15 Mart 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

RR | Bini APAK (BÜGÜN! Avusturyanın İlhakından Sonra Ömer Rıza DOĞRUL Yusturyanın Alman işgaline girmesini askeri işgalin çok a bir neticesi takip etti: Avustur- <> ilhakı! Dış görünüşe yöre Avus bu ilhaka talip olmuş ve Ak ka Yâ bu talebi teyit etmiştir. Çüm- Yatiyi anya bu işte daima inisi- Vi Avusturyaya bırakmakta ve dilde hareketle her mesuliyeti va nden atmayı düşünmektedir. Fa in içyüzü son derece açıktır, Al Yi Dektor Şuşniğin hazırladığı A, itin meticesinden korkmuş ve iy #turyadaki nazilerin yardımı ile Ne plân hazırlıyarak Avusturya di lâlini bir kaşık suda boğmuş ve yet Avusturyayı resmen ilhak iştir. Avusturyanın işgalinden ve yilindan sonra, gelecek 10 nisanda Ge Yapmıya karar vermek gü - ii bir hâdise teşkil edecek ve hai- Meh ediye çevirecektir. o Fakat Sitten maksat, Avusturya istik- İyi boğmak hâdisenin bütün veba- na Avusturya milletine yükle - İN Avusturyalıların reyile hâ- 1, Yİ teyit etmektir. Çünkü hakikat- ağ askeri işgali, Doktor İn- hay neşrettiği ilhak kanunu, At in bu kanunu tasvibi yuku- ki hâdiseler için bir müeyyide teş ma, ek mahiyette değildir. Bu Yyideyi Avusturyalıların vere - Le Tey temin edecektir ve bu su- te, hâdise tekemmül etmiş olacak- H Âdisenin aldığı bu şekil karşı- aj, Sonda vaziyeti çok tehlikeli hir İyet alan devlet Çekoslovakya- dağ vuntuzyanın Çekoslovakya hu- da Almanların eline geçmiştir. Daş # Alman tayyareleri Çek toprak ayzerinde uçmuş, ve Çekoslovak- ie, diseyi protesto etmiştir. Asıl me Çekoslovakyanın bir tecavüze Kreması takdirinde Sovyet birliği i- rd Si " - GR Eşmadikları taklirle bü > Avrupanın Alman nüfuzuna bo- ©ğmesi mukadderdir. Gerek İrma ve spekülâsyona karşı gelmek İ- TAN HARİCİ HABERLER UZAK ŞARK: İkinci Blum Kabinesi İş Başında AMERİKA: © Japonların Bonkurun Hariciyeyi Donanma a 515 Tayyaresini e ei Çin Düşürmüş Nevyork, 14 (Hususi) — Çin — Ja pon harbinin siklet merkezini Sarı pehir otrafındaki çarpışmalar teşkil ediyor. Bu nehrin şimal kısmını el lerinde bulunduran Çin kuvvetleri Japon kuvvetlerin şiddetli bir bom - bardımana maruz bulundurmakta - dır. Bu harekâtın hedefi Lunghay - demiryoludur. Çünkü, bu hat, şarki Çinle garbi Çini biribirine bağladığı için, stratejik ehemmiyeti büyüktür. Hankovdan Çin umumi karargâhı - nın bir tebliğine göre, harbin baş - langıcındanberi 515 Japon tayyaresi düşürülmüştür. Bunların büyük bir ekseriyeti hava harplerinde ve top - çu ateşile imha olunmuştur. Yalnız dokuz tayyare, tayyare meydanla - rında, yüz tayyare de Japon hatları gerisinde yapılmış hava çarpışmala- rında düşürülmüştür. Şanghay, 14 — Hankov hükümeti tarafından, sermayelerin harice fira- çin çıkarılmış nizamnameler dolayı- sile, iş adamları, bankacılar ve sim- sarlar çok sıkıntı çekmektedirler. Bunlar, bü nizamnameleri tadil ettir- mek ümidile Hankov hükümeti nez-| dinde teşebbüslerde bulunmaktadır- lar, Çin