1 Ocak 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

BUGÜN veçen Yıldan eni Yıla azan: Ömer Rıza DOĞRUL 7 eçen yılın en belli başlı vasfı, dünyaya geçirtmiş ve Yaşat- i olduğu korkulardı. Bu korkula- en büyüğü, Çekoslovakya buhra- yüzünden büyük bir harp kopma- Tolayısile bissolunmuştu, Bugün çi, geçen eylülde baş gösteren ıranın daha fuzla sun'i mahiyette uğu söylenilir ve Münih konfe- sının kahramanların büyük bir kun kurbanları sayanlar bulun ktadır. Fakat büyük blüfler de “»yanın en tehlikeli oyunlarıdır. çeşit biöilerle, en feci haileler - sında kıldan ince bir mesafe var- -. Blöf yapan taraf, müşkül vaz. te kaldığı zaman, ya öne atılır ve arladığı vaziyetin bütün mestli- ini'sonuna kadar yüklenir, yahut ticat eder, “ 'akat bu çeşit ricatleri müthiş sar Hlar takip edeceği için blöf Yapan af, her ne pahasına olursa olsun, # atılır ve bir anda blöf, bir haki. olur. * Taziyet bu merkezde olduğuna gö- geçen eylül huhranını blöf tetik. - etmek te, hakiki tehlike telâkki vek te vaziyetin mahiyetini değiş- ho Taziyet korkuluydu ve bütün Av. va bu korkuyu ta içinden hissede. sarsıldı. O zaman Münih konfe. sı kahramanlarının birer swlh pe. | sayılmalarının hikmeti Suydn, rupa, yeniden bir harbe gitmek. | mi yıl evvelki facialarla ye- en karşılaşmaktan korkuyor, ve i le bi gal ti hailenin » de. Türünü istemiyordu. © Geticede Avi sulh kurtardı, tat ayni zamanda da Avrupa sul. vü yeniden tehdit edecek gaileler & hazırlandı. Zaten yar beri rupanın işi gücü bir çizim nz E bi) halletmek mukabilinde bir sür © dikenli meselelerin yeminini ha. İ amak, ve duha sonra beee in “in uzadıya meşirul olmaktır. daa İngiltere Başveki ps Dn Şamberla'n, yemi bir tatmin 92 a ? girişmekle, geçmişin Ke a lerini kökünden halletmek İste. ve İtalya, İngiltere. anlaşmMiz! İş i , Münih anlaşmasile > siyaseti bir hayli ilerletti, fakat nlıkta tatmin edilmiş olmaktan zan İstikrar değil, tatmin edilme. i olmaktan doğan sarsıntılar ve raplar hüküm sürmektedir. “erçi Almanya, Avusturya Hhale- *, Siidetler yurdunu kurtarmanın 4 lin ettiği kazançlardan <onra Yeni > hamleye hazırlanmistır. e a € hyanın yahudileri kasıp 7 * iseti ve bu siyasetin iz « haceret meselesi büt! z - ündürmekte ve tedbirler almağa F ketmektedir. N 'iğer taraftan Almanyanın Küre pla kurmak istediği Ukranya “ev e nüyesinden, yanın ir kına doğru yayılma, siyasetin va > Sık bahsolunmaktadır. Müsten'e- meselesi İse geçen İn ei “1 seneye miras kalan ç098j8ier ,, #ındadır, vötün ., Jmanyanın bt meseleleri iL . 'upayı meşgul ettiği sırada ia “Tenekeci iş vie çeri baş göstererek yeni bir mean hdas etti ve Akdeniz statük©s va kadar eden bir vaziyet ihdas etti. sele "Akdeniz statikosunu alâka $i için İngilterenin de bu da- ismesi umulmuştu, fakat en onarmak ve İtalya ile kar- “gelerek hu davayı hallet sediği antaşıkdı. yürden gelecek Roma mülâka- İn İngiltere ile İtalya arasmda inya meselesinin konuşulacağı ve peselenin halline teşebbüs edile- : sanılıyor, , -panya meselesi de evvelki Yı atıf yıla ve geçen yıldan Yeni Y: brolunan büyük meseleler arasın “ie. İspanyanın mukadderati Ak- Özde emniyet, statliko ve müvaze- >neselesi olduğu için yeni yılın en 4 baslı ilik hâdiselerinden biri bu “elenin İngiltere ve İtalya ricali Zında konusulması olasaktır. Tekin Şarkta Filistin meselesi Fe “yılın mühim meseleleri arasında öYeni yıl bu meselenin halini de- eek. Birdenbire hu meseleye Su- meselesi de katıldı ve Suriyenin ila lin Ayrpayı sanını bu meseleyi ken-/1, | ÇO a Fransa - İran İhtilâfı Fransa Hükümeti Ara Bulmıya Çalışıyor Paris, 31 (A.A.) — İran ile Fran- sa arasındaki diplomasi münasebet- lerin piktarı keyfiyetmin pek w- zun sürmiyeceği ümit edilmekte- dir. Bu müessif hâdisede siyasi ve Üktesadi bir takım rakiplerin gizli tesirleri hisseditmektedir. Bunlar, İranın modern bir surette ihya ve tecdidi işinde ekseriya Fransız ser- mayesinin, teknisyen profesörlerinin mesaj birliğine m Tacant etmiş olan Şehinşah Pehlevi- Yi iğfal etmeğe teşebbüs etmekte dirler Fransız Dinlomatik o münasebetlerin kati Surette kesilmesine mâni olmak ü- midile Fransa hükümetinin Tahran daki elçisini Şıh nezdinde teşebbüs te bulimarak hâdiseye sebep olan kelime oyununun hiçbir eherimiye- ti baiz olmadığım bizzat izah etme #e memur ettiği sulâhiyettar muh- fellerde söylenmektedir. Bu mahfeller,” üç asırdanberi Fransa ile İran arasında sıkı dost- luk. münasebetleri mevcut olduğu- nu, eski ve yeni İran'ın en kıymet li sahsiyetlerinin, bilhassa Rıza Sah Pehlevi'nin saltanat devrinde İra- mn mazhar olduğu büyük terakki- leri sempati ile takip ettiğini ilâve €ylemektedirler. Yılbaşı Nutukları Paris, 31 (A. A.) — Yeni sene mü - masebetile reisicumhur Albert -Leb - run, saat 11,30 da kordiplomatiği ka- bul etmiştir. Papanın vekili, arkadaş İarı nama bir nutuk söylemiştir. B. Lebrun, bu nutka vermiş olduğu covanta. e pie Yeni senem ; yalnız sulhun $imdiye kadar alicenabane mesai sa- Yesinde muhafaza edilmiş olduğu yer lerde İdame edilmesine değil, aylar dsnberi müsellâh ihtilâfların fecayii NS Sâhne olan mmtakalara da teşmil *dilmesine şahid olmasını temenni & derim, © B. Lebrun, Pransanın hararetli bir İmanla milletler arasında mukare - a tesisine çalışmakta olduğunu be- van ve diğer memleketler hükümet - leri i yi &rİnİN de böyle bir börnü niyet göğ- İermelerini tamanni e tmistir. Hitlerin beyannamesi Mw htesgaden 31 (A, A) — Yeni mai münasebetile B. Hitler, bir be- me meşretmistir. Fükrer, bu be a eninde 1938 senesinin bilân- vim Yaparak Almanyanın harlef ii tinin en mühim meselesini hal “etmek mecburiyetinde kalmış oldu- w beyan, ” vi mektedir: dan sonra şöyle devam et “ bine Nasyonal - Sosyalist hareketi, cize göstermiştir. ie ifa edilecek vazifeye ge Di ik vazifemiz, Nasyonal » Sos- 2 tesanödü çerçevesi içinde Ak pi gin terbiye etmiştir. Hari- bata Almanyanın vaziyeti tesbit Kar İtalyan dostluğunun bize er, Pnekte olduğu mükellefiyet * açıktır ve tenkis edilmelerine im Yoktur. ai $ene İçinde bizimle birlikte na- eğik elelerin muslihah& bir Süret- la ilmesi yolunu araştırmış 0- ider devlet adamlarına da mü- teşekkiriz. Dünya hattı hareketimiz, ter aleyhindeki etmiştir. komin - misak ile taayyün mukadderatını karanlıklar sarmağa . Şarki Afrikada has gösteren Fran- 97Z « İtalyan çekismelerini bir tarafa bırakırsak Uzak Şarktaki kanlı müs cadelenin bütün şiddetile devam et- Giğini görürüz, Nihayet bütün dünya silâhlanıyor, Ve bütün dün; ' tehlikeden korunma m biricik çaresini silâhlanmakfa buluyor. 1 “İşte geçen yılın bilânçosu? Roma, 31 (A.A.) — Relazioni İn- ternationali mecmuası, Tunus ile Ci- buti'nin doğrudan doğruya Italyaya ilhakını istemekte ve sulhün meniaa- tine olarak Akdenizdeki siyasi vazi- yetin değişmesi lâzım geldiğini iddi- s etmektedir. Tunusun İtalyanın ha- yatı için lâzım olduğunu, halbuki Fransa için bir hâkimiyet ve prestij meselesinden ibaret bulunduğunu kaydetmektedir. Bu mecmuaya göre, Tunus meselesi yeni bir Avrupa vi. cude getirmekte olan ve icap ederse, henüz şüphe edenlerin zihinlerini bilfiil altüst edecek olan ihtilâlci Ro. ma - Berlin mihverinin tesanüt ve tamamiyetinin yeni bir delilini teskil etmektedir. i Cibuti hakkında da mecmua, Ha- beşistanın en iyi Hmanının Fransa - Ida kalmasının tecviz edilemiyeceğini wdetmektedir. Bu makale hakkında mütalealar serdeden Paris &iyasi mahafili, mali Afrika ile Tunusun Fransa için haiz olduğu ekemmiyete işaret et- mektedirler. Nüfusu Fransanın iki misli olan Almanyaya karşı koymak için Fransanın muhtaç olduğu asker İve amele harp halinde bu mıntaka- lardan gelecektir. B. Dsladler, yarın Tunus'a milli müdafaa nazırı sıfati- Şi- Fndişc Berlin, 31 (A.A.) — 18.6.1935 ve 17.7.1937 tarihli İngiliz - Alman de- niz anlaşmalarında derpiş edilen ba- zı haklardan istifade etmek istediği- ne dair Almanya tarafından İngilte- re hükümetine verilen nota üzerine bu hususta Alman makamlarile gö- rüşmek üzere gönderilen İngiliz 2- mirallık makamı mümsessilleri Visa- imiral Cunninghum'ın riyasetinde yük sek rütbeli üç zabitten mürekkeptir. Her iki hükümet mümessilleri ara- sında konuşmalar guyet dostane geç- miştir, İngiliz murahhas heyeti bü / sabah Londraya hareke: etmiştir. Londra, 31 (A.A.) — İngiltere hü» kümeti Alman notasını, 1935 muahe- desini imza veya bu muahedeye İlti- hak etmiş olan bütün hükümetlere tebliğ etmiştir. Bunlar, Amerika, Fransa, İtalya, Sovyetler Birliği, Polonya, İsveç, Nor veç, Danimarka ve Finlandiya hükü- metlerldir. Londra, 31 (A.A) — Bahri ma- befil, Almanyanın takelben iki sene içinde İngiltere ile denizaltı muade- Hongkong 31 (A. A) — Çin kuv vetleri Yuşov civarında Kunşan & 1e Tayirşang. arasındaki mıntakayı işgal ettikten sonra bu sabah düş- manı yeni mağlübiyete uğratmışlar- dir. Japonlar Yuşov şehrini tahliye - ye başlamışlardır. Japon kuvayı kül iyesi Buyni istikametinden geçmek- tedir. Çin tayyarelerinin bir taarruzu es nasında kaçmakta olan . Japonlar â- ğir zayiata uğramışlardır. İleri yürüyüşlerine devam eden Çinliler bu sabah Yuşova iki kilo - metre yaklaşnıışlardır. Şehrin etra - fında muharebe şiddetle devam edi - Çin tayyare kuvvetleri bugün Kan tonu iki saat bombardıman etmiş - lerdir. Japonların zayiatı ağırdır. TAN - İngiltere, Tahtelbahirlerinden Çin - Japon . le Fransanın (İmparatorluğunun ta- mamiyetini müdafaa etmeğe ve İtal-| yaya arazi terkinden ve müstemle- kelerinde her hangi hukuki bir im- tiyaz bahşından imtina etmeğe karar vermiş olduğunu beyan ve teyit için gitmektedir. Fransız Başvekilinin seyahati Paris, 31 (A A.) — B. Daladier, pa- zar günü sabahleyin sast 10 da Tow- lon'a gitmek üzere vapura binecek ve Saat 2.30 da Touwlon'a vasıl ola- caktır. Mumaileyh, orada derhal Foch zırhlısına binerek Ajacelo'ya hareket edecek ve pazartesi günü ©- raya varacaktır. Başvekil, saat 10 da Bastia'ya git- mek üzere tekrar gemiye binecek ve saat 14.30 da oraya vasıl olacaktır. | B. Daladier, akşama doğru Bi- zerte'e gitmek üzere vapura binecek ve sabahleyin saat 3 de oraya vara- caktır. Başvekile yalnız kalemi müdürü B. Chapler refakat edecek- tir, Paris, 31 (Â.A.) — Bahriye nazı- rı Campinehi bugün Taulona hare- ket etmiştir. Korsikada Başvekil Da- ledicr'i karşılamak üzere Tawlondan Alman mahsus Ediyur : 1 y leti temine muvaffak olacağı müta- leasında bulunmaktadır. Çünkü bir tahtelbahirin inşası için asla bir se- Ni fazla bir zamana ihtiyaç yok- tur. Ve Almanyanın tahtelbahir in- şaatı tezgâhlârının -miktafı son za- manlarda mühim rniktarda artmıştır. Bu mahafil, Almanyanın tâsavvu- rundan vaz geçmiyeceğini Ye niha- yet İngiltere tahtolbahir inşaatı ya- rışına girmediği takdirde İngiltere - nin malik olduğu tahtelbahirlerin iki misline malik olacağını ilâve etmek- tedirler. Bahri mahefil, Almanyanın büyük bir bahri devlet haline gelmesinden | değilse de hiç olmazsa şimal! denizi ile Atlantik Okyanusunda merhamet | sizce bir yarış harbine kadir bir va- | ziyete gelmesinden korkmaktadır'ar, Nasıl ki, Büyük Harpte Alman dritnotları İngilizler tarafından mağ- löp edildiği zaman Alman tahtelba- birleri, müttefiklerin ticaretini İzrar etmiş ve bu hal Lusitanlanın batı- rılması üzerine Birleşik Amerikanın harbe müdahalesine sebebiyet ver- miştir. Harbi Kızıştı Amerika sefiri Grewı Japon hükü - metine bir nota vererek Japonyanın Çinde yeni bir nizam tesisine matuf olan Amerikanın mesaisini tanımak» tan açıkça imtina ettiğini bildirmiş - tir. İ Çinde ikilik Şanghay 31 (A. A.) — Uong Çing Ueyin mareşal Çankayşeke hitap e - den bir deklarasyonunu neşretmek - tedir. Uong, prens Konoye tarafın- dan yapılan sor beyanatın barış gö- is ve na gın da bildirmektedir. ü İması içi ü te düşürülmüştür. ğ , > ee ge TME Saat 9 da cümhuriyet halarmın ü- Cümhuriyetçilerir, * Yapon mahafili, mareşal Çankay - e a e a fedakârlıkları ; etmiştir. Valansi: le Vaşingvey sulh müzakerelerine vi msiya, 31 (A.A) — Alicante Fia için sralarmda anlaşmış ol- Cebelüttarıktaki deniz Valansiya tahkimatı için bir milvon dukları raütaleasındadır. Halbuki bir muharebesi Peçet vermiştir. Bu para Alicante çok selâhiyettar Çinliler Çankayşe - kin beyanatının kati mahiyette oldu Fransa- İtalya İhtilâfına Hitlerin Tavassut Teklif Edeceği Söyleniyor Suftren zırhlısile yarın hareket ede- cektir. Cibutiye mütemadiyen asker gönderiliyor Marsilya, 31 (A.A) — Bir Senegal taburu Cibutideki Fransiz garnizon- » etmek üzere bu sabah ntilly vapurlarına ir- kâp edilmiştir. Hitlerin tavassulu mevzuu baksoluyor Paris, 31 (AA. — Bn. Tabowis, Oewvre gazetesinde yazıyor; B. Chamberlain'in Fransız - tal yan meselesinde tavassutta Mulunma- sı, Paris hükümeti tarafından redde- dilmiş olduğundan ffitlerin ken - di tavassutunu teklif edeceği söylen- mektedir. Fakat Fransanın ittihaz etmiş ol- duğu hattı hareket dolayısile Alman ya yeniden . bir dörtler konleransı akdini iltizam edecektir. Büyle bir konferans, Almanyanın müstemle- kelere ait metalibini izah ve tasrih etmesine medar olacak ve İspanyol meselesini yeniden gözden geçirecek- tir, İngiliz Harbiye Nazırı Pariste Paris, 31 (A.A) — İneiltere Har- biye Nazırı Hoare Belisha, Pari * gelmiştir. İki gün kalacaktır, İtalyanlar İspanyada İlerliyorlar Barselona 5) (A, A) — Cümhuri- yetçilerin bir tebliğine göre: Tremp mıntakasında İtalyan fırka ları, Forms kasabası civarına kader ilerlemeğe muvaffak olmuşlarsa de diğer bütün cephelerde tardedilmiş - lerdir. Cümhuriyetçilerin Lerida mınta - kaşındaki mukabil tasarruzları, düş- manın Fohla Granadella rntakasın daki ileri hareketinr mani olmuştur. | Bir çok hava muhsrebeleri olmuş- tur. Bir avcı tayyaresi, kaybettik, Frankistlerin tayyareleri, Mertos Ja-| g en'deki sivil ahaliyi bombardıman €- derek 4 kadın, 2 çocuk ve bir erkeğin ölümüne ve 21 kişinin yaralanması- na sebebiyet vermiştir. 25 ev tahrip edilmiştir. Valansiya bombardımanı esna. sında bir kişi telef olmuştur. Cümhuriyetsi kıtaat, dün Lerida mıntakâsına korşı şiddetli bir muka- bil taarruz yavmıslardr. Bu kıtaat, Rio de Sabrpnin cenu - bundan harekete geçerek Frankist - lerin sol cenah üzerinde kâin Sarroca | kasabası istikametinde Segre boyun- ca taarruz etmişlerdir. Frankistler, bu sırada Borjayı iha|c ta etmiş bulunuyorlardı! * Lerida 31 (A. A) — Dün sabah Granadella üzerinde İspatya harbi - nin en mühim hava muhörebelerin - | den biri vukubulmuştur Stat 8.80 ds | bardıman edilmesi üzerine İngiltere 70 cümhuriyet tayyaresi hafif bir sis ton istifade ederek kıtaat topluluk - larını bombaya tutmak için nasyona- Tist hatlerm Üzerinden uğnuşlardır. Bunun üzerine iki nasyonslist #losu bavâlanmış ve (ki filo arsunda kısa ve fakat şiddetli bir muharsbe vuku- bulmuştur. Resmi malümıza göre 8 Kurtis ve fki Rata mubaklak suret- Londra, 31 (A.A) — Evviki gün- halk ç kü muharebede Frankistle! tarafın-İdan getirilmiştir. Amerika Japonyayı |ğuna ve Japonya ile bugünkü şartlar dan yaralanarak karaya O'uran İs- 1939 Yazan: B. FELEK | Yalnız başlangıcını bildiğimiz ! tesbihin dün, 1938 inci tanesini çen tik, bugün 1939 uncuya el attık, Daha kaç tane çekeceğiz? Orasını kimse kestiremez. Beşeriyet, mantık denilen ilmi en güzel bir akıl muhakemesi mahsulü olarak ortaya atmış olmasına rağ» men hareketlerinde bu ilmi keşfine hiç uymaz. N Öldürene ceza verir, fakat işlerin hal çarelerinin başına birbirini kir mayı koymuştur. Hayvanları koruma cemiyeti Ya- pârken yemek için kuzu, buzağı, ko- yun ve sığırları boğazlar, Uzatmıyalım; Eşref mahlükattır amma ipi sapına uymaz. Ea akıllı geçineninin bile bir çatlak tarafı var. dır. Bu yeni sene sevinci de bunun ay- rı bir delilidir. Her birimiz en az bir sene ihtiyarladık, yani ömrümüzün Sonuna bir sene yaklaştık diye sevi- nir, taklak atar, avuç dolusu para sarfeyleriz. Neden? Çünkü biraz daha eskidik ve biraz daha yıprandık! Bazı filmler görüyorum: Tersine çeviriyorlar, Meselâ suya atlıyan bir adamı gösteren filmi ters çevirince sudan sıçrayıp geri gidiyor, Bizim de hayat filmimizi tersine çevirselerdi, kimbilir ne kadar hoş olurdu. ö Fakat acaba bir sihirli el bize öm- rümüzü tersine yaşalmayı vandetse, buna talip olur muyuz? i Zannetmem! Belki pek azımız bus nu istiyebilir ama çoğumuz çektik- lerini bir daha çekmeyi göze aldır. maz, Velev ki genelik pahasına olsa! Hayatın en cazip tarafı istikhalin meçhul ve pürümit oluşudur. Eğer ne olacağımızı bilseydik hayat bir. sehir olurdu. Belki de her yeni sene girerken hayram edişimiz 365 günlük meçhul hir devreye başlamış olmamızın şen | KISA HABERLER | Ani 31 (CTAN Muhabirinden) a Irak hükümeti Dahiliye Nazırlığına tayin edilen Irakın oAnlısrı Elçisi Bay Naci İsmet İnönü | al Şevket bugün Reisicümhur tarafından kabul edilmiştir. Na 31 (TAN Muhabirinden) — | Bayraklıda bir bağ kulübesinde hüviyeti heniz tesbit edilemiyen bir genç Ölü ola. rak ştur. Bir cinayet ihtimali #e tabkikst yapılmaktadır. a DenirU — Belediye elektrik santralın. da vuku bulan bir keza neticekinde bir işi ölmüş ve üç kişi yaralanmıştır. Pantzlg — 1 Sönkânundan itibaren Yahudi r, İcrayı sanattan mene dileceklerdir. Yalnız müşterileri ut ve münhasıran Yahudilerden mürekkep n iki doktorun tanliyette bulunmaya sm etmesino müzsade edilmiştir. * Vazşova — Polonyanm bütün Büyüle şehirlerinde grip hüküm sürmektedir. Varşovada 130.000 kişi gripten muztarip- tir, Ni halde Cebelittarıks cer Hali hazırda Jose Luis Diez, Ce- belittarıkta mevkuf bulunmakta. ş — ui f Dört İngiliz yaralanmış olup bun. ların srasında bulunan bir polis ko | miserinin sıhhati tehlikededir. Ken disi hastaneye kaldırılmıştır. İngiliz vapurlarının yeniden born. | | tarafından tevdi edilmiş olan nota. © ya verilen Frankist cevabına üç ki. | şilik bir tahkik komisyonunun teş kitine itiraz edilmektedir. General Franko İngiltereye yep. diği cevapta, baiyonalist hükümetin İngiliz gemisinde vukubulan hasar » ları tazmin etmek niyetinde olmadı. ephesinin bir heyeti tarafın. : Valansiya vilâyetinde bu tahkiki. protesto etti Vaşington 31 (A. A.) — Tekyodaki içinde müzakere mevzuu bahis ola- mıyacağını iddia ediyorlar. panyol o Cümhuriyetçilerinn o Jose |m: i at işleri için toplanan para Lois Diez muhripleri, İngilz romor gm | Du iki buçuk milyona yükselmiştir, A e e