5 Şubat 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

7 Cağcağ CE NUD BUDUR Yazan: MUMTAZ FAİK suyu ve pirinç kaçakçılığı değıştırilen Kamışlı yolundan münhezim bir müzde ince bir su akıyor. Güneş Üzerine vurmuş ta, dere sanki hiddetli bir Vankedisinin sırtı gibi kabarmış görünüyor. Sular taşları sekiyor, sektikçe asabileşiyor, harçınlaşıyor... — Ne güzel çağıl çağıl akıyor bu Su! diyorum. Beni Kamışlıya götürmek istiyen arkadaşım birdenbire duraklıyor ve © hayret ediyor: — Ne dediniz, ne dediniz? diye 80- r, çağıl çağıl mı dediniz?, — Evet, çağıl, çağıl? O başını iki tarafa sallıyor ve: — Hayret! diye mırıldanıyor.. Eh insan hali bu!. Belki bu adam ömründe “çağıl çağıl, tabirini duy- mamıştır, Benim de Türkçede kimbi. Mir kaç tane, hiç işitmediğim. bilme- diğim tabirler vardır. O izah ediyor: — Bu suya ilk evvelâ Türkler, “ça © ğu çağıl, ismini vermişler. Buralara © bir akın yapmışlar, bu suyu görün - ” ce “bir su akıyor, çağıl çağıl!!,, de - © mişler.. Sonra ismi “Çağıl çağıl,, kal- miş. Gel zaman git zaman “Çağ Çağ,. — demişler.. Araplar ise “Ç,, harfini te- » Mâffuz edemedikleri için “Cağ Cağ, diyorlar. Siz de bu suyu ik gördüğü “ müz zaman “Çağıl çağıl akıyor, de - “yince ne yalan söyliyeyim çok hay - ret ettim! © Şimdi ben de hayret etmiştim. — Çünkü bu havalideki ilk Türkler gibi © ben de insiyaki olarak bu suyun is. mini keşfetmiştim. Bu sefer suya, sanki göbek adın “ben vermişim gibi dahaderin bir “ sükünet, daha içten bir sevgi ile bak- tım.. Bu çağıl çağıl çağlıyan su kar. sında gözlerim gayri ihtiyari bir koyun ve kuzu aradı. Bununla çimin klâsik şir arzusunu tatmin et- mek istiyordum. © — Ne güzel su, dedim, burasmı “ihya edebilir. Tevekkeli Nusaybin * böyle yeşil, böyle ağaçlık bir ver de- il? Arkadaşım içini çekti: — Ne yazık ki dedi, bu sudan he- “nüz kâfi miktarda istifade edemiyo. ruz. Şimdiki halde busu, Şuriyeye or. Çünkü Kamışlıdan geçiyor. Orada bu yu vasıtasiyle elektrik İs- olunuyor. Bu suyun kuvvetle dinkleri işletiliyor, pirinç ya- pılıyor.. — Kamışlıda çeltik tarlaları var mı?. — Çok. Mecit Asgar isminde biri- sinin çeltik fabrikası var, Adamak:l. vor... — Peki Kamışlıda pirinç çok har- yor mu bari? — Hayır, Mecit Asgar dinklerinde çeltikleri dövüyor. Pirinç istihsal e- or. Ve sonra bu pirinç kaçak ola- bu taraflara sevkolunuyor.. © Bu, gayet şayanı dikkat bir şey - Çağıl çağıl çağlıyan bu Cağcağ yu İle pirincin kuvvei muharrike - sini biz temin ediyoruz. Ve sonra on ar bizim topraklardan akan bu su De çalıştıktan sonra pirinci kaçak 0- ar yine bizim topraklarımıza it - bal ediyorlardı! vi © «Çok kaçak pirinç gelir mi?. -— Belli olmaz. Bu taraf halkt pek K İrinç kullanmaz; onun için kaçak irinçler daha ziyade ic taraflara sev kolunuyor. ğ . » Şimdi Cağcağ suyunun üzerinde- ki büylik köprüdeyiz. Önümüzde düz 'bir yol uzanıyor. Artık toprağımıza çirmiş bulunuyoruz. Yol arkadaşım: halde Nusaybine dönüyoruz. Önü - Sefahat yerlerinde daima âdi kadınlar bir şey göstereceğim. . Şimdi beraberce düz yoldan iler. lemiye başladık.. Yol bizim hududu - muzun içinde.. Fakat sağ tarafındaki