26 Şubat 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3
26 - BUGÜN İspanyada Meşru Hükümet Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL C İspanyanın Kata- lonyayı zayi elmesinden ve Merkezi Ispanyada tecrit edilmiş bir vaziyete o düşmesindenberi (Mudrit hükümetinin mukavemetten vazgeç- M6si ve fazla kan dökülmesine mani simak için teslim olması bekleniyor, bu yolda birçok teşebbüsler | vuku buldu; nlaşılıyordu. Bu teşebbüs. | lerin bir netice vermediği Madridin henüz teslim olmamasından bellidir. Fakat önümüzdeki günlerde vuku | bulacak hâdiselerin, Madrit için bul âkıbeti hazırlamakta sarpıyor, Bu hüdiselere tekaddüm eden bir hâdise, Avrupa devletlerinden birka- Şının, Franko hükümetini tanıması dır. Balkan Antantı o devletleri de) Franko bükümetini tanımağa karar vermiş bulunuyorlar, Almanya ile Malya Franko hükümetini tâ baştan tanımakla kalmamış, onun muvaffa- iyetine âmil olmuş ve ona her yar- dımda bulunmuşlardır. Fakat Garbi Akdenizin emniyeti ile son derece alâkadar olan İngiltere ve İspanya ile hemhudut, İspanya ile dost yaşa- ması hayati bir zaruret teşkil eden Fransa, Franko hükümetini tanıma- ğa karar vermekle beraber, daha ev- vel Franko hükümeti ile temas et- mek lüzumunu hissettiler .İngiltere-| hin esasen Burgosta bir ajanı vardı.| Fransa da âyan âzasından Berardı Burgos hükümeti ile temasa memur | etti de İn kümeti, 2 - 9a9 ürhur'yetçi olduğu göze İki tarafın temasları meticesin- itere ile Fransa da Franko hü- i İspanyanın meşru hükü- meti olarak tanımağa, yarın veya ö- bür gün ilân etmeğe karar vermiş lerdir, Bu kararın ilânından sonra Avru- pada Franko hiikümetini tanımıyan bir hükümet kalmıyacak ve bu su- retle hu hükümet, İspanyanın biri- cik meşru hükümeti olacaktır. Franko hükümeti, İspanyanın bi- ik meşru hükümeti olarak tanım- lphe yok ki, Orta İspanya müdü tini azami dere- cele © müşkülleştirecek, © bilhassa Cümhükteisi Azananın İstifası da ta- hakkuk ederse etimhur'yetçiler ara sındaki ayrılık, Frankoya teslim ol- mayı kolaylaştıracaktır. Bu hâdisenin ne zaman vuku hula- &ağı belli değildir. Fakat Avrupa devletlerinden çoğunun Franko hü- kümetini tanımış olması, diğer taraf- tan cümhuriyetçiler arasında muka- vemeti lame hususunda ayrılık bu- lanması, her halde bu hâdiseyi ça- buklaştıracaktır. , Bununla beraber Franko hüküme- tinin İspanyada hüküm süren biricik | meşru hükümet olarak tanınması,| Madrit hükümetinin gayri meşru bir hükümet sayılmasına sebep teşkil €tmez. Belki de bu hükümetin fiilen Mevcut bir emri vaki sayılmasına saik olur. Diğer taraftan İngiltere ie Pran- *a tarafından Franko hükümeti İle Yapılan temasların, intikam siyaseti takip etmemek, İspanya bütün! nü ve istiklâlini kati surette muha- faza etmek esasları üzerinde tem.nat verilmesi ile meticelendiği ibsas © lunmaktadır. Bu yüzden İngiltere ile Fransa, İspanyada dahili harbin bir an evvel bitmesini istemekte ve har- bin bitmesi ile İspanyadaki İtalyan askerlerinin bütün İspanya toprak- larından çekildiklerini görmek dile- mektedir. Italya, İspanyadaki | askerlerinin sen zafer kazanılıncaya kadar Fran-| konun emrinde bulunduğunu söyle- mekle beraber, İspanyada İtalyan askerleri başkumandanının İtalyan makamatı ile istişarede bulunmak #ere Romaya gitmiş olması, nazan dkkate çarpmış ve İspanyadaki İtal- Yan kuvvetlerinin General Franko emrinde çalışan yardımcı bir dost kuvveti olmadığı hissini ve şüphesi- hi bir kere daha uyandırmıştır. Esasen Italyanın, Ispanyadaki va- Ziyetinden istifade ederek Fransaya karsı taleplerini ileri sürmek istediği İddia olunuyor ve bu iddiayı teyit “çin, İtal askerlerinin askeri zafe- FİNİ takip edecek siyasi zaferi de bek- liyecekleri anlatılıyordu. Fransa ile İngilterenin Burgosu ta- Minalarından ve cümhur'yetçilerin telim olmalarından sonra İtalyan #skerleri İspanyada kalacak olursa, * Zaman vaziyet bir buhran daha ge- irecektir, İmiyordum. Onun ne olduğunu bil - “İjandarma ve polis TAN e Hitle Meydan Okuyor Münih, 25 (A.A) — Hofbrau'da söylediği nutukta “ecnebi y. larının harbe teşvik Alman Sefareti Ta ığu halde hir| o Varşova, 25 (Hususi) — İtalyan| mücadeleye | Hirleiye nazırı Kont Ciano ile refi- fetih | Kası, maiyetindeki 15 İtalyan gaze- “Hiç tanınmaz kaç arkadaş'le birlikte rak bi ne başlay imparatorluğu İ vaya muv â karşılanmıştır. yolu kateden bir adamın iktidar me: kiinde bulun sırada başk rının savurduğu tehditlerden kork, bileceğine nasil inanılabilir? Mazide korkünün ne olduğunu bil. | Clanoya refakat etmektedir. Beck sarayında Ciano şerefine r dine vermiş ve dineyi takip eden warede bir çok Y ve İtalyan ve leh gazetecileri hazır| bulunmuştur. İ * Rüyter ajansının Varşova muhabi- seydim, kendimden utanır v mi Alman milletin yık görmezdi mıyacakla, gün milletleri harbe Tahmin edildiğine göre, bın Fransaya yaptığı talepler korşr İri sında Polonyanın ittihaz edeceği tar- zı harekete müzakereler geniş bir yer ayrılacaktır. Polonya- | İyaya bu hususta teminat ve Kont Cianonun * Roma, 25 (A.A) — (Havas Relg- zoni İnternatloli mecmuası, Fransa ve İngiltereye karı yaptığı hücum- ları bu sefer Amerikaya da teşmil etmekte, fakat bu sefer daha mute- nin İ Va | mesi mukabilinde Polonyanın müstemlskeler talepleri | den nümay siyasi mahfil salat etmiş ve merasimle | hâsıl olan intibaa göre, Karşiliyanların bas | Berl şında Lehistan Hariciye Nazirı Bek, | heret etmeyi ta: bulunuyordu. Sinyor Gayda da Kont| cektir. Bilhassa Polonya gençi Kont Ciano ile mi ksek şahsiyetler | için sıkı tedbirler alınacaktır. L Mussolini demistir ki: “İki memleketi dostluk için hakiki ve devamu bir esnasında | esas temin etmektedir.,, N HABERLE Polonya Mihver Siyasetine ı Müzaheret Etmek İstemiyor Kont Cianonun Varşovayı Ziyareti Esnasında Nümayişler Oldu, şlandı, Danzigde de Mukabil Nümayişler Yapıldı r yapmışlar ve nü Yişçiler atlı zabıta tarafından dağıtı mıştır. İtalyan müz vaadetmesi, rde hiçbir hayret u- ktır. Bununla beraber,| o Sefarethane taşlanmıştır. Bir cam Bek, Roma - |kırılmıştır. etine müza| (Hariciye Bakanlığı Hususi kalem e- |direktörü Alma rek hâdiselerden dolayı hükümetinin yüksek tahsil |leessür ve teessüflerini büyük elçi - ahüralı üzerine | ye bildirmiştir. vetinin emniyeti iğinin dünkü > * Danziğ 25 (A.A. — Yüzlerce man Üniv AK talebesi Leh talebe yurduna hücum ederek: * eh'stan gazeteleri, Kont Cisno- “Danzigi liğine gide - | Romanya Petrolları ivweAlmanya Romanyadan bildiriliyor: Relci ekonomik Alman — Romen batmın müteh tat'n Bük in A sı son İlkt edilmiş za n delegasyonu, Romen iktıs rı ayrt olarak F le ticari görü İRomen mahfili, me kaydetmiş Fakat o zamandanberi Romanya Yahudi. haşeratından hasıl dikse Lehli haşorattan da mizliyeceğiz. , diye haykı, - | Çikan kavgada altı Lehli #; ahenk aralarındaki | ralanmıştır. Lehistanın Danzi umumi komiseri bu hâdiseleri nsto nezdinde protesto etmiştir ve bir Leh tebliğine göre, Senato asa- yişin muhafaza edileceği hakkında kemisere teminat verm temizle öyle te- şlardır. e ya arasındaki teki * şova Üniversitesi talebesi bugün nanya sefarethanesi önünde yeni- tir, dil bir Tisan kullanmaktadır. Bu meö- mua, bu üç devletin Münih anlaş - masin Tuhuna uygun bir şekilde Akman ve İtalyan taleplerini terviç etmedikleri takdirde vukun gelecek ihtilâfın mesuliyetini yüklenmiş ola- cağını kaydetmektedir. Peşte Elçimiz Amiral Horty'ye Bir Ziyafet Verdi | İkinci Bir Kanal Vücude Telgraf ajansı bildiri Türkiye orta elçisi B. Behiç Er *| müdafaası mülâhazalarıma müstenit an Horty şereflerine bir dine yer- ir, Dinede niyabet hususi kalem müdürü B. Unay ile hariciye nazırı | eski başvekil kont Bet-! (Bu İkinci kanal, Erden ovası ncz60, eski nazırlar-| Lut denizinden geçerek Ku dan Sonseilleno, meclis Kont! Akabayı Filistin sahiline ba zeşenyi, Belçika ve Yunanistan orta | tır. Akaba, Maverayıerdene ali çileri ve diğer şahsiyetler de hazır| bir balıkçı ltmanıdır. nmuştur. ie Ankarada Misafir General Şerefine Bir Ziyafet Verildi Ankara, 25 (A.A) barat dairesi müdür avini Gene- Hayra ELİE VE tetkik edilmiştir. İhtiyar edilmesi lâ- rir#ulunduktan sonra saat 13,30 da | “2? gelen masrafların ağırlığına re enstitülerini zi- | en İngiltere hükümeti, İlel vaziyet dolayısile bu başlamak istemektedir. ve! bir len, general reisi a eli borularının tahribi halinde petrol ih-| tiyaçlarını temin etmek maksadile doğrudan doğruya Maan ile Akal arasında bir demiryolu inşasını der- İngiliz istih-| yiş eylemektedir. Bu projeler, eksperler terafmd et etmiştir. Genel Kurmay istih- at şubesi müdürü albay Bahaet-| tin Kuban tarafmdan misafir gene- Tel şerefine Anadolu Klübünde bir öğle ziyafeti | verilmiştir. General öğleden sonra Orman Çifliği ve ba- rajı gezmiştir. Bu akşam (şehir lo- kantasmda misafir general tar koktey parti tertip edile- Bu proje tahukt Filistin ve Mavers' rasyonu plânt se dan pek büyük bir el decektir. İbnissrdun mektuba Londra, 25 (A.A.) — Prens Faysal İ Chamberlain'e, mu ileeyş noktasın- BALKAN KONSEYİNİN BÜ & Bu resimlerde, Hariciye Vekilimizi Filistinin İngilizler Nazarında Ehemmiyeti İçin Süveyşten Başka İmparatorluğun Müdafaası Görülüyor, Bir de Demiryolu Yapılacak Buda / 4 Londra, 25 (A.A.) — İyi haber alan mahfeller, İngiltere hükü İmeti tarafından takip edilen Filistin siyasetinin İmparatorluğun gin bü akşam naip prens Horty ile ler, İngiltere, Akdenizde bir harp zuhurunda Süveyş Kanalmın tahrip edilmesi veya abluka altıma alınması ihtimalini derpiş ede- rek bunun yerine ikinci bir kanal vücude getirmek istemektedir. İ Prens, müzakereler kati bir safha- , | Muhtev | Bu limanda bir deniz üssü ve bİFİ Jan bu mektup, zanned deniz tayyareleri üssü vücude getir-| İngiltere kralı ile başvekiline su'h e mek kabildir. İngiltere, Musul - Me-| hinde şahsi ve doğrudan doğruya yü- dine demiryolunu uzatmak ve petrol | pılan b Başvekil Prense Babasma teşekk ba | etmesini söylemi | meselesinin halli için yaptığı teklifi den | tir. Londra, 25 (Hususi gün memleketine dönmek üzere ha-| reket ederken, İngiltere hükümet İbnissuudun şahsi fine döndüğünü ilâve etmiştir. Papaya Ait Vasiyetname Açıldı Roma, 25 (A.A.) — Ölen Papanın vasiyetnamesi açılmıştır. On birinci Pie, klise reisi sıfatile aldığı malları İha 1 Getirilmesi Lüzumlu | fine, çok maktadır. Kendisinin sanat eserleri koleksiyonu ile kitaplarını, Vatikan olduğunu beyan etmektedir- i, hattâ belki de bir günde nihayet- leneceği merkezindedir. İyi haber > lan mahfiller, kardinsiler arasında girdiği takdirde mektubun MUP-İ mevcut haleti ruhiyeden ve ahenk- | ten, papanın milliyeti meselesinin güçlükler tevlit etmiyeceği neticesi- ni çikarmaktadır. Yeni papanın kim olacağı hakkında çok ihtiyat nulmaktadır. Maamafih iy lan membalardan öğrenildiğine kardinal Paceli Jihtimali kuvvetli mektubunu tevdi etmiştir. ne verilmesi için talimat almıştı. atı tablatile mektu daveti ihtiva etmekti re papa seçilme: ir. Zira bütün ya- bâncı kardinaller ve İtalyan kard erinin de bir kısmı reylerini kar- ve kralın Filisti: tle tetkik edeceğini vaâdetmiş- mış gibidir. * Berlin, 25 (A.A.) — Angrife Ro- madan bildirildiğine göre, bir çok — Londrada | kardinaller bilhassa yabancı kardi - nan Filistin konferansında İrak|n: ya papanım ve yahut başkar- dimalin İtalyan olmıyan kardinaller arasındr# seçilmesi sur | anane vücude getirilmesi temayülün- dedirler Pozan Başpeskoposu Monsenyör | Anfustehlon başkardinalin mev lemiş ve bu emniyetle memleke-| mühim bir namzet olarak göster Iİ mektedir. * Nuri Sait Paşa memleketine döndü rahhası olan Nuri Sait Paşa, bu- » yeni bi Filistin meselesini halletmek için çare bulacağına ümldi olduğunu KREŞTE YAPTIĞI SON TOPLANTIDAN YENİ İNTIBALAR : Romanya Hariciye Nazırı tarafından verilen ziyafette ve Meçhul Asker âbidesine çelenk koyarken görüyoruz dinal Pacelli'ye vermeği kararlaştır- pek nahoş bir vaziyetle ka: Geçen sene elde edilen bol hububat rekoltesi, beynelmilel piyasalara ta- mamen sürülememişti. Bundan do- layı Romanyada kalan hububat sto- kunu alması şartiyle, Romanyanm anyaya ka zı müsaadata ta- raftar olacağı anlaşıldı. | Bu vaziyet Almanlarm epeyes #- lâkasını uyandı Ve bundan de- layi vakti, eski projeleri Şimdi İstedikleri şunlardır: 1 — Romanyanm —gerek ithalât, gerek ihracat — ticaretinin yüzde el- H beşinin Almanyaya verilmesi. Bu nisbet el'an yüzde kırk beştedir. 2 — Romen parası Ley'in kıyme- tinin yeniden takdiri. 3 — İstikbalde ' Reich'e Romen petrollerinin ehemmiyetli bir kısm- nı temin etmek üzere, Romen petrol en imanlarla müştere- İki aldılar. Her ne zaman Alman Romen mü- nasebeti görüşülürse'bu proje hep mevzuu bahsola gelmişti. Almanya petrolleri işleten şirketlere iştiraki istiyord Imanya makineleri sermayeyi temin İsal edilen Pet kendine temi i Eski teklife nazaran Releh aldığı petrolün kıymetinin ancak yüzde irmisini dövizle veyahut altınla ecekti. lomanyanm vermiş kısmı âzamını ve istih edece öd teslihatına büyük bulunduğu bu s- » İralarda bü aşikârdır. Petrole da işinde, Romanyayı müftekir bir vaziy kacağı iç iin kati ve ehemmi: l İracağr aşikâ İngiliz - Alman ticaret görüşmeleri Berlin 25 (A.A) — İngiliz — Ak man İktisadi görüşmelerini hazırla” mak üzere gelmiş olan İngiliz Dış bakanlığı ekonomi dairesi direktö rü Ashton kinin istihbar ma hiyetindeki şmeleri neticelen- İmiştir. “Times , gazetesi iyeti hakkında aşağıdaki telgrafı neşretmektedir. “Gwatkin, nın silâhlen- ma m si ve müstemleke mese- lesi gibi İşler üzerindeki nokai na- zarı hakkında tam bir fikir edine- . Bu suretle B. Gwatkin'in malâmat, İngiliz hüküme- tinin politik anlaşmaya varmak üzere gayretler (o sarfında devamını mümkün kılacak mahiyette gözük- mektedir. 8 games emaman nan ananem eman ş ; İ KISA HABERLER | dün An- İyenı terkede dir. 1038 Taşrini: da 100,000 Yahudi A:
