14 Mart 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

li heseyuus değ eğ) 583 G | w | | | | | | İ SS 1ez.ay Gündelik Gazete Giyme TAN'ın hedefi: de, fikirde, temiz, olmak, Haber- herşeyde dürüst, samimi karlin gazetesi olmuya çalışmaktır. ABONE BEDELİ ürkiye Ecnebi 1400 Kr. 1 Sene ” 6 Ay 2800 Kr. 1500 ,, 3 Ay 800 , 1 Ay 390 ,, posta Ittihadına dahil 5 memleketler için abone geleli mabdeet sirasiyla 30, 16, 9, ÜB liradır. Abone bedeli peşindir: Giştirmek 25 kuruştur. mektuplar 10 kuruş- “lçikada aylardanberi | devam türü, €den bir huzursuzluk var. Bir Yep. devamlı bir kabine kurulawı: | iş Hükümet, hükümeti takip edi. İk Nihayet bundan bir hafta evvel teğr li bir hükümet kurmağa muk- dağı “olamadığı için Kral Meclisi ğa mecbur olmuş bulunuyor. Avrupada büyük hâdiselerin ari- ole bulunulduğu kanaati mevcut İşy €V bir zamanda Belçika'da görü- bu zâaf ve inhilal alâmeti neden ? va rika dahilinde mühim bir ye- tutan Flâmanlar vardır. Ak tup, bunların Alman ırkına meh- ya, olduklarını iddia ediyorlar. Bü- da Almanya programı, hudut hari- ba bulunan bütün Almanları da Map rmayı hedef tuttuğu Ya Flâmanlarla meşguldür. On- d,, yesmda propaganda yapmakta- da Ve bir gün Çekoslovakyada ol “ gibi, burada da kurtarılması * gelen bir Alman ekalliyeti da- ortaya atılması ihtimalden Yak değildir. ağına propagandasının tesiri al & kalan Flâmanlar istiklâl dava- Yi el adre” "Bir Ri elâmentoya kadar sirayet et- Yet Ve bu yüzden bir türlü kuv- Kali hükümet kurmak imkâ R ıştır. a bakımdan Belçikadaki Flüman elen dahili ve mahalli bir meie-| Rap aktan çıkarak beynelmilel bir Yet almıştır. . Sakosovakyada << Olu yor? a alalvakya parçâlanalıberi Or- da kpa bir türlü huzur ve sükü- tig, YUsamadı, Rütenler meselesi hu, Macar azlıkları meselesi çıktı, Menaj tanka meselesi çıktı, Uulâsa t&u birbirini takip elti ve Or- kia vpa milletleri tini kaybettiler, ad de bir Slovak meselesi kar- adan Bu meselenin esası şudur: nlar Şarka doğru uzanmak Ri, “lam açık olmasını istiyorlar. | atla evvelâ Rütenya'nın Po- re : huzur ve sü- Macarlar arasında pay- Muna mâni oldular. Şimdi de m Slovak ve Çeklerden mü- ri a, Moslovakyayı parçalamak By laranberi Alman - memurları Püpyezada muhtariyet tahrikât b daş Otlar. Buy niha- | Moyagiresini © vermeğe başlamış, | & madan bazıları bu tesir all | Mieygitariyet ilânına teşebbüs et- gerdir, 14, çöakların muhtariyet ilân etme Sar konlovakyanın parçalanması ve Kin 4, doğru yürüyüşte e Almanlar PİRİ eee kalmanı denik- Sima. Yağ lie bu teşebbils akim kal- Hiag " neticeye varıl emez. Svşancıla İyi Su ,,, Setiriliyor Yu g ncil (TAN) — İyi içme su Mei Yün Tavşancil, yakında bu mamlıyacaktır. Mizın yirmi kilometre ka- si yi Kiya linde Kayalı suyunun, hü- İn gn Yardım istenilerek, bura: ilmi esi için teşebbüslere gi- EZ AR Yi TESLİHAT İse e | KİZLA İ İ 7 ri k dar şölersini, Dikkat edin, çocuklar! Hayat bep böyledir. Siri korkutan yüz şeyin doksan beşi ile karşı karşıya geldiğiniz zaman korkularınıza gölersiniz. DEMOKRASİLERİN TESLİHATI KARŞISINDA TARI TN TT Heri dİngiliz. karikatürü) Genç Kalmak İçin Sıhhi Şartlar ve çareler » Yazan: Şi» başlarken ve bugünkü mevzuumuz olan genç kak mak şartlarinı sayarken bir çok gençlerimizin Kizim olduğu kadar istikbali düşünmediklerine işaret etmek isterim. Nice gençler var - dır ki sıhhatleri yerinde olmakla beraber bundan (faydalanmasını bilmiyorlar ve bu çok kiymetli sermayeyi lüzumsuz yere sarf ve istihlâk ediyorlar. Fakat ben bü musahabemle yalnız onlara değil 1 kim selero de hitap etmek istiyorum, Bunların mütemadi meşgaleleri sabahten akşama kadar hattâ ge celerin bir kısmı da dahil olmak üzere dimağlarını, kafaların mü - temadiyen yüklemekten başka bir şey değildir. Sonra bunun hepsi - nin haricinde olarak hiç bir işle meşgul olmayanlara, hiç bir şeyi düşünmeyen her şeyi yiyen ne bu- lursa içen kimselere de hitap edi- yorum, Çünkü her şeyden evvel bunu bilmelidir ki, sıhhatini genç liğirMi muhafaza etmek isteyenler bunu zamanında düşünmelidirler. Genç kalmak isteyenlerin bir ço- Zu gençlik denilen şeyi ellerin - den uçurduktan sonra tekrar ya» kalamağa uğraşırlar ve maalesef bu gibiler, bütün emeklerini çok müşkül bir işe sarfetmiş vaziyete düşerler, 4 Basi ve babası kuvvetli ve sağlam olan bir çocuğun esi onlarınkinden daha üs - r. Vücüdünün biç bir yerin- de bir eksiklik, uzuvlarının hiç bi- risibde bir kusur yoktur. Fovka - lâde çeviktir. Her hareketiyle ha yatı, sıhhati teneffüs eder. Bunun içindir ki her hangi bir hastalığa karşı çocuğun mukavemeti yaşlı bir kimseninkinden daha fazladır. Çocuk hastalıklara karşı gelebil - mek için yepyeni uzuvlara malik. tir, Zehirleri defedecek ciğer ve bunları yok edecek karaciğer bü - tün randımaniyle çalışmaktadır. Zira bu uzuvlar zamanla büyük - lerinki gibi zehirlerin tesiriyle bo- zulmamıştır. Bundan daha fenası tedricen süren müzmin rahatsız - lıklar nedir bilmez!. Genç kalmak bir koketlik ih- tiyacı değil, sıhhatli olmanın bir şartıdır. Bu arzuya erişmek için bir çok esasları bildirmek istiyo - ruz ki başlıcaları şunlardır: 1 — Teneffüs etmesini bilmeli Her insan teneffüs eder fakat bazı kimseler vardir ki iyi tenef- füs ederler, Bazıları da çok fena teneffüs ederler, Hastasını mua - yene eden bir doktor muayene et- Üği şahsın teneffüsünün üyiliğini r. İbrahim Zati veya fenalığını anlayabilir. Ben muayene ettiğim bazı hastaların © kadar muntazam teneffüs ettik- lerini ve akciğerlerinin adeta bir körük gibi işlediğini kaç defa hay retle ve takdirle (o görmüşümdür. İyi teneffüs edebilmek İçin tenef- füs kabiliyetini arttıracak egzer - sizler yapmak ve mutlaka derin nefes almayı unutmamak lâzım. dır. İyi teneffüs etmek iyi yemek- ten çok daha ehemmiyetlidir. Bun dan manda ağızla teneffüs tama- men kaldırılmalıdır. Gerek uy - kuda ve gerekse uyanık iken müt- laka ağız kapalı ve burunla nefes almalıdır. Bu mümkün olmuyor - sa burnun iç taraflarında darlık veyahut eğrilik gibi ârızalar var demektir. Behmehal bunların te- davisine koşmalıdır. İyi teneffüs etmeğe alışanların göğsü ve omuz ları genişler. Geniş göğüslere İse verem giremez. 2 — Yemesini bilmeli w muhakkak ki insanların B bir çoğu lüzumundan fazla yiyorlar. Çok yemekle çok kuv - vetli ve çok sıhhatli olunacağına inanmak âdeta deliliktir. Hakikat büsbütün başkadır. Çok yiyenler çabuk ihtiyarlar. Yüz yıldan fazla yaşayan alt - miş altı şahsın hayatını tetkik e - den Doktor (Horfrey) (o bunların hepsinin midelerinin çok mükem- mel işlediğini ve yedikleri şeyleri çok iyi çiğnemek itiyadında olduk larını görmüştür. Hakikaten iyi çiğnemek haz - min yarısını ağızda İkmal etmek demektir. Mide ve barsaklar böy- le kimselerde asla yorulmaz, ve bozulmaz. Yemek meselesinde bir de yiyeceğimiz şeyleri seçmeyi bil meliyiz. Avrupanın bugünkü ce - reyanına bakılırsa en büyük ku - sur şüphesiz çok et yemektir. Hay van! albüminler vücut için çok za- rarlıdır. İnsanlar yiyeceklerini da- Öget imi bir muvazene içinde bulun » durmalıdırlar, Umumiyetle meyveler ve seb « zeler gıda hususunda mühim bir yer işgal etmelidir. Sebzeler ve meyvelerin umumi hayatımız nok İsi nazarından