hendeklerde hudut taşları uzanıyor. Buradan araba ile geçilse ve maazsl- lah hayvan ürküp te araba bir yu - varlansa, İnsan derhal kendini Su » riye toprağında bulur! Biraz daha İlerliyoruz. Kamişli, buradan daha iyi görünüyor. Bana refakat eden zat diyor ki ; — Bakın şu karşıdaki sol tarafta- ki beton binaları görüyor musunuz? — Evet kışlaya benziyor. — Fakat asker'kıslası değil, aşk kışlası!. — Yani umumhane!. Suriyede hudut şehirlerinin ve kasabalarının hepsinde birkaç umumhane vardır. Bundan maksat ta kaçakçı denilen sefil mahlüku, hududun öbür tarafı. 'nâ çekebilmektir. Çünkü kaçakçı ka- dımlarla para yiyebilmek için çok para kazanmak mecburiyetindedir. Bunun için kaçakçılık yapması lâzımdır. Yani kaçakçılık ve sefahat böyle bi- ribirinin içine geçmiş iki dişli gibi - dir, Suriyeliler bu kadınları Halepten ihraç ederler. İçlerinde Fransızlar da vardir. Burada kadın ticareti gayet organize bir şekildedir. Umumhane- nin muayyen bir sahibi yoktur. Bi - nalar, şehre aittir. Arada sırada beş on kadm gelir. Bu binalarda iskân olunur. Bunlar on beş, yirmi gün burada otururlar, sonra başka şehre ve kasabaya sev- kedilirler. Mütemadiyen kadınlar değişir. Mütemadiyen yeni kadınlar gelir. Fuhuş bir devridaim makinesi şek - lindedir. Bu suretle hem zevk ve eğ- lence bakımından hem de asayiş ba- İ Çünkü kadınlar bir şehirde çok du- ramadıkları için dost tutamazlar. Belâlıları olmaz, vak'a çıkmaz. Ve bir erkeğin bir adi kadma tutulma- İsinin, onun yüzünden hâdiseler yap- İ masının önüne geçilir. | Doğrusu yaman bir icat!, Manga'da Yanan inmeli ihtiyar Bündan üç gün evvel, Kumkapıda havuzlu bostan sokağında 45 nums- rada oturan Ösep isminde 70 yaşında inmeli bir ihtiyar, mangala düşerek yanmış ve kaldırıldığı hastanede öl müştü. Yaptığımız tahkikata göre, Ösep, bu hâdiseden önce iki yanma tehli - duğu evin sahibidir, Nazlı bir karısı vardır. Nazlı, Osebi, en Ust kattaki odasın da yatırıp kaldırmakta, kendisi bir kat aşağısında oturmaktadır. Evde, dört kiracı daha vardır. 7 senedir meflüç vaziyette bulunan Ösep, bir defasında yine mangala düşmüş, el- leri ve yüzl yandığı için tedavi altı- na alınmıştır. Hastanede bir müddet tedavi edil- dikten sonra karısı Nazlı, kocasma evde bakacağına dair hastane İdare- sine temint vermiş ve Osebi yine eve aimiştir. Aradan bir müddet daha geçmiş, isminde — İsterseniz, diyor, bu yolu takip lm.. Bakım biraz ileride Nusay - 'bin istasyonu var. Onun ilerisi de Mahmudiye karakolu... Hava sicak! Güneş bunaltıcı", — Gidip tene yapalım, buradan yoruz. diyorum.. kadaşım ısrar ediyor: — Rakm, size gavet sayarı dikkat Ösep bu sefer lâmbanın üzerine yu- varlanmıştır. Parlıyanlâmba ile dö. şeme ateş alıp kısmen yanmış, kira- ellar tarafından yetişilerek söndürül müştilr, Bu hâdisede, Osep muhak - kak bir ölümden kurtulmuştur. Zabıta ve adliye, ölüm bhâdisesi kımından İş organize edilmiş olur.