11 Mart 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

> Mithat Paşanm Oğlunun Hâtıraları B.Ali Haydar Mithattan Okuyuculara Bir İzah (Mithat Paşanın oğlunun hatıra- farı) başlığı ile neşrettiğimiz tefrika ya dair, B. Ali Haydar Mithattan a- şağıdaki mektubu aldık. “Gazetenizde neşrettiğim hatıra- isra okuyuculardan birçok mektup- lar aldım. Hele bazı subaylarımızın ve talebemizin gösterdikleri alâka beni çok sevindirdi. . Candan teşek- kür ederim. Aldığım bazı mektuplarda da ba- n anlaşmamazlıkların İfadelerine te sadüf etim. Meselâ Hürriyet ve Iti- lâftan pek çok bahsetmememi, ber fırkanın taraftarı bulunduğuma! de- lil tutan bir okuyucu çıkmıştır. Di- ğer bir iki okuyucu da Enver Paşayı tenkit etmeme kızmışlar ve bu his- lerini mektupla bildirmişlerdir. Bu târizleri cevapsız bırakmak istemi- yorum. Ben hiç bir zaman Hürriyet ve İ- tilâf fırkasına mensup olmadım. Şahsan da bu fırkanın pek çok fena lıklarını gördüm. Kâmil Paşa hak- kında şahsan bir hürmet hissi bes- lemem, Hürriyet ve Iülâf hakkında hislerime ölçü tutulamaz. Kâmil Pa sayı istibdat devrinde İzmirde Vali iken tanıdım ve fikirlerindeki hürri yet ve isabeti gösteren hâdiselerle karşılaştım. Kâmil Paşa hiçbir 74- man tamamiyle Hürriyet ve tülifın malı olmamıştır. Hürriyet ve Itilâfın bana ne gözle baktığına dair bir, iki misal anlata- yım: Cahit ve Cavit Beyler Hürriyet ve Itilâf Fırkası tarafından bapisaneyi umumiye sevkedildiği sıralarda idi. Damat Ferit oğlu Sami, bir akşam zabit elbisesiyle Perapalas oteline geldi. Şampanya içmiye koyuldu. Beni görür görmez: “Dostlarınız ha- pisanededir,, diye bağırdı. “Darısı başınıza!,, diye cevap verdim. Bu yüzden uzun boylu bir vaka çıktı. Ertesi günü feylesof Rıza Tevfik, e Binde: bir mektupla ve şahit sıfatile İre vatani bir ölçü ile bakan hiçbir otele geldi. Prens Sami Bey namına beni ölesiye bir düelloya davet etti. Yine bu Hürriyet * ve Itilâf men- #uplarından Reşit Bey var. Şimdi Avrupada yüzellilikler arasındadır. O vakitler mabayin ikinci kâtibi idi. “büyük kabineyi!,, tehdit ediyorum diye Perapalasa gelerek şahsıma te cavüzde bulunmak istemiştir. Hürriyet ve Itilâf Fırkasının Reisi Damat Ferit Sadarete geçer geçmez ilk işi vatani hizmetler tertibinden olan maâşimi kesmek olmuştur. Bu maaş iyan ve mebusan meclisleri den geçmiş bir kanunla verilmiştir. Padişahın ve Sedrazamının keyfi ar- zusu ile kesilmiştir. Hayatımda bunlar gibi pek çok vakalar vardır ki bir gazete tefrika- sında uzun uzadıya yazmayı müna- sip görmedim. Yakında hatıralarımı kitap şeklinde neşredeceğim kitapta fazla tafsilât bulunacaktır. İttihat ve Terakkiye gelince: Ben Itihat ve Terakki Cemiyetine men- sup değildim. Fukat kalben dalma bu fırkaya taraftar bulundum. Çün- kü memlekete hizmet etmiş ve var- uk göstermiş başka bir fırka yoktu. Mühat ve Terakki, 1908 ihtilâlin- de büyük bir azim göstermiştir. İç- lerinde sevdiğim ve hürmet ettiğim vatanperver adamlar vardı. Bunlar- dan biri de Enver Paşa idi. Enver Paşa fedakâr ve hamiyetli idi, Fa- kat fedakâr ve hamiyetli olması ta- rihi kusurlarını ve kabahatlerini or- tadan kaldırmıya kâfi değildir. hti. hat ve Terakkinin de hizmetlerine ük tarihi