17 Ocak 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

İnfirat Siyasetinin İflâsı İ Yazan Ömer Rıza DOĞRUL ğ B ir kaç gündür telgraflar, Ame- ğ rikan müdafaasma ait mühim haberler vermektedir. Cümhurreisi Roosevelt Amerika milli kongresine gönderdiği mesajda mutad müdafaa bütçesinden başka 525 milyon dolar- lık munzam tahsisat istemiştir. ? Amerika, müdafaa işlerine, akılla ira durgunluk verecek derecede bü- İyük bir meblâğ sarfediyor. Bu bü- İyük kemiyet karşısında akla gelecek Jilk sunl şudur: — Acaba Amerika neden bu pek “geniş, pek büyük fedakârlığı göze a- Şiyar? Ve niçin müdafaasmı en kuy- vetli, en tesirli hale getirmek isti- yor? Her şeyden fazla niçin bu de- xece İstical ediyor? Amerika Cümhurrelsinin, mesajı “bu noktayı izah etmektedir. ? Malüm olduğu üzere Amerika, U- mumi Harbe iştirak etmiş ve bu har bin müttefik cephe lehinde bitmesi- / Bi temin eden en esaslı ve en kat'i âmil olmuştu. Fakat Amerika Cüm- ei Amerikanın Umumi Harbe i girdikten ancak ön dört ay sonra ha- ölçüdeki hareketlere iştirak ettiğini tayyare silâhının süratli inkişafı yü- xünden, bu gibi gecikmelere imkân anlatmıştır. Daha sonra Amerikann bugünkü muafiyeti veya o masuniyeti dını esasından baltalamıştır. rahat nefes alır. , £ ve rahat uyurlardı. Amerika da, yeni dünya ile eski ğ dünya arasındaki Okyanuslara güve- inerek hariçten her hangi taarruza uğramaktan masun olduğuna inanır ve Okyanusların koynuna sığınarak huzur içinde yaşardı. Tayyare silâh, bütün ba telâkki leri, bütün masuniyet ve emniyet dü- şüncelerini ta temelinden yıkmıştır. Bu yüzden İngiltere dünyanın en! / min ve taarruzdan masun bir mem- leketi değil, taarruza en açık mem- leketi oldu. Amerika da gerçi, taarruz merkez lerinden daha uzakçadır. Fakat o da artık uzaklığın verdiği emniyete gü- ivenecek bit vaziyette değildir. Çün- kü tayyarelerin menzili, sürat ve ka- biliyet bakımlarından çarçabuk inki- İşaf ediyor. Bu yüzden Amerika, bu- Kün değilse, yarın tehlikeyle yüzyü- İse gelmek üzeredir. Amerika bu ve, itiyeti kavradığı için, bu t ek İlâhlarından korunmak istemekte ve bundan sonra muhteşem infirat ;- İşinde yaşımanın imkânsız olduğunu 'anlıyarak ona göre hazırla a dar. İngiltere ile Amerika, muhteşem )nfirada inannan, belki de en son İdevletlerdi. Evvelâ İngiltere, artık İbuna imkân kalmadığını anladı, Ve ona göre hazırlanmağa koyuldu. Bu- gün İngilereyi meşgul eden en mü İhim, en büyük ve en esaslı mesele! İbudur. Nihayet Amerika da infiradın | İkmkânsızlığını anlıyarak ona göre ha İzırlanmağa başladı. © Günlerdenberi Amerikadan gelen telgrafların hep müdalandan, müda. faayı yenilemek, kuvvetlendirmek İve bügünün ihtiya uygun bir den bahsetmesinin se- İhale getirmek! li ” İbehi hep budur. Yani inlirat siyaseti. nin iflâs i Almanya İle Kredi Anlaşması İmzalandı Berlin, 16 (A.A.) — Anadolu Ajansının bususi muhabiri bil diriyor: Yüz elli milyon marklık kre- di mukavelesi bugün saat 12 de Hariciye Nezaretinde müsteşar Baron Veizaecker ve orta elçi Clodius ile Hariciye umumi kâ- tibi Numan Menemencloğlu ve Antalya mebusu Cezmi Erçin ta- raflarından samimi bir hava içinde imza edilmiştir. Japonyaya Kudüs, 16 (Hususf) — Başmüftü!de hazır