| kesi daha geçirmiştir. Kendisi, otur-| TA Yeni yolcu salonu projesi Galatada yapılacak modern yolcu salonu için açılan proje müsabakası nan müddeti diye kadar müsabakaya ecnebi ve dir. Projeler bir hafta müddetle güzel san'atler akademisi salonlarında t€5- nir edilecek ve mart başına kadar da esas proje seçilmiş olacaktır. Mart i- çinde inşaat işinin muhakkak suret te ihalesi yapılacaktır. Salon bu yaz sonlarında tamamlanacak ve resmikü şadı yapılacaktır. Binanın esas pro- Jesi tesbit edildikten sonra önündeki meydanlığa dikilecek Atatürk hey - keli için de bir müsabaka açılacak - | tar. .Şehir meclisi toplantısı Şehir meclisinin dünkü toplantısında Eyüp kazasma bağlı Rami köyünün bir nahiye merkezi haline getirilmesi hakkındaki Dahiliye Vekâletinin tez keresi görüşülmüş ve mülkiye encü - menine havale edilmiştir Bundan son ra Sürp Agop mezarlığı işi görüşül - müştür. Bu mezarlık işinde Ermeni Patrikhanesi ile sulhen anlaşılma ol- duğu gibi, bir de mah'temece Patrik- hane aleyhine verilmiş bir karar Var- dır. “ Belediye riyaseti bunlardan hangisi ile hareket edilmesi hususunun tayi- İnini meclisten istemiştir. Mesele ka - vanin encümenine gönderilmiştir. Kana'izasyonlarla bina lâğımlar: - nm birleştirilmesi hakkında tanzim edilen talimatname ve tarife mülkiye ve sıhhiye encilmenlerine havale edil- | miştir. Meclis, Pağartesiye tekrâr| toplanacaktır. m Deniz idareleri! Memurlarının Tekaütlükleri Denizyolları, Akay işletmelerile fabrika ve havuzlar ve klâvuzluk me murlari için Iktisat Vekâleti tarafın dan hazırlanan tekaüt kanunu lâyi- hası bugünlerde meclisten çıkacak - tır. Bu kanundan sonra bu idareler için bir tekaüt sandığı kurulacak - ür, Sandık işleri İktisat Vekilinin ri- yasetindeki bir heyet tarafından ida re edilecektir. Sandıktaki paralar ve falzleri hiçbir vergiye tâbi tutulmı- yacaktır. Ayni zamanda sandık âza Jarmın herhangi bir suretle olursa ol sun sandıktaki paraları haczedilemi- yecektir. Sandık aidatı aylıkların tamamı ü- zerinden kesilecektir. Bu dört idare- deki hizmetleri üç seneyi geçmeden ölüm, yaş tahdidi veya diğer se - beplerle vazifelerinden ayrılanlara sandıktan hiçbir para verilmiyecek- tir, Gerek tekaüt kanununun ve ge- rek Sandık teşkilâtının Haziran. dan itibaren tatbik edileceği muhte - mel görülmektedir. Yüksek ve İlk Tedrisat Umum Müdürleri Maarif Vekâleti yüksek tedrisat u- mum mildürü Cevat ile ilk tedrisat u- mum müdürü İsmail Hakkı dün şek. rimize gelmişlerdir. Cevat Üniversite işlerile meşgul o- lacak, İsmati Hakkı Trakyaya gide rek orada köy muallimleri kursunu kuracaktır. Yeni Bastırılan Kâğrt Paralar Londrada yeni harflerle bastırılan 50 ve 1000 liralık kâğıt paralar bu-| günlerde Maliye Vekâletine teslim| edilecektir. Yekünu elli milyon Jirayı bulan bu etrafımdaki tahkikatın: bu noktadan genişletmektir. a paralar eski kılişeleri muhafaza et - mektedir. yarın bitmektedir. Şim- | Türk altmış kadar san'atkâr iştirak) etmiş ve projelerini göndermişler -! N İstanbul Konservatuvarından tin Üstündağ ve birçok davetlile, Evvelâ Konservatuvar Mü sözleri takip etmiştir. Vali, müessesenin mesaisin- den takdirle bahsetmiştir. Yeni mezunlardan İskender de arkâ- daşları namma mukabelede bu- lunmuştur. Bundan sonra, yeni mezunlara dip- İlomaları vali tarafından dağıtılmıştır. İDiploma