23 Ekim 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

5 Sofya Mektubu Bulgar Kabinesinde Geniş | kyasta Değişiklikler Olacağı Tahmin Ediliyor Bir Bulgar Gazetesinin Yeni Türkiye Hakkında Dikkate Değer Makalesi geiva (Hususi muhabirimiz yazıyor) — Belgrat- ta çıkan Vreme gazetesine buradan bildirildiği- ne göre, eski Bulgar Başvekili Profesör Çankof'un adam- larından Maarif Nazırı Mişaykof ile Şimendifer, Posta ve Telgraf Nazırı Kojvharof, Kral Borsi'ten mülâkat is- temişlerdir. Fakat siyasi mahafilde bu mülâkattan da hiçbir şey çıkmıyacağı söylenmektedir. ene Vreme piş mikyasta tebeddülât yapılacak- tır. Bir rivayete göre, Maarif Nazı- rı Mişaykof'un, Münakalât Nazırı Kojvharof'un, Maliye Nazırı Gune - fin ve Adliye Nazır: Karagözef'in yerlerine çiftçi partisinden dört meb us getirilecektir. Diğer taraftan Sof ya mahafilinde söylendiğine (göre, siyasi partilere metsup kabine aza- #ı çıkarılarak (yalnız partisiz bir kabine teşkil edilecektir. Bugünkü kabinenin vaziyeti aşvekil Köseivanof, geçenler- de Cenevreye giderken Bel- gratta Yügoslav gezetecilerine meb- us seçiminin muhakkak surette bu ayın yani teştinievvelin son 15 gü- nü içinde yapılacağını bildirmesine rağmen iİntihapların gecikeceği an - laşılmaktadır. Buna bakılarak ka- binenin ay sonuna kadar ya çekile- ceğine, yahut ta mühim tebeddül - ler olacağına İhtimal veriliyor. Seçimin yapılamıyacağını gazete- ler de açıkça yazmaya başlamış bu- lunuyorlar. St D. Tanef, Utro'da yazdığı bir başmakalede diyor ki: “,.. Bugünkü kabinenin kurulu- şunun daha üçüncü gününde ihti - hapların yapılamıyacağı meselesi Ü- zerinde durmuştum. O zaman ben- de, teşrinlevvelin son nısfı esnasın- da intihapların yapılamıyacağı ka < naati bösil olmuştur iiveelti; | ikinci nısfı esnasınde İntihaplar yö” pılamiyscak ve yapılamaz. Tanefin ileri sürdüğü fikre göre, belediye intihapları, 1937 senesinde evvelâ vilâyet merkezlerinde Yu - goslavyadaki gibi her pazar günle- Yİ yapılacaktır. Böylelikle intihaplar fi ay zarfında bitirilmiş olacaktır. Belediye intihaplarma partiler nam - zetlerini koymiyacaklardır. Yalnız belediye reisleri, intihap zamanların- da aktettikleri içtimalarda halk nam- etlerini seçeceklerdir. Parlâmento intihapları ise 1938 senesinin mayıs syında yapılacak - tır. Bu intihaplarda da partiler nam- zet göstermiyeceklerdir. Bunlar, muharrir St. teklifleridir. . Mir gazetesinin makaleleri emlekette kabinenin sağlam M olmadığını aşağıdaki yazısi- le açıklıyan Sabık Hariciye Nazım At. D. Burof, Mik gazetesindeki baş makalesinde şöyle diyor: “Memlekette siyasi anlaşma (ve milli ittihat için kuvvetli bir idare- ye ihtiyaç hâsü olduğunu hiç kim- se inkâr edemez. Bunu, Bulgar mil letinin büyük bir kısmı İstemekte- dir, ezeümle bu kısım, idarede gah- si menfaat aramamaktadır. Umum dünya vaziyeti de bugün, Bülgaris. tanın idaresi başma, en Dâmuslu, en münevver ve en kabiliyetli siyasile. 'Tanef'in rin geçmesini icbar ediyor. Bunlar da, memleketin vazifesi uğrunda birleşerek halkım itimadıma dayan - malıdırlar ve halkm menfaatlerini, bütün şahsi ve parti emellerinden üstün tutmalıdırlar...” Bundan #cura muharrir, memle- kette en sağ'am idareyi kralm vil- cuda getirebileceğini o kaydederek kral hakkında ezcümle diyor ki: “,, , Halkı ve vaziyeti lanımasın- dan dