5 Şubat 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

Gündelik Gazete BAŞMUHARRIRI Ahmet Emin YALMAN TAN'n h rün her şeyde temiz, dü Bazetesi ol, —. 0 olmıya çalışmaktır. müessesesi si- unanistanda kazandığı 'yet, memlekette umumi bir Yet uyandıracaktır Ve iç, İrmasının, Türk tek bular; a ii dayanarak yaptığı bom- Taa bam lit mem etler firmala ünü, balarile müsabaka imtiha. tik, ey e NİŞ ve maksada en muva- N azla tahrip hassalarına nba Sıfatile seçilmiştir. Bu mi. Plail inde Yunan hükümeti Te Zade Şakir firması arasın- ya rada bir buçuk milyon lira mukavele imzalanmıştır. li bir vatandaşm hususi teşeb bip Yaş sinde kurulan ve büyüyen Deli, #k firmasının elde ettiği bu taz Türk san'atı namına cidden | la karşılarız. ma Mb işbirliği e anlatan, bir askeri siparişini, mal e bir Türk firmasına oğlum le hem Türk — Yunan dost ye Yeni bir tezahürünü ortaya yenii bem de Balkan memleketleri mg, ebirliği kurulması belir - Türk Küzel bir çığır açmıştır. İyede bomba yapan bir fabri- eril etmesine mukabil Müt * dost Yunanistanm da, ileri San'at şubeleri vardır. Yu- bay, 2 ve Romanyada dn bu nevi si san'atlar eksik değildir. Neden Balkan birliği. içindeki iş raberliği bu istikamette daha faz inkişaf ettiritmesin ? Balkan memleketlerinin sınai inki tp Ketinği Boslay, plânları üzerinde müşterek bir in deg yapmakta herhalde (fayda ir. Bir memelketteki o noksan Ri kin olduğu kadar diğer müt -| “fik memlekette teak oluru ortaya biri Mal elen, müşterek bir sistem kurul Maş olur, Balkan milletleri arasında müşte- i menfaatlerden doğan siyasi bağ- * kâfi derecede kuvvetildir. Fakat yap iktisadi bağlar artarsa, Bal. 4," Milletleri biribirlerine yakınlığı A çök duyarlar, Balkan mukadde. Ma gittikçe sıkı bir beraberlik ak, ması bir kat daha kolaylaşmış r, Atin, Atinadin bir Türk resim ve neşriyat ça uyandır. ada Türk sergisi MerRiSİ açılması çok ali Mistr. Yunan gazetelerinin bu sergi kkında dostça yazları, iki memle- Arasmdaki karşılıklı bağların sa- Biniyetine yeni bir delil teşkil eder. Wan gazeteleri, Türk san'atkürla- M eserlerini Balkanlılık namına İmsemişlerdir. Bir Yunan arkada- Hanır, muhtelif Balkan memleketle- PİN fikir ve san'at İnkişaflarını, üsterrik bir Balkan medeniyetinin Mm ayrı kolları diye telâkki ediyor. Balkanlıları biribirine tanıtmak ve Pakalastırmak için bu şokla me YE Pisa azdır. Surasını itiraf etmek lâ mi ki Balkan memleketleri arasın- | Akl hesriyat vaziyet herüz tanzim ylememiştir Balkan memeketleri, Mis ve dost memleketlerdeki vak” MAP ünü güntine haber alıyor, fakat ia memleketlerin fikir ve san'at har Yatın günü gününe takibetmek irin fi derecede imkâna malik değildir. inada kan gazetecilerinin top antasında bu müht mesele herhalle Mis mevruu olacnktır. Habeşte Bulgar Konsolosluğu Sofya, 4 (TA —Adisababada —* fahri Bul; al konsolosl- edefi: Haberde, £i | samimi olmak, karin | Topraklarnımızda makineli ziraat yapan Türk köylüsü ucuzlatabıliriz Yazan: Neşet Halil Atay B uğday İşi, ek birleştirilmeden o tan- zim edilemez. Tanzim salâhi- yeti, istihsale kadar. genişle- tilemiyen hiçbir teşkilât ek- mek işlerinde ve müstehlik menfaatlerini ni zamanda telif edemez. Ekim, istihsal, nakil, ihzar, tevzi işlerini tanzim ve kon- trole salâhivettar