İçin İki Şirket Tokyo, 14 — Oğleden sonra topla- nan Japon kabinesi, şimali Çinile merkezi Çinin iktısadi kalkınması İ- çin yarı resmi Iki kumpanya teşkili hakkındaki kanun lâyihasını tasvip etmiş ve lâyiha Diyet meclisine veril miştir, Bunlardan şimâli Çin için kurula- cak olanının tahmini sermayesi, 350 milyon ve merkezi Çinde vücude ge tirilecek kumpanyanın . da 100 mil- , © Bu sermayelerin yarısı devlet ta- rafından tesviye olunacaktır. Mi eek Sovyet Birliği, acaba bökiy anın Avrupa mukadderatına tayı * Olmaması için harbi göze nla- Bet, mı? Bu çok mühim bir mese- e Bumu teşkil ettiği, yeni hükü- iy etler cemiyeti ve kollektif bi, “1 siyaseti üzerinde yürüyecek ümettir. Fakat İngiltere Fran tik Yolda ne derece yardım ede- * Çiinkü Amerikalı bir muhar- Büpediği gibi İngiltere, Milletler Metini Ni ve kollektif emniyet siya- 4, buz dolaba koymuştur! Hat- müşahitlere göre, Avrupada md Yuku bulursa bulsun, İngil. ik, , harbe girmeyi göze almıya- Ve silâhlanmasının tamamlan - Yala * bekliyecektir. Diğer bir riva- Küre, Fransa, Avusturya hüdise- va #iddetle protesto için bir an ev tüy rekat etmek istemiş, fakat İn- "nin tereddüdü yüzünden pro- taç, Peak Şuşniğin düşmesinden Verilmiş ve emrivâklin başla. Bey, yüzünden protesto da he: *dilmekle karşılanmıştır. va ayranın bu sırada vaziyetine li ehemmiyet verdiği memleket Mi Almanya, İtalyanın da bir Ki Şüphelere düşeceğini çok iyi tai için Avusturyayı da yutan ve Bak komşu olan Almanyanın bu iy dudu değiştirmiyeceğine da Ba iz vermiştir. m kıymeti nedir? Ve bu ne dereceye ve ne zamana 'alyayı tatmin edebilir? turya Cümhuriyetini vücude #ulh muahedesi yırtıldıktan dini Almanya - Avusturyanın a. nu yeniden kararlaştırmak İ- 0 Mi şüphe götürür mü? ta, de Avusturya meselesi de Al #hin bu memleketi ilbakı ile amlanmamış bulunuyor. Belki bu iyiye Htalya da demokrasilere karşı Mey Yavaş yavaş değiştirmek hi, , vetinde kalacaktır. “ Yüzme ile, hâdiseler yürüyor ektir A LEHİSTAN: Litvanyaya Tecavüz İçin Galeyan Var Varşova, 14 (A-A.) — İtalyanın ce- nubunda bir tatil devresi geçirmekte olan Hariciye Nazırı Bek'in birdenbi- | re hareket ettiği öğrenilmektedir. İ-| ki gün sonra buraya gelecektir. | İyi haber alan mahfillere göre Be- kin dönmesinin sebebi hudutta vukua gelen bir hâdise neticesinde Polonya ile Litvanya arasında husule gelen gerginliktir. 11 Martta, bu hâdise neticesinde Polonyalı bir hudut muhafızı öldürül müştür. Dün Vilno'da radyo ile neşredilen bir konserden sonra halk mikrofona hücum ederek şöyle bağırmıştır: “Litvanyaya karşı yürümek istiyo ruz. Memel'i istiyoruz. Smigli, bizi Litvanyanın elinden kurtaracaktır. ,, Bu ihtilâf bugün âyanda şiddetli sahnelere meydan vermiştir. Ayan azasından Fudakovski'nin is. tizahı müzakere olunurken, istizah sahibinin sözleri, “Litvanyanın tahri- kâtından artık bıktık,, bağırmalarile karışık olarak alkışlanmıştır. — —— FİLİSTİN : Paris, 14 (Hususi) — Yeni