bulunduktan sonra Londra- Eminülhüseyni ile görüşmek üzere | ya gitmiyecek ve Bağdada döne Beyruta giden Filistin Arap reisleri, | cektir. Eski Hariciye Nazırı ve şim- bugün Kahireye dönmek üzere yola | diki Londra sefiri Tevfik Süveydi, İ- çıktılar, Yuvarlak masa konferansın- | rakı temsil edecektir, Tevfik Süvey- da Pilistini temsil edecek olanlar a-| di geçen sene Londraya giderek bil- rasında Hüseyin Halidi, Cemal Hüse- | hassa Filistin meselesi üzerinde İn- Londra Arap Konfransına Gidecek Filistin Murahhasları Seçildiler yini, Fuat Saya, Avni Abdülhadi ve daha başkaları vardır. Yarın Kahirede Arap heyetleri, müşterek bir toplantı yaparak Lon- 'drada takip edecekleri siyaseti tasvip edeceklerdir. Bu Arap kongresine Mı sır Başvekili riyaset edecektir. İrak Verilen Notalar —— giliz ricalile teras etmişti. Nuri Sait Paşa, Amman, Şam ve Mısırın Arap heyetlerile temas iktifa ederek vazifesi başına dönmek lüzumunu hissetmiştir. Mutedil Arap mahfilleri, yuvar. | Jak masa konferansında Arapları tem Japonya İngiliz ve Amerikan Notalarına Cevap Vermiyecekmiş! Vaşington, 16 (A.A) — İngiltere- nin Japonyaya vermiş olduğu nota, siyasi Amerikan mahafilinde büyük İbir memnuniyet tevlit etmiştir. Bu mahafil, İngilterenin hattı hareketile Amerikanm hattı hareketi arasmda Ayni mahafil, her iki memleketin düsüne mubalefet edeceklerini beyan Çindeki haklarını muhafaza etmekte olduklarını ve Japonyanın tasavvur Amerika Cilmharrelsinin ba sözle. tiği sekilde yeni bir vaziyet tahad- Başvekili Nuri Sait Paşa, bu kongre-' sil etmek üzere münhasıran müfrit Almanya Avrupanın Şarkında Yeni Taleplere Hazırlanıyor Londra, 16 (A.A.) —Dafiy He - Hitlerin fevkalâde murahhas yüzba- | gi zaman Polonyanın müstemleke is- şı Fritz Viedemann, gelecek hafta i- | tiyeceğinin şüphesiz olduğunu yaz - adesi meselesini görüşecektir. Yüz- 1 — Bu notalar, İngiltere ile Ame- rikanın Uzak Şarkta Japonya tara ık içinde bulunmakta olduklarını göstermektedir, 2 — Japonya, cevap vermekte isti. cal etmiyerek müsalt zamanı bekli. yecektir, 3 — Bununla beraber B. Arita İn. igiliz ve Amerikan sefirlerine B. Ko- nöye'nin 3/11 ve 22/12 ve kendisinin 19/12 tarihli beyanatları hakkında — İngiliz notasının talebi veçhile — fından tesis edilmek İstenilen yeni nizamı kabul hususunda imkânsız. etmek istemediğini kaydetmektedir. Kanunu Projesinin Müzakeresi Başladı Ankara, 16 (Tan Muhabirinden) — Memurlar kanunu hükümlerini| gilterenin muhtelif yerlerinde (bir değiştiren kanun projesinin müza -|takım infilâklar vukubulmuştur. Za- keresine muhtelit encümende baş -|bifa bu infilâkların siyasi bir mahi- landı. Projenin mucip sebeplerinde | Yeti haiz olmasından şüphelenerek a- bilhassa yeni memur telâkkisi ile |Taştırmalar yapmaktadır. bu telâkkinin yarattığı ihtiyaçlar i-) İnfilâkların biri Mançesterde ol zah edilerek; “Memurun memur çi. | MU$ Ve iki kişinin yaralanmasını, et- mıyanlardan kat'i surette tefrik ede |TaftaK! camların kırılmasını netice cek ve bütün memurları şumül dat. |Jendirmiştir. Diğer bir infilâk Lon. Vukua Geldi Londra, 16 (Hususi) — Bugün İn- resine alacak bir kıstas yoktur. de- nilmektedir. Projede de memur olabilmenin şartları da mühim