1 Mart 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2
A Haydar Mithat Belçika Inkılâpçısının Mithat Paşaya Ait Hatıraları No. 86 Ss tı Beyin (Vakit) gazetesin- de çıkan Açık mektubu ü- gerine Tibbiye talebesi afasırda de rin bir tesir uyandı. (Tıbbiyeliler namına Kâmıran Konan) imzasile Vakit gazetesine şu telgraf çekildi: “Eski Maârif Nazırı Şükrü Beyin Ali Haydar Mithat Beye gönderdi- ği müdafan mektubunu oktmuşe tuk. O zaman Ali Haydar Beyin muhterem babaları büyük Mithat Paşa olduğunu bilmiyorduk. Hâdi- seye, birtakim fenalıkların ifşası hakkında çoktan beri beklenen, bir hareket göziyle bakmakla kaldık. Bir gün sonra Sitı Beyin mektubu bize bü aci iftiranın hedefi kim ol- duğunu öğrelti. Hayatta iken yurt için öz canı ile çalışan, hayatını mil Jeti için feci bir surette feda eden büyük ruhun, şeker meselesine ait Bir münakaşaya karışlırılacağını elbette aklımıza getiremezdik. Biz büyüklerimizin Heykelini görmek isterken, yabanet millenler tarihin- de bile bir mevki kazünatı bu bü- yük kahraman bizim hâlâ gönülleri mizde bir hürmet yeri bulamadı. Fakat bugünün milliyetçi gençliği, Mithat Püşarin o demekrasinin ilk kahramanı olduğu kadar namus Ve fazilet sahibi olduğuna da iman & der ve bu tar2daki neşriyatı tama- mile İftira sayar. Tıbbiyelilerin Mithat Paşaya olâh Bürrmetlefini duyurmak için bu telgrafın Vakit gazetesinin bir köşesine herhalde dileriz.” Tarihçi Abdurrahmân Şeref Bey ve diğer birçok zevat gazetelere mektuplar yazarak Mithaf Paşa hakkındaki isnatlarından dolayı Şükrü Beye ağır ithamlarda bulun dülar, merhumun hareketlerinin her bir şüpheden üstün olduğunu yazdılar, eker meselesindeki yolsuslu Hü ortaya koyduğumdan do İayı tebrik ve takdir yolunda bir- gök mektup ve telgraflar aldığım gibi, imzası kama, tabanca olârak birkaç tane töhdit mektubu da gel- di. Aldığım mektuplar arasında Bel çika siyasi hayatında adı tanınmış bir Belçikah doktorun Yeşilköyden ffansızca olarak yazdığı şu dikkate değer satırlar da vardı: “Mukaddes ve en defi hürmete" Yâyik olan bâbaniza biri tarafından Yapılan iftirayı tefretle, tecssüfle ve büyük bir vicdan isyanfle oku- dum. Büjük Mithat milli ve vata- ni gayreti uğürüna edm vermiştir. Meşrutiyetin babasıdır. Bugüne ka dar Türkler için hâtırası üstün tü- de umumi iritihap esasını kabül et- tirmiye uğraşiyorduk. Hükümet yüksek maliyecilerin ve emlâk sa hiplerinin elinde idi. Bunlar aley» Bimizde çalışıyorlardı. Öyle olduğu halde birçok gayret ve fedakârlık- lar sayesinde 1883 te emellerimizi kabul ettrimiye muvaffak olduk. O zaman Belçikada demokrasi ha- reketini idare edenler yedi kişi idi ki aralarında benimle beraber di- ğer bir doktor, üç avukat, bir edip, bir de gazeteci vardı. Bu; buar kadaşlar arasında e yalnız ben kaldım. B abanıza, bize örnek yollu aç tığı hareketi tebrik ve tak- dir yolunda bir mektup yazdık. Bu mektubu yedilerden biri olan avu- kat Drnoult vasıtasile tâ Türkiye- ye kadar gönderdik. Mithat Paşa bize teşekkür ve teşvik Yollu bir cevap yazdı. Bu kiymetli tarihi ve sikanın kaybolmaması için Dr. Ce- sür Gampın ailesine emanet edil. miştir, Zira sonradan fırkamız e- ami) n e 2 BELEDİYEDE: gem nass) Validebağında Yeni Bir Halk Sanatoryomu Valdebağı mevkii şehrin sağlık Vekâletine ait ölan prevaftöfyomla .İyeni yapı olanı saratotyorm- dan başka, vilâyet bütçesile burada bir de halk sanâ#toryumu yaptırılma- sına kârdt verilmiştir, Bebek - İstinye Yolu Böbük — İstinye yölunu genişlet - miye ve bu yolu yeni büştan yapmıya karar veren belediye, yeni bir zorluk la karşılaşmıştır. Bu yola rastlıyafi ve Belâtlimanının Yanında bülünen Şücü çavuş camiinin (yıktırimasiha müzeler idaresi itiraz etmiştir, Müzeler idaresine göre, ya * yolun istikameti değiştirilmeli, yahut cami örtaya aliharak yol bu tarihi âbide nin iki yanından geçirilmelidir. Belediye, bu itirazı tetkike başla « mış, İsmi değiştirilmiştir. Memleketirizde Meşrutiyet yeri den ilân edildiği zaman $ize “asırlar daniberi parlâmehto hareketi” adlı &serimden bir #fsba göndetmiş- tim. Siz de bana teşekkür eylem$i- tiniz. Bugün size tekrar ediyorum: Bu mühtekirlerin alçakça İftiralarına, bu yalancı vatanperveflerin men- faat torbası içinden çıkhayari kir- Hi ellerine siz cevap vermeyiniz. Bu cevapları saten başkaları veri- yorlar. Babanızın fazileti hususi menfaat sahipleri tarafifidan Vâkit vakit iftiralara Uğramıştır. Bu fa- "Halka Yapılacak Yardımlar #let bütün münakaşalardan pâk | Belediyelerin halka yirmi beş lira çıkmıştır. Bu defa da öyle olacak- tır. Yalnız bakalım, yefi idareni- zih kanutları bü gibileri cezalan- dıracak küdreti göstöretök mi, yok sa bü gibilere mi hizmet edecek? B u hâdiseye bir cihetten memnunum. Bana geriçli- dimi hatirlatimiştır. O saman etra- fımda genç ve kanları galeyan için- de arkadaşlar vardı. Hepimiz yar- m pembe görüyorduk. Bunun için de her adımda hayallerimizdeh bi- ri yıkılıyordu. O zaman terakkinin zorla ve İhtilâle olmıyatağına ve herşeyin tekâmüle tâbi olduğuna kanaat getiriyorduk. Mithatın büyük ismi bana her za bari ümitler vermiştir. Toplantıla- rımızda, konferfnslarımda, azimle- ri kırılmış, ümidi kalmamış arka- daşlara kuvvet vermek için bu bü- yı geçmemek üzere ödünç para ver- meleri Kârarlaştıtılmıştı. İstanbul be- lediyesinin yıllardanberi bu maksat- Ja çalışan şefkat sardığı adıyla bir şu besi bulutıduğu için bu yeni karar ö- Zerine şehrimizde yeniden bir şey ya tiyaca göre genişletilmesi muhtemel dir. Köprü İşindeki İhtilaf Gazi köprüsünün ayaklarının mu- kavemet derecesi ve uzunluğu mese- lesi yüzünden çikan ihtilâf henüz hal ledilmemiştir. Bü İşin tetkiki için seh rimizebir heyet gönderilmesinden vazgeçilmiştir. Meselenin fenni tara- fı, Nafıa Vekületince tetkik edilerek bir karara bağlanacaktır. Çöpçü onbaşılarının kıyafetleri bekçilere benzediği için değiştirile - cektir. yük adartan. edin bag. ÖP“ İS fktsnt Wekiletinin süt işi hak. nek diye sikrederdim, birvar |, R z >. ğa kavuşan Türkiyenin milmlini | << ASAŞ malina gözderiiniş gösterirdim. Büyük sermaye ve em Miki minel . itirazları karşısın. İCEMİYETLERDE: da demoktasi için çarpışırken, Tür. | ———— — in tuttu; bizim biyel eni veni sapa | Balıkçılar muştur, >. - Bizin medeni eeseretniz hay. | KONŞTESİ yan olduğuma İnanmanızı bürmetlerimi bildiririm.” Doktor; Charles Kools (Arkası var) DENİZ ve LİMAN : “| Toplandı Balıkçılar Cemiyeti, dün öğleden sönrâ, Eminönü Halkevinde umumi toplantısım yaptı. Cemiyet kurulalı 13 yıl olduğu halde, dünkü toplantı ikinci umumi kongre idi. Dünkü kon İpılmıyacaktır, Yalniz, bu sandin ih- | * ÜNİVERSİTEDE : Veren Iki Genç Kızımız İ Mehpare Başarman Üniversite Fen Fakültesinde dok- tora İmtiharları netiselenmiş ve asis tan Iki genç kızın tezleri kabul edil miştir. Bu ifntihanda, Uumitımi nebafat ais- tanı Lâtfiye Rüştü (tmak, “İyonların nebat Hüetelerine tesiri,,; nebatât asistanı Melipare Bâşarmah da “nebatatta verasot,, mevzulu tez- İerini müdafaa etmişlerdir. Neticede her iki kızımız, “nebatat doktoru, ünvanini açılacaktır. Akademi, İş- tanbul Öniversitesine müraenat etmiş ve haiz olanlara kursu taki; ikamet için 200 Mamsadin dev- İetler hukukuna dair bir eser, bir yazı ve- ri POLİSTE: Doktora Imtihanı| Bir Günde 3 Otomobil Kazası Oldu Dün, şehirde üç otomobil kazası ol- muştur: 1 — Şoför Mahmudun İdaresinde- ki 3424 numaralı otomobille Ando- nun kullandığı motesiklet Şişlide çârpışmışlardır. Her ikisi de hasara uğtamiş, Andon muhtelif yerlerin - deh yaralanmıştır. 2 — Şoför Jorjün otomöbili, köprü üstünde İlyas isminde bitine çarp - #nış, muhtelif YerleriNdei Yâralamış- tar. $ — Cetillin kullandığı otomobil, Timinönünde Hasan isminde bir yol- duya çarpmış, muhtelif yerlerinden ağır surette yâralatmıştır. Bir Çotuk Düşerek Öldü Tophanede Aşçı Nurinin beş yaşın daki oğlu Raşit, pencerelen sokağa düşerek âğır surette yaralanmış, Be- yoğlu hastanesine kaldırıldıktan bi- faz sonra ölmüştür. Ahlâk zabıtası memurları, Son Üç gün içinde şehrin muhtelif semtle rinde 6 gizli randevü evi meydana çıkarmışlardir. MAARİFTE : Istanbulun Mektep ve Muallim İhtiyacı Maarif Vekâletinin beş sönelik bir çalışma plâni hazırladığı malfmdur. Bu programa esas olmak üzere şehri- miz maarif müdürlüğü tarafından ha zırlanan rapor, düh, vekâlete gönde- rilmiştir. Bu raporda önümüzdeki beş yil içinde talebe sayısının inuhtemel aftmasi, yeniden kaç mektebe ve mu allime ihtiyaç olabileceği gösterilmiş tir. Resmi ve Husust Mektep Muallimlerinin Vâziyeli “| Maarif Vekâleti, resmi orta okul larla Hselerde muallimlik yâpanla - rın ayni zamanda hüsusi mektepler- de öğretmenlik yapmalarini yasak et Validehanı Için Evkafla Uyuşulamadı Gemi Kurtarma Şirketi Nekadar Kâr Etti? greye 1500 kadar balıkçı iştirak etti, Cemiyette kayıtlı balıkçı sayısı dört binden fazladır. K oldukça gü- rültülü oldu. Gürültüye sebep olan şeylerden biri de Halkevi salonuhuh 1500 kişiyi alamaması İdi. Bir kısım Hemi bir masal yapmış olması- | üminğnü meydanının genişletilme- İT İdi için ieap eden istimlâk muamelesi 13-936 —-—— Ankaradan Telefon ve Telgrafla atayın Seçim Nizamnamesi İçin Ankârâ, 28 (Tan muhabirinden) — Hatay İntihabat nizamnartesini yeni- den tanzimi için 7 martta Cenevföde toplanacak komisyon müzakerelerin- de bülünücak olan Hariciye Vekfleti umumi kâtibi Numan Rifat Menemen cioğlu bü akşam İstanbüla hareket et- ti. Çarşamba gürtü İstanbuldan Cenev reye gidecektir. Harisiye Vekâletindeh Cevdet, Ta- rik Emin, Adliye Vekâletinden hükuk işleri unut müdürü Şinasi, hukuk ptofeğörlerindeh Ethem Menemenei- oğlu, Dahiliye Vekâleti şube müdür lerinden Mehmet Ali, Antalya mebu- su Tayfur du komisyonda müşavir ö- larak bulunmak üzere Numan Mene- mencioğluna refakat etmektedirler. Vekiller Heyetinde Bütçe Görüşmesi Atikarâ, 28 (Tan muhâbirinden) — Vekiller heyeti buğün saat 12 de Baş- vekilimizin başkanlığında fki saat de vam eden bir toplantı yapmıştır. Ah- haşildığına göre, bu İçtimada 1938 ma Mi yılı bütçesi görüşülmüş ve bütçe nihat şeklini almıştır. Bütçe ahayâ- samıza göre, yarın Kamutaya sumula caktır. 1988 bütçesinin geçen yıla fia zuran 18-20 milyön faalasile 248-250 milyon Jira olarak teklif edileceği tah min edilmektedir. Başvekilimizin Taziye Telgrafı Ankara, 28 (A.A.) — İran Haridtye ime kırı B. Samiy'nin vefati Münatebetile Haş- vekil B. Celâl Bayar ve İran Başvekili B, Cam arasında aşağıdaki telgraflar tenli © dikmişti. Ekselâns Başvekil, Tahran Tanımış ve çok seviniş olduğum B. Se- miy'nin vetati beni çök müteeilim etmiş tir, Bu münasebetle müheyyiç taziyetlerimin. kabtılünü ve Cümhuriyet hükümetinin bü- yük ve dest memleket hükümetinin mâfut kâldığp #aleme #imimi bir sürette iştirnk etilğine inühmalarini ekselâhdikız- PAN MMNIM Ekselâins Celâl Bayar Başvekil, ziya münssebetile, ekselinilarınm izhar buyurduklan kiymetli sempeti nişmnerin- den ve Cürmhüriyes hükümetinin hükümee timin matemine iştirnkinden derin bir ms rette müteheyyiç olarak çöle samimi teşek Kürlerimin kabülünü ve imparatorluk bön Kâmetinin teşekkürünün büyük dost meme Vekete iblâğ buyurulmasını rica ederim, Başvekil Cam Sıhliat Şürası Toplandı Ankara, 26 (Tan muhabirinden) < Yüksek sıhhat şürası buğün sıhhiye ve muaveneti İçtimaiye vekili doktor #poru yaparak geçiren Ankara sirast | Yenİ bir sahaya girmiştir. Valde ha- fakültesi talebelerinden bir grup dün | nı kiracıları belediyece yapılan teb- şehrimize gelmişlerdir. Yarın Anka. |liğat Üzerine evkafa müracaat etmiş- âza salona girdi. Diğerleri sofalarda, merdivenlerde ve sokak kapısı önün de ayakta bekleştiler. Evvelâ geçen yılın hesapları tetkik edildi. Muva - fık görüldü. Bundan sonra, idare he Türk gemi kurtarma şirketinin u- mumi heyet toplantısı dün öğleden sonra yapılmıştı, İdare meclisi râpörüna göre, şirket 937 senesinde 3 Yunan, 2 Romen, bir on ecnebi vapuru kurtarmıştır, irket, bu gemilerden 242.412 Mira ie ücreti almıştır. Henüz Lon-| en öge — drada hakem heyetince kararları ve. |kG1 olmıy girmiş, Hattâ dört tübesinih kurtarma be-|?6 heyetine kadar nüfuz ötmşiler. deli, bu hesaba dahil değildir. 936 se | Bunlar, emiyeti meyvedar bir ağaç nesinde kurtarılan ve 74,400 liralık gibi İstismar ediyorlar. Üstelik bak- bedeli 937 de'alınan iki Yunan vapu- il Pi de İM elbınil, GİT da tahalâ | “7 0 08 Puldameğorlar da: 316,812 lirayı bulmuş olmaktadır. Şirket, kurtardığı kıymetlerin yüz. de 9 unu kurtarma bedeli olarak al: ki: kongre divanincâ muvafık görülme- di. Sabih asabileşerek: — Mademki, burada kelâm hürri- ti yoktur, ben de gidiyorum, dedi. İdare meclisi ve mürakip raporları mz birkaç pin ile birlik- kabul edilerek yeni seçim yapılmış, | te salonu terketti. Ş Amiral Vasıf Temel, Ahmet Nesimi| Daha bazı mfnakaşalardan sonra, Sayman ve Denizbank Umumi mü-|jdare heyeti intihabına geçildi. Usule dür muavinlerinden Hârun meclisi | dare heyetinin yarı Azası, yâni beş Idare âzalıklarına Cemil Behçet Son* | kişi yenilenecekti. Fakat, ? kişinin ve suz mürukipliğe seçilmişlerdir. , Fırtına Nihayet Dindi rine bütün idare heyeti yeniden se « Karadenizde fırtına durmuştur. | çildi. Neticede Mehmet Remzi Ak « Taya döneceklerdir. MALİYEDE: Üç Aylık Maaşlar Müteksit, dul ve yetimlerin mart, nisan ve mâyıs Üç aylik maaşları per gembe gününden itibaren verilecek- tir, Emlâk ve eytam bankası, üç aylı- ğustos maaşlarını Du sabahtan itlba- ren vermiye başlıyacaktır. Banka sa samba günü bütün mütekaitlerle dul ve yetimlerin maaşına başlıyacaktır. 'Tediyat, evvelce olduğu gibi, #işler- deki numara ve tarih sırasile yapıla rir verildi, Takrir kabul edilerek ida- re heyetine havale edildi. Leblebiciler Cemiyeti Kongresi Esnaf cemiyetleti içinde en az &- dün akşam Eminönü Halkevinde kon- gresini yaptı. Hesap Yaporu ve idare İer, kunturatlarının feshini istemiş- lerdir. Fakat, evkaf müdürlüğü, kun turatları feshedemiyeceğini, çünkü, istimlğk işinden resmen haberdar bu- Yurimadığıni bildirmiştir. Ayni zaman da da belediyeye bir tezkere yazarak, kiracılarının neden dolayı rahatsiz €- dildiğini, ortada henüz tekemmül et- miş bir istimlâk muamelesi bulunma- 'dığını sormüştur. Belediye, bü tezke- kaf umum müdürlüğü, Valde hanının istimlâk bedeli üzerinde henüz wyuşa mâtışlardir. Evkafın han için 400 bih lira istediği söylenmektedir. Bu muamele tekemmül etmediği için de kanunen, kiracılara tebliğat yapılma zamani hulül etmemiş sayı- liyor. Evkafın ve handaki kiracıların noktainazarlarına göre, 10 martta ki değillerdir. Diğer taraftan valde hanındaki ki- racılardan ve bilâhara istimlâk edile cek diğer kısımlardaki kiracı ve bi- na sahiplerinden bazıları alâkadarla- ratıldıklarını bildirmişlerdir. Kiracılar, bina sahiplerinin alacağı Dün hava şehrimizde açık ve güneşli soy, Yusuf Yarar, Mahmut Akyüz, | heyeti raporu okundu. Muvafık gö- | istimlâk bedelinden bir miktarının üiebl, diğer mıntakalardı uinumivetir ge geçmiş, yalmın sabahleyin biraz kar| Tfamdi Bütün, İsmail Deniz, Mehmet |rüldü. İdare heyetine teşekkür edil- | kendilerine tazminat olarak verilme- | oxali istikamette orta kuvvette sönme, serpmiştir. Aksuya yardım için Sirio- | Kurşun, Arif Denizli, Zekeriya Girit |di. Leblebicilere yardım eden müşte. | sini ba giden Höra tahlisiye gemisi İstan- | li, Badık Yavaş, Bürhan Baştüccar se | rek yardim teşkilâtının genişletilme- bula hareket etmiştir. Denizyolları- | çildiler. 4 Run Eğe vapuru da iki gün tölarla| Dünkü toplantıda balık satan esna- Li istiyorlar, Buradaki dükkân sahiplerine ge- #i kararlaştırıldı. İstanbulda 55 leb-|lince, bunlar, istimlâk işinin mayıs lebici dükkâm ve cemiyetin de 300| sonuna kadar tehir edilmesinde srar| 49 ve en az sıfırın altında 1.6 santigrat İdün limanımıza gelmiştir. İm da otniyota görmedi içim bir tak |kadr Sasi bulunduğu teyit edil. ediyorlar. iğ is Hulüsi Alataş riyasetinde toplanmış» tir. Röntken kanununun tatbikatına Ait nizamname görüşülmüştür. MEMLEKETTE: İnebolu Faciası Ismir, 28 (Tan muhabirinden) > Inebolü vapuru faelası davasına des vam edildi. Maznun vekilleri tahki- katin tevsiini istediler. Mahkeme reddetti. Dava martın 28 ine bira < kıldı. TAKVİM. ve HAVA 1 Mart 1938 SALI Gün: $i 3 üncü ay: Arabi: 1358 Zilhicce: 36 Kasım: 1İ4 Rumi: 1354 Bübat: 16 Güneyi 638 — Öğle, İkindi: 15.34 — Akşam, Yatm: 1929 — İmsğiz YURTTA HAVA VAZİYETİ Yurdun Trakya, Kocaeli ve Köredeniz tatı ve üç kişinin de istifa ötmesi üze | zası bulunan Leblebleiler cemiyeti de | ra başvurarak kendilerinin zârara uğ | kıyıları mıntukalarında. hava kapalı ve meva yağışlı, diğer yerlerde bü- Yutlu geçmiş, rüzgfirlar doğu ve cenun do- İurunda sakin, Karadeniz kıyılarında cem Dün, İstanbulda hava çek bulutlu geç- miş, rüzgâr çimali istikemelten saniyede 3-4 metre hızla esmiştir. Saat 14 te baro- metre 1735 milimetre idi. Heraret on cok olarak kaydedilmiştir.