devlete ba, kı bir teşkilât, Müstahsil elinde buğday fi- yatını 10 kuruşa çıkarr müstahsil ay- retile köy geliri yardımile bir yılda, 25.200.000 lira artırak ve ekmek fiyat- larını 1925 - 1936 vasatisinden 75 santim daha ucu J stanbul Belediye ista İ rinde Istanbul Belediye hu- dutları içinde nüfus başına istih- lâk edilen ekmek vasatisi (1) gün- de 413 gram, yılda 151 kilo olarak kaydı » Iyi bir buğday hamur 100 gram gram ekmek (3) hesap edildiğine göre; bir yılda 82,574 ton un aşaği yukarı 115,000 ton buğday (4). Ve Istanbul mut, 1 larile hesaba devam edere! şehrinde bir yılda 319 ğ arı 420.000 ton buğday 006 ton buğday, yıllık buğday istihsal vasatımızın (vasati 1928 1984 © kadar olan yedi yıllık adan çikarılmıştır) beşte biri» ne yakın, senelik buğday ihracat ymızdan da aşağı yukarı allı- da beş fazladır (5), Rakamlardan; Icap ettiği gibi teşkilâtlandırıla- bilse iç pazarın köy kalkımı dava» sında devletin en büyük yardımcı. sı olabileceği ve bu pazarm küy Kalkımı davasına ancak iyi bir teş. Kilâtia yardım edebileceği hüküm- leri çıkarılabilir. 925 — 1935 arasmda Isran- borsasında buğdayın lama kilo fiyatı; 1491, 1307, 12,77, 1386, 123, 7,16. 4,TT7, 4,95, 4,37, 4,29, 5.8, Ayni yıllarda Istanbul Belediye hudutları içinde ekmek fiyatları vamatisi de; 184 16, 87 10,34 ve 1 11411 (6) idi Rakamlar ay» luk vasatilere tey. mil edilecek buğday fiyatla - ve kip ettiği (7) göz önünde rulursa a) 420 bin ton. pazarın sek ödeme ka bulundu» pen beri memlekette müsta, takar bir fiyat tesbit edilememe. olürak buğ- day fiyatlarile ekmek fiyatları ara" ndaki yüksek farkım Teşkilâtsızlığa dayanan sebeple- kolay anlaşılır. öyük şehirlerimizde ekmek tları teşekkülü çok gay- t şartlara b yatlarile, teşekkül yni de yecede İptidai ve fena olan ekmek imal masraflarma istinat eder (8). Aşağı yukarı formül nek fiyati — Un man * masraf tKâr Formüle göre tetkik ve mü olan un fi- randı- arh o komisyonlarının kararları veya zahirec ci, kırmacı, komisyoncu, fırıncı ©- K ortaya giren elemanların iş Buğdaydan un ve undan ekmek istihsal masraflarını asgariye indi- randımanı artıracak, buğday ekmek imal masraf- vrf tediyeler kadrosu İçi #irecek, ekmek tipini buğ. ine göre millileştirecek tesekkülün bugün olup ol dayın kal salâhiyetli bir memlekette mev dır, Gecem sene Istantyıl değirmeni Adına buğday ve ekme k ofisi denebilecek devlete bağ- lı bir teşekkül, hem köyü zenginleştirir, hem dış pazarın tesirinden kurtarır, şehir ve köyün müle- kabil refahımı arttırır. Buğday fiyatlarındaki hareketin bilhassa ihracat ta - leplerini takip ettiği gö 240 bin tonluk iç pazarın yüksek ödeme kabiliyetine rağmen daima 75,5 bin tonluk dış pazarın tesiri altında kalma - ğa dayanan sebepleri daha kolay iç pazarı inünde (bulundurulursa, sının teşkilât 12 sanesesemenererseren ai o Gges...... yasetlerine siya Zirai isti ak için ederek fabr veya top vabldi kıya n vazgeçmedi mahsulleri Acai topraksız. Yeni yapılan büyuk buğday silotarından bir! at den 85 kilo ı aydan koruyucu unda 10 rinde 100 kilo buğ kı ve küçük farklar» - fazla yağmurların İyi irile - yüz kilo buğdaydan 7Ti— y çektik miktarmı 8 den fa mişlardır. ruma vergileri ile dev ) bu yüksek tediyenin ştir. buğday siyasetle, ” ler müstas