22 Kasım 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

— 22-10-937 ilistinde Vaziyet ün Geçtikçe Daha Fenalaşıyor İngiltere, Kudüs Müftüsü Pyrılmaması İçin Frensız Hükümetine Başvurdu - Londra, 21 (TAN) — Filistinde karışıklıklar devam etmekte- * ,Kudüste zaptiyeye taarruz edilmiş, nda bir bomba patlamıştır. Kudüs - Ariha yolunda tüfek ateşi ar birçok kişileri tevkif etmişlerdir. Ati edilmiş, Nabliste memurl Müftü gidemiyor habere göre Kudüs Müftüsü E- Elhüseyni Mısıra gitmek istemiş, iltere hükümeti bu seyahatin Vi için Fransa hükümeti nezdinde *bbüste bulunmuştur. Müftünün tuf, Ibnü Pisi eeklü k “liği de söylenmektedir. Müftü | hazırda Berutta nezaret — altın- İkamet etmektedir. an bildirildiğine göre Lüb- P Müftüsü Fransız Fevkalâde Ko- tri De Martel ile görüşerek Fran- <— nün Suriyeden Hayfa adliye binasının M A di ni ; Müftü ; Diyor ki: / Beyrut, 21 (TAN) — Buraya iltica etmiş olan Kudüs Başmüf- tüsü Emin Elhüseyni, bazı gaze- tecilerle mülâkatlar yapmıştır. & 'Müftü, kendisine sorulan sualle- N 5 re hulâsatan demiştir ki: Â — Yeryüzünde Filistinin tak- E 4 â Makamatının Kudüs Müftüsü aldığı hattıhareketi mevzuu |Setmiş, De Martel Kudüs Müftü- t müşkülât çıkarılmıyacağına da- ÜZ vermiştir. listin Arapları ne bekliyor? tmda bulunan eski Irak Hariciye İti — Nuri Sait Paşa Kudüs tüsü ile görüşmüş ve Suriye iye nazırının verdiği bir ziya - t söylediği nutukta “bütün Arap Millf bir hüküheti ve Filistinin © camiasında uhdesime düşen TO- Yapmak üzere hür ve müstakil ol- bekliyorlar,, demiştir. ü Muhakkak olan bir nokta, İngi- Ve Pransız hükümetlerinin Ku - Müftüsünün Şamda bulunmasını e ile kargılamalarıdır. Times bu ei 'de Suriyedeki FTansız ma- arasınında müftünün mukad |." üzerinde müzakerelerin devam Sini bildirmektedir. , Habeş müslümanları POmna, 21 (TAN) — Adisabahbadan |© haberlere göre, bütün Habeş Pümanları ve Arapları Filistinin (“dderatı ile yakından alâkadar FEta ve Filistin Araplarına yar- | isin para toplamaktadır. Bütün *$ müslümanlarının — yardımile | ©acak paranın büyük bir meb- JEşkil edeceği ve ramazandan ev- Üistin müslümanlarma gönde- ği anlaşılıyor. liz hükümeti ne yapacak? Ştdra, 21 (TAN) — Müstemle - |'ezırı M. Ormsby - göre, bugün, ,'H kamarasında beyanatta bülu- |* Filistinde taksim projesinin olunacağını — ve bu hususta €r Cemiyeti asamblesi ve kon- ,, tafından vuku bulan tavsiye - , “resinde hareket edileceğini an- '5; daha sonra hükümetin terö - ile mücadele edeceğini ve an - önniyet iade — edildikten sonra », ” komisyonun vaziyeti tetkik — S8ul olarak Fil'stinin taksimi - İkiBi hazırlıyacağını — söylemiş hilEtünün tâ baştan İngiltere a- ğ 'de çalıştığını ilâve etmiştir. 4 S0n haberlere göre Küdüste bir h. Mektebi müdürü öldürülmüş, h ** tramvaya ateş edilmiş, Gaz- İ'Uku bulan hâdiseler üzerine oıha—lkln hesabına muhafızlar ta- ha Mustur. İ 21 (ALA.) — Yahudi ga- İng ıîl'al'ıudilerin mühacereti me- eh Jalledecek kanün lâyihasmı ! Rüy, tenkit etmektedir. Bu lâyiha ; Filistine girecek Yahud'le - h . SNr ancak fevkalâde komiser 4 Vbilecektir. Yahudiler bu ha- |e, ** tazyikine hamletmekte - “———— 4 HOİ!qndada Bir h Çarpışma Ve gp, 21 (ALA.) — Wespha ü 'î.Walbe adındaki Alman ge- '% Yüzünden limanda müsa- 2bh İşlerdir. J'ıki“ma batmış ve mürettebatın k“l'tulmuştı.