alanlarım altısı erkek, beşi İkızdır. İ Merasimden sunra davetlilere çay ve pasta ikram edilmiştir. Bu sene şubatta konservatuvara otuz İki tale- be alınmıştır. Ge'ecek eylülde de yine talebe almacaktır. Bu seneki meztnlarm isimleri şun- lardır: Iskender (keman), Râna (piyano), Bedriye (şan), Babikyan (şan), Nİ, varik (şan), Mahmüt (trampon), Hü seyin (klârnet), Fuat (klârnet), Mu- zafler (korto), Asım (altro) Ankara Vapuru Denizyolları İdaresi, Almanya seya hatinden vazgeçilmesi üzerine Anka- ra vapurunu Kasımpaşa havuzların- da tamir ettirmiye karar vermiştir. Vapur havuza almıştır. Yapılacak tamirat çok esaslı olacak, makine, kazan, güverte ve dahili taksimatta esaslı değişmeler yapılacaktır. Bu ta- mirattan sonra Ankara vapurunun yeni denecek şekilde değişeceği söy- lenmetkedir. Tamirat bir kaç ay sü- recok ve vapur havuzdan çıktıktan| sonra Karadeniz seferlerini yapacak- tır, tamirat için elli bin ira (Oksder sarfedileceği bildirilmektedir. Bir Talebe Ağırca Yaralandı Çamlıcada muallim mektebi tale- besinden 15 yaşında Sedat, dün lâbo ratuarda &letleri tetkik ederken bir elektrik makinesi ayağına düşmüş, kemiklerini kırarak ağır surette yara lanmasına sebebiyet vermiştir. Se - dat, nümune hastanesine kaldırılmış tır. Elli Yaşmı Geçen 30 Memur Emniyet 6 mer şube müdürlüğü memurlarından otuz kişi yaşları ili! yi geçtiği için tasfiyeye tâbi tutul “| muşlardır. Bunlar, dün belediye Pej” | SaMamamamsamumuuaami | lenilmektedir. sine bir istida vererek yaşlarının he- müz hizmet yapmıya müsait olduğu - nu bildirmişler, tekrar vazife verilme sini istemişlerdir. Esnaf Cemiyetleri Bir Binada | Toplanacak z Kira masraflarını azaltmak isin &anaf cemiyetlerinin bir bina içinde toplanmaları tasavvuru gittikçe can lanmaktadır. Galata tarafının daha ucuz olması ve şoförler cemiyeti ile deniz küçük nakliyeciler, kömürcü- ler, oduncular bahçivanlar cemiyet- lerinin de Galatada bulunması diğer cemiyetlerin de buravı naklini kolay laştıracaktır. Dün diplomalarını olen genç mezunlar .Konservatuvarın yeni mezunlarına dün diploma verildi dün merasimle diplomaları verilmiştir. yetine dair bir nutuk söylemiştir. Bunu Muhittin Üstündağ'ın k | l bu sene mezun olan on talebeye Merasimde Vali Muhit- r hazır bulunmuşlardır. Yusuf Ziya müessesenin faali- Nasrettin Hoca müsabakası “Nasrettin Moca,, müsaba- kamıza İştirak eden okuyucu« larımızdan gelen mektuplar» dan bir kısmında müsabaka kuponlarının noksan olduğu- nu görüyoruz. Noksan kupon tu olan veya hiç kuponu bu - tunmıyan hal mektuplarının makbul olmıyacağını bir kere daha hatırlatır ve karileri - mizin eksik “TAN, nüshala- rini tedariK'etmelerini tavsi' - ye ederiz. Evvelce de yazdığımız gibi 20 Şubat akşamına kadar ida rahanemize gelecek hal mek- tupları kabul olunacak ve bundan sonra gelen mektup- lar nazarı itibara alınmıya - saktır. —— —— Aaaa OTOBÜS İŞİ NE OLACAK? Otobüsçüler, belediyenin kararmı kabul ettiklerini dün belediyeye bil- dirmemişlerdir. Belediye, taahhütna- melerle biletleri bastırtmaktadır. Ya | rından itibaren kendileri bu taahhüt. nameleri imzaya davet edilecek, aksi