Başvekil ve Maliye Nazırı B. Blum bu sabah Maliye Nezaretine gelerek, Nezare - tin bütün işlerini eski nazır Marşan- dodan devir almıştır. Marşando ken- disine, dairenin bütün müdür ve bü- yük memurlarını takdim etmiştir. Bu suretle Blum, bugünden itibaren, ne- zaret işlerini ele almış bulunuyor. Daha sonra Blum, gazetecilere ver diği beyanatta, kendisinin ayni za- manda Maliye Nazırlığını da alması- nun, mali vaziyetin bozukluğundan ileri gelmediğini, ancak, bu memuri- yetin hükümet ve parlâmento noktai- nazarından en mühim ve en mesuli - yetli bir mevki olduğunu geçen sene- ki tecrübelerinden anlamış bulundr#- undan buna lüzum gördüğünü söy - lemiştir. Blum, beyanatında, bir milli birlik kabinesi kurmak için sarfettiği bütün gayretlerin boşa gitmesinden son de- rece müteessir olduğunu bilhassa kay 'detmiş ve demiştir ki: “— Hazinenin başına geçmekle, hazineye tecrübe edilmiş teknik bir ihtisas getirmediğimi biliyorum. Fa- kat, bunlardan daha mühim meziyet- ler getirmiş olduğumu ümit etmekte- yim. Bu meziyetler, her şeyden ev- vel, sükünet, soğukkanlılık ve par meselelerini mali siyasetin heyeti u- mumiyesine bağlamak hususunda gös tereceğim daimi kaygudan ibarettir.,, Başvekil, netice olarak, Bütçe Na- zarı Spinas ile Maliye Müsteşarı Men des - Frans'ın daima kambiyo mura- /kabesinin aleyhinde bulunduklarını kaydetmiştir. Diğer taraftan yeni Ha- Giçly€ NAZIKI TOL DuNKUF ua mezarer işlerini üzerine almıştır. B. Pol Bonkur, Milletler cemiyeti ve kollektif emniyet siyasetine bağ- lığı ile tanınmış bir şahsiyettir. Ha riciye Nazırlığına getirilmesi, Fransa nın Milletler cemiyetini takviye ede- rek sulh kuvvetlerini tecavüze karşi toplamıya çalışacağına ve tecavüz si- yasetine karşı boyun eğmiyeceğine delil sayılmaktadır. Fransanın bilhas sa Çekoslovakyaya karşı taahhütleri- ni ifa edeceği ve yeni bir Alman te- cavüz hareketine imkân vermiyeceği kuvvetle ümit ediliyor. Diğer taraftan verilen malümata göre, muhalefet partileri liderlerin- den Pol Reyno, yeni kabine, meclis karşısına çıktığı zaman şiddetli ten- kitlerde bulunacaktır. Bu zatın müf- rit solcuların tesiri altında kalan bir kabinenin müspet bir hizmet göre- miyeceğini ileri süreceği söylenmek tedir, Sovyet Rusya Memnun Moskova, 14 (Tass) — Blum'un Arap Çeteleri Susturulamıyor Kudüs, 14 (Hususi) — Son günler- de yapılan büyük tarama hareketle- rine rağmen Arap mukavemetinin kökünü kırmıya imkân hâsıl olmamış tır. Her yerde yeni yeni çeteler pey- da olmakta ve askeri kuvvetlerle za- bıta kuvvetlerini meşgul etmektedir. Hâdiselerin bu şekilde temadisi Filis- tini istikrardan mahrum etmekte ve taksim projesi üzerinde ısrar olun- ması bu istikrarın uzun bir zaman tale ddilömiveceğini söstüümültedie. Geçen hafta başında Ispanya sularında hükümet ve asi donanmaları arasında büyük bir çarpışma oldu âsilerin kruvazörlerinden Balear Fransada tekrar iktidar mevkiine | BALEAR NASIL BATTI? ele alması