14 Mart 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

2 Vereme Hücum İçin Tek Silâh: Para! Yazan: AKA GUNDUZ 5 undan kırk yıl önce, min adı (İnce hastalık) tı, Ve doktor ne veremliye, ne de. ailesine hastalığı söylemezdi. Çün- kü o günün fenni kanaati vere min sağalmaz bir hastalık oluşuy- du, Renim doğduğum Makedonya muhitinde — başka yerleri bil - mem — veremin tedavisi kabil hastalık olduğunu ilk defa ortaya atan ve davasını maddi şekillerde ispat eden merhum doktor büyük Rifat olmuştu. Sıhbatsizlerin yarı | ilâhi denilecek kadar büyük ruhlu ve büyük kudretli olan bu büyük adam bir veremliler şehrinin ço- cuğuydu. Bu hisle doktor oldu ve bu fikirle Avrupada iç, bilhassa | verem ihtisası yaptı. . Evet, benim çocukluğumda Se. Wi 5 kadar çoktu ki, şehrin adına Veremistan demek | yanlış olmazdı. Bu, en çok orta halden üstün ailelerde daha sal- gin bir şekildeydi. Bugün elimizde istatistikler ol- o günkü veremin bugünkü veremden dört beş misli fazla ok duğunu görürdük, Bunu hayat şartları yordu. Ne kadar zengin ve ejraf olursa olsun, yaşayış tarzları pek iptidai, pek tevekkeltülüydü. Hastalık ta prensip itibarile sak- landığı için bulaşması kolaylaşı - yordu. Kadınlarda ve genç kızlar- da daha çoktu. İyi hatırlarım, öy: le bir zaman olmuştu ki, misafir. | liğe gidenler, el bohçalarında su | bardaklarını, kahve © fincanlarmı beraber götürürlerdi. Bu izahatım bugün ihtiyarlamış | olan oralılardan, olur ki bazıları- Bı ineidebilir. Gerçi hakları yoksa da, böyle bir his üzüntüsüne mey. dan vermemek için misali o ken- dimden alıyorum: o Benim anam veremden öldü, Biricik kardeşim | Rıfkı veremden öldü. Teyzem ve» remden öldü, Süt annem verem « den öldü. Kardeşi Tevfik Bey ve- i, Hemşiresinin koc ö#remden öldü. Zenci | halayığımız İnci veremden öld Komşumuz Faik Paşaların gelini kızı veremden öldüler. Mahalle, mektep ve sınıf arkadaşım Nesimi Sirim veremden öldü. İşte size © şehrin bir mahallesi... vere ikte verem Bir gün Harbiye nezareti sıhhi- ye heyeti — reis doktor Selâmi Paşaydı — beni muayene etti, ve- reme istidadı vardır, askerlik hiz- den çıkarılmalıdır, diye ra - por verdi, yüz beş kuruş malüli- yet maaşı ile çıkarıldım. Aradan otuz uzun yıl geçti, henüz ölme- dim. Fakat bunu askerden çıkar çıkmaz salma tomruk bir hayat yaşayışıma borçluyum. İşte bu sıralarda idi ki, genç doktor Rifat bir Apotr gibi, hir dare Londra piyasasında Muallimler Son Toplantıyı Dün Yaptılar Ekalliy eki türkçe mu ecnebi mek İlimleri, maarif n içli son İçtimalarını da dün r nde, arif müdürünün riyaset Sen Benova lisesi kü toplantıdı lekl smi mekteplerde oldü- süt haklarımız nın kanuni mev teri! ilk mektepleri musl lisesind toplanarak k tesbit et, miş oldukları dilekleri tetkik ve bir rapor halinde tesbit edeceklerdir. e MÜTEFERRİK : Tramvay Şebekesinde | Yapılacak Islahat (2 Dün bir gazetede işletme idaresinin tramvay nin ıslahı ve genişletir tenddit projeler hazırladı tramva rü K kattır. Teşki dare kuruluncaya kadar biz vaziyeti âit kanunu ç idare ediyoruz. Tram inin ıslahı, yeni hatlar tesis mevzuları üzerinde tefk'kat için bir emir almadığımız gibi böz bir proje de hazırlanmış in bunlar ancak yeni #-| bugüne hp herhan, değildir. Bü ul olabilir.,, Mithat Yenel Geliyor Kanadaya satılan tütün işleri e bir tetkik y tan sorra mevzuu ve tütünlerimizin sürümünü temin ek üzere Tile temas geçenlerde Londraya İnhisarlar umum mü dürü Mit şehrimize dönmesi beklenmektedir. * Nisanın on ikisinden yirmi yı k odecekti de toplanacak ve mart sonunda A lecektir. Avrupada mesleki bir t s yahati yapan Darphane ve Damga mezhep, bir din mücahidi gibi or- taya atıldı: Veremin şifası kabil dir, davasiyle yürüdü. Yürüdü ve ispat etti, Bir çok tanıdıklarım, ikinci derece veremden kurtuldu. lar, hâlâ turp gibi yaşıyorlar. O devirde ne rontgen vardı, ne aşı, ne sanatoryom. Vereme perhiz. yet yaptırırlardı Vereme açık hava yasaktı! Kafeslerin arkasına kalın se€- eadeler gerilirdi! bir kadınsa iki defa gizlenirdi, kocası boşayacak diyet! Veremli, genç kızsa bin defa saklanırdı, koca bulamıyacak di- yeti Ve o veremli müzmin bronşit tedavisine tâbi tutulurdu! Veremli, delikanlıysa, aksi en- dişe ile kapatılırdı!! Bugünkü hayat şartları kökün- den değişti. Millet güneşe ve ha- yaya kavuştu. Yaşayış medenileş- ti, Röntgen ayağına geldi. İhtisas yatağına ulaştı. İnkılâbın her tür- Ji nimetleri bu mevzua da ikram- da bulundu. Ni yarar ki, henüz kolayca girip V ye.neye yarar ki, ie dursun, di- Veremli, matbaası müdürü Fuat dör ve| dün vazifesine başlamıştır. Fuat tet. kikâtının neticelerini bir raporla Ma- liye Vekâletine bildirecektir. Danmarkanın Ankara elçiliği başkâtibi Fenzmark Tahran elç ne tayin edilmiştir. Fenzmark bugün lerde Istanbula gelerek yeni vazife. sine başlamak üzere 'Tahrana hareket edecektir. in tütün şırketle-| ee BERLE Satie Binası İşinden Çıkan Davaya Bakıldı w Satie Şirketinin Denizbank Tarafından Haciz Koydurulan İki Binası Nafıaya Ve | kinci ticaret ral Vekâleti | tarafın atie şirketi aleyhle l k vukatı anın ittisa - 0 liraya ik ihtiyati lindi lik etmiştir, Halb tarafınder tur. Bu haciz et bu gayri memektedir. da v ki bu nk zamanda Zi 146,100 ediyorum. Bu mi kdir ettiği ve Nafia Vekâletinin de buna göre kulü üzerin paraya k: raat bankasının 261422 numaralı çe- kini reise uz; POLİSTE; Eski Konya Valisi musnu Oldu Belediye iktısat ve müşavere heye. ti azasından eski Konya valisi Hüs- nü dün akşam, Serki Doryanda bir asansör kazası geşirmiştir. Hüsnü, a. e yuka ıkarakı henüz rinci kata gelmeden, dalgınlıkla asan sörün kapısını açıp çıkmak İstemiş neması an- 1 patladığından iki saat son- üştür, Kapatılan Dükkânlar Eminönü kaymakamlığı gıda mad- ardan dokuz ta- rüzünden ka- Trak Bir Motöre Çarptı Dün Tophane rıhtımından Mu- danyaya hareket eden Trak vopuru pervane suyunun teririle Şile limanı. na bağlı Sabri ve Zekiye alt Alay motörünün iskele tarafım mıştır. Metör tamir mıştır. Si |. Dat ekli See yirteiİ “İyığa binerek B: lâk kararlarını tetk a söz alan D. ğı paradar un müteba - keti hesa - bına yatırılsın. Dedi. Bu istek hukuki yol açtı, Denizbank avukatı Süley - man Âll bu talebin reddedilmesini " İistedi, Mahkeme, Satie şirketinin 17415 lira hakkında mahkemeye müraca - attı htar olduğuna ve 146,100 1 çekin Cümhuriyet Merkez ban k yatırılmasına ve bu. pa haciz konduktan sonra şirke ri menkul ihtiyati ted birin kaldırılarak binaların o Nafia tine teslimine karar verdi. Nafia Vekâleti hukuk müş çin yarın şirketin Beyazıt ve Ayaspaşadaki binaları Nafia Ve- kâleti Elektrik İdares Umum Mü - dürlüğü adına tescil edileceklerdir. | GÜMRÜKLERDE : Bir. Sigara. Kaçakçısı Tutuldu Dün Serviburnuna gelen bir va - purun tayfalarından Ali adında bi - risi vapurun arka tarafından bir ka- koza gelmiştir. rük ından şüphelendi İyi takip ede üzerinde araştirma çak sigaralar ve kaçak oldu; lan muhtelif mad. dir. Bundan bir ne ayni şekilde kaçak eşya sokarken yakalanan tayfa Ali mahkemeye ve- rilmiştir. RR ğe Yeni Vali Muavini Münhal bulunan #kinci vali mua- vinliğine tayin edilen Dahiliye Ve- kâleti şube müdürlerinden Muzaffer Akalına alt kararname yüksek tas- dikten çıkmış ve kendisine tebliğ e- dilmiştir. * Yedek Subay okulu havacılık öğretmeni Emekli yüzbaşı Nuri Kı- porçala- | in Halice alın- | re meydanlar