halde belediye kararlaştırdığı tedbir- leri alacaktır. ——— BİRKAÇ SATIRLA l İzbon Tibaret Oda İstanbul telefon idaresinin iktkadi ve idari tesdeilir sistemi halkında ma! lâmat edinmek için alâkadarlara mii- racaatta bulunmuştur. . niversitede bu sabshtan itiba. vaslanacaktır. Ten yaz sömes'ri derslerine > i Gazete | kâğıdından gümrük alınmıyacak Gümrük ve inhisarlar vekâleti. g8 zete ve mecmua kâğıtlarının memle * kete gümrüksüz olarak sokulmasi yolunda tetkikat yaptırmaktadır. Bunun için gümrükler başmtdür- lüğü, bütün gazete ve mecmua kâğıt larını kimyahanesinde tahlil ettir - mekte ve bunlarda bulunan odun miktarmı tesbit ederek vekâlete bü dirmektedir. Bu muafiyet yalnız gö zete ve mecmua kâğıtları için olaca" Zindan bu kâğıtların diğerlerinden ayırt edilebilmesi için hususi bir v8” 4ıf aranmaktadır. Ayni zamanda bü suretle gümrüksüz olarak gokulan bu kâğıtlarm dahilde başka şekilde kullanılmaması da temin edilecektir. Bunun için de Fransada olduğu gibi memleketimize hariçtan gelen gaze- te ve mecmua kâğrtlarını filiçran- 4 olarak imal ettirilmeleri kararlaş- tırılaıştır. Böylelikle bu kâğıtlar - şığa tutulunca Üzerlerinde kendileri ni diğerlerinden ayırt ettirecek şe killer gözükecektir. Çoraplara damga vurulacak Dün Hcaret odasında toplanan İs- tanbul çorap fabrikatörleri çorap İş- leri hakkında görüşmelerine devam etmişlerdir. Neticede her fabrikanın külitesini gösterecek bir ölçü bulun- ması düşünülmüş ve çoraplarm kon cunâ sicak marka veya delik yapmak suretile bir kalite markâsı vurulma- sı kararlaştırılmıştır. Bundan böyle her fabrikanın çorapları üzerinde bir rer kalite damgası bulunmuş olacak tur, Üniversite Pedagoji Enstitüsü de Yarın Açılıyor Üniversiteye bağlı olmak üzere ye» ni kurulan pedagoji enstitüsünün açıl ma merasimi yarın sabah saat 0.20 da, radyoloji ve biyoloji enstitüleri nin açılma resimleri de önümüzdeki hafta içinde yapılacaktır. — 9-2.937 Muşamba Çanta Yapanlar Son zamanlarda şehrimizde bazı çantacılar muşambadan elde taşman erzak çantaları yapmıya başlamış - lardır. Bu çantaların az bir rütubet teşirile kâğıt gibi yırtılmakta olduğu görüldüğünden bu bususta tahkikat yapılmaktadır. Erbaa Civarında Bir Boğulma Erbaa, (TAN) — Sonusa köyünden Bögürcü oğlu Mustafa, Gelengere mevklinde, içinde iki kadın bulunan bir kayığa atiyle beraber girmiş, ka- yık müvazenesini kaybederek devrii, miş ve Mustafa ile atı ırmakta boğul- muştur. Kadınlar kurtulmuştur. Mudanya Yolu Asfalt Olacak Bursa — Müdanya yolunun asfalt olarak yapılması esas İtibariyle ta- karrür etmiştir. Bunun için vilâyet umumi meclisinin karar vermesi bek Eeee lan | Bugünkü Hava: YAĞIŞLI Bügün hava, umumiyetle kapalı olücak ve yağışlı geçecektir. Rüzgr şimal istikametinden orta kuvvette #secektir, Anadolunun diğer mta - kalarında hava bulutlu olarak kayde dilecektir, Dünkü Hava Dün, barometre 765 milimetre, ha raret âzami 9, aseari 2 santiçrat idi. in A vr er 2 inci ay Gün: 28 Kasım: 90 sa Hier 1392 Run 23 Birincikânun Öğle (o 12.26 5,12 — Akşam: 17,28 Yatsı: 19,02 — İmsak: 5,27 rüzgâr şimal i bes kilometre siiratle esmistir.