Fransada büyükümitleruyandırdı Muhalefet liderlerinden Pol Reyno gelmesi Rusyada hoşnutlukla karşı - lanmıştır. Bilhassa Pol Bonkur'un hariciye nazırlığını üzerine alması çök müsait bir tesir hâsıl etmiştir. * Paris, 14 — Eski Maliye Nazırı Jorj Bonne bir müddet sonra Roma- ya sefir tayin edilecektir. MISIR : İngiliz Manevraları Başladı Kahire, 14 (A.A.) — Kahire ile Is kenderiye arasında İngiliz askeri ma nevraları bugün başlamıştır. Birçok Mısır subayları manevralarda müşa- hit olarak bulunmaktadır. Seçim Mücadelesi Kahire, 14 (Hususi) — Veft par- tisi ile hükümet partileri arasındaki | mücadele gittikçe şiddetlenmekte - dir. Şimdiden anlaşıldığına göre Veft partisi bilhassa Yukarı Mısırda kaza nacak ve hükümet partisi daha faz- la Aşağı Mısırda kendisine taraftar bulacaktır. Bununla beraber vaziye- tin içyüzü henüz anlaşılmamıştır. İIki taraf arasında müvazene teessü- sü muhtemeldir. Hükümet pertileri İliderleri vaziyetlerini sağlamlamak için gece gündüz çalışmatkadırlar, Büyük Bir ,Manevraya Çıktı San Pedro, 14 (Kaliforniya) —A- merikan deniz manevraları Ame - rikan donanması kumandanı Ami- ral Bloh'un riyasetinde başlamıştır. Manevralara 160 tan fazla gemi, 500 tayyare, 3,500 zabit ve 55,000 asker iştirâk etmektedir. Manevralar hakkında büyük bir ketumiyet gösterilmektedir. - Hiç - hir gazeteci veya fotoğrafcının ha- rekâta iştirik etmesine müsaade e- dilmemektedir. Harekâtm esasını büyük Okyanus sahiline yapılacak bir taarruz teşkil etmektedir. Manevralar nisan nihayetine ka- dar devam edecek ve büyük Okyı faa hareketlerine sahne olacaktır. BULGARİSTAN: Mebus Seçiminde Tahrikâtçılar Sürülüyor Sofya, 14 (Hususi) — Bulgaristan da devam eden mebus seçimi aley- hinde tahrikâtta bulunan 18 kişi Sof- yadan içillere sürülmüşlerdir. Bunla- rın 10 u kadın, 8 i erkektir. Seçim pro paganda ve mücadelesi her tarafta kı zaşmıştır. Plevne ve Bürgaz mıntakaları, zar günü, 41 mebus intihap etmiştir. Bunların 26 sı Kükümet taraftarıdır. Büyük Bir Orman Yangmı . Sofya, 14 (Hususi) — Burgaz or- manlarında çıkan bir yangında 3000 dekar meşe ormanı yanmıştır. Bulgaristan Demiryolları Sofya, 14 (Hususi) — Yeni bir iste- tistiğe göre, istiklâlden sonra Bulga- ristanın demiryolları 693 kilometre i- miş. Bu yekfinun yalnız 337 kilomet- resi devlete alti. Şimdi ise Bulgaris- tanın demiryolları 3320 kilometreyi İbulmuştur. Bunun yalnız 55 kilomet resi hususidir. Halen Bulgaristanda yeni yapılmakta olan demiryolların- da 3500 amele çalışmaktadır. Bulga- ristanda demiryolları için ayrılan ka- pital 12 buçuk milyar levadır. On Dokuz Mahküm İdam Edilecek Moskova, 14 (A.A.) — | Buharin, Rikof, Yagoda ve | diğer mahkümların af ta- lepleri reddedilmiş olduğun- dan bu gece idamları muh- temeldir. nus adalar grupu taarruz ve müda- || LEK Kim Kimi İlhak Etti? (Yazan: B. FELEK) Avrupada, hele Orta Avrupada ve- ziyet o kadar eiddi ki, bu ciddiyetin sebep olduğu zaruri gerginliği