7 Şubat 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

7-2 - 939 BUGÜN İtalya ve İspanya Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL l talya yüksek Faşist divanı dün , ,, oPlânarak bazı kararlar ver- di. Bunların birincisi İtalyanın İs - da General Franko safında dö- 5m askerlerinin geri alınmasa sitlir. Karara göte bu askerler, an- ankonun kati zaferi kazanma” sonra çekileceklerdi Faşist diyare lerdir. tenkip Sinyor yr. müd sından m bu kararını mü - Mussolininin yüksek #aa meclisine riyaset ettiği ve eeliste de İspanyadaki İtal - yan askerlerine ait meselelerin ko - Buşulduğu bildirildi, ayni i ni İtalyanın en salâhiyet- Yasi müharriri sayılan Sinyor sayda, İtalyanın İspanyadan gekil- mesi meselesini biraz daha genişlet- ti ve General Frankonun hem aske- i, hem siyasi zaferi kazanmasından ea İtalyan ve Alman yardımının Spanyadan çekilmesi lâzım geldiği” 7 $ünkü ancak askeri ve siyasi zafer kazandıktan sonra General Franko: | Çek Dun vaziyetinden emin olabileceğini tavzih ete. v Yalyanin bu kararları General Fanko ile istişare edip mutabık kal dıktan sonra verip vermediği hakkın- dn hiç bir sey söylenmediğine göre, İtalyanın General Frankoya yaptığı yardım, daha fazla askeri işgal ma- hiyetini almaktağır, Öyle olmasaydı, bu kararların içine General Franko- Bun da sesi karışması, onun İtalyan yardımının bir müddet daha devam ettirilmesini rica etmesi beklenirdi. Halbuki böyle bir manzara ile kar- şılaşan yok , Verilen karar tek taraflıya benzi- yor. Ve tek taraflı olduğu için İspan- yanın istiklâli bakımından © tesirini tetkik etmek lâzım geliyor mait BEK SUTYEN 1d > dia, İtalya ve Almanyanın, İs- panyadaki kızıl kuvvetleri perişan et n.sk İçin, kendilerine hemfikir, yani Almanyaya göre nasyonal sosyalist; | İtalyaya göre Faşist olan General Frankonun hareketine müzaheretti. Bu müzaheret yapılmış, ve Franko da kazanmıştır, yahut kazanmış gi - bidir. Çünkü İtalya ile Almanyanın yardımı sayesinde İspanyanın eüm - Mari et kuvvetleri bugün dünya ile ilişiğini kesmiş ve İspanyanın bir kö- sesine sıkıştırılmış vaziyettedir. Bel - ki General Franko, artık işinin geri- sini tek başına da tesviyeye mukte- dirdir, yani hariçten gelme dış yar - dıma muhtaç değildir. Fakat Gene - Yal Frankonun, bu bahisler üzerin - de hiç bir sözü geçmiyor. Ve onun e fazla vasiye muhtaç bir küçük ardeş muamelesi gördüğü de göze sarpıyor, Fakat asıl mesele, Yardımın askeri aferle kalmıyarak siyasi da atlamasıdır. Bundan an, yn İspanya Cümhuriyeşi sn şudur yetinde, hâlâ müdafaa edem kaşa, epdini General Franko siyasi fan sonra, : Siyasi faaliyete giri- şecek, memleketi ire ve ıslah; koyulacak, ya faşistliğe, yakaş Yonal sosyalizme uygun teşkilât ku - racak, devletlerle münasebetlerini yoluna koymağa çalışacak, fakat bü. tün bunları da yabancı işgalin ne zareti altında yapacak, ve bunların hepsi tam olduktan sonra zaferi “tam ve emin,, sayılacak, ve yabancı ye. Sayetten kurtulacak. Fakat onun o zaman yabancı ve . Sayetien ne mukabilinde kurtulaea. Bini şimdiden kestirmek mümkün değildir. Bunu ancak hâdiseler ta . Yin edecektir, Halyan muharriri Sinyor Gayda - Bin. yazılarından anlaşılan mâna bu. ur, Bu vaziyet karşısında, bu hattı ha- veketin ingiliz - İtalyan aolaşması ÜZETİndeki tesirinden, İtalya ile Fran © arasmdaki gerginliği hangi rad - “Ye vardıracağından fazla, evvelâ giye milletinin ye en Şünmek doğru olur. Bu olacağını da Vi halde yakın âti Sörterecektiz. SON Macar - Çek Hududunda