mesuliyetleri vardır. Bu bir hakikattir. Hâdisele- vatandaş bunu inkâr edemez. Vata- ni zaviyeden tabii saydığım tenkit lerde bulunurken, şahsi bir emel ve ihtirasa tâbi olma- dım. Tarih ölçüsünde takas yok- tur. Hizmetin ve kusurun ayrı ayrı ortaya konulması bir zarurettir.,, — ia Mithat Bu Ayın Bişini Kadar Kliring Hesapları İktisat Vekâ- Jetinden alınan malümata göre 5/3/ Ankara, 10 (A.A) — Memleket Finlândiya Miktar T. L. 654.500 Jitibaren bu gibi vergi ve resimlerin biç bir zaman! İnin Nisan içtima: devresinde görüşü KADIKÖY HALKEVİNİN tini görüyoruz. BELEDİYEDE : Birikmiş Vergi Ve Resimler Tahsil Ediliyor Müruru zamana uğraması lâzım gelen ve bugüne kadar muhtelif se beplerle tahsil edilemiyen belediye vergi ve resimlerinin mükellefler. den süratle alınmasına karar , veril. miştir. Bu maksatla bütün bakaya hesapları çıkartılmış, şubelere tebli- gat yapılmıştır. Bu ayın on beşinden tahsil edilmesine başlanacaktır. Yeni İnşaat Nizamnamesi Mimar ve inşaat ustaları hakkında yapılan talimstname Şehir Meclisi- lecektir. Bu talimatname tatbik edildikten sonru kalfalar ancak ustabaşı sureti- le çalişacaklar; bu suretle müktesep hakları korunacak, . fakat hor inşunt mutlaka bir mimar tarafından deruh te edilecektir, Valide Hanı İstimlâki Evvelce yapılan tebligata göre, Va lide Hamınin dün akşam boşaltılmış! olması lâzım geliyordu. Fakat, hanın istimlâk edilebilmesi için belediye ile evkaf arasındaki formalite henüz bitirilemediğinden, bu iş, yeni tebli- YERLİ HABERLER YENİ BİNASI: Kadıköy Halk Partisi ve Halkevi için, Bahariye caddesindeki arsada yeni bir bina yapılacaktır. Ar, Parti Genel Sek- yelerliğince satın alınmıştır. Bina içim açılan müsabakada jüri, belediye imar bürosu mimarlarından Rüknettin Güne- yin projesine birinciliği vermiştir. Yukarıki resimde, Halkevi binasının mimar Rüknettin tarafından hazırlanan make- Et İşi İçin Partide Dünkü Toplantı Vali ve Belediye Reisi Üstünda- ğın Başkanlığında, dün akşam geç vakit Halk Partisinde bir toplantı yapılmış, et işi üzerinde görüşü müştür. Bu toplantıda borç alınma sına karar verilen 250 bih litanın ne gibi şartlarla hangi bankalar- dan alınabileceği tetkik edilmiştir. Bu paranın İş Bankasından alın- ması ihtimali çok kuvvetlidir. Bu mesele hakkında bugün kati bir karar verilecektir, İstikraz işi hal- ledildikten sonra belediye, piyasa- ya ne suretle müdahale edeceğini tesbit edecektir. Borç olarak alına- cak para, birden çekilmiyecek, ih- tiyaç nisbetinde kullanılacaktır. İstikraz işlerine ait bütün mun- mele ve hesaplara belediye muhasebesinde bir istik- raz memurluğu ihdas edilmiştir. Elektrik Şirketi Murahhasları Gittiler Uakammle isme | İşletme POLİSTE : İki Amele 5 Metrodan Düşe- rek Yaralandılar Bir inşaatta çalışan iki amele, dün, beş metreden düşerek ağır yaralan- mışlardır. Tafsilât şudur: Beyoğlunda İstiklâl caddesinde A- zize alt bir binanın tamirine başlan- mıştır. Asansör aralıklarındaki sıva- ları kayan Mustafa ve Niko ismin- de iki sıvacı iskelenin kırılması üzeri | ne beş metreden aşağı yuvarlanmış-| lar, her ikisi de muhtelif yerlerinden ağır surette yaralanmışlardır. Hâdi- sede kimin kabahati olduğu araştırı- yor. Tramvayın Sahanlığı Parçalandı Şoför Muhmudun İdaresinde bu- 'ekirdağ 40,, plâka numaralı mi Dördüncü Vakıf Hanı önünden ge- İçerken,-ağni “istikâmette giden bir tramvayla çarpışmıştır. Şoför, kam- yonu sol taraftan o geçirmek istediği için tramvayın ön sahanlığına şiddet le bindirmiştir. Neğicede sahanlık parçalanmış, tramvayın camları kis rılmıştır. Şoför yakalanarak tahkika- ta başlanmıştır. * Şoför Saimin ve şoför Alinin kullandıkları iki otomobil de, evvel- vasaynmsenniğ “Ankaradan Telefon ve Telgrafla Başvekilimizin Atina Seyahati Ankara, 10 (TAN Muhabirin” den) — Başvekilimiz B. Celâl Bar yarın, dest ve müttefik Yunanis” tanın kıymetli hükümet reisi G€ neral Metaksasın Ankara ziyare” ni iade etmek üzere Atinaya bir ziyaret yapması takarrür etmişti. Öğrendiğime göre, bu seyahat Nİ san ayı sonlarına doğru yapılacak ve Başvekilimize Hariciye Vekili miz Doktor Rüştü Aras ta refakat edecektir. “Bu seyahatin kaç gün süreceği henüz tayin edilmiş de Zildir. Ancak Doktor Aras bu s€ yahati müteakıp Kahireye yide” cektir. Köylerimizde Hasat | Bayramları Yapılacak Ankara, 10 (A.A) — Devlet Zirast Kurumunun o memleketin muhtelif noktalarında vücude geti diği teşkilât bu mıntakalarda köylü lerle sıkı temasta bulunarak buralar” da mahsulün daha İyi hazırlanması Ba, hasad ve harmanın daha iyi ves” talarla ve iyi usullerle yapılmasına; bu muntakaların ağaçlanmasına çer aşmaktadır. Kurum teşkilâtı mmtakalarda de muzlık ve irat hayvanları yetişti mek ve bakmak usullerini de göster mektedir. Bu mıntakalarda her sene hassd” bayramları ve hayvan bakım müsar bakaları yapılacaktır. İyi hayvan ye” | tiştiren ve besliyen köylülere bu mü © sabakalarda kazanan muhtelif cin hayvanları için mükâfatlar verilecek tir, İcra Mütehassısı Ankara, 10 (Tan Muhabirinden)< © Türkiyede İcra işleri hakkında tetik kat yaparak sakat taraflar hakkında © ği İbir rapor hazırlıyacak olan İsviçreli mütehassıs B. Neyman şu günlerde” şehrimize gelecek ve derhal işe bağ” ıyacaktır, -.Mütehassısın o tetkikağ General Kâzım Dirik — Ankarada 4 Ankara, 10 (Tan Muhabirinden) <1 Trakya Umumi Müfettişi Genersl Kâzım Dirik Dahiliye Vekâletiyl8 temaslarda bulunmak üzere şehri ze gelmiştir. General Dirik birkaf gün sonra Edirneye dönecektir. ———— MÜTEFERRİK : 1938 tarihindeki kliring hesapları du rumu şöyledir; DIŞ TİCARET Kliring hesapları bakiyeleri ve kredili ithalâta ait taahhütler: Tür kiye Cümhuriyet Merkez Bankasin- dari alınan hesap hülâsalarına göre İgata kadar geri kalmıştır. Alâkadar- lar, bu işin Haziranı bulacağını söy- lüyorlar. Gezi Köprüsü İnşaatı Gazi Köprüsünün ayak mukave- meti meselesinden çıkan ihtilâf hal Elektrik Şirketi İdare Meclisi âza- sından Kliareu fle mühendis ve his- sedarlardan Döbassi, dün akşam An- karaya gitmişlerdir. Nafıa Vekâleti ile Elektrik Şirketi arasında kati mü zakereler şu günlerde başlıyacaktır. Yransa Holanda İngiltere İspanya İsveç İsviçre İtalya 3.008.400 1.116.100 8.646.500 440.900 1.712.200 923.800 1.685.000 ki gece köprü üzerinde çarpışmışlar- | dır. Emniyet kaçakçılık bürosu me- rourları, Süleyman ve Ali isminde iki İgenci, Defterdarda. cami avlusunda eroin çekerlerken yakalamışlardır. 7 EJEF. Frei Hamamcılar, Anka- raya Heyet Yolladı Hamamların terkos suyu kullen#” bilmeleri için suyun metre mikâbi | üzerine alan fir- on kuruşa indirilmiştir. Fakat, b” 5/3/1938 tarihindeki kliring hesap- ları bakiyeleri ve kredili ithalât için Cümhuriyet Merkez Bankasına ve- rilmiş taahhütler yekünları: Memleket Miktarı T. L. Avusturya 1.720.000 Bulgaristan 1.500 363.100 Çekoslovakya 3.184.000 152.500 Kredili ithalât için Cümhurlyet Merkez bankasına verilmiş olan taahhüt- ler yekönları: Resmi Daireler 13.003.665 T. L, 44.875 Letonya 71.500 938.800 755.000 1.660.400 521.900 Yugoslavya Yunanistan Memleket Almanya Avusturya Yekün 21.148.793 Hususi şahıslar 8.742.128 T. L. 190.580 ledilmiştir. İnşaatı ma, ilk iddiasından feragat | ettiği için dünden itibaren köprünün yapıl masına tekrar başlanmıştır. DENİZ ve LİMAN : Sirkecide Rıhtım İnşaatı Bitirildi Sirkecideki rıhtım inşaatı tamam- lanmıştır. Yeni vaziyete göre, rıhtım bir metre kadar yükseltilmiştir. Ga- lata rıhtımının Karaköy başında ya- pılan gümrük muhafaza barakaları- 19483 301.262 16.254 13.626 222.089 AT 520.022 12229 264.606 230.963 513.522 170 5.303 83.877 284303 14.849 1.136.366 23.858 138.277 398.984 19.026 6.040 12.516 Belçika Çekoslovakya Estonya Finlândiya Fransa Holanda İngiltere İspanya İsveç İsviçre İtalya Macaristan Norveç Lehistan Yugoslavya 2.001.052 264.821 431.095 543.868 174.716 12.42 17.142 54 33.917 38.860 62.030 Yukardaki iki numaralı cetvelde yazılı kredili ithalâtın vadelerine göre vaziyetleri: Daha uzun veya başka vade Hususi şahıslar r. b 6 aya kadar vadeli Resmi daireler Tr. L hususi şahıslar daireler TL Tr. L. Resmi rün İnşaatı da bitmek üzeredir. Köprünün Karaköy başındaki ku- lübeler tamamen yıkılmıştır. Yeniden 200 Mavna Lâzım ye devam ediyor. Liman idaresi, mev. cut vasıtalara İlâve olarak en 6z 200 mavnaya daha ihtiyaç görmektedir. Bunun için Karadeniz sahillerinde mavna yapan tezgâhlara yeniden si- parişler verilecektir. Ancak bunlar da tamamlandıktan sonradır ki, si- kıntı nisbeten önlenebilecektir, Şirketi Hayriye Tarifesi Şirketi Hayriyenin İlkbahar tari- fesi, 1 Mayıs yerine 15 Nisanda tat- bik edilecektir. Yeni tarifede seferle- re ilâveler yapılacak, 13,15 de Köp- rüden Boğaza kalkan vapur, Kavak- lara da uğratılacaktır. Yeni posta başmüdürü, dün gümrük başmüdürü ile görüşmüştür. Paket postanesinde gümrük ve posta 4077524 11.716.113 1486.235 2.982.710 1.207.552 348.170 3.764.604 1.034.265 Almanya D. M. Limanda vesait buhram iyiden iyf| Hükümetle şirket arasındaki ihtilâf me selelerin bir kısmı halledilmiş, şirket esas itibarile hükümetin tekliflerini ve bütün tesisatın wlahını kabul etmiştir. Bu İş Için şirket, evveli, bankaya Gç mf yan lira koyacaktır. Bunu © müteakip ber| #ene işletmeden fazlı kalacak paranın iki| milyon Urasını saymak ve bankaya koy - mak suretile bu iş 5-8 senede bitirillecektir. 8 senede tesisatın ıslahı işine karşılık ol- mak üzere bankada 15 #eilyon Hra birike- cektir. i Elektrik Şirketinin halktan fazla aldığı 3,5 milyon lira kadar paranın geri verilmesi meselesi de Ankarada kati bir neticeye bağlanacaktır. ÜNİVERSİTEDE: Tıp Bayramı İçin Program Yapıldı 14 Martta yapılmasına karar veri- len Tıp Bayramı için, Tıp talebeleri, dün Doçent Kâzım İsmail Gürkan'ın reisliğinde son toplantıyı yaparak programı tesbit etmişlerdir. Buna göre, toplantıyı Rektör Ce- mil Bilsel açacak, Dekan Nurettin Ali kısa bir söylev verecek, bundan #onra Profesör Kemal Cenapla biri asker diğeri sivil iki talebe birer hi- tabe söyliyeceklerdir. Daha sonra, Konservatuvardan seçilen bir heyet bir konser verecektir. Gece de Tokat liyanda bir “Tip Gecesi, yağatıla- caktır, Aletler, Amerikadan Geldi İ manifesto memurluğuna, İstanbul başdirek Kasımpaşada Bahriye caddesin- deki fırında çalışan İbrahim, yanma- muş kömürden zehirlenmiş, tedavi al tına alınmıştır. e Gümrüklerde Yeni Tayinler | İstanbul gümrük başdirektörlüğü ambar tsemurü Münir terfian ayni başdirektörlük trlük mamur namzedi Tevfik Fikret ayni başdirektörlük mühasebe memurluğuna, İs tanbul başdirektörlük ambar memuru Sü- rayya Gigili İkinci sınıf idare memurluğu- na, İstanbul beşdirektörlüğü ambar memu rü İzzet bir derece terfi ettirilmiştir. Sili 2 Arazi Tahriri Bitiyor İki sene evvel başlıyan umumi arazi tah tiri mayısta bitirilmiş olaesktır. Bütün metilekette tahriri icap eden cüzütam mik tarı 40579 dur. Tabrirde cüzütam şehir, ka saba ve köydür. İlkkânun 1997 ye Kadar tahriri bitirilmiş olan cüzütam miktarı 38024 tür, Daha 6755 cüzülam vardır. . e Genç Bir Ressamın Sergisi Pariste üç sene tahsil ettikten son- ra memleketimize dönen genç Tes- sam Muvaffak İhsan, on yıldanberi vücude getirdiği eserlerinden mü- rekkep bir sergiyi dün Güzel Sanat- lar Akademisi salonlarında açmıştır. Pariste beynelmilel birçok sergilere de iştirak öden Muvaffak İhsan, bu- ve dekorasyona ait birçok güzel eser ler teşhir etmektedir. tartabilecek son sistem âletlerdir. bakımından yeni bazı tedbirler alına kadan gelmiştir. Bunlar, bisleri, zekâyı ve refleksi Ünüversite Pedagoji Enstitüsü için ! ısmarlanmış olan Aletler, dün, Arneri | sitemize hediye edilen 67 kitap, dün İsviçreden gelmiştir. Bunların çoğu radaki sergisinde de karikatür, afiş # Bern Üniversitesinden Üniver- mamcılar bunada itiraz etmişief/ | metre mikâbı üç, nihayet dört kurU” şa indirilmediği takdirde terkos lanamıyacaklarım © bildirmi Bu istek, kabul edilmediği için b” mamcılar aralarından seçtikleri bi” heyeti, dün Ankaraya gölermişi” | dir. Ölçülerin Muayenesi Her nevi tartı ve çel Aletleri muayenesine bu ayın on beşinde b lanacak ve üç ayda tamamlan tır. Bu seneki yıllık kontrolde muayenesinde damgalanmış O kontrol edilecektir. İl TAKVİM ve HAVAİ 11 Mart 1938 | Arab 1856 Muharrem: 9 Güneş: | 6,19 — Öğle İxindi: 1841 — Akşam: Yatm : 1042 - İmsük; YURTTA HAVA VAZİYETİ Yurdun Trakya Kocneli mıniakal hava bulutlu, Karadeniz kayılarıyle Anadohuda kapalı, diğer mıntakalarınd?' bululu geçmiş, rüzgürler Trakya, Ke Karadeniz kıyılarında cenubi, orta An da garbi, diğer yerlerde şirnnli istikaf” te orta kuvvette ermiştir. Dün, İstanbulda hava kısmen bulut! miş, rüzgür cenubi istikem, iş 4-6 metro hızla esmiştir. dikkate değer doktora tezleridir. metre 761 milimetre İdi, Harsret en 13,6 ve eri az 7,3 santigrat olarak kayd SEeSEFS rrEzerrs? SEŞSLEE EİEFISE ME ŞEKES zer