1 Mart 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

ı TELEFON;, 24310. 24318. 24319 DÖRDÜNCÜ YIL — No. 1285 Cümh Şef İsmet İnönü yarın akşam | da sarayda büyük bir ziyafet İsmet İnönünün İstnbulda Ze gelmiştir. Vekil Haydarpaşada t: Saraylar Müdiriyetine bazı emirle Ankara, 28 (TAN Muhabirinden) — Reisicümhur Milli hususi trenleriyle İstanbula | | | hareket edeceklerdir. Milli Şefin Devlet Reisi olduktan son- I. ra şehrimize yapacakları bu ilk ziyaretleri münasebetile bü- Yük hazırlıklara başlanmıştır. Milli Şefin seyahat programları hakkında kati bir malü- Mat mevcut olmamakla beraber kendilerinin İstanbulda bir mürcldet kalmaları muhtemeldir. Reisicümhurumuzun İstanbuldaki ikametleri müddetince Dolmabahçe Sarayında kalacakları anlaşılmaktadır. Bu ara- verilmesi de muhtemeldir. bulundukları müddet zarfında İstanbulun civar kaza ve köylerinde de bizzat tetkiklerde bu- lunacağı da tahmin olunmaktadır. Dehiliye Vekili Faik Öztrak dün sabahki trenle Ankaradan şehrimi- renden indikten sonra Kartala gide- rek orada oturmakta olan biraderini ziyaret etmiş ve ondan sonra da İshanbula gelerek Dolmabahçe Sarayına gitmiştir. Faik Öztrak orada urreisimiz İstanbula SŞeref Verecekler r verdikten sonra Parkoteline gide- TLTAN SİYASİ HALK GAZETESİ | rek saat dörde kadar istirahat etmiştir. Saat dörtte Parkotelinden çı- karak doğru Vilâyete gelmiş, Vali ve Belediye reisi Lütfi Kırdarla gö- rüşmüştür. Dahiliye Vekili bir aralık Polis Müdürü Sadri Akayı da nez- W dine çağırarak Vali ve Belediye Reisi Lütfi Kırdar da hazır olduğu | halde saat 18 e kadar kendileriyle görüşmüştür, | Dahiliye Vekili dün kendisiyle görüşen bir muharririmize şunları söylemiştir: ğ “— Buradaki arkadaşlarla görüşmek ve bir kaç gün kal- mak üzere geldim. Reisicümhur Hazretlerinin İstanbulu şe- reflendirip şereflendirmiyeceklerini soruyorsunuz. İstanbul her vakit kendilerini hasretle bekliyor. Kendileri de İstan- bulu bugünlerde ziyaret etmek niyetindedirler. Bu müteka- || bil arzunun bugünlerde tahakkuk edeceğini zannediyorum. || Fakal bunun için muayyen bir gün henüz tesbit edilme- | | miştir.,, Faik Öztrak Vilâyetten çıktıktan sonra Vali ve Polis Müdürü ile bir- likte tekrar Dolmabahçe Sarayına giderek geç vakte kadar orada meş- gul almuştur. Gençlerimizi Nasıl İsraf Ediyoruz ? Yazan: M. Zekeriya SERTEL Bizim gibi az zamanda büyük hamleler yapmıya mecbur olan Milletler ellerindeki kuvvetleri a- Zzami randıman verecek surette bü- Yük bir titizlikle kullanınıya mec- burdurlar. Sızıntı yapan delikleri tıkamak, en ufak kuvvet ve kabili- yetleri bile israfâ üğratmamak ih- tiyacındayız. Hele nu israf edilen İandasnatı gARAMACTI V VETİ ÜYürca; Vurr- da daha ziyade itina etmiye mec- buruz. Rasyonel çalışmak, bütün kuv- vetlerin en verimli surette kulla- nılmasını temin eden bir organi- Zasyon işidir. Bu organizasyonu Yapmadıkça milli enerjilerimizin is- Tafa uğramasının önüne geçilemez. Yeni bir memleket ve yeni bir Medeniyet kuruyoruz. Bu yeni me- d?niyelin kuruluşundan cn ziyade Büvendiğimiz kuvvet gençliktir. Onları bu kuruluş işinde çalıştırabil Mmek için elimizden yeldiği kadar Yetiştirmiye çalışıyoruz. Fertçe, hü- kümetçe bir çok fedakârlıklara katlanarak onları Avrupa ve Ame- Tikaya kadar gönderiyoruz. Emeli- Miz onları bu büyük işin başına ge- Şirmek, ve kuruluşun - tamamilan- Ması işini onların bilgili ve değerli ellerine vermektir. Fakat ne oluyor? Avrupa ve Amerikaya giden Bençlerimiz tahsillerini bitirip