Hâdiseler ——— Çek Askerleri Ateş Açtılar, Hâdise Protesto Edildi Budapeşte, 6 (AA ) — Ungvar. dan gelen haberlere göre, Macari nın uysal vaziyetine rağmen Çek- ler tahrikâtlarına devam etmekte - dir. Çek askerleri Radvanc köyüne vardaki ; tepelerden Macar hudut muhafızlarına ateş açmışlardır. Ma- car askerleri cumartesi günü saat 14,30 da ve sonra 20 ile 22 arasında ve dün de saat 9,30 da ve 13.30 ile 15,30 arasında devamlı mitralyöz ate- şine uğramıştır. Macar ' kumandanlığı Okeyfiye kumandanlığı nezdinde şiddetle protesto etmiştir. Slovakya tamamen müstakil kalmak arzusunda Prag, 6 XA.A.) — Reuter ajansı muhabirinden: Slovak fırkasının propaganda se- £, “Hlinka muhafızları, nın bir mi- tinginde “Çekoslovak komintern | aleyhindeki misaka iştirak etmeli - dir.,, demiştir. | Mumaileyh, Slovakyanın Pragdan tamamile müstakil olmak arzusun - da bulunduğuna telmih etmiştir. Amerikada Yeniden 30 Uyuşturucu Madde Kaçakçısı Yakalandı Nevyork, 6 (A.A.) — Nevyorklu şı mucadelesine devam ne pezareti ajanları, dün garp mahalle- sinde ve Times Sguarada baskınlar yaparak 30 kişiyi tevkif etmişlerdir. Bu harekâtı idare etmiş olan bin- başı Williams, federal ajanların bir çok uyuşturucu maddeler toptancı «| ları ile bu maddeleri tevzi edenleri tevkif etmiş olduklarını beyan et - miştir. Türkofis Urfadar Buğday Alıyor Urfa (Tan) — Tamamiyle bir çift- çi muhiti olan Urfada bu yıl arpa ve buğday çok ve iyi yetiştiği halde ge- rek hükümet ve gerek tüccar tara - fından satın alınmamış, bu yüzden fiyatlar düşmüş, çiftçilerin, zahire iş- leriyle meşgul olanların vaziyetleri fenalaşmış, bundan bütün halk EKİ ir olmuştur. | ER ipi nazarı dikkate alan Türkefis, Urfadan buğday (almağa başlamıştır. Bir kaç aydır tamamiyle durmuş olan iktisadi vaziyet canla - nacağı için, bu mubayaa halkı sevin. dirmiştir. Adapazarında Tutulan Kaçakçılar , (TAN) — Adapazarının me nahiyesi karakol kuman- dani İbrahim on başı, 7 çuval içinde kaçak tütün götüren Hendeğin Kar- galıyeni köyünden Kâzım oğlu Hay- dar, Derviş oğlu Remi, Ahmet 'oğ lu Rifat ile Ponamartınlar kö fa oğlu Süleyman, ie Mele ani oğlu Razi Mus- tafa oğlu Mehmet, Mehmet oğlu ii rahimi yakalamıştır. Bunların ari daşı Avukatın Ali denmekle m şahıs kaçmıştır. Lem Nafıa Vekâletinde Müzakereler Ankara, 6 (Tan muhabirinden) Bİ Nafia vekâletinde satın alınan 455 . bul tramvay ve Tünel şirketlerin in. mukavelelerinin hazırlığı tama aze mak üzeredir. Havagaz! şirketinin tin alınması müzakereleri de - safhaya gelmiştir. Emin imam Uün | Sinyor Mussolini Barseslonanın sukutundan sonra nutuk söylüyor; İ “Bu zafer, Avrupa tarihinde yeni bi: devir açıyor, Berlin 6 (A. A.) — Berliner Börsen Zeitung (kal megerle) Rooseveltin beyanatının Fran - sada yaptığı akis hakkında tef- siratta bulunarak bu beyanatı ı Yakar ra. Se a yel Gil bir kısım Fransız matbuatının Rooseveltin tekzibini ehemmi - yetsiz göstermiş olduğunu kay - dederek diyor ki; “Bu gazeteler şüphesiz Roosevel- tin kendilerine verdiği vazifeyi yani totaliter memleketlere karşı Ameri - kanın ilk müdafaa hattını ve demok- rat memleketlerin ilk kalesini teş - kil etmek vazifesini iyi komşuluğa tercih etmektedirler. Fransa kendi hudutlarını “hudud ların başka devletler içine nakli; - Çekoslovakya ve Avusturya mev * zuu bahistir - politikasiyle pek fena tecrübe yapmıştır. Bu politika Fran- sız hududlarını hiç te emin bir vazi- yete sokmamıştır. Beneş ve Şuşnig Fransa ve İngiltere için ne idilerse bu iki memleket de