22 Ocak 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

'ğ. 24819, 24310 ISTANBUL No. 982 *R UŞ Atatürk Yalovada BASMUHARRİRİ: AHMET EMİN YALMAN Ak Vpti * E . J e Bir Tenkit 'Ahmet ' Emin VALMAN B irkaç ğün evvel İngilte- renin &&ki Hindistan Na- zırı B. Wedgewood Benn An: kara ve İstanbuldan geçti. İdealist tipteki İngilizler, dünya yüzünde yaşıyan en yüksek insan ne- vilerinden birini temsil ederler. B. Benn bu tipe mensup bir adamdı. Hem de idealist İngiliz tipinin çok mükemmel bir nümunesi idi. Dünya sulhüne ve Akdeniz mesele- lerine taallüku olan hakikatleri, ken- di gözüyle görmiye çıkmıştı. Öğren- diklerini sırası geldikçe, kendi seçim dairesindeki seçmenlerine bildirecek- ti, parlâmento kürsüsünden bütün İn- giliz halkına anlatacaktı. B. Benn İstanbuldan geçerken mat- baamıza uğradı. Saatlerce görüştük. Türkiyenin tuttuğu müsbet, ilmi, mü- vazeneli inkılâp gidişini beraberce gözden geçirdik. Misafirimiz neticede dedi ki: — Türkiyenin tuttuğu yola hayra- nım. Umumi menfaatle ve milli bir- liğe dayanan bir rejim inkişaf ettir- mek hususunda Türkiye bütün dün- ya için bir örnektir En çetin müş- küller karşısında diktatörlüğe gitme- miştir. Münakaşa hürriyetini koru- muştur. Tenkide sabır ve tahammül göstermiş, hattâ bununla kalmıyarak kiymet vermiştir. İlmi mânada bir lâiklik yaratmış, bununla beraber kendi sahasında kalmak şartile vic- dan hürriyetine geniş bir tesamüh göstermitsir. Bütün bunlar üstün ve ileri bir görüşün neticeleridir. Milli rehberinize pek çok şeyler borçlusu- nuüz. Sonra cihan harbi günlerini ha- tırlıyorum. Ben Çanakkaleye pasaportsuz, davetsiz gelen misafir- lerden biri idim. Kendi irademle gel- medim, gönderdiler, Vazifemi sonuna kadar yaptım. Fakat ev sahipleri da- vetsiz misafiri kovdukları zaman memnun oldum. Türkiyedeki hava bana o kanaati telkin ediyor ki Türk topraklarına artık davetsiz, pasaport- suz misafir gelmiye cesaret etmiye- cektir. Gelecek olurlarsa denize dö- küleceklerdir. Bu kanaat beni Türkiye hesabına da, dünya barışı hesabına da çok memnun ediyor. Çünkü Türkiye, ba- rış prensibine en saf ve temiz bir bağlılık gösteren memlekettir. Bu prensipe sadakatten hiç bir zaman şaş mamıştır. Yalnız bugün 'ortada bir mesele var ki Türk barış siyasetine uygun olup olmadığı hakkında bazı- larında tereddütler uyandırıyor. Ben bunun böyle olmadığına eminim, Fa- kat başkalarına karşı da kanaatimi müdafaa için Hatay meselesinin iç- yüzünü öğrenmek ihtiyacını duyuyo- rum. Türkiyeye herşeyden evvel bu- nun için geldim. Bana Hatay işini an- latınız. Fransızlar mütareke zamanın- da İstanbulda yüzümüze gü- lerken, Adanada, Urfada, Antepte Miralay Premonlar vasıtasile Türkle- Te karşı kurdukları imha siyasetin- den, harpten yeni çıkan Türk halkı- Din buna karşı silâha sarıldığından, Fransız kuvvetlerinin mağlübiyetini kabul ederek çekildiklerinden, 1921 şŞmasının cihan harbinden 'ziyade bu halk harbinin bir sulh muahedesi olduğundan bahsettim. Anlaşmada Sancak meselesinin aldığı yeri, Fran- sanın taahhütlerini ayaklar altına al- dığını, Fransizların Suriye muahede- sini imza ederken Ankara muahede- S$ini resmen de bozmuş olduklarını, bu yüzden çıkan ihtilâfın Milletler Cemiyetine düştüğünü, fakat Fransız;| ların bu defaki taâhhütlerini mıyarak ve Milletler Cemi: x : Yyonünu yanlış yola sürük kin Şarkın sükün ve iş vi Şefimiz Gece Derinceden Akay Vapurile Ayrıldılar Yalova, 21 (Hususi surette gönder- diğimiz müuhabirimizden — Dün An- karadan hususi trenlerile hareket bu- yuran Büyük Şefimiz Atatürk gece saat 21,30 da Derinceye muvasalat et- mişlerdir. Atatürk, refakat ve mai- yetlerinde Başvekilimiz B. Celâl Ba- yar, Dahiliye Vekili ve Parti Genel Sekreteri Bay Şükrü Kaya, Hariciye Vekilimiz Dr. Rüştü Aras ve diğer mutat zevat bulunduğu halde saat 22 de, Akay idaresinin (Heybeliada) va- pürile Derinceden Yalovaya hareket buyurmuşlardır. Yalova baştan başa bayraklarla ve elektrikle donanmıştır. Halk büyük bir heyecanla ve bir senelik bir has retle Büyük Kurtarıcıyı beklemekte- | are dir, Atamızın buraya vürudünü bildi- ren telgraf ve telefon haberleri, halk d rhal yayılıy sevinç duygularına hız veriyor. Şu da kikada bütün Yalova bir bayram ge- cesi yaşamaktadır. Derinceden buraya kadar olan me- safeye nazaran (Heybeliada) vapuru üç saat sonra buraya gelecek ve eşsiz Şefimize kavuşacağız. Yalova ve Yalovalılar, Atatürke pek coşkun bir istikbal yapmak için çok geniş ve candan hazırlıklar yap- mış bulunuyor. Vakit. gece yarısını aştığı halde halk, mektepliler Atamı- za bir an evvel kavuşmak, onun ilti- fat ve sevgilerine bir kere daha maz- har olmak için sabırsızlanıyor. yor ve halkın Silâh Yarışı Hızlandı Amerika Yeniden Yüz Harp Gemisi Yapacak İngiltere, Japon Deniz Teslihatı Etrafında Teşebbüslere Girişti Nevyork, 21 (TAN) — Japonya- .nIn deniz inşaatı programı günün en mühim meselesidir. Amerika bu sene deniz inşaatı için 553 milyon dolar tahsis etmiştir. Bu tahsisatın meclis te mühim itirazlara uğramadan ka- bul edileceği tahmin ediliyor. Herald Tribune gazetesi diyor ki: Mister Roosevelt, Amerika bahriyesinin şim diki tonajı nisbetinin yüzde yirmi nisbetinde artırılmasını istiyecektir. Bu teklif bir milyar dnlar sarfile yüz kadar yeni gemi inşasmı intaç ede. cektir. Roosevelt, bilhassa üç zırhlı inşası nı istiyecektir, Bu suretle zırhlıların adedi yediyi bulacaktır. Bundan maa- da 2 tayyare gemisi, 3 büyük kruva zör, 4 hafif kruvazör. 30 muhrip. 5 tahtelbahir ve 50 muavin gemi yapıl- masını tavsiye edecektir, Yeni kruvazörlerden beşinin 43 ve ya 45 bin ton olarak inşa edilmesi de muhtemeldir. ) Londra, 21 (TAN) — Japonyanın 43 bin ton haeminde zırhlılar yapmak ta olduğu meselesini İngiltere hükü- meti tahkik etmektedir. İngilterenin (Arkası 9 uncuda) Bütün Yalova Baştanbaşa Donandı ve Yalovalılar Atamızı Sevinçle Karşılamak İçin Yollara Döküldüler Yepyeni bir hatıra: Atatürk, Başvekilimizin bir izahını dinliyorlar Hatay Davamız Cenevrede Yeni Görüşmeler Bekleniyor | Ka ç Hatayda Erkinlik Cem'yoti Reisi Dr. Melek Ankara, 21 (Tan muhabirinden) — Hariciye Vekilimiz Doktor Rüştü A- ras Mlletler Cemiyetinin yeni Kon. sey toplantısında bulunmak üzere ya rın Cenevreye hareket edecektir. Bu toplantıda Hatay mesel>si hakkımda Türkiyenin son defa ileri sürdüğü ih. (Arkası 9 uncuda) Otobüs Davası Mahkemede Aleyhimizdeki Davada Duruşmanın Tatiline Karar Verildi Otobüs meselesine dair muhtelif neşriyatımızın, belediyenin mânevi şahs yetine ve bazı belediye memurla rının şahsına hakaret teşkil ettiği id- diasile müddeilumumilik tarafından gazetemize karşı bir dava açılmıştı. Bu dava, dün asliye birinci ceza mahkemesinde görülmüştür. Dav: matbuat ka ot ddi sine dayanıyordu. Bu maddede devlet (Arkası 9 ncuda), Herkesin Ağzında TİRYAKİ Siaarası Fransada Buhran Bitti Châut_emps Kabinesi Tam İtimat Kazandı Kabinenin Programı: * Harici Siyasette : Sadakat, Sulhe Bağlılık * Mali Siyasette : Muvazenesi ve Üçler Anlaşması Cenevreye, İngiltereye Para Serbestisi, Bütçe : * Milli Müdafaada: Kuvvetli Bir Fransa Paris, 21 (TAN) — Yeni Chau. temps kab.nesi bugün parlâmento ile sarşılaştı ve programını takdim etti. Program, mebusan meclisinde M. Chautemps, âyar. meclisinde M, Dala diye tarafımdan okundu. Program, mebusan meclisinde alkışlarla karşı lanmış ve neticede bir muhalif reye karşı yeni kabine 501 reyle geniş bir itimat kazanmıştır. Yeni Chautemps kabinesinin prog. ramında mevzuu bahsedilen en mü- him meseleler şunlardır: “Franesa, parlâmento tarafından birçok defalar tasvip olunan ve n.em kketin hissiyatına tercüman olan ha. rici siyasetini yürütecektir. Bu harici siyaset, serbest ve devamlı iş birliği nin, bütün milletlerin müsavatımı ile ri sürmek suretile bariz güçlüklere rağmen sulhün en iyi garantisi ol « makta devam eden Milletler Cemiyeti ne sadakat üzerine müessestir. Millet ler Cemiyetine sadık kalmayı arzu e- (Arkası 9 uncuda) Programı ittifakla tasvip edilen B. Chautemps Bir Vagon Devrildi Bu Yüzden İstanbul - Ankara Hattı Epey Kapalı Kaldı Evvelki sabah saat 7,30 sularında Bozöyükte bir tren kazası olmuş, bir marşandiz katarının vagonu devril. | miş ve katar kısmen yoldan çıkmış- tır, Hâdisenin tafsilâtı şudur: Eskişehir istikametinden Haydar. paşaya gelmekte olan buğday *yüklü marşandiz treni, Bozöyük istasyonu- na 7 kilometre mesafede, katarın ar ka vagonlarından birinin aksı kırıl mıştır. Aks, dingile bağlı bir demir parçasıdır. Aks kırılmca, vagon ray larım üstüne oturmuş, traversleri ez. miye başlamıştır. Katardaki ârıza- dan habersiz olan makinist iki kilo metre kadar treni yoluna devam et tirmiştir. Ancak bundan sonra, tra versleri ezilen raylar biribirlerine yak laşmıya başlamışlar ve nihayet yol bozulmuş, aksı kırılan vagon devril. miştir. Bu vagonun devril Ha AŞ ki, hâdise anlaşılmış, hemen tren dur durulmuştur. Fakat. bu esnada dev rilen vagonun arkasındaki vagon da yoldan çıkmıştır, (Arkası 9 uncuda) Büyük Harpte Filistine Gömülen Altınlarımız Bulunmuş.. Paris, 21 (A.A.) — Amman'dan bildiriliyor: Filistin hududu yaki- ninde Salt civarında Vadii Seyyar da umumi harp esnasında tesis e- dilmiş Türk silâh depoları bulun- muştur. Bunlar arasında beherinin içinde 10 bin Türk altını bulunan iki sandık da mevcut olduğu bildi- rilmektedir. Teruelde Müthiş Bir Hava Harbi Oldu Asiler Mukabil e' —T : i Tam Bir Hezimete Uğradılar Taarruzlorında K SA Teruelde son muharebede harap olan tarihi bir bina (Buna ait son haberler 9 uncu sayfadadır.)|