de büyük ümit ve helecanlarla mem- lekete döndükleri zaman kendile- Tinden istifade etmesini bilmiyo- Tuz. Onları hazırlandıkları mev- Zulara göre işlerin başına koymu- Yoruz. Tamamen yabancı oldukları sahalara sevkederek ümit ve ha- Yallerini kırıyoruz. Bu suretle ken- dilerinden ihtisas kazandıkları sa- halarda alabileceğimiz randımanı ka_Ybediyor, kabiliyetlerini körlete- Tek onları amelmanda hale geti- Tiyoruz. Bunu misallerle de tevsik müm- kündür, -Burada benim şahit olduğum bir kaç vakayı zikredebilirim. Mer- hum Reşit Galip Maarif Vekili bu- lunduğu zaman, köycülükte ihtısas kazanmak ve memlekette yeni sis- tem bir köy maarifi kurmak ümi- dl_le Amerikaya yirmi kadar genç Bgöndermişti. Geçen yaz bu genç- lerden bir tanesi tahsilini bitirerek Memlekete döndü. Kendisinden bu Yirmi gencin Amerikadaki tahsil- leri hakkında malüniat istedim. Bana hazin bir hikâye anlattı. Bu Bençler orada muhtelif üniversite- lere dağıtılmışlar, pedagoji tahsil 1939 Bütçesi Meclise Verildi 11 Buçuk Milyon Varidat ile masraf arasında tam bir tevazün ve rakkamlarda tam bir samimiyet ifade eden ve Cümhuri- yet umdelerine ahenkli bir manzara arzeyliyen bu bütçede tebarüz etti- rilmesini muvafık gördüğüm başlı- ca noktalar şunlardır: Memleket — müdafaası hizmetleri- nin takviyesi için milli müdafaa grupu bütçelerine geçen seneye na- zaran 11 buçuk milyon Jliralık bir zam 'yapıldığı gibi günden güne in- Yeni Bütçede Milli Müdafaaya Ankara, 28 (TAN Muhabirinden) — 1939 yılına ait bütçe projesi hazırlanmış ve bugün Büyük Millet Meclisine takdim olunmuştur. Bütçe esasları hakkında Maliye Vekilinden izahat istedier;bana şu mafüâmatı verdi: — “1939 yilı bütçemiz 1938 yılı bütçesine nazaran 11 milyon lira fazlasiyle 260 milyon 956 bin lira olarak tesbit edilmiştir. Lira Zam Edildi kişaf etmekte olan ilim ve irfan mü- esseselerimizin ihtiyaçlarını karşıla- mak üzere de Maarif Vekâleti bütçe- sine bir buçuk milyon, zirat mahsul- lerimizin ıslah ve -inkişafı işleri için 600 bin, halkın sıhhatinin korun- ması ve sari hastalıklarla mücadele hizmetleri ve hastane gibi müesse- selerin ihtiyaçları için de 600 bin, memlekette huzur ve asayişin temin ve muhafazası vazife ve mes'uliyeti- Maliye Vekili Fuat Ağralı Savaronada (Sonu: Sa. 8, sü. 1) İspanya Istifa Etti Madrit Müdafii Miaja da İstifa Ediyor (Hususi) — İspanya cümhurreisi Azana, bugün matbuat ile cümhurreisliğinden istifasını ilân etmiştir. Azana İspanya parlâmento- su reisi Barrio'ya hitaben yazdığı istifa mektubunda diyor ki: Londra, 28 “Cümhuriyet askeri makamların- ca harbi kazanmak ümidi kalmadı- ğının bildirilmesi üzerine yeniden kan dökülmesine mâni olmak için derhal Negrine sulh müzakerelerine başlamasını teklif ettim. Bütün gay- retlerimi bu yolda sarfettim. Fakat muvaffak olamadım. Bir çok devlgt— lerin Frankoyu tanıdıkları şu sırada İspanyol diplomatları vasıtasile sulh müzakerelerine girişmekliğim imkâ- nt kalmamıştır. Diğer cihetten cüm- huriyetçi İspanya dahilinde siyaset izması artık mevcut değildir. (Sonu Sa: 8, Sü. 4) — (Sonu Sa. 8, Sü.4) 4 Cümhurreisi Bir Ziyafet Verildi Hariciye Vekilimiz Bugün Yunanistandan Ayrılıyor Atina, 28 (A.A.) — Türkiye Hari- ciye Vekili Şükrü Saracoğlu, bugün öğleden evvel, Pirede muhtelif en- düstri müesseselerini gezmiş, öğle ü- zeri Yat Klübünde hariciye daimi müsteşarı Mavrudis ve refikasının lunmuştur. B. Şükrü Saracoğlu akşam Sava- (Sonu Sa: 10, Sü: ?) İtalya, Matbuata Türkiye Aleyhinde Bulunmayı