ancak biraz şaka ve Jâtife ile izale edebili- riz. Ne oldu? Her tarafta, Almanyanm 'Avusturyayı ilhak ettiğine dair riva- yetler dönüyor. Dönüyor değil, gaze- telerden parlâmentolara kadar, ber yerde Almanyanın Avusturyayı ilhak ettiği haber veriliyor. Yanlış! Serâpa yanlış. Gerçi bir ilhak vakası oldu amma söylendiği şekilde değil, tamamen aK si, Yani Almanya Avusturyayı değil, Avusturya Almanyayı ilhak etti, Gülmeyin! AAvusturyanın (Linz) şehrinde doğ- muş Adolf Hitler isminde bir Avus- turyalı Almanyaya geçti. Uzun ve çe» manların başına geçti ve bir sırasını bekleyip, iki gün evvel de Almanyayı kendi memleketi olan Avusturyaya Bir Avusturyalının, Almanyayı ©- line alıp Avusturya ile birleştirmesi- ne “Almanya Avusturyayı ilhak et- ti,, mi diyeceğiz? Hâdiseler o kadar ani cereyan edi- yor ki, onların hakiki şekillerini iyi» ce kavrıyamıyoruz Diyeceksiniz ki: — 65 milyonluk Almanya, 7 mik yonluk Avusturyaya ilhak edilebilir mi? Böyle şey olur mu? Bektaşi de: | — Abdestsiz namaz olmaz, diyesi hocaya: — Ben kıldım, oldu! Dememiş mi- dir? Çoğun aza tâbi olduğu hal yalnız bu mudur? Kendi nüfusu 40 milyon iken daha 300 milyona hükmeden memleketler yok mu? Kim bilir, bir gün gelir, belki de Avusturyalılar, Al manyada hâkim olurlar, Dediğim gibi, şimdiki Alman Şef Avusturyalı değil midir? Bir Vatandaş... Zonguldak, 14 (A.A.) — Zonguldakta:60-bin lira sarfı ile yeni bir lise binası inşa et- meği vadeden tüccar Mahmet Çelikel yeni binayı inşaya başlatmıştır. i Erzurumun Kurtuluş Yıldönümü Büyük Merasimle Kutlandı Erzurum, 14 (A.A) — Erzurum kurtuluş yıldönümü eşsiz tezahü- ratla kutlandı ve yaşandı. Şehir baş- tanbaşa donandı, asker kurtuluş gü- nünü temsilen yürüyüş kollariyle şehre girdi. Hükümet konağı önün - deki direğe şanlı bayrağımız istiklâl marşı ile çekildi. Törene vali, gene- İraller, bütün subaylar ve memurlar, okullar, kesif halk kütlesi katıldı. Bü tün Erzurum bir tek kalp gibi yıldö nümünü candan kutladı. Zonguldak Meclisinde Verilen Kararlar Zonguldak, 14 (A A.) — Zonguldak umumi meclisi kırk gün süren çalış malarını dün bitirdi. Meclisin son top lantısında Safranboludan Ulus Dev- reğin Altiok adlariyle adlanması, Çaycuma'da ilçe teşkilâtı kurulması, Bartin ve Amasranın bir kolla kömür hattına bağlanması, Ereyli demiryolu ve limanının yapılması, Amasra men- direğinin uzatılması hükümetten te- menni edildi. Yeni bütçe 838271 liradır. Yeni büt çede Halkevlerine 11 bin lira, spora 14.400 lira ayrılmış, merkezde özel idare için yeni bir bina ve Ereylide yeni bir okul yaptırılacaktır. İRLANDA: Müzakereler Hayli Zor Oluyormuş Dublin, 14 (A.A) — İrlânda kabi- nesi bugün toplanmış ve İngiliz - İr- lânda müzakereleri hakkında Başve- kil tarafından verilen izahat dinlen- miştir, Siyasi mahafilde beyan olunduğuna bir torpil ile batırıldı. Resim, bu gemi batarken birkaç metre ilerisindeki di- |göre bu müzakereler çok büyük müş elli aslbraminadar