7 Ocak 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 9

on persie bulunan Türkler, bu halleri hoşgörmüyorlardı. Bühasaz Prons Sabahattin Beyin haberi toplanmış olan idealist Bey iller (Şerif Paşa — Sadık — Gümllcüneli Ismail Bey) ninun, pek uzun sürmiyeceğini ediyortardı. 8 Sabahattin Bey evvelce Paşa ile çok iyi görüştüğü » bu üç kişilik siyaset kome- başlar başlamaz kendisini çek i, Ve artık Şerif Paşa İle olen i bususiyetini kesmişti Miralay işa Gümlülcüneli İsmail Bey ciddi muhaliflerin arası, za il ten Şekerrenkti. *k bu idealist muhabfler, ve Hürriyet ve Itilâf fırkasma hp olup ta Sadık Bey ve Gü ülcünetiden nefret edenler; umu al kongre aktederek, Tlirk fr ara si mamna oynanan bu oyun e önüne geçmeyi düşünmüşler; Mesele etrafında bir hayli gö rin llşlerdi. Fakat muhtelif sebep yah, pavatan haricinde kalan ve G5 #on hâdiseler dolayısile Is eş buldan firara mecbur olan Türk * Buraya buraya dağılmışlardı. Bazları bir araya toplryarak öteki bir darbe indirmek, bilhassa yet ve Ttilâf fırkası) namı Oynanan bu oyuna hitam ver *te Büyük mlişkülât vardı. e ireket versin ki bü oyun, uzun Me devam etmemişti. Bu, Üç çi “rekli siyaset sehpası, günün < 4 de kendiliğinden yekıhvermiş Dag ii Zövk ve Sifasma alış be “an Gümüleüneli ismail Bey, Vüridat membamm birdenbire bek üzerine, kendisine tana zet gelen hovardalık haya Ati, aha ucuzca devam etmek için aya gitmişti, Sadık Bey de. Tevfik Bay ile Mısıra geç Serif disi mn EEE Çİ m | i '1 İki siyaset şerikinden ayrılan Paşa kasasını yokladığı za (dört bin altın lira) açığı ol anlamış.. Mühim bir kısmı i tarafmdan çekilen bu Ya içi yanmakla beraber, bu si Oyunundan bu kadar zararla na şükretmişti, y Sadık Beyin Mısıra geç sebepsiz değildi. Çünkü; Is firar ettiği gündenberi İngütere hükümetinin hi e tevdi etmiş olan Sadik > Ayni zamanda bazı hususi İn Siyasi mahfellerinin de merha telbettiği için kendisine geçindirecek kadar — taheis edilmişti... Tabifdir Para, Miralay Sadık Beyin Bözlerinin hatırı için verilmi i. Her ne kadar, (siyasi mül “lürsa olsun, İngilizler için tina, Akdirlık bir mecburiyet tah nine efild. Hiç şüphesiz ki — , İngiltere hükümetinin el Arayacak bir hizmet beklenile Çan) VE, Belânikte iken, (Rus ( Yi Ğİ, SEE, bi - z ZE ) TE | Ba bir telgraf çekerek: | Üiler, lar, mem'eketi mahvet İİ taşı BU felâketin önünü, sizden kimse alamaz. Geliniz. Mem rtarınız.) j e Sag tirhamda bulunan Mira “him * Beyin; (Ingiltere devleti ) nede ayni istirhamda (icap gat bunun husulü için de Kader Gi hizmetlerin ifasnda, & İ Sig gn himmet ve gayreti aşi İÜ “oheeizşı eği) şüphesiz. ve pek İİ Persia işvebez kokotlarım Sümaği, İan derin bir acı ile ayrılan Atina eli Tsmai) Bey, simdi de ' Sehhar ve füsünkür dil muhitinde, neşve ve sü- e Süklaklar atarken; Mrsrda ği Mei, yalan işe girişmek istemiş Düny yg DU sefer, sabık Tokat me | Kina ustafa Sabri Efendiyi