1 Mart 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

1-3-938 BUGÜN BUĞÜN? İngiltere İle İtalya Neler Konuşacaklar ? Ömer Rıza DOĞRUL I ngiltere ile İtalya arasın- da müzakerelerin açılması» Ba karar verildiği sıralarda İtalya da, İspanyadaki yabancı gönüllüleri geri almıya, ait İngiliz formülünü kahul ettiğini bildirmiş ve bunun Üzerine İspanya meselesinin yeni bir şekil alması beklenmişti, İspanya meselesinin harici mü - dnhale bakımından yerinde say - masının bir sebebi, meselenin İn- giltere « İtalya konuşmaları mov zularından biri olmamasıdır. Çün- kü İtalya, bu meselenin ademi mü dahale komitesinde konuşulmasını istemekte ve kendisi ile Almanya- Bun İspanyadan gönüllüleri çekmi- Ye ait İngiliz formülünü kabul et- Meyi, bu komitenin çalışmalarına devam elmesini temin edecek ma- hiyette saymaktadır. İspanyadaki yaba; geri çekmiye ait İngi kabul etmenin mânası, gönüllüleri formülünü İspanyaya İki komisyon göndermek ve her şeyden evvel, orada dövüşen iki taraf nezdindeki yabancıların sa- Yısını tesbit etmektir. Bu hayli ka Tışık olan iş yapıldıktan sonra ya- lerin memleketlerine in lâzım olan mas- raf meselesi konuşulacak, karar - laştırılacak. ondan sonra gönüllü. leri geri alma işi başlıyacaktır, E n nikbin müşahitlerin anla. yışına göre, bütün bu mu- #meleler ancak gelecek temmuzun Ortalarına kadar tesviye edilebi » Ür. Halbuki İngiliz - İtalyan ko- Muşmaları haftaya başlıyacaktır. Daha şimdiden anlaşıldığına göre, İki taraf Süveyş kanalı, Akdeniz, Kızıldeniz, Libya, Mısır ve Kıbrıs Meseleleri bahis mezvzuu olacak Ve bir İngiliz diplomatik muharri- rine göre İngiltere 1 — İtalyanın Kibyadaki kuvvetlerinden mühim bir kısmını çekmesini, 2 — Sicilya İle Tunus rasında Pantellarin A- dasında yapılan tahkimatın yıkıl- masını, 3 — Akdenizde ve Kızıl- denizin cenubundaki diğer İtalyan adalarının tahkim edilmemesini ve 4 — Yakın şarkta İngiltere aley - nde propagandadan vazgeçilme- i İstiyecektir. Ayni siyasi mu - trire göre, “bütün bunlar öyle şeylerdir ki, tatbiki zorlanamaz, ve herhangi bahane ile tam aksi Yapılır. İngiliz muharririnin bu mülâha- Zası bu esaslar üzerinde iki taraf a- Tasında anlaşmanın mümkün olsa da, bunun pek te esaslı bir netice Vermiyece; gösteriyor, Londra gazetelerinden biri son Günlerde sık sık bahis mevzuu o- İan dürüler misakının yenilenme- sinden neler doğacağını anlatır - ken şunları da söylüyor “Dörtler arasında yapılacak, bir Misak. Rusyayı yalnız bırakmak ve Çekoslovakyayı tek başına terket- Biye sebep olur, Fransanın Sovyet Rusya ile yap tığı paktı, hiç olmazsa unutması i- $in tazyikin her türlüsüne başvu- Yulacaktır. Bu pakt, ortadan kal wea Çekoslovakya, nazilerin ta- Arruzuna uğrıyacak ve Avustur- Yanın nazileşmesi, Macaristana a- tazi vadedilmesi buna yardım ede- *ektir. Rusyayı yalnız. bırakmayı İstihdaf eden bir siyaset, onu ye- Bi dostlar aramıya sevkedecek ve $ok gecmeden onları Berlinde bu- İabilecektir. Hulâsa dört devlet Paktı demokrasi cephesini ve kal- ektif emniyet sistemini yıktıktan Aşka Ruslarin Almanların anlaş- Masını intaç ile kalmıyacak. Rus- rİa İtalyanların anlaşmalarına & miincer olacaktır. Acaba © 7a- Man İngiltere ile Fransa ne yapa <aklardı ae. Bir Alman Askeri Fransaya Kaçtı Hin, 28 (Hususi) — Yeni Alman ordu timandanı bugün neşrettiği bir e- biltün mütekait zabitlerin mecburl mete bilâ müddet tâbi olacaklarını bil- e yi ." — Uzak Şark: 250,000 Çin Askeri Japonlar Tarafından Tuzağa mı Düşürüldü Londra, 28 (Hususi) — News Chro- nicle gazetesi Uzak Şarka gönderdiği muharriri Vernon Bartlet'in Mareşal » Şek ile mülâkatını neş- Mareşal, bilhassa Çin gibi geniş bir memlekette süratle seferberlik icra edilemiyeceğini, ancak Çinin Japon- lar tarafından istihfaf edilen bir ta- kım sevkülceyş faikiyetlere nail ol- duğunu söylemiştir. Bugün Çinden gelen haberlere gö- re Sanşi de dört gün devam eden bir muharebe neticesinde buradaki Çin mukavemeti kırılmış o ve Japonlar Lingşiyi işgal ederek cenuba doğru ilerlemiye başlamışlardır. Japonlar - dan bir kuvvetin sarı nehri geçmiye muvaffak olduğu da haber verilmekte dir.Japonlar 250 bin Çinliyi tehlikeli bir tuzağa düşürdüklerini bildiriyor lar. Çinliler vaziyetin tehlikeli oldu- ğunu, fakat Japon kuvvetlerine karşı İÇin tayyarelerinin hareket etmiş ol- duğunu ilâve ediyorlar. Diğer taraf İtan Tiençin - Pukov demiryolunun cenubunda kayıklara sığmıyan 4 bin Çin askerinin Japon topçusu tarafin- dan batırlıldığı Domei ajansı tara - findan bildirilmektedir. Japonlar, Çinlilerin Formoza adası ni tayyare bombardımanına tutmala- rı mukabilinde dün ve evvelki gün Çi nin hemen her tarafina akınlar yap- mışlar ve pek cüzi mukavemetle kar şılaşmışlardır. Japonlar, Hong Kongun cenubun- da ateşe tutulan İngiliz yolev tayyare sini Çin tayyaresi sandıklarını anlat- mışlardır. Tayyare bu tecavüz üzeri“ İne 3700 metreye yükselmiş ve >. lar kendisine yetişemez olmuştur. * Japonya hariciyesinin mümessili bugün Hong Kongdan gelen barış ha- berlerinden bahsetmiş ve bunları te- yit edecek bir emare bulunmadığını söylemiştir. * Tokyodan verilen bir habere göre Sovyet askerlerinin bir kısmı Mançu- kö topraklarına girmişler sonra geri dönmüşlerdir. Berlin, 28. (A.A) — Almanyanın Tokya sefiri Von Dirksen'in Romaya tayin edileceğine dair bir şayia dolaş maktadır. AVUSTURYA: Naziler © Tedbirlerle Uslandılar Viyana. 28 (Hususi) — Graz şeh- rindeki Avusturya nazistleri 60,000 kişinin iştirakile büyük bir nümayiş yapmak İstemişlerse de askeri kuv- vetlerin müdahalesi üzerine çekil - mişlerdir. Viyanada nazistler, bir darbeli o hükümet £ teşebbüsü hak- kında yayılan oşayiaları ka - liyetle oOtekzip ediyor. o Da- hiliye nazırı doktor Inguart dün bü- | tün gece nümayişler yapmak istiyen lerle görüşmüş ve neticede noktaina- zarını kabul ettirmiştir. Dün Graz- da devriyeler dolaşmış, tayyare - ler şehrin ufuklarında uçmuş. neti - zede bütün nazi bayrakları kaldırıl- mış ve bu suretle Grazi Avusturya- nın Münihi yapmak istiyen müfrit - lerin teşebbüsü akamete uğramıştır. Vatanperver o cephe reis muavini, Zernatio bu vilâyetteki cephe işleri- ni bizzat deruhte etmiştir. Berlin gazeteleri Graz hâdiselerin den bahsetmemekte ve Avusturya hâdiseleri hakkında ihtiyatlı davran- maktadır. Buna Şuşnig'in nutku se bebiyet verdiği a anlaşılıyor. AMERİKA: © Faşizm İle Mücadele Başlıyor Vaşingatn, 28 (A.A.) — Rooseveltin İ müşavirleri arasında cenuli Amerika | daki faşist propagandası ile mücadele İetmek üzere bu memleketlerde yapı- lacak telsiz propagandasına mütcal- Uk usuller hakkında ihtilâf vardır. Reisicümhurun oğlu James Roose- velt tarafından sevk ve idare edilmek te olan müşavirlerden mürekkep bir grup, mevcut ticari istasyonların ce- nubi Amerikaya mahsus muntazam programlar neşretmeleri lâzım gel - mekte olduğu noktai nazarını ileri sü mektedir. Ordu, donanma ve hariciye nezare- t mümessilleri bir devlet istasyonü- nun İnşasına taraftardırlar. Mesele köngrede konuşulacaktır. rüldüğü zaman bu mecburi hizmet ifa edi- leciştir, * ordusundün kaçan bir Alman askeri evvelki gün Metz civarında, Fransa hudu- 'duna geçmiştir. Fifari asker mitralyözlü bir otomobil içinde idi. Fransız zabıtası a9- keri tevkif etmiş ve zırhlı otomobili or- ROMANYA: Yeni Anayasanın Ilk Muhafızı Kral Karol! Bükreş, 28 (A.A.) — Yeni Romen kanunuesasisi hükümet erkânının, yüksek divan azasının, ordu rüesa- sının ve teşrii meclis azasının huzu- rile dün taht salonunda ilân edilmiş tir. Patrik Miron Cristea, plebisit ne- ticesini gösteren erkamı zikretmiş, kral da bir nutuk söyliyerek yeni ka- nunuesasisinin milli zaruretlerden doğmuş olduğunu beyan etmiştir. Kral şöyle demiştir: “Bu kanun ile birinci bağlı olen benim ve onun birinci muhafızı ola- cağım.,, — SURİYE: Altın Karşılığı İçin Paris, 28 (A.A.) — Şamdan bildiri- Yor: Suriye hükümeti ile Şam ban- kası, altın karşılığını yüzde ondan | yüzde otuza çıkaran bir anlaşma im-| za etmişlerdir. İSPANYA: Kara Sularında Taarruz Hâdiseleri Londra, 28 (Hususi) İspanya âsi- lerinin İngiliz vapurlarına vuku bu-| lan taarruzları hakkındaki İngiliz! protestosuna verdikleri cevap, Lon- drada iyi karşılanmamıştır. Asiler, hâdisenin İspanya kara sularında vu- kubulduğunu ve geminin Nyon yo- lunu takip etmediğini söylemekte dirler, Mister Chamberlain, bugün a- vam kamarasında Alcire adlı İngiliz gemisinin İspanya sahillerinden -20 mil mesafede taarruza uğradığını ve taarruzu haklı gösterecek oiç bir se- bep bulunamadığını anlatmıştır ve ziyandan mesul tutulacağını ilâve et- miştir. Andav'daki enternasyonal köprü, İspanyollar tarafından tekrar kapan- mıştır. Asilerin maksadı. İspanyaya girmek hakkının yalnız kendilerine ait olduğunu göstemektedir, * Cümhuriyetçi İspanya Başvekili Negrin. bugün radyo ile söylediği bir nutukta şu sözleri söylemiştir: “Bir hafta içinde cümhuriyetçiler binlerce esir almışlar, mühim mev- zileri elde etmişler ve düşmanı plân larını terke mecbur eylemişlerdir. Düşmanlar, ancak çok büyük mik- tarda takviye kıtalarının vürudu ü- zerine, kaybettikleri mevzileri geri 8- labilmişlerdir. Bununla beraber. bu| hususta hedefimize vâsıl olmuş bulu- nuyoruz ve nihai zafere, Teruel eli- mizde iken ve yahut değil (iken de imanımız vardır. BULGARİSTAN: Bir Para Sahtekârlığı Solya, 28 (TAN) — Bulgaristanda piyasaya sahte Amerikan dolarları sü rülmüştür. Bunlardan 50 dolarlık bir banknot Rusçuk bankası tarafından yakalanmıştır. Bu sebeple Bulgar mil li bankası, bankalara tedbir alınması nı bildirmiştir. SON AVUSTURYA HÂDİSELERİ : Ee Bir Hava Faciası bombardıman tayyaresi. iki gündenbe ri esrarengiz bir takım ahval ve şera- it dahilinde ortadan ksybolmuştur. Tayyarenin içinde bulunmakta o- lan üç kişinin telef olmuş oldukların dan korkulmaktadır. Cumartesi günü yapılan araştırmalara yüz tayyare iş- tirak etmiştir. Bu araştırmalara dün de devam edilmiştir. Conghlom açıklarındâ bir tâkım en kaz müşahede edilmiş olduğuna dair bir haber alınmıştır. Tayyarecilik mahafili, bu kaybu - betten dolayı endişe içindedir. Ayni mahafil, inşası tarzı pek ziya- de karışık olan bu bombardıman tay yaresinin esrarına hiçbir memleketin vakıf olmadığını ehemmiyetle kaydet mektedir, FRANSA: Yeni Bir Grev ve 30 Mevkuf! Lo Havane, 28 (A.A.) — Komünist | lerin tertip etmiş oldukları © umumi İbir grev. hükümet tarafından ittihaz İkalmıştır. Maamafih vaziyetin ciddi- yet peyda etmesinden endişe edilmek tedir. İ Otuz kişi tevkif edilmiştir. Fakat tevkif edilmeleri hakkında emir ve- rilmiş olan 500 kişi henüz serbest bu- lunmaktadırlar, FİLİSTİN : Taksim Projesi Tetkik Edilecek Londra, 28 (Hususli Filistine gi- decek ve taksim projesinin tatbikinin mümkün olup olmadığını tetkik ede- cek heyetin reisliğine M. Voodhead tayin olundu. Heyet dört kişiden te- şekkül edecektir. Yalnız dördüncü zasi henüz tayin olunmamıştır, KISA HABERLER * Belçika Başvekili, Belçikanın İtalya ile normal münasebetlere ilk (ırsatla baş- yacoğını söylemiştir. 4 İtalya donanmasına mensup Iki yeni harp gemisi dün denize indirilmiştir. # Geçenlerde ölen İngilterenin eski Baş wekili Makdansldin kızı İzhbel, İngiltere- İde bir gençle evlenmiştir. # Vaşineton, 28 “Uçak Kaleler, deni- len alt parçadan mürekkep filo Buenos Alres'den #vdet seyahatini Ikmal ederek Virjinyada Kan Longleyficld'e vâsıl el- du servisine teslim olunmuştur. Alman as- | Avusturyanın istiklâlini, her ne bahasına olursa olsun koruyacağına dair tezahürler yaptıran kerinin silâh ve teçhizatı İle kaçmasını in taç eden sebep henüz anlaşılmamış bulu- Dr. Şuşnig son bir tezahürde taraftarlarını, aşkile zabiti Btifermmele selâmlıyor. » Sağdaki Gm e Helisel ei sne 3 Londra, 28 (A.A.) — Muazzam bir | İedilen acil tedbirler neticesinde akim | ELEK Mütekabil Hürmet (Yazan: B. FELEK) Saygı diye pek güzel türkçesini bulduğumuz hürmet, sade biribirimie xi gü ümüz zaman şapkamızın içie ni havaya ve Meg göğe arzetmek demek değildir. Saygı medeni insan- ların biribirini sayması, birihirinin sıhhatine, şerefine, ve kanaatine kar şı en küçük tecavzkâr harekette bu- lunmaması demektir. Bu İş, medeni- yet denilen insanlık tekâmlilünün en şaşmaz ölçüsüdür Bu ne kadar ile- riye giderse, medeniyet o mörteb. ri gitmiş demektir. Gerçi bu hir külfettir. Fakat tabi- ati itibarile maalesef hirlikte yasamı- mecbur olan insanlar, yekdiğerini tedirgin etmemek için birtakım kül fetlere katlanırlar, “Yaşamasını bilen ler,, diye tercüme edeceğimiz Gaveir vivre) i takip edenler bu külfeti zevk le yapmayı itiyat edinirler, ve övlece terbiye ve karşılıklı saygı yapılma « İsi ve yapılırken görülmesi büyük bir zevk olu Bu mukaddemeden sonra. esefle yazmıya mecburum ki; içimizde bazı larımız, belki de dalgınlık ve yorgun- Yuk gibi ârri sebeplerle bu saygıyı ihmal etmekte ve hemşerilerinin sıh- hat ve İstirahatlerini fütursuzca boz» maktadırlar. Tramvay kapılarını açıp sonra ka- pamıyanlar, vapur kamaralarının ka» pılarını lüzumlu umsuz açık hırs. kanlar. kalabalık yerlerde yanındaki ni itip kakanlar, hilet gişelerinde her İkesin önüne geçenler, etrafındakile- rin zevkini düşünmeden çeşit çeşit midevi ifrazat yapanlar şu söyledi « İğim medeniyet icabına uymuyanlar. dır. Bunlar arasında. bu söylediğimiz noktaların cahili olduklarına şüphe edilemiyecek olan bazıları herhangi aykırı bir Karekete karşı ses çıkaran» lara; — Pek rahatsız oltyorsan otomobi le bin! gibi baştan ve hadden aşırı <evap veriyorlar. Dünyanın hicbir ye rinde umumi vasıtalar rahatsırlık ve hastalık vasıtaları değildir. Umumi sıhhat ve istirahat kaidelerine hür- met etmiyenlerdir KE hususi vasıta lara hinmiye mecburdurlar. Onun için bir kere daha aziz hem- şerile böyle umumi yerlerde biribirinin hat ve rahatına hür. met etmele müsellem olan terbi. ye ve nezaketlerinden beklerim. , Türk - Yunan Ticareti İçin Yeni Bir Anlaşma Ankara, 28 (Tan muhabirinden)— Memleketimizle Yunanistan arasın- da 1935 eylülünde imza edilen tica- ret anlaşması bugünün şartlarına uy mamaktadır. Bunu tadil meksadile mart sonlarında Ankarada müzske - relere başlanmasına karar verilmiş- tir. Ankarada vuku bulacak Balkan iktısadi konferansına gönderilecek Yunan murahhaslar; ayni zamanda yeni ticaret anlaşmasının müzakero- İsine memur edilecektir. İTALYA: | Hitler Mayısta | olunmaktadır. CENEVRE: Romaya Gidecek Berlin, 28 (Hususi) — Almanya. nın devlet ve hükümet Şefi Her Hitler gelecek mı ayının orlasın da Romayı ziyarete karar vermiş- tir. Ziyaretin programı henliz neş- rolunmamakla heraber, Hitlerin İ- talvada bir tafta kadar kalacağı bildirilmekte ve bu sırada bürük askeri geçitlerin yapılacağı ilâve , Cenubi Amerikaya Göçmenlik İçin Cenevre, 28 (A A.) — Cenubi A. meriksya muhacir celbinin inkisafı ihususu ile meşgul olacak olan konfe- Irans. bugün mesaisine baslıvacaktır, Japonya ile Brezi| Milletler de miyeti azasından olmamakla beraber, 'kendlierini bilhassa alâkadar eden bu konferansta mümessil bulundura.