22 Ocak 1938 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 1

TÜRKDİR 22 İKİNCİ KÂNUN CUMARTESİ 1938 —’—q___ İ_Spanyada, Asi Harp Gemileri, bir GÜNDELİK SİYASAL GAZETE İngiliz Vapurunu TevkifEttiler.. Asİ Teyarelerin Trsgeneyi bombardımanında bir ingiliz veparuna bomba düştü, Müretlebettan (ki kişi öltü, yeti kişi de yaralandı. Diğer bir vapur da torpillendi. Paf 2i ÇazA )— lepon ı" ati harp gemileri bir Düiliz vapurunu tevkif et- mişlerdir. Asi tayareler de :'“İhıı ve Tragoneyi tabardıman etmiştir “:"::M;İe demirli — bulu: r İngiliz vapuruna bomba düşmüştür. Mürette battan 2 kişi ölmüş, yedi kişi © Şaralanmıştır Bir İngiliz vapuru da Cas tillon llmapına girerken Zan: gota açıklarında bir deniz Sİli gemisinin — taarruzuna Uğramıştır. Torpil isabet et- Mmemiştir. Barselon, 21 (A A,) - Milli müdafar bakanlığı Barsela- hanın bugün Franko tayya releri tarafından bombardı Manı hakkında şu - tafsilâtı | vermektedir: | 100 ölü kaldırılmıştır: “Öğleden biraz sonra iki motörlü altı düşman tayya- resi Palmadan gelerek şeh- rin en kalakalık noktalarına çok kuvvetli bombalar at mışlardır. Hasar mühimdir. Ya ralıların sayısı da çoktur. Takip tayarelerimiz hava- lanırken bava bataryaları ateşlerini kesmişlerdir. Fakat tayarelerimiz düşmana ye- S Çin Maclisi reisi Moskovada Moskova, 21 (AA) Çin Meclisi reisi B. Suufo bu ayın 17 sinde buraya gelmiştir | lamıştır. Şiddet'i bir tişememişlerdir. Bunlar der- bal deniz istikametinde uzak- laşarak üslerine dönmüşler dir. Diğer bir rtesmi - tebliğde | Valânsiyanın biri saat ikide, diğeri de beşte olmak üzere iki defa Franko tayareleri tarafından bombardıman ed- ildiğini bildirmektedir. Ha gar mübim ise de insanca zaylat yoktur j Madrid, 21(A-A ) — Bir. kaç gündenberi faaliyetini kesmiş olan asi topçu batar yaları, gece yarısından itiba ren şehri bombardımana baş lamışlır Paris, 21 — Teruel ci | varında yeniden harp baş- topçu düellosu yapılmaktadır. — Eden Uluslar ıEyı'lnâ konseyi ' toplantısında Genevreye git miyecek mi? Londra, 21 ( Radyo ) — Uluslar sosyetesi konseyinin önümüzdeki içtimaında B. Edenin bulunmıyacağı ve İngiliz delegasyonu riyaseti: nin, Hariciye Nezareti müs- | teşarı Lord Grabon tarafın- | dan idare edileceği söylen mektedir. İspanyada, Asi Harp Gemileri bir İngiliz Vapurunu Tevkif Ettiler. ON İKİNCİ YIL SAYI: 3763 Rusya, Mançuriye ÂAs- ker Tahşit Ediyor.. hattı vücude Moskova, 21 (Radyo) Rus matbuatı, Uzak - Şark hâdiselerini, yakından ve büyük bir alâka ile takip eylemektedir. Rus gazeteleri; cenubi Çi. nin Japonya tarafından yu- tulmasi keyfiyetini Sovyet Rusya için çok tehlikeli say makta ve bundan — dolayı Mongolistana bir kıyılcım sıçrıyacak olursa Rusyanın derhal silâbla müdahaleye mecbur kalacağım yazmak- tadırlar. Budapeşte Konferansı Konlarans; Avusturya - ve- Macaristena olduğu kadar, | 'Ü;ak;;kwsmârît—ıda Bü- yükBirHarpTehlikesiVar İapooya ile Amerika yaya Sovyet Rusya arasında patlaması çok mühtemel olan bir - harp nasıl cereyan eder ve n gibi neticeler verebilir? Birleşik Amerika, İngilte- * re ve Sovyet Rusya bu me- — Koca Çin ülkesi Şanghay” ghay :" Nankin ve Peki adar kan ve ateş — içinde! SPonya, yirminci asrın en Büzel taklıd ettiği ölüm va titalarını, bedbaht — Çinlile Tin beyinleri üzerinde mu :::::ıll!ıtle tecrübe etmek- Avrupa — ve Amerikaya sok uzak olmasına rağıman Çin - Japon harbinin baş v harplere ser P olacağı muhakkak ad 'mektedir. Ve en yakın ihtimali, Bahrimuhiti :ıu.ı“d' ve Birleşik Ameri l'h-’lpoııyı arasındadır arbin — sebi a sebepleri vedir? $ ea .ı-:'.l'ohyının cihan harita çükü İşgal etti yer çok kü ı__“' Ancak 675,000 — ki- kela '; kadardır. Runa mu- |.-uı.'.'“11l kadar geniş Kot taşı Kallar bir. cremle e J 'Avvur edilemez: 1815 ölam ";"J"-ı- '—'ıs.oğu.wu 5 Usu 91 de ";ü% 1935 te 69,251, ki #enesine girer- Nıı 71'.260. 000 / olmuştur. P“Yıd:.'.ıııı hasebile Ja- 3000..' güneş her — gün özerine Uslu yeni bir. köy Ü6 ei yor demektir çok feciğil İ Jopanya için e “!lk(" Fakat vaziyetin ĞD fecaatini Çin his 1920 ':"L Baron Ta harp bir plân vücude tirmiş ve muayyen hamleler- le Çini, Japonya — hesabına istilâ lüzumunu kati şekilde lâzım göstermiştir. Bu plâ nın ikinci kısmı sıra ile Hin: di Çiniyi, Hindistanı, Fele menk müstemlekelerini ve Avustralyayı — istilâ — teşkil eder, Japonyada şimdi bu plâ Di milli bir umde olarak kabul etmiş bir parti, aske- ri bir parti vardır. Bu parti namına tercüman olan Ja pon generali Sueçuğu: Diplomasi bizim müz tacel ve mübrem ihtiyaçları mizi tatımin edemez. Demiştir. Japonya, Uluslar Sosyete sinden çekildiği gündenberi diplomatlarla değil, askeri bir parti tarafından — idare ! edilmektedir Askeri parti neye istinad ediyor? 802,000 ton baştan başa yeni, iyi Lalim görmüş, iyi silâblanmış dananmasına ve ordusuna! Bu deniz ve kara ve ha va kuvvetleri karşısında Çi nin mukavemeti ve muvaf- fakıyeti ihtimali yok - gibi- dir Fakat — Çin kıtası Japon- yaya kolay bir lokma mıdır” Yahut diğer alâkadar dev- letler, Japonyayı, Çini yut makta ve sonra gayri kabi H Aktıham bir olmak yolun da serbest birakabilecekler midir? sele ile hayati şekilde alâ kadardırlar Bilhassa Amneri- ka, Jayonyanın istilâ ve bü- yüme siyasetine fiilen mü- dahaleye mecbur vaziyetin- dedir Amerikanın bu gün deniz | ve havada Japonya üzerine | büyük bir tefevvuku vardır Amerikanın 1,163,000 - ton- harp filosu 2,885 tayaresi vardır Amerika deniz kuvvetleri ve Japonyanın çu şekli arzediyor Japon Amerikan Zırhlı 9 15 Tayare gemist 4 4 Torpito 112 216 Tahtelbahir 57 85 Amerikan hattıharp - filo sunda 305 den 406 milimet reye kadar 148 büyük top, Japonyasın — filosunda — ise 355 406 milimetrelik an- cak 88 büyük top vardır Amarikanın 2885 tayare mukabil — Japonyanın 1670 tayaresi mevcuttur. Amerikanın serveti ve iş tira kabiliyeti çok kuvvetli dir; Japonya İse iflâs haline | gelmiştir. Amerikada siae harp levazımı fabrikaları ve ipti- [ dat müddeleri Japonyaya | nizbetle kat, kat geniştir. — | Japonyanın siyati vaziyeti Amerikaya nisbetle çok za- ( Sonu üçüncü sayfada ) İ dülünden sonra | İtalyaya da, Tuna mıntakasına nüfuz etmeği temin etmiştir, * Slovo , gazetesine göre Macaristan payıtabtında İt alya, Avusturya ve Macaris- tan mümessillerinin — iştira- kiyle toplanan Büdapeşte konferansı, Avrupa diploma- si âleminde derin bir ilgi uyandırmıştır. daha ziyade büyülten sebep, konferansın Fransız hariciye nazırıdın seyahatinden — ve Romanyadaki kabine tebed- olmasıdır. Büyük harpten sonra İtalya, Avusturya ve — Macaristan Bu alâkayı- arasındaki yakın münasebat 1927 de başlamıştır. O za manki Macar başvekili Graf Betlenle Mussolini arasında imzalanan dostluk, arbitraj v.s. muahedesi buü — ya- kınlığın esasını teşkil eder. 1931 de Avusturya — ile Macarislan arasında aynı mealde bir muahede imzalandı. 1934 de de Ro- mada üç devlet arasında “Roma Protokolu, adını ta- şıyan bir muahede akdolun- (Sonu ikinci sayfada) eli di İngiliz İşçi Partisi JaponyayaKarşı Zecri 'Tetbir Alınmasınılitiyor Partico saçilen bir hayet, başvekil ve hariciye nazırına müracastla harbin Londre, Zİ (A A ) İn | giliz İşçi partisi, milli meclisi, | başvekil ve hariciye nazı ) rını ziyaret etmek üzere bir | heyet seçmiştir Bu heyet, Japonyanın, Çi- ne karşı yapmakta olduğu harbi durdurmak - için Ja- ponyaya karşı bilhassa zecri tedbirler tetbikinde — israr edecektir Londra; 21 (A A .)—Şang- hayda, beynelmilel imliyazlı bölge ile Fransız imtiyazlı bölgesinde polis, Japon aleyh- tarı tethiş faaliyeti ile maz- nun erkek, kadın 89 Çinli yakalamıştır Berlin, 21 (A A.) As- ya meseleleri hakkındaki neşriyatı ile malâüm — olan Uzak Şark mecmuası, Japon ab'ukasının Çinin — iktisadi mukavemetini kıramamış ol- duğunu müşahade etmekte dir. önlenmesini istiyecek Mecmua Japonyanın şi | mali Çinde tevessüü hakkın- *dı nikbin görünmekte ve şöyle demektedir: “Japon sanayicilerinin şi mali Çinden büyük mikyas ta kömür, iptidal maddeler istihsal etmek — hususundaki tecrâbelerinin muvaffakiyet sizlikle neticelendiği — söyle- nebilir Mecmua, Japonyanın Çin ile alâkadar diğer memle ketlerin menfaatleri muhtel olmadan Şimali Çin ile mü- nesebetleri inkişaf ettiremi yeceğini kaydetmektedir. Metaksas italya sefiri ile görüştü Atina, 21 (Radya) - Baş vekil General Metaksas, İtal ya sefirini kabul ederek bir müddet görüşmüştür. « ———i | Sovyetler Birliği Uzakşark hudutlarında büyük tehkima- ta girişti, Burada 2000 kilometrelik bir is getiriliyor Tokyo, 21 (Radyo) — Sovyet Rusyanın, dış Mon-" golistanda kırk bin - kişilik bir ordu tahşid etmiş oldu: ğu ve Rus subaylarının ku- mandasında da yirmi bin Monogolun bulunduğu Harbin- den haber - veriliyor. Japonya harbiye nezareti, Rusyanın bu hazırlıklarına mukabil hududlarda — tahşi- dat yapınağa başlamıştır. İstanbul, 21 — Gelen ha- berlere göre, Sovyetler Man: çuryaya 9 fırka asker ve 1500 tayare tahşid etmiş- lerdir. Londra, 21 Evening Standard gazetesinin istihba- ratına nazaran, Japonyanın Çindeki askeri muvaffaki yetleri karşısında endişeye düşmüş olan Sovyetler, Si- birya demiryolu boyunca iki bin kilometre uzunluğun: da, Fransızların. Maginot battını andırarf müstahkem bir hat vücude getirmeğe karar vermiş ve Inşaata bap lamışlardır. Mançuko hududuna kadar imtidad edecek olav bu müs tahkem hat, bilâhare Büyük Okyanus sahillerine kadar uzatılacaktır. Mançuko hududlarından Sovyet — topraklarına — karşı yapılacek olan herhangi bir Japon tecavüzü ihtimalini daima gözönünde tutan Sov yetler, şimdiden hazırlan- mağı münasip görmüş ve tedbirler almağa — başlamış- lardır. Diğer taraftan Uzakşark- taki Sovyet ordusu ve bil- hassa hava — kuvvetleri de takviye — edilmektedir. Bu kuvvetler bilhassa - Baykal miotakasındaki zengin pet rol madenleri mıntakasında teksif edilmektedir. Ankarada luınlıcık—îıp—iılnllııi için hazırlıklar yapılıyor Anskara, 21 (Hususi) — Burada kurulacak Tıp Fa- kültesi için hazırlıklar de. vam — etmektedir. Fakülte 1941 senesinde 1200 talebe ile fanliyete geçecektir. —- —SĞR —— İngilterenin HavaSilâhları Londra, 21 (A.A.) — Dey- l Meyl gazetesi, İngiliz ha: va silâhlanmasında mühim terakkiler elde edildiğini ve şimdi İngilterenin 2031 ta- yaresi bulunduğunu yazmak- tadır.