ara araş etmişlerdi, Istanbul fırkası) ndan (Hürriyet i Vİ Pütün Nasıl doğdu? - Nasıl yaşadı? - Nasil battı? Nasıl doğdu ? - Nasıl yaşadı? - Nasıl battı? — İKİNCİ KISIM — Çürük Direkli Siyaset ehpası Birden Yıkılıverdi Kâmil Paşa ve İtilâf fırkası) na geçen ve ora da da zekâ ve irfanile temayüz e derek Gümlülcüneli İsmail Beyle Sirt sırla veren bu zat, bu iştiraki kabul etmemişti. Pariste, iplikleri çok çabuk pazara çıkan bu adamla ra karşı; — Ben, bunları anlayamamış, i imişim... Vah, yazık!, Hata ettim. Diyecek kadar salâbet göstermiş ti. Bu hal, ksa bir müddet daha böylece devam ettikten sonra, ar- tık bütün bu itilâfçılar arasında, bir bocalama devresi başgöstermiş- ti. Gümülcüneli İsmaii Bey, Şerif Paşadan çektiği paralarm &mn kı rımtısmı da Atina barlarında ve kafeşantanlarmda yedikten sonra, artık orada barmamıyacak bale gelmiş: bu sefer de Se'âniğe gel mişti, Ve orada, Çanakkaleyi bom bardıman eden dilşmanlarım hesabı na propagandacılık vazifesini ka bul etmişti. Ismail Bey, burada bir gazete çkarmıva; ve bu gazetesinde de, Türk milleti alevhinde en geni ha- karet ve iftiralarda bulunmıya baş gamıstı. O arada meşhur muhaliflerden topçu livası Mustafa Natık Paşa, erkânı harp kaymakamı Rasih B., Hürriyet ve Itilâf fırkası erkânın dan Şair Hüseyin Siret Bey, (Söz) gazetesi başmuharriri Asaf Mu a&mmer Bey ile diğer birkaç muha lif te Selânikte bulunmaktalardı. Bunların hemen hepsi İttihat ve Terakki cemiyetinden dilgir olan kimseler olduğu halde, Gümülcü neli Ismail Beyin, Ittihatçıları ve sile ederek Türk milleti aleyhinde yaptığı o feci neşriyattan, hoşlan- mamışlardı. ümülcünelinin bu vaziyeti, Pariste bulunan ve Prens Sabahattin Beyin etrafına topla nan muhalifleri bile fena halde ren Gide etmişti, Bu çirkin hareketin önline geçilmesi için — o tarihte Prens Sabahattin Beyin husüst kâ tiplik vazifesini ifa eden — (Ah met Bey), Selâniğe gönderilmişti. rilmişti, Gümülcüneli Ismail Bey, memle ket ve millet namma kendisine ve rilen hasihatlere, odilen ricalara, zerre kadar kulak asmamıştı. Bu nun Üzerine, orada bulunanlar bir afaya toplanarak, bir pire için ko ca bir yorgan: yakmıya çalışan bu adamla bütün alâka ve mlinasebet- lerini kesmeyi. ve hatti kendisine selâm bile vermemeyi kararlaştır Ancak bu scı bovkottan sonra, Gümületineli Ismail Bey artık gaze tesini kapamıya mecbur kalmıştı. Tekrar Mısırdakilere avdet ede Yür ustafa Sabri Efendi, orada ba rnamıyarak Romanyaya geçmişti. Yazan : Ziya Şakir Orada, Dobrice Türkleri arasında kendisine hocalık vesaire gibi bir iş bularak — ayni zamanda türkçe gazelelere bazı şeyler yazarak — geçinebileceğini ümit etmişti, Miralay Sadık Beye gelince; (in giltere devleti fahimesi) nden aldı ğı paraları hak edebilmek için ye ni bir şebeke kurmüş.. tekrar faali- yete geçmişti. Sadık Beyin yeni şebekesi, şu e- fendilerden mllrekkepti: Sabık Srvas Mebusu Şükrü Ef Avranos Zade Sami Bey Hürriyet ve Itilâf Firkasının Bur- sa şubesi milessislerinden Aziz Nu- ri Bey. Şerif Paşa ile arasınm açılması Üzerine, Sadık Beyle Mısıra geçen Pertev Tevfik Bey. Ve isimleri xkre şayan olmıyan birkaç kişi, daha... Bunlar, güya (Hüriyet ve TItilâf Fırkası) ni, tekrar ihya etmişlerdi. B u aralık Şerif Paşa Mısıra * gelmişti. Sadık Rey; derhal kend'sine müracaat ederek: — Paşam!.. Gümülcinelinin yü- zünden aramızda çıkan hâdiseden dolayı çok müteessirim... Işte, o a- ramızdan çıktı. Fırkamızı yeniden dirilttik. Sizi, başımızda görmek isteriz. (Arkası Var) Türk Borcu 18,70 Liraya Yükseldi Borsamızın dünkü fanliyeti olduk- ça artmıştır. Hemen bütün tahvil ve hisseler üzerinde İş olmuştur. Üni- türkün birinci tertipleri Pariste 292 franktan muamele görmesine rağmen piyasamızda 18,70 liraya kadar yük- selmiştir. Bu miktarm dâha ziyade artacağı tahmin olunmaktadır. Ik.p- Gi tertipler ise 18.65 liradır. Anadolu tahvilleri de biraz yükselerek 4030 lirayı bulmuştur. Anadolu mümessil- leri 40 ve Anadolu hisseleri 25.60 Wi- radan slinip satılmıştır. Brgani tah- villeri 97.10 lira, Sıvas — Erzurumun ikinci ve üçüncü tertipleri 05,10 V'ra- dır. Birinel tertip Sıvas — Erzurum tahvilleri ise 100 liralık kıymetinden 210 kuruş fazla 102.10 Uradan mun- mele görmektedr. Iki gün evvel 945 liraya düşen Aslan çimentosu hisseleri 9.65 liraya çıkmıştır. Mer- kez Bankasi bir Sterline 628 — 629 kuruş fiyat koymuştur. Londrada bir Sterlin 147,29 frank ve 4.9992 dolar- dır. Dolar üzerinde birkaç gündenbe- ri görülen hafif düşüklük kaybolmuş tur. iy e. Harice Yumurta Satışı Başladı Senebaşi yortuları sebebiyle piya- samızdan Yunanistan ve Italya için fazla miktarda yumurta satılmıştır. Son hafta içinde satılan yumurtalar Yunanistan için 105.308 kilodur. Bu yumurtaların bede 29897 lira tut- muştur. Italyaya gönderilen miktar ise 37370 kilodur. Bununda bedel 11104 liradır. Her iki memlekete gön derilen yumurtaların tutarı 41001 1i- rayı bulmaktadır, Güneşi Biraz da Çekiştirelim Güneş, bugünlerde, bize dargın mış gibi bulutlarm arkasma sik sık gizleniyor. Vâkra, kışın hava bu latlu olunca daha nz soğuk olduğu nu söylüyorlarsa da güneşsiz gin lerde keyfimiz kaçıyor. Zaten pek uzum süren gecelerin sabahı biç gelmiyormuş gibi görünüyor, Güneşin bize yaptığı bu fena şa kaya karşı, bizim de onu çekiştir yaptığı kötülükleri de unutamayız. Güneş vurmasından O kaçmabilsek bile, yazın bizi içmiye mecbur et- tiği birçok suyun, limonataların te sirile mide bozulmasından keşm mak mümkün değildir, ları pek küçük kalıyor. Hiç hatırı mıza gelir miydi ki bize hayat ve ren güneş ayni zamandı kanser hastalığının sebeplerinden biri ol sun, Bunu bize Cenup Amerikasında Amerikalı Profesörün İstatistik leri güneşin kabahatini ne klar Iyi gösteriyor: O beş bin dei kam- Serli hastanın yiizde 61,40 1 burvun dan yani kendini daima en ileride görmekten hoşlanan uzvundan has talnmış. Yanaklar kendilerini öz ha geride tutuklarından yüzde (8 nisbetinde deri kanserine tutulur lar, Şapkanın kenarları alnımızı ve kulaklarımızı kapattığı için oralar da deri kanseri ancak yüzde 7 — 8 wisbetinde oluyor. Sakallarımız bi- daki saçlar daha sık olduğu içlu ba şın derisinde kanser büsbütün az, yüzde bir nisbetindedir... Başlarına şapka giymeden sokağa çıkmak modasına uyanların kulaklerında küpe olsun, kulaklarını da burun ları kadar tehlikeye koyuyorlar de mektir, Ti en ziyade. yüzde 78 nisbetinde, giftçilerde görülüyor. O zavallılar daima güneşte çalıştıklarından gü meşin zararını bu da isbat eder. Göl Balık Yine Bollaştı En Çok İstavrit ve Çinekop Tutuluyor Birkaç gündenberi limana giren balık sürüleri evvelki gün ha- yanım bozması üzerine dağılmışken dün, hava poyraza çevirdi- ğinden yine bo'laşmıştır. Balıkçılar, sabah erkenden denize açıl- mışlardır. Dün öğleden sonra balıkhaneye bol balık getirilmiştir. Kıyı sularında on bin kilodan fazla küçük istavrit tutulmuş ve kilosu 20 paradan satılmıştır. Diğer balıklardan da hemen herr—— cinsten tutulmuş, uskumru çıkmıys başlamıştır. Dün yedi bin kilo tutul- mug ve kilosu 30 kuruştan verilm:ş- tir, 10 bin kilo hamsi kilosu 7 — 10 kuruştan, iri istavrit 7 — 8 yüz kilo ve kilosu 20 — 25 ten, bin kilo çin. kop kılosu 20 — 25, bir miktar bar- bunya kilosu 150 — 200, tekir kilosu 40 — 60 kuruştan satılmıştır. Dün ancak 7 — 8 yüz çift palamut yaka- lanmış ve çifti 12 kuruştan, 400 çift torik çifti 70 — 75 kuruştan Italyan- lara satılmıştır. Çanakkaleden 400 ki lo Mifer gelmiş ve kilosu 25 kuruşa verilmiştir. Tutulan 200 k'lo kadar kefalm da kilosu 60 — 70 kuruşa sa- tılmıştır. Hava ayni vaziyette devam ederse bugün de fazla miktarda balık tutulacağı tahmin ediliyor, > Buğday Satışları Dün piyasamıza on altı Vagon buğ- day getirilmiştir. Piyasa gevşeki ğini muhafaza etmekle beraber fiyatlarda da fazla bir değişiklik olmamıştır. Yu muşak buğdaylar 5.34 kuruşa kadar Batılmıştır. Sert buğdaylar 5.20 — 5,27.5 kuruştur. Anadolu arpalarında 3 — 4 para kadar yükseklik olmuş ve 4,10 — 4,12 kuruşa muşteri bulmuş- tur. Çavdar beş kuruştur. Sarı mısır- lar 4.25 kuruştan, yulaflar 4.05 —4.20 kuruş arasında, keten tohumu 10.20 kuruş, nohut 6.35 kuruştan muamele görmüştür. Piyasamıza otuz beş bin kilo mercimek, yüz sek'z bin kilo ku ru fasulya, 87500 kilo susam getirii- Türkiye - İsviçre Ticaret Görüşmesi Ankara, 6 (Tan muhabirinden) — Isviçre ile hükümetimiz arasında ya- pılacak yeni ticaret kliring anlaşma sı müzakerelerinde hükümetimiz Türkofis reisi Burhan Zeki ile Mar- kez Bankasından Csbir temsil ede- cektir. Heyetimiz aym yirmisine doğ ru Bern'e hareket edecektir. BORSA 6—1—938 PARALAR Sterlin dolar Frank Liret Belçika Fe, Drahmi ieviçre Pe, eva #iorin Kron Çek Silin Avusturya 2 Mark »— 1— a2 .3.— «30 1075p 23 ÇEKLER Kapan 23,285 0,7980 151475 46970 870916 3,4438 63,7450 14314 22.5884 4.2120 1,7050 1,9775 Zirai Kredi Kooperatifleri Çoğalıyor Köy kâlkınmasınm bell başlı unsur larından olan zirai kredi kooperatif- lerinin sermaye miktarı dört milyona yaklaşmıştır, Ortak sayısı da yüz bin vatandaştır. Kooperatifler ortakları» na 16 milyon lira kadar bir yardım yapmıştır. lik kredi kooperatifi 1029 senesin- de kurulmuştur. Her sene, bu kredi müesseseleri inkişaf etmiştir. 1980 senesinde 191 kooperatifin 20170 or- tağı vardı. 1931 de kooperatif sayısı 341, ortak sayısı 34070 oldu. 932 de kooperatif sayısı 590, ortak sayısı 52733 oldu. 983 yılında 653 koopera» tifte 60585; 934 te 661 kooperatifte 63235, 935te 668 kooperatifte 67333; 036 da 568 kooperatifte 61716 ortak vardı. 1937 yılında'ise 650 ko- operatifte 86631 ortak vardır, Zirai kredi kooperatifler'nin iş hacmide genişlemiştir. Sermaye de daima art- mıştır. 1931 yılmda ihtiyat sermaye 248456 lira. tahsis edilmiş sermaye 1719810 lira 'ken, 1937 de ihtiyat ser maye 2331449 lira olmuştur. Kooperatiflerin ortaklarma yaptığı yardım da seneden seneye artmakta, dır. 1980 yılında ortaklara yardım 3463458 lira iken 1037 de 16158708 Hrayı bulmuştur. Ziraat Bankası da, kredi koopers tiflerine her ene artan bir yardımda bulunmuştur. Köyün bünyes'ne gir « miş olan kredi kooperatifleri, bundan sonra da bir inkişaf seyri içinde bu lunacaktır, Ardanoçta Mahrukaf Sıkıntısı Var Erzurum (TAN) Ardanoçta mahrukat sıkıntısı vardır. Evlerde ai leler yakacak birgey bulmak için âde- ta seferber olmuş gibidirler. Vahit isminde birisi de altı ve dört yaşla rındaki iki kızını mahrukat bulmaya göndermiş, bunlar buldukları otları getirmiş'er ve pek üşüdükleri içim he men ocağa atmıya başlamışlardır. Bu sırada dört yaşında Naime eteğin den tutuşmuş. tehlikeli surette yân mış, iki gün sonra da ölmüştür. Fındık, Ceviz Satışları Son haftanm ceviz ve fmdık satış- ları geçen haftaya nazaran daha can lı geçmiştir. Iç cevizlerden Samsun, Artvin, Bursa, Niksar malları 22—32 kuruş arasmda 12033.5 kilo satılmığ- tar. Fındıklardan: iç olarak 20 bin ki- 16 Trabzon tombul malı 345 kuruş- tan satılmıştır. Piyasamıza Trabzon- dan 2500 kabuklu. Göreleden 17520 iç, Unyeden 4220 kilo iç, Trabzondan 23840 ve Giresundan 4000 kilo mal gelmiştir. Iç cevizlerden 6700 kilo Hamburga, 5040 kilo iç fındrk Kanâ- daya, 4000 kilo iç fındık dah: Londra ya ihraç olunmuştur. Istanbul piya- sasında 10 b'n kilo iç fmdık e 15 bin kilo kabuklu fındık, 20 bin kilo iç ve 80 bin kilo kabuklu ceviz stoku mev- 42025 4,0040 106.3825 343825 2.7315 3,0914 621, — 62750 3 2348 cuttur, Nizip Yolu Düzeltiliyor Gaziantep, (TAN) — Nizip şösesi Bin bozuk kısımlarmda yapılan tami ratın mühim kısmı bitirilmiştir. Geri kalan küçük bir kısmıdabu yılta- mamlanacaktır, maye 1072284 lira, tahsil edilmiş ser-