faydalarını say - makla bitiremeyiz. Vücudümüz £- çin muhtaç olduğumuz o mugaddi maddelerin çoğunu sebzelerde ve meyvelerde bulabilmekteyiz. Seb zeler havi olduğu sellilozların - dan dolayı inkibaza tamamen ma mİ teşkil ederler. Halbuki et ve yumurta ile (o beslenenlerde bar - sak tenbelliği adeta kaide gibidir. Mevaddı gaitanın barsaklarda bi hassa kalın barsaklarda terakü . mü,az çok bir müddet durması insanı yavaş yavaş zehirler ve in- sanlar en ziyade bundan çabuk ih- tiyarlarlar. Meşhur Viktor o Poşe yüz sene yaşayan ve daima genç görünen kargaların bu uzun ya - şayışlarında en mühim âmil kalın barsaklarının olmayışını gösteri- yor ki doğrudur. İnsanları çabuk ihtiyarlatan kalın barsaklardır. Viktor Poşe insanların katili ka- lın barsaklardır diyor. İşte bütün bu barsak tenbelliklerinin ve bin - netice mütemadi zehirlenmelerin önünü almak için inkibaz olma - mak, ve İnkibaz olmamak için de bol bol sebze ve meyve yemek lâ- zımdır. Hele bir çok meyve ve sebze - lerde hayatı umumiyemizin faal ve muntazam bir şekilde devamı «- nı ve yediğimiz maddelerden lâ - yıkiyle istifade etmemizi temin & den vitaminlerse mebzul miktar - da mevcuttur. Yemeklerimiz mümkün mer- tebe sade yapılmalıdır. U - mümiyetle kızartmalardan ziyade başlamaları tercih etmelidir. En ziyade ehemmiyet verilecek bes- lenti zamarları sabah ve öğle ye- mekleridir. Halbuki bizim memle- ketimizde eski bir alışkanlık ne- ticesi daha ziyade akşam yemeği- ne ehemmiyet vi r. Bu çok yanlış bir tarzdır ve artık bunu tebdil etmek zamanı (o gelmiştir. Bir lokomotife kömür ancak ma - kineleri hareket ettiği müddetçe veriliyor. Ve bu suretle lokomotif makineleri mütemadiyen ve mun- tazaman çalışır. Fakat lokomotif garaja gireceği zaman artık hiçbir makinist oraya kömür atmayı dü- şünmez ve atmaz da.. Bizde de böy le olmalıdır. Hele bir çoklarımız akşam yemeklerinden sonra ekse- riya yorgun bulunduğumuz için hemen yatarız. Bundan genç ol - sun bilhassa orta yaşlılar ve ihti - yarlar çok zarar görebilirler. Ka- raciğer, kalp ve umumiyetle dev- ran ârızaları bundan ileri gelir. Sabah ve öğle yemeklerini kuv vetli fakat akşam yemeklerini mümkün mertebe hafif olarak ter tip etmek usulünü evlerimizde tat bik etmeliyiz. 3 — İçmesini bilmeli İçmek kelimesinde hiç şüphe - iz suyu kastediyoruz. Evet su, Saf su... İnsan vücudü için su en mükemmel bir içkidir. Bir takım insanlar hayatın menbat olan su - yu bir takım içkilere tercih et - mektedirler. Alkollü içkilerin sıh- hi ve içtimai bakımdan zararları - nı burada uzun uzadıya izahı lü - zumsuz görüyorum, Fakat ısrarla ve uzun tetkikat ve ameli mevzuata dayanarak iğ- dia ediyoruz ki alkollü içkiler ka- raciğer, akciğeri sinirler ve böb - rekler için çok muzırdır. Böbrek - leri sağlam olan insanların çok geç ihtiyarladıkları bir çok tecrübeler neticesinde anlaşılmıştır. Binsen- sleyh sofrada halis menba suları veyahut bu sulara portakal, li - mon, üzüm, kaysı gibi meyvelerin özlerinden ilâve edilen suları iç - melidir. Çünkü böyle suların hem lezzeti güzel olur; hem de bir in - san vücudü için mükemmel bir temizleyici rol ifa ederler. 4 — Yürümeyi bilmelidir irminei asrın adamı çök az yü. rüyor Çok kimseler soka. ! ğa çıktıkları vakit hemen ya tram vaya veyahut otobüslere binmey? itiyat edinmişlerdir. Sıhhatini mu- hafaza etmek isteyen herkes yü - rümelidir Boş vakitlerini büyük gezintiler yapmakla geçirmelidir ler. Bir çok kimselerin pazar gün- lerini açık havada kırlarda geçi - recekleri yerde kahve köşelerin - de, sinemalarda kapanmaları ve oraların hiç te temiz olmayan ha- (Devamı 10 uncuda) 5 GÖPÜŞLE, Mr. Hoar Rüya mı Görüyorsun? Yazan: Sabiha Zekeriya Serte ngiliz Nazirlarından Samue Hoare muhafazakârlar cemi - yetinde verdiği bir mutukta diyor ki “Avrupada siyasi emniyetin av det ettiğini farzediniz ve öyle tasav vur ediniz ki, şimdiye kadar tanzin edilen bütün beş senelik plânlardar daha büyük beş senelik bir plân vü cuda getiriliyor. Bu müddet zarfınd; ortalıkta ne harp, ne de harp şaylas var. Yine farzediniz ki, (o müşterek emniyet sayesinde Avrupa milletle . ri silâhlanmanın ezici (o yükünder kurtulmağa muvaffak olmuşlardır O zaman altın gibi parlak bir dev rin fecri doğmuş olacaktır. Bu me sut devri vücuda getirmek dünya li derleri için ne güzel bir iş olacak: tır. Avrupada beş kişi, yani üç dik tatörle İngiltere ve Fransa Başvekil leri müştereken bu hedefe doğru rüyebilseler, dünya tarihini inamıl - mayacak kadar az bir zaman zarfın. da değiştirmeğe muvaffak olurlar, * Avrupada siyasi emniyetin avdet ettiğini veya edeceğini nasıl farze debiliriz ki, dünyayı yeniden pay * laşmak için yapılan büyük beş sene lik plân, haritada gösterildiği gibi hiç şaşmadan yürüyor. Birinci sene Habeşistanın istilâsı, arkasından İs panya, daha sonra Çekoslovakya, ar dından Çin - Japon harbi, şimdi Slo vakyanın Çeklerden tecridi ve şarkı doğru yayılma siyasetinin ilk mer » haleleri Gözümüz önünde bu plân yürür. ken, Mr, Hoare gibi bir gaflet uyku suna yatıp da, dünyanın cennet ol . duğunu, dünyayı idare eden beş a - dam birleşirse, harbin ve harp şayi alarının ortadan kalkacağını, müşte rek emniyet sayesinde Avrupa mil - etlerinin silâhlanma yükinden kur. tulacağını, altın gibi parlak bir dev. rin fecri doğacını nasıl farzedelim. Bilmem “hatırlar mısın, Habeşis - tana zecri tedbirler koymazdan ev- vel Eden telefonun 'ahizesime yapış mış Messoliniye meydan okuyordu: — İngiltere hükümeti © namınal konuşuyorum. Sen de o zaman bu beş adamdan! bir tanesini kandırmağa çalışıyor dun. Gel zaman, git zaman zeeri ted. birlerle beraber Habeşistan yer yü. İzünden kalktı. Münih konferansın İdan döndüğünüz zaman da, konuşma, anlaşma yoluyla her derdin düzele;| ceğini, sulhün geleceğini söylemiş -| tiler, Ne gelen var, ne de kalplere| ümit verecek . İşlerin kötüden kötüye gittiği bu devirde, şimdi oturup da nasıl far zedelim; dünyayı cennet yapacak bul beş senelik plânın rüyasını nasıl gö- relim?! Daldığımız bu tatlı uyku - dan uyanıp da müstakil yaşayan mil- letlerin hudutlarında topların pat - ladığını, başlarımızın üzerinde tay- yarelerin uçuştuğunu; bayrakları devrilen ülkelerden muhacirlerin a- kan akın kaçıştığını mu görelim? Sen, çok nikbin bir adam olabi - lir, tatlı rüyalar, faraziyelerle dün - ya işlerini düzelteceğini ümit edebi- lirsin, Eğer dünyayı bu muazzam fe- lâketten bu beş adamın birleşmesi kurtaracaksa, elinden ne gelirse yap, tatlı tatlı rüyalar gör. Fakat bırak da biz ne faraziye © yapalım, ne de rüya görelim... Korkulu rüya gör - mektense, açık e gezmek evlâ - dır. Zaman daraldı, önümüzde kos - kocaman bir hakikat, durmadan yü- rüyen tecavüz harpleri var. Sana da hayırlı geceler ve rüyalar temenni edelim, Vatandaş : Cümhuriyet Halk Parti- si her zaman Halkın Hükü. met işlerini miürakabe et . mesine ve dilekleriyle dü - | süncelerini arasız bildirme. sine imkân veren er» demok- raf bir rejimin ifadesidir. Türk vafanını az zaman- da refaha eristirmek elim huriye! Halk Partisinin ile- ri ülkülerinden biridir. Vatandaş reyini kullanmayı ihmal etme, çünkü vereceğin reyle Milletin siyasi kudretini | kuracaksın.