ır. razı olacak bir tek Arap yoktur. Asırlardan beri yerleşti- gimiz topraklardan bizi zorla ko- vamazlar, Yahudilere hakkami- yet göstermek istiyenler neye başkaları hesabıma cömertlik $ gösteriyorlar, kendi toprakların- dan verseler ya!, Biz gürültüye kulak asmamıya ahdettik. Ingiltereyi ihtiyata da- vet ederiz. Milyonların ağzı ko- 2lay kapatılamaz, Ben faniyim. 4 Fakat bu hareket benimle kaim değildir. Bu hareket Araplık ha- $ reketidir.,, ğ % î â ; Divanı Muhasebatta Bir Kurs A_gı_ldı Ankara, 21 (TAN) — Divanı muha sebatta memurlar için bir kurs açıl mıstır. Kurs altı ay devam edecek - tir.' Bu kursu muvaffakıyetle bitiren memurlar mürakabe sınıfı imtihanı- na girebilecek ve muvaffak Pldwııkla_n takdirde terfi ve tercih edilecekler- dir. —— e| Ş e , iAacaristandaki Dava Bitti Budapeşte, 21 (A.A.) — “Tırpanlı haç,, teşkilâtma mensup 69 nazinin muhakemelerini rüyet etmekte olar mahkeme, Bosozermeuyi'yi 26 B ğır hidemata, diğerlerini de üç gün ilâ bir ay hapis cezasına mahküm et miştir. SON HABERLER BE Şanghayda Yüz Bin Çinli Ve 30 Bin Japon ÖOldü St <£ TAN öi — Ordularile Çin harbine bilfiil iştirak edeceği söylenen Mongol Prensi Teh Wang ve iki askeri Âsiler Dîion'u Aldı Madride Saldıracaklar Londra, 21 (TAN) — United Press muhabiri bildiriyor: Gene- ral Franco'nun bu sabah, Dijon' bulunan 45,000 askeri ile 100 tayyare Madride karşı yapılacak taarruza iştirak etmek üzere cenuba hareket edecektir. General Franco'nun hedefi, yabancı gönüllülerin çekilmeıı'nden evvel Madridi ele geçirmektir. Bu yüzden Madride karşı büyük bir ta- arruz beklenmektedir. Lomdra, 21 (TAN) — Ispanyadan gelen en son haberlere göre âsiler Şi malde Dijon'u işgal etmişlerdir. Asi ler 23 kasabayı işgal ettikten sonra Dijon'a doğru ilerlediklerini, Dijon'- dan gelen bir heyetin şehri teslim şe raitini konuştuğunu ve nihayet asi kuvvetlerin telsiz telefon istasyonu - nu zaptettiklerini ve şehre girdikle- vini hilAteivarlar Rus generalleri varmiş Dijon'un işgali ile Ispanya asileri şimalde yeni ve mühim bir muvaffa- kıyet daha kazanmış bulunuyorlar. Şehir içinde anarşinin hüküm sür - düğü anlaşılıyor. Şehrin sukutundan evvel beş tayyarenin sol cepheye men SUp reislerle buradan ayrılması icap eden şahısları Fransaya naklettiği haber veriliyor. Naklolunan şahıslar arasmda bir takım Rus generalleri bulunduğu da rivayet olunntaktadır. Fakat bu rivayetin aslı olup ölmadığı henüz anlaşılmamıtşır. Madride taarruz edecekler Asilerin Madride karşı yeni bir ta- arruza başlamak üzere oldukları ve- Ya başlamâk üzere bulundukları an- laşılıyor, Cümhuriyet aleyhinde suikast V_a.lansia hükümeti Malagada Cüm huriyet hükümeti aleyhinde bir Hepsi de kararı istinaf etmişler- dir. Sarkta da , ondradan gelen — haberlere L göre Italyanın Ispanya İşle- rine karışmamak komitesine yaptı- ğı yeni teklifler vaziyetteki ger- ginliği — gevşetecek mahiyettedir. Temmuzda Ingiltere tarafım - dan İspanyadan gönüllüleri çek- mek için yapılan teklife mütema- yil görünen ve iki muharip tarafın saflarında dövüşen yabancı gönül- lülerden müsavi adedin memleket- ten çıkarılmasımı istiyen İtalya; diğer taraftan İspanyaya bir ko- misyonun gönderilmesini, bu ko- misyonun -burada nekadar yabancı gönüllü bulunduğunu tespit etme- sini, daha sonra bütün gönüllüle- rin çıkarılması meselesinin bir tes- viye suretine bağlanmasmı müda- faa etmektedir. Ispanyadaki yabancı gönüllüleri yurtlarına çevirmek ve böylece is- pamyayı yabancı İşgalinden kurta- mak meselesi mevzuu bahsolduğu- na göre bir sürü teklifleri yine bir sürü mukabil tekliflerle karşılamı- ya ne lüzum var, Maksat, Ispanya dahili harbini bir Avrupa harbi ol- suikast hazırlandığını haber ver - u işgal etmesi üzerine şimalde lhay cephesinde Çinliler harbin bida- Şimalde Japonların Vaziyeti Fenalaştı Nevyork, 21 (TAN) — Çin - Japon harbine dairalınan en son haberlere göre, Şanghayda iki taraf ar şiddetli h beler olmuş fakat Japonlar, Çin k tini kır şlar, ve iki taraf ta son derece ağır zayi- at vermişlerdir. En yeni istatis- tiklere göre yalnız Şanghay mu- harebelerinde iki tarafın verdiği zayiat Çinliler hesabına 100,000, Japonlar hesabına 30,000 dir. Düşen tayyareler Tokyonun bir tebliğine göre Şang- e- yeti olan 14 Ağustostan 20 İlkteşri- ne kadar 147 tayyare kaybetmişler K —— $#CLE Komünist; Faşist! Bir vakitler Ittihatçı, Itilâfçı diye biribirine düşen gazeteler şimdi de a- caba komünist - faşist, diye mi biri- birine mevlüt okuyacaklar, Kim ne derse desin, ve kim neyi severse sevsin! ben zorla fikir ka- bul ettiren, halka hayat hakkı ver- miyen sistemleri sevmiyorum, Faşist, olsun komünist olsun, Gerçi bu rejimler kendi sistemleri- nin dünyayı cennete döndürecek ye- gâme yol olduğunu iddia ediyor ve hattâ büyük halk kütleleri de bu id- diaya (evet!) diyor; amma ben sev- miyorum. Zorla değil ya! Çünkü bu rejimler dar, müsamahasız ve şüphe- lidir. Amma bunların her birinde * şöyle muazzam eserler ,böyle müthiş işler yapılmaktadır,. Firavunlar za- manında da acayibi seb'adan olan ehramlar yapılmıştır diye firavunlar rejimini mi arıyalım ? k Bazı noktaları biribirine benziyen fakat iddiaları yekdiğerine zıt olam bu iki sistemi büyük harbin doğur- duğu hastalıklar olarak telâkki edip dünyanm bir an evvel bunlardan , şi- fayat olmasını temenniden sonra size bir fıkra nakledeyim: Saltanat devri valilerinden birisi yemi tayin olunduğu bir yerde halkı CaT e ve 204 Çin tayyaresi bombard meticesinde tahrip edilmiş, bundan başka 14 Çin tayyaresi bozulmuştur. Bu suretle Çinliler 365 tayyare zayi etmiş bulunuyorlar. Japonlarsa 16 tayyare zayi ettiklerini bildirmekte- dirler. Japonlar sıkışık vaziyette 'Tientsin'den verilen bir habere gö re, Japon erkânıharbiyesi Şansi ve Çantung eyaletlerindeki vaziyete da- haraca Ş için eyvelâ Müslüman eşrafı çağırmış, hoşbeşten sonra: — Aşağı da ahırda benim bir hay- vanım var, Şunu bir görün de baka- lm ne diyeceksiniz? Adamlar inmişler bakmışlar, Ale- lâde bir at. Gelip: — Gördük efendim. Güzel bir at! Demişler, Vali bu sözü işitince bir- dembire bir parlamış: ir bir şey söylememektedir. Çin teb- Hediyeler Ankara, 2i (Tan Muhabirinden) — Büyük Şef Atatürk tarafından kıymetli misafir General Metaksasa bir altın tabaka ile imzalı bir resim- leri hediye edü_miîıtîr. Bay Celâl Ba- yar*da güzel-bir İHfereke' halrsr hedis ye etmiştir. Bayan Bayarın Bayan Metaksasa hediyesi çok makbule geç mitşir. Bayan Metaksas kedi sevdiği ve Ankara kedilerini çok beğendiği için Bayan Bayar kendisine iki An- kara kedisi hediye etmiştir. Kediler bembeyazdır. Gözleri ayrı renktedir. Marmara köşkünde Dahiliye Vekili Şükrü Kaya tarafından misafirleri - mize çay Ziyafeti verilirken hediye kediler kocaman mavi fiyangolarile kafesleri içinde Bgetirilmiş ve bilhas- sa hazır bulunan Bayanlar tarafın - dan çok beğenilmiş ve sevilmiştir. Geçen yaz İstanbulda kedilerin töp- latılmasından dolayı teessür göste- ren kedi dostları bu iki hediye kedi- nin kafesleri içindeki rahat ve aza- metli yaslanışını ve her taraftan gör *| dükleri itibarı seyredebilselerdi her- halde çok Memnun olacaklardı. İki Ankara kedisi Averof zırhlısı içinde el üstünde taşmarak bir deniz seya- hati yapacaklar ve yeni yurtları olan Mmektedir. ü BirIspanyamı Hazırlanıyor? Atinaya gideceklerdir. liğlerine bakılırsa Japonlar bu eya. - letlerde hezimete uğramışlardır. Japon tebliğleri Tai - Yuan'ın şi- malindeki hareketlerde Çinlilerin Ja pon mevzilerine kuduzca (!) taar - ruzlarda bulunduklarını, bu yüzden vaziyetin müşkülleştiğini anlatmak - tadırlar, Çantungda Japonlar takviye kıta- lazını beklemekte. ve bu yüzden Sarı nehre doğru hareketlerini durdurmuş bulunmaktadırlar. Diğer taraftan Prens Teh'in de or- dusile Çinlilere karşı harekete geç - mesi beklenmektedir. Fransızlar Çi- ne harp malzemesi çıkarmış oldukla- rını tekzip ediyorlar. Dokuzlar Konferansı Belçika sefirinin Japon hariciye nazırı Hirota'ya verdiği notada den- mektedir ki: “Belçika hükümeti, İngiltere hükü metinin talebi üzerine ve Amerikanın tasvibi ile 6-2-32 muahedesinde imza sı bulunan devletleri, işbpu muahede- namenin 7 inci maddesine tevfikan 30 İlkteşrinde uzak şarktaki vaziyeti tet kik etmek ve müessif ihtilâfım hita- ma erme”, 'i tacile medar olacak dos- tane çareleri araştırmak üzere Brük selde bir konferans akdini teklif eder. B. Hirota, Prens Könoye ve diğer alâkadar nazırlarla görüştükten son ra resmi bir cevap vereceğini beyan etmiştir. M — Ne dediniz? Vay hainler vay! Güzelim Maltız keçisine at diyorlar. Alın şunları bir terbiye ediniz! Zaten hazırlanmış olan falakacılar, eşrafı bodruma indirmişler ve bir a- raba dayak attıktan sonra bir sürü de paralarını sızdırmışlar. Vali ertesi günü hiristiyanları ça- girmiş. Onlara da aymi teklifi yap- mış. Bir gün evvel Müslüma..'arm uğradığı akıbeti öğrendikleri - için bunlar atı gördükten sonra gelip va- liye: — Gördük efendim! Güzel bir Mal- tız keçisi! Demişler. Bu sefer vali büsbütün köpürmüş, — Vay insafsız herifler! Koskoca ata keçi diyorlar, alın şunları aşağı- a! " Ayni falakacılar bunları da bodru- ma imdirmişler ve bir tertip patakla- dıktam sonra icap eden haracı da al- mışlar, Üçüncü günü sıra Yahudilere gel- miş. Vali onlara da ahırdaki hayvanı görmelerini söylemiş. Yahudiler in- mişler, görmüşler, gelmişler ve Va- liye: — Efendim, demişler, bu ne attır, ne geçidir! Bu bir Allahım belâsıdır. Yüz görümlüğü ne ise emredin de ve- relim, Ve bu söz üzerine dayaktam kur- tulmuşlar. Işte okadardır ol hikâyet! B. FELEK ğ YAZAN: ÖMER 14444 maktan çıkarmak, ve Ispanyanın müukadderatını Ispanyolların