setlerin buğday 8 üçte biri bile girmemi Biz, müstahsil menfaatlerin zönünde bulundurarak ekmek çe nisini m4 hsul kal ne ve lüks ekmek hariç milli bir ek mek tipi tesbite mecburuz (9). iylik şehiri B km « k için ödediği yük. anaatimiz ve teklifimiz şudur: K Salâhiyeti ekim, — İstihsal, akil, ihzar ve tevzi işlerini tan- zim ve kontrola kadar genişletil - miş, devlete bağlı bir teşkilâ me, pişirme işlerini makineleştire- rek, buğday müstahsilden a arak. ekmek halinde müstel sek bede 5 — 1036 vasa- b tal 1257 kirotar) müataaı, ç e verinceye mi ödenen fazla şehirtiler lehine ipdirerek, köylü — tediyeleri tasarruf ederek. hati& Sir helizlişii vi nctlar dahi) BİYO 1925 — 1936 ekmek vasati fiyatını irin ME 75 santim daha ucuzlatarak; Müstahsi) elindeki buğday fiya- tını 10 kuruşa kadar kıymetlendi. rebilir, Şöyle bir hesap yapıyoruz (10): ine göre tayi- ; öğüt- rde yaşıyan hal Zararlandırmaktansa ; arı ayni zamanda dış pa - tutmak milli b timize daha uygundur kana, yim. Takas, kontenjan ilh. gibi nelmilel geçici tedbirler kalktı dünya pazarları ucuz maliyet esas- larma göre yeiden kurulduktan. k bir çuval un Pişirme Masraf Coral Okuyucu Mektubu | Eflânililerin Bir Şikâyeti Etflâniden aldi upta deni ”Bütün Efl | daylarını İköyü değ Bu me z bir mek- ylüleri, buğ- Araç'ın Kürei Hadit senide öğütmekte sebeple çok (15) çuva- dirler. olan kür di kiloluk ufak bir lindı terisi rmen, day n (3) kilo değir İalmaktadır, hakkı Öğütmek üzere değirmene gö türdüğü ufak bir mühim bir kısmını değirmenciye bırak- belediyesi celbe Bugday ve Ekmek | Buğday fiyatını yükselterek EKMEGi birleşt : b) | ka iİyen bir & hiçbir ik menfaatiş. nda telile muktedir kası 10 uncuda) $ehri Ekonomik Estatistile sayı 10. İstanbul ai Adalar muntaka Sariyer mmtakasında da Unkük takalam b3,320 arasındad. raat Ziraat Prot. D. bir konferansında issiklâk erde 150, köylere 1 bir tet- tihlâle va azamisi olarak tahmin e ke kiymet vermiştir. Eğer 400,9522 yuk. Halbuki ede ekim: savdar i en yüksele 5,9389) Profesör Gerngross'un konferansın» (5) Bu hesapta larındak dıman gerber Pis in Da: dikte (5) İhracat rakamları İstanbul T3 ve Zahire Borsası 153 vasatisi tundan iğday ve ekmek fiya eki tahavvulleri dak vüller Belediyenin Borsa ve Ticaret O. nilâtl: rakamlarla arın a odir. neşe tesbit e (8) Sermayesi lışma usullerinin iptideiliğ e un sebep olduğu yüks liğin, va: ik fiyat, bie i pek yapmak le münaka- sokluğ: skit degil, tetkik sahasınn intileai m bir prensip teki İstediğim için barada « şa edilmiyecektir. (9) Tağday kalitesinin dürük rilar nazarı dikkate nlmarak yüksek goda (gloten) eza: mer ecrebiyeden âri © Ucul) esasına göre tahil detnek istiyorum. (10) Hesaptan ve maliz niz mecbi silmiş fire menlerin sazanı & 500 « çuval olduğu ekmeğin iler mortişmanı fırmların değir- ik olacağı zararlarını Or ucuz istihsale müsait olacadı dü 190 dan Bb indirilmistir. Mardayı bağday fiyatmı takip edeceğini düsünerek dör kuruştan hesap ettik. Rekoltenin iyi ol. duğu saryanlara ait randıman farklarma, meseti 106 ki daha eek un, (13) Ba farkı hesap Bankasının muba yaay: vilâyetlere inhisar ett den memleketin her ve Tindeki huğdavm 4 ku lendirilemediğini naza ei al ve bu viişe e müsraheli e - kadar kivmes 14- kate alm,