esaslara İstinat mütemmim izahat verecektir, 4 — İngilizlerle Amerikalıların do- kuz devlet muahedesinin yeniden gözden, geçirilmesine müteallik olan tekliflerine gelince, Japonya hükü-| ettirilmektedir. Memur olabilmek meti, halihazırın böyle bir şeye mü- için 21 yaşını ve askerliğini bitir - rim le Seri 0 inle Gini ör tatmini vatana b alabilecektir. kaydi tahdit edilmemekte ve yabön- cı ile evli bulunmanın Türk kültü- Suriye Kabinesi rü üzerinde yapacağı tesir nazarı İ- İstifa mı Ediyor tibara alınarak kanuna bir madde İ- lâve olunmaktadır. Berut, 16 (A. A.) — Suriye Nafia) o Memurların sicillerinin nasil tu- nazırı Bay Faiz Huri ile maliye nazı-| tulacağı, memurluğa tayin ve terfi rı Bay Lütfi Haffar istifa etmiştir.) ve takdir usulleri, tahvil muamele - Tahmin edildiğine göre, bu istifalar) yeri, inzibat cezaları, mezuniyet, has dolayisiyle, Suriye kabinesi yakmda talık, memurların yapamıyacakları ep. Şamda çıkan “Kro-|hâreketler, vekâlet emri, | azil, nikl,, gazetesine yaptığı beyanatta| işten el çektirmenin husus! netice. istifasına sebep olarak, Fransanınlleri ayr ayrı tasrih edilmektedir. son hattı hareketi karşısında Pe nin muhtariyeti programını tat yi «demiyeceği keylyetini göstermiş Milli Mücadeleye ir. Berut 16 (A A) — Şamdan D, x.| İştirak Eden Alaylar B. Ajansına bildiriliyor: M adalye Alacak ti Bu sabah binlerce talebe nüma - Ankara 16 (Tan muhabirinden) — Yişler tertip etmişlerdir. Bütün dük- kânlar kapalıdır, sokaklar polisin ir eki ele El izsmenleyee anaya a i Başvekilin Tetkikleri Ankara, 16 (Tap Münebiziedemi İBaşvekil Celâl Bayar bugün iğleden Li letine giderek Ve- çwel İktisat Wekâl kile bir buçuk saat kadar görüşmüş- ji gali altındadır. yel bir madde eklenmesine dair hü- ç kümet Meclise bir lâyiha verdi. Lâ- Hatay Meb'usları İçin |yiha esaslarına göre; 15 mayıs 1338 Bir Teklif (tarihinden İzmirin istirdat tarihi o- Ankara, 16 (Tan Muhabirinden) İlan 9 eylül 1338 tarihine kadar mil- Hatay mebuslarının demiryollarımız. İli orduda vazife alan numara ve nd- iGarbi tarafında da bunlara benzer drada elektrik merkezi civarında ol muş ise de zayiat yoktur. Yalnız ci- vardaki bütün camlar kırılmıştır. Bundan boşka Londranın o Şimali bir infilâk olmuştur. İrlandada yeni nümayişler Londra, 16 (A.A) — Dün İrlanda- nin muhtelif yerlerinde İngilterenin tamâmiyle İrlandadan çekilmesini 1s- tiyen levhalar asılmıştır. Bu levha- larda ezcümle deniyor ki: “İngiltere- den İstediğimiz İrlandadan bütün 4s- kerlerini ve memurlarını çekmesidir. Bun ve sulhün yegâne şartı budur. Bütün İrlanda milleti İngilizleri dı- şarı atmak ve kuvvetle İrlanda birji- ğini temin eylemek hususunda bize yardım etsin.,, — 0— Japonyada Totaliter İrlanda ile İngiltere arasında dostu- | elemanlar intihap edilmesini endişe ile karşılamaktadırlar. Davar gazetesi, munhasıran büyük müftiye taraftar olan kimselerin kon feransa davet edilmesi neticesinde halkın nazarı itibara alınmıyarak İn giltere hükümeti ile mütritler âra - sında bir uzlaşma husule gelmesin- den endişe etmektedir. Kudüste yeni çarpışmalar olda Kudüs 16 (A. A) — Dün gene bir çok hâdiseler vukua gelmiştir. Bir İtenkil hareketi esnasmda üç arap öl dürülmüştür. Suriye hududu civarm- Ja bir yahudi polis memuru âsiler ta İrafından katledilmiştir. Hırvatlar Kusur ! Yazan: B. FELEK Dün çarşıdan yün çorap almak i8 tedim. Çorap giyim kuşam arasında ok işe yarar, hizmetkâr fakat pespa- ia vir — r. Talisizliğinden olacak, ayaktan yukarı çıkmaz ve ekseri de linir, Delindiği bir şey değil, Çünkü yamanır da. Lâkin daha fenası Yar. Üzerinize afiyet fena fena kokan ç0- raplar da vardır. Çorap belden yuka- rı çıkınca tehlikeli bir şey olur. Çün- kü belden yukarı ancak insanın başı na çorap örerler, O da evlerden ırak, hududu kestirilemeyen — İelâketlere kadar yol açar. Maamafih hep de fena görmek doğru olamaz. Kadın çoraplarını bu dediğim gü ruhtan ayırt etmeliyiz. Zaten kadın çorabı maddi bir şey olmaktan ziya- de artık plâtonik bir şey olmuştur. Varlığı ile yokluğu yeksan gibi « dir. Ne kadar yok olmaya yaklaşırsa o kadar pahahlaşıyor. Bazan var mı, yok mu diye şüp- heye düştüğünüz çorapların parasile - keselere şenlik - Edirnekapı taraf - larmda bir ev satın alinabilir. Bu da çorap için pek iyi bir tezki. ye değildir. Neyse hakkında bu dere ce söz söylediğim bu mübarek şeyler den birkaç çift almak istedim. Ço- taralmı İstiklâl İstiyorlar rapçı benim istediğime yakın şey - ler gösterdi. Lâkin neyleyeyim ki; ek serisinde kusur var. Kimisi burnun- da kimisi topuğunda, kimisi tabanın- da, kimisi koncunda bir takım leke - Belgrad, 16 (A.A) — Zeğrebdeller veya delikciklerle malül. Bu gazete, Von Ribbentrop, 28 s0n- Hırvat köylü , Malire: rald gazetesinin bildirdiğine göre, | kânunda Polonyada Bek ile görüşece-| isleri Maçekin başkanlığ — bir toplantı yapmışlardır. — Bunlar kusurlu! dedim. — Bulunan bunlar Bayım! dedi, lâkin ne zararı var? Kunduranm k Toplantıda kabul edilen karar) çinde kalacak. Ne olur? diye fikir yü ri mücadele eylediği, bu hakka mi halif olan bütün anlı meğe katlanamıyacağı beyan olun maktadır, Oi toplantısmı yapmaktadır. 373 mebus vardır. yadinoviçin riyaseti altında yaptığı toplantılarda gerek mebusan meeli- sinde, gerek âyanda muhalefete kar $ı takip olunacak hattı hareketi tes- bit eylemiştir. Dünkü Meclis Müzakereleri Ankara, 16 (A.A) — Büyük Mü- let Meclisi bugün Faik Öztrak'ın ri- yasetinde toplanmıştır. Celsenin açık masını müteakip Antalya mebuslu- ğuna seçilen Cezmi Erçin, Elâzığ me busluğuna seçilen Fethi Altay, Siirt mebusluğuna seçilen Naki Ekmen'in mazbataları tasvip edilmiş, Fethi Al tay ile Naki Ekmen and içmişlerdir. Ruznamede bulunan maddelerden adli evrakın posta, telgraf ve telefon idaresi vasıtasiyle tebliğine ait kanun lâyihasiyle Türkiye - Hollanda ve Türkiye - Yugoslavya ticaret mua- hedelerine merbut protokollarda ya- pılan tadillerin tasvibine o mütedair kanun lâyihaları ikinci müzakereleri yapılarak kabul edilmiştir. Büyük Millet Meelisi müteakip iç. timamı çarşamba günü aktedecektir. Mahiyette Bütün Tedbirler Kaldırıldı Tokyo, 16 (A.A.) — Yeni Dahiliye Nazırı Koişi Kido, selefi zamanında totaliter temayülü muhtevi olarak neşredilmiş olan kanun lâyihalarını tamamen ilga etmiştir. Bu projeler arasında seçim kanununun tadili, mil organizasyon, matbust kanununun tadili projeleri de mevcuttur, Matbu- da parasız seyahat etmeleri hakkın- |ları muayyen muhtelif sınıf alay san da hükümetçe hazırlanan lâyiha Mec a birer istiklâl madalyesi ve- lise sevkedilmistir. ii ünlilğ, cü i i PYAR at kanunu gazeteler ve gazeteciler hakkında çok şiddetli takyidatı ihti- va id İn, İngiliz Donanması Cebelittarık'ın müdafaa sistemini deneyecek Cebelitarık, 16 (A.A.) — Res. men bildirildiğine göre ânava- tan filosu ile Cebelitarık müs- tahkem mevki garnizonu bu a- yın 22 si ile 24 ü arasında Cebe. litarık müdafaa sistemini dene. mek için müşterek talimler ya. pâcaklardır. aşma ve taah- Yeni mebusan meclisi bugün fik iste | Mocliste | insanların kusurlu Hükümet partisi Başvekil Sto - çinde Londraya gidecektir. Mumal- | makta ve bu taleplerin şubatta Kont | guretinde milletlerin kendi mukad- | rüttü. leyh, İngiltere hükümetile temasa | Ciano Varşovaya gittiği zaman tet- deratına kendilerinin sahip olmala İn geçerek Alman müstemlekelerinin i- | kik edileceğini ilâve eylemektedir. İn, prensibi ve dolayısile Hırvat mil! palım! diye sordum. Netice olarak Daily Herald, Po -|letinin kendi topraklarında yegâne başı Viedmann, Hitlere Almanyanın | Jonyanın Almanya tarafından kendi: hökim olmaları hakkı ilân edildik -| çasınm a şarki Avrupada yapması muhtemel | sine yapılan teklifleri kabul ettiğini İçen sonra Hırvat milletinin bu hak- yeni bir talebine karşı İngilterenin | fakat Almanyanın tazyikine rağmen hissiyatını bildiren bir rapor da gön-| komintern aleyhindeki pakta iMtihak derecektir. — İyi ama koncundakileri ne ya — Onlar da arkada, pantalon pa nda kalır. Kimse görmez, — Bile bile kusurlu şeyi de nasıl kı elde etmek için yirmi senedenbe-| alayım! dedim. — A Bayım! Hangimiz kusursuz ki; meşhur meseldir! Kul kusursaz kulun yaptığı kusursuz olur ma? Hem bunun olmuşu bitmişi çorap, Hem yün çorap. İnsanın kusurlusu - Bu kabul ediyoruz da, çorabınkini ne Kar istemiyoruz, ağzı dili yok diye mi? Ooo! ni Baktım! Çorap alışverişi, olap olmadıkları davasma kadar gidiyor. — Pek âlâ sar! dedim. Ve doğru- /su corapçının mülâhazasını kusurlu çorapları ile birlikte kabul ettim. Halil Menteş Bir Sual . Takriri Verdi Ankara, 16 (Tan muhabirinden) — Mustakil mebuslardan Halil Menteş (İzmir) Meclis riyasetine bir sual takriri verdi Takriri aynen bildiri - yorum; Saym Rejsicimhur intihabımı mü teskip irad buyurdukları © nutukta; “Bütün vatandaşlara müsavi emni » yet verici tedbirler alınacaktır, Bu- Yurdular. Memleketin bünyesinde trap verisi bir müsavatsızlık yaşa - maktadır. O da eski mütekaitlerle ye ni kanun mucibince maâaş alan vatan daşlar arasındaki farktır. Bunun İzalesiyle öyle zânnediyo « rum ki reisicümhurun asil sözleri en Becip hal tatbikini bulmuş olacaktır. Bu husüsta hükümetin ne düşün mekte olduğunu maliye vekili Sual ederim. , i gp Hitler Maca Hariciye Nazırı İle Gö üştü Berlin, 16 (44) —. ' Macaristan Hariciye nazırı Kont Csaky, saat 10,30 da Berline gelmiştir. Nazır, Von Ribbentrop tarafından ka; mış ve Adlön oi /kendisile sami, tür. Berlin, 16 (4 A.) — Hitler, Maca- Tristan Hariciye nazırı Kont Caky'yi kabul etmiştir. Bu görüşmiye Harici- rşılan. teline gitmeden evvel mİ surette görüşmüş ye Nazırı Fon Ribbentrop da iştirik eylemiştir.