Menetti Geçende bir İngiliz mecmuasından naklen, Romada Propa- ganda Nazırı Dino Alfierinin “Irk Mücadelesi,, adlı gazetesin- de çıkan ve Yeni Roma İmparatorluğu hudutları içine Türki- yeyi de alan bir haritayı Türk efkârı umumiyesine ilk defa biz bildirmiştik. Bu haritanın neşri yalnız Türkiye matbuatında değil, bütün dünya matbuatında da büyük bir akis yapmıştı. Bu hafta gelen News Review Mecmuası, haritanin gâazetemizde intişarınin Ro- mada yaptığı akis hakkında aşağıdaki malümatı vermektedir: (Sonu Sa; 8, Sü 2) Kiyast ve gayri kiyasi bütün fijillerin kolay ve en pratik bir şekilde öğretir, Fiatı: 40 kuruş, FRANSIZCADA FİİLLER NASIL TASRİF EDİLİR? tasriflerini en açık, en SERGİADİS KİTAPHANESİ Beyoğlu, Tünel meydanı: 408 Tramvay, Tüne Idarelerinde Bayra m Var Her İki İdare Bugünden İtibaren Devlet Eliy.e İşletilmiye Başlandı Dün Tramvay Şirketind. imzalanışı İstanbul Tramvay ve Tünel şirket- leri bugünden itibaren fiilen hükü- mete intikal etti. Şirketlerin matlup ve zimmet vaziyetlerini tesbit etmek üzere teşekkül eden komisyon ev- velki gün işini bitirmiş ve tesellüm mazbataları dün Nafıa Vekâleti na- mına tesellüm heyeti reisi Süruri ve Tramvay şirketi direktörü Kindor tarafından imza edilmiştir. İmzayı müteakıp şirket müdürü Kindor ve şirketlerin diğer ecnebi şefleri veda ederek şirketten ayrılmışlardır. Şirketlerin hükümete intikali mü- nasebetile bugün elektrik, tramvay e tesellüm mazbatasının ve veda ve tünel idarelerinde bayram yapıla- caktır. İdarelere ait binalar gündüz bayraklarla, gece de elektrikle dona- tılacak, mevcut hatlarda işliyen bü- tün tramvay arabalarının da önüne birer çelenk konacaktır. Bu sabah her depoda tramvay müstahdeminine çay ziyafetleri veri- lecek, idarenin işletme müdlürü Şişli deposundan çıkacak, ilk arabayı biz- zat işletecek ve bu suretle tramvay- lar hükümet elile ilk seferlerini ya- pacaklardır. Saat 11 de Cümhuriyet âb-desine 1 (Sonu Sa: 8, Sü: 6b) Denizbankta Üç Servis Lâğvedildi İzmir Vapurlarınd Denizbankın İktısat — Vekâletince tasdik edilen yeni kadrosu dün ak- şam umum müdür tarafından şube ro bu sabah mesai başlarken bütün şubelere bildirilecektir. Denizbank müdür muavinleri dün saat 17 de umum müdür Yusuf Ziya Erzinin riyasetinde toplanarak yeni kadro- nun tatbikatı etrafında lerdir. Tasdikten çıkan kadroda banka- nın üç servisi lâğvedilmiş ve fen he- yeti âzaları da yarıya indirilmiştir. Lâğvedilen servisler şunlardır: 1 — Organizasyon servisi ve buna merbut bulunan mâli tetkikler şube- 2 — Neşriyat servisi, 3 — Bakım servisi. Fen heyeti âzalarının adedi de 14 ten 7 ye indirilmiştir. Ayrıca Denizbank havuzları için ustabaşı yetiştirmek üzere Alman- (Sonu: Sa: 8, sü. 3) Görüldü, Orada Almanyadan gelen heyet âzaları müdürlerine verilmiştir. Yeni kad-|| görüşmüş- || a da Bozukluklar Olduğu da Tahkikata Başlandı Bulgar V | Yugoslavyaya Gitti | | Belgrad, 28 (A.A.) — Bulgar | Kralı Boris, bu sabah saat onda | buraya gelmiş ve istasyonda | EKral,Naibi Prens Paul jile saray | erkânı, yüksek devlet memur- | ları ve Bulgar Elçisi tarafından | karşılanmıştır. Kral, ; yanında | | Kral Naibi Prens Paul olduğu .1 halde Bielidver sarayına git [' miştir. Kral, Belgradda kaldığı ıi müddetçe bu sarayda oturacak- | | * | İ Kral Naibi Prens Paul, sarav | || da Kral Boris şerefine hir “&le | || ziyafeti vermiştir. Bu ziyafetre Kral Pierre, Hariciye Nazırı Markoviç ve Bulgaristan Elçi- l | si Popof ta hazır bulunmuşstur —eİreeD eeei e DĞ D ea M |