mütehassıslığına tayin * edilmiştir. zılkanat Devlet Hava yolları tayys- münakaşalara n gay-| afaza memurları -İtnemurları yardı beş yüz lira verilm “İ sına Bağlıdır. Bunun | Belediye Iktısat Müdürü Değişti Yeni Müdür Saffet Aldığımız malâmata göre, Bele - İktisat Müdürlüğüne, O İktisat leti Kredi işleri Müdürü Saf - fet tayin edilmiş ve karar kendisine de tebliğ edilmiştir. Saffet Budapeşte İktisat Fakül - tesinde tahsil görmüş ve birincilikle diploma aldıktan sonra Gaziantep ik tısat müdürlüğünde bulunmuştur. Bundan sonra İzmir Ticaret ve İk - tısat Müdürlüğünde, cü ve dör- düneü umumi müfettişlikler iktisat müşavirliklerinde, İktisat Vekâleti Küçük Sanatlar müdürlüğünde ve en son olarak da İktisat o Vekâleti Kredi işleri müdürlüğünde bulun - BELEDİYEDE : Memur Aheterme Yapılacak Yardım Geçen gün senelik kongresini skte den belediye memur miyeti kongrede İsmi rilmesine karar v Olüm vukuunda memurun 5 sine karar veril- miştir. Bu kararın tatbiki sandık ser. | sandığın sermayesi tetkik edilecek, sandığın mali vaziyeti buna müssit değilse, her memurun mahiye terkettiği yüz- da üç nisbeti bir miktar daha yükseltilecektir. Vali İyileşiyor Vali ve Belediye relsi Lütfi Kır. darın rahatsızlığı hafif bir mide te- gevvüşünden ibarettir. Bir kaç güre| İkadar iyileşerek vazifesine başlay | caktır. 4 Belediye muhasebeciliği yeni sene bütçesini encümene muhasebecilik belediye * ne 80 memur alınmasına lüzum gö termiştir. GÜNÜN RESİMLERİ: kiriz. Her şey va: ledeki topun barnty gibi. Tekrar ediyorum, bunun en müsbet çaresi zengmlerimizle hal kımazın sıhhi bütçemize müşterek ve devamlı yardımları elneekiz Hattâ vergi şeklinde bile olsa kat- Ankaradaki Kızılay Balosundan İntıbalar; Viyana Operası Primadonnası baloda konserini verirken ve baloda bulunanlardan bir görünüş. Yani ne kaim olmak Bal Niçin Acı Olur, Çaresi Yok mudur? $ — Balın acı olmasının seb bi nedir. Buna çare yok mü durmalıdır. o S —Çok kahve içtiğinden d0 layt ölmüş meshur bir muha rir veya romancı var mıdır ? C — Meşhur Fransız : k, çay finc iş bir tayatımda elli dolayı ölüyorum., at hakikatte kahve içmekten öl€ harrir yol S— Kuşyemi memleketimizd nerelerde çıkar ve başka men leketlerde yetiştirilir mi? C — Kuş yemi Trakyamızın © kıymetli ve bol sulüdür. Bir mi Adana h kat Trakya ku nmış bir tiptir. len Lâplata ile Dış met Kansdadi a S — “İhtilâl fırkaları, ismin deki kitap nerede bulunur © kaç kuruştur? C — Bu kitap Meşrutiyetin i)ânl larında eski harflerle çıkmısif yatı o zamanki le baş kuruf imdi bulma tu giiçtür. o S — Eski ve yeni yazı ile yö zılmıs fizik, kimya ve riyazi" ye kitapları nerelerde bulu * nur? C — Bu gibi kit çarşısında ye Babıf Fakatınıta ,arkten o fen bilgisi deri Beyazıt ide hi n ça vardır. . S — Alh sınıflı ilk mektep" lerden mezun olanların bi” günkü orla mektep me unla * riyle ayni hukuka malik sa* ydacakları doğru mudur? C — Değildir. o Mandıra köyü Başmuallimi H“ mit Ravağa: Sualiniz vazıh değildir. Maas* mıktarını tesbit etmeden cevap V mek mümkün değildir. Yurddaş : Milletimizin büyük fe - dakârlıklarla elde ettiği in kılâp esaslarını muhafaza eden, ve inkılâp prensiple rinin hiç birinden fedakâr © | ek kabul elmiyen tesekkül | Cümhuriyet Halk Partisi * dir. Vatandaş reyini kullanmayi ihmal etme, nkü © vereceği" İ reyle Milletin siyasi kudretini kuracaksın. TAKVİM ve HAVA ei Mart 1939 SAN Ka arrem: meg: 014 — Öğle indi: 1843 — Aksamı Yurtta Hava Vaziyeti istaxyonundan pütü ri. hava yurdun de şimali li ve orta Anado gelerde orta kuvvette, Karadan gerlinde esmiştir ant 14 te hava tazyi miölre idi, 'Sühunet en yl düşük il santigrat olarak kork 53 VE kaydedili”