Roostveltlerin A. merikası için o olmak icabeder, Be-| reket versin ki Ameri be meydanına bir kaç bin kilometre uzak bulunmak gibi büyük bir imti- anım muhare» yazı vardır. Fransanın Almanyaya karşı uzlaşma ve dostluk politikasi ise, Rooseveltin avansları Fransa İ- Rooseveltin Beyanatı Alman Gazetelerini Hâlâ Meşgul Ediyor Beyanat Karşısında Tasvipkâr Neşriyat Yapan Fransız Matbuatına Çatiyorlar Uikeli olmak icabeder. İyi komşuluk İprensibi demokrat devletlerin tota- liter memleketlere karşı ileri kara - kolu olmak vazifesiyle telif edile - mez. Çok şükür etmeli ki bütün Fran İsız matbuatı eyni fikirde değildir. Yeniden Silolar İnşa Edilecek —— Bunun İçin Yeni ve Mühim Bir Kanun Projesi Yapıldı Ankara, 6 (Tan Muhabirinden) — Hükümet memleket hububatçılığımn istenen gayeye varmasını temin için silolarımızın kapasit Ik plânda yüz bin tona çıkaracak olan bir ka- nun projesi hazırlamıştır. Bu proje ile siloların yekünu mislinden daha fazla yükseltimektedir. Silolar; | ihracat, temerküz, toplama sevk kı- sımlarına ayrılmakta, ayrıca topls- ma ve stok anbarları yapılması ka- rarlaşmış bulunmaktadır. Bu projeye göve ihracat siloları- mızın yekün tonajı şu şekilde dağıl- mak üzere 32 bin ton olacaktır: Mer- in 10 bin, İzmir 10 bin, Samsun 5 sin, Tekirdağ 4 bin, Sirkeci 2 bin, Taşucu bin ton. 17.bin tonluk topla- mâ siloları da: Zile, Kütahya, Dinar, Akşehir, Balıkesir, Denizli, Adapaza- rı ve Çiftlikte kurulacaktır. Temerküz siloları ise 20 bin tonaf- W olacak Diyarbakır, Erzurum, Fa- kılı, Şefaatli ve Çeriklide tesis edile- cektir. Silolardan de 80 bin tonajlı anbarları yaptırılacak! Maarif Merkez Teşkilâtında Yeni Tayinler Anki muhtelif yerler- 6 (Tan muhabirinden) — e Aksarayda Zeriyat Fazla Konya Aksarayı, (TAN) — günlere kadar iyi giden hav riyatın vasi “mikyasta yapılmasına imkân vermiştir. Vukubulan müra - caat üzerine Ziraat bankası, köylüye Bu yıl umu - tohum parası vermektedir. mahsulün daha çok olacağı luyor, Ziraat Vekâleti tarafından gön - derilen selektörlerin büyük faydasi görülmüştür. Gelveri nahiyesi için de bir selektör gönderileceği haber alınmıştır. Armutlu köyünde cinayet | Konya Aksarayı, (TAN) — Ar - mutlu köyünde bir cinayet olmuş, Hanefi Şahin isminde biri, Mustafa Kayayı kama ile vurup öldürmüştür. — — Hayvan Pazarı Açıldı Silifke (TAN) — Belediye, odun pazarı civarında cuma günleri hay - van pazarı kurulmasını kararlaştır- #muştır. Hayvan pazarına, civar kazalardan çin enteresan olmamak ve hattâ teh- laarik be müfettişi Reşüdı merkeze çağır - muş ve Almanya talebe müfettişliği. ne Vekâlet kalemi mahsus müdürü Nihat Erkanın tayini yüksek tasdika jetiran etmiştir. | Resat merkezde başka bir vazife. ye tayin edilecektir. Nihat Erkandan açılan Vekâlet kalemi mahsus müdür lüğüne Gazi Terbiye Enstitüsü mü - dür müavinlerinden İsmail o Hakkı Uludağ, Özel okullar müdürlüğüne Vekâlet müfettişlerinden Nureddin Pulvan, açık olan zat işleri müdür - ğüne Haydarpaşa lisesi baş muavini İhsan Erkal ve Beden Terbiyesi mü- dürlüğüne Gazi Enstitüsü beden ter- biyesi muallimi Vildan Aşir, mümhal olan Güzel Sanatlar umuni müdür - lüğüne Ankara kız lisesi direktörü Suud Yetkin ve yerine de Tezer Taş- kıran tayin olunmuşlardır. Dakik Gümrük Tarifesi Tâdilâtı Ankara, 6 (Tan muhabirinden) — Memleketimizdeki çiçekçilik endüs - trisinin vikaye ve inkişafıni temin için gümrük tarifesi değiştirilmiş, di-| kilmiş veya koparılmış taze çiçek res. | mi 25 liraya ve İaze çiçek kökleri ve aşıları resmi 10 liraya yükseltilmiş. Adanadan ve daha uzak yerlerden de müşteri gelmektedir. . tir. KİTLER, RAYŞTAĞDA SON NUTKUNU SÖYLERKEN : Hitleri Rayştag kürsüsünde konuşurken görüyoruz. Alman Devlet reisi Her Hitler, son nutku ile müstemleke meselesini yeniden ortaya attı. Bu resimde, Wekâleli, Almanyadaki dale İFELE Tükezliyorum! Yazan: B. FELEK kalâlığıma, züppe tünistliğime vermeyiniz: Bazı işler için son günlerde Anka- rada bir iki hafta geçirdim. Bu şehrin on beş senede kuruldu- kunu söyliyerek yabancı seyyahları hayrete düşürecek değilim. Lâkin orada bir hafta, on gün kalıp ta İs - tanbula geldikten sonra, maskatı re'- sim olan bu güzel şehrin şu biçare yollarında yürüyemez oldum. Şimdi sizin aklınıza şu hikâye ge- opar İbr: Bir köylü oğlunu İstanbula okut- mağa göndermiş. Çocuk tahsilini bitirip köye dön- düğü zaman yerde yatan tırmığı gö- rüp babasına: — Baba! Şu yerde yatan şeyin adı ne? diye sormuş. Babası oğlunun bu sualine içerlemiş ve oğluna: — Ucuna bas ta öğrenirsin! demiş. Oğlan da galiba biraz safça imiş. Tırnakları dikine duran tırmığa ba- sınca tabli sapı kafasına vurmuş ve acının tesiriyle: — Vay Allahın belâsı tırmık, de- miş. Babası da; — Hah! Bak nasıl adını öğren - ye mukabelede bulunmuş. Sanmayın ki,-e © karakterdeyim. Fakat inanın ki, Ankaranın düzgün ve temiz caddeleri üzerinde basaca- ğım yere bakmadan ve (gözlerimi ufuk hattından aşağıya İndirmeğe lüzum görmeden, yürümeğe alıştı - Zum için İstanbula gelince; bir hayli Ilarda tükezledim, ayakla « rım birbirine takıldı ve tedirgin ol - dum. Ben bu hale uğramadan evvel, ya- ni on, on iki sene kadar önce, buraya, bir Avrupalı ahbabım gelmişti, Bana İ İstanbul yollarında yürümekten muz tarip olduğunu ve ayaklarımın yâra- landığını söylediği zaman züppeli - ğine hamletmiştim. Bu sefer on beş günlük bir alışkınlıktan sonra ayni hale düştüğümü görerek o zamanki düştincemin hüksızlığını anlıyorum, Ve bir İstanbullu sıfatiyle temen- ni ediyorum kiz Sağ olur dü Bundan beş en sene sonra yine bu sütunlarda yazı yazar» sam İstanbul kaldırımları ve yolları hakkında yine bu şekilde şikâyet sa- tırları yazmağa mecbur kalmıyayım. Çünkü bu kaldırıntlar ve bu yollar bizim için bir cefa ve şehir için mu- cibi haya bir belâ olmaktadır. i Balkan Matbuat Kongresinde Heyetimiz Ankara, 6 (Tan muhabirinden) — Bükreşte toplanacak olan (Balkan Matbuat kongresine iştirak edecek Türk heyeti şu zevattan müteğekkil. dir: Falih Rıfkı Atay, Hüseyin Cahit Yalçın, Reşat Nuri, Muvaffak'Mene- mencioğlu, oi Atina Elçimizin Metaksasa Ziyafeti Atina, 6 (A.A.) — Türkiye elçisi üşen Eşref Ünaydın ve refikası, bugün elçilik binasında başvekil Me- taksas ve refikası şerefine bir öğle ziyafeti vermiştir. Bu ziyafette hariciye hezareti yüksek memurları İle bazı elçiler ve refikaları hazır bulunmuştur, R , 1. se imama KISA HABERLER —. iya hariciye ova — ziyareti 25 şubatta yapılacaktır © Paris, 8 (A.A.) — Meclis Başkanı B. Herriot, Paris Soir gazetesi muharriri- nin bir sualine cevap vererek Cümhur Başkanlığına namzetliğini koymuyacağın bi tir Malümdur ki Cümhur Başks- ni seçimi ilkbaharda ve mühtemel olarak nisan baplanncında yapılacaktır. © Roma, 6 (A.A) — Hücum kıtaatı w- » erkânuharbiye reisi B, Victor Latte, Libyaya gitmiştir © Moskuva, 6 (A.A) — Sovyet Rusya ile Yemen arasında 1-11-988 de Sans'da aktediimiş olan dostluk ve tcnret mün- hedesi, Yemen krali ile B. Litvinof ari- sında mektuplar testisi suretile 10 sene için temdit edilmiştir.