eline bırakmak, Ispanyollara kendi top- Taklarınm bütünlüğünü temin et- mek olduğuna göre verilmesi bek- lenen kati bir karar vardır. O da Ispanyadaki bütün yabancı muha- ripleri, bitaraf bir komisyonun ne- zareti altında ve azami süratle memleketlerine yollamanın çaresi- ni bulmak ve bu işi vakit geçirme- den başarmaktır. Vakit geçirme- dem diyoruz, çünkü geçen her gün, tehlikeli sayılan ihtimalleri gerçek leştirmek yolunda büyük bir adım teşkil ediyor ve Ispanya dahili har- bi yabancılarm eliyle ve silâhiyle Ispanya halkına zorla yüklenen bir neticeye doğru yaklaşıyor. Nitekim İspnuy.dın gelen son haberler, âsilerin yeni taarruzla- rındam ve yeni muharebelerinden bahsetmektedir. Bu taarruzlarda ve muharebelerde yabancı unsur- ae AYT RIZA DOĞRUL . : larıı hâkim olduklarını herkes bi- liyor ve her taraf söylüyor. Acaba Londrada kâh gerginlik- lere, kâh yumuşaklıklara sebebi- yet veren müzakere ve münakaşa- lar, en nihayet bir emrivakii yak- laştırmıya mı hizmet ediyor ve asıl maksat bu “emrivaki,, in tahakku- ku mudur? Londra müzakerelerinin ayrılık- lar, gerginlikler, aksak anlaşma- lar, yarım yamalak kararlar içinde geçmesi itimat verecek bir mahi- yette görünmüyor ve daha fazla, Amerikalı bir muhabirin dediği gi- bi, bir komedi oynandığı hissini veriyor. Bakalım netice ne olacak? Filistinde: iizceRetalek ilistinde başlıyan karışıklık devam etmektedir. — Ingilte- re Müstemlekât Nazırı Mister Ormsby - göre'ün dünkü Avam K da verdiği izahattan İn- gilterenin taksim projesini tatbik yolunda yürümiye devam edeceği ve Filistinde terörizm ile mücadele için her tedbiri alacağı ve emmiyeti sağlamladıktan sonra Filistine ye- niden bir İomisyon göndererek taksim projesinin tatbiki için ye- niden tahkikat yapacağı anlaşılı- yor. İngilterenin Filistinde takip etti- ği siyaset, Araplar tarafından mu- kavemet gördüğü gibi, Italya ve Almanya yani faşist devletler mat buatı tarafından ehemmiyetle ta- kip olunmakta ve bu gazeteler In- giltere siyasetini şiddetle tenkide tâbi tutmaktadır. Bundan, Arap- lık âlemi ile faşist devletler ara- sında, ister istemez yeni bir dost- luğun teessiüs etmek üzere olduğu- na hükmetmek lâzım geliyor ve bu suretle Şarkta da Ispamnya mücade- lesine benzer bir mücadele hazır- - lanıyor. Bu mücadelenin erken önünü al- İngiltere, Amerika ve Fransa se- firleri de B. Hirotayı ziyaret etmişler dir. Sefirler, kendisine bu daveti ka- bul etmesini tavsiye etmişlerdir. Sefirler, konferansın gayesinin asla Japonyaya karşı hasmane tedbirler ittihaz etmek olmadığını tasrih et . mişlerdir. Japonya hükümeti bu notayı tetkik etmektedir. Japon hükümetinin no . tayı tavzih için Brüksel ile müzake- reye girişmesi bekleniyor. Avustralya, Yeni Zelânda, cenubi Afrika, Felemenk, Çin ve Meksika hü kümetleri dokuzlar konferansma İş. tiraki kabul etmişlerdir. Boykot J.aponyaya karşı boykotaj hareketi İngiltere gibi Fransada kuvvet bul « maktadır. Varidat Müdürleri Arasında Tayinler Ankara, 21 (TAN) — Kocaeli va- rifiaî müdürü Tevfik Kars varidat mü dürlüğüne Urfadan İsmail n Hakkı Mu şa, Elâzizden Nuri Kocaeline, Corum dan Ahmet Konyaya, Vandan Sevfi Urfaya, Balıkesirden Nusret mak gerekleşmez mi? tayin edilmişlerdir, Vana