hâkimliğine Aydın eski âzası Nafiz Karabudak, Ankara ağırceza âzalığına Gaziantep sulh hâkimi Mirsad Yamaç, Artvin ceza hkkimliğine Istanbul eski tnüd- kin ceza hâkimliğine Yalova eski sulh hâkimliğine Beypazarı hukuk hâkimi Resim Özkurt, Zâra hâkim- liğine Ovacık hâkimi Nedim Tiyan- san, Saideli müddelumumiliğine Ne- Zip eski müddelumumisi Fevzi Bö-| maddeler inhisarının safi hasisti ra, Diyarbakır müddetumumi mus- | 37.000.000, tütün ve içkilerden eli vinliğine Avanos eski müddelumu- | pan : misi Rizm Isıtan, Beypazarı hukuk |3.938,000 lira kudardır. Bu takdirde hâkimliğine Niğde sulh hâkimi Naz- | 41.000.000 ira kadar bir parayı bir mi Tuğayhan, Çumra hâkim mua-İsene zarfında İnhisarlar idaresi ha- vinliğine (o Niğde za muavini Ziya zineye vermiş oluyor. Devlet Demir- Göktürk, Alanya sorgu hükimliğine | yolları Umum Müdürlüğünün hukuk mezunlarından Vehpi Aksoy, İdat ve masrafı 39.130.000 tavin edilmislerdir. ix an eği «zn Get Gidelim vape» çel zararların vâsat ve ehemmiyeti ve| kin edilmek suretile yetiştirilmek i-| delumumi muavini İsmet Giray, Kes | den, — sulh hâkimi Sabri Akgöten, Niğde) zırlıyarak Mec #TLEK Peşin Paran Yazan: B. FELEK fendim; inkâra mahal yok, He- pimiz ilkbahara bir silâh sesi | işitmiyelim diye endişedeyiz. Gerçi küçük büyük bütün devletler harıl harıl silâhlanırlarken günün birinde | bu mübarek patlıyacak, patlıyacak | ama ne bileyim insan mümkünok | duğu kadar geç patlamasını istiyor. | — Neden patlıyacakmış? diye s0 rabilirsiniz, Bunun cevabı açık. İn- san eline bir kurşun kalemi alsa far. | kıma varmadan önündeki kâğıda, ki- 4 taba veya masa üzerine resimler yap- | mıya başlar, Eline çakı alsa, ya önündeki masa- yı çenter, ya ağaç kabuğuna ismini | kazır, yahut tırnağını kesmiye çalı şir. Yani demek istiyorum ki; çok defa elimize aldığımız âlet bizi ihti yarımız hilâfına kendi tabiatinin j icaplarına doğru sürükler. : Kalem ve çakının tesiri altında alan beşeriyetin, topun, tüleğin, zırhlının ve tayyarenin tesiri altında © kalınıyacağını iddia etmek gülünç olur. Diyecek şu ki: Bütün dünya bir harp zuhürundan korkmaktadır, Müstakbel harbin de sebeplerinden biri Akdeniz meselesi olacağı tahmin ediliyor. : Bİr Alman mühendisi bu tehlike. yi bertaraf ötmek için bir çare buj- muş. Aşağıda hulâsüten izah edece- İ ğim bu çare güç bir şey değil. Yalnız biraz parsya mütevakkıf, Onuda | sermayedarlar düşünür. Alman mühendisinin bulduğu ça | İre şudur; Akdenizi 200 metre daha derine indirmek. İyi anlatamadım; Akileniz sularından 200 metre derinliğinde İ olan kısmını boşaltmak. Böylece sâ- hilleri genişletmek ve toprak kazan- mak. Bu mühendisin yaptığı hesaha göre Bahrisefidin suları bugünkü sathından 200 metre aşağısına İnin. ce İtalyanın iki misline müsavi mü tarda boş toprak kazanılıyor, ya: Akdeniz küçülüyor, sahiller genişlir yormuş. vi İyi ama Akdeniz bir tencere gibi etrafı kapalı değil ki; bir taraftan boşalan suyun yerine öteden su gelir, Bu zat bunun da çaresini bulmuş. Akdenizin Çanakkale, Septe boğazı ve Portsait olmak üzere üç menfezi var, Sular oradan geliyor. Denize #- kan nehirlerin suları o kadar haizi ehemmiyet değil, Mühendis burala ra dehşetli barajlar yapıyor. Sulan durduruyor ve hesapla koyuvererek buralardan büyük nisbette elektrik te istihsal ediyormuş. Büyük tulumbalarla boşalacak 9- lan suları da Afrika çöllerine döke» <ekmiş, Bu işe kaç para gider diye hesap etmişler; 170 milyar frank bulmuş” lar, Çek bir şey değil. a Bu ameliyattan kazanılan 600 bin kilometre murabbaı araziden 'de bir kısmını İtalyaya vererek artık harbe sebep olacak taleplerde bulunmama st temin edilecekmiş. * İtalyanlar bunu duydukları zaman bilmem, Nasrettin Hocanın çalı dikip, koyunlardan toplıyacağı yünü sata- rak borcunu ödiyeceği hakkındaki sözüne güldükleri gibi gülmemiş mis © dir? Demiryolları Bütçeleri V 31 (TAN Muhabirin Maliye Vekületi İnhisarlar Umum Müdürlüğünün bütçesini ha- lise göndermiştir. Va ridatı 49.466.000, masrafı 7. Ura olarak tesbit etmiştir. Tütün, tuz, ispirto ve ispirtolu İçe kiler, rövelver, fişek ve patlayıcı Ankara, vergisi basılatı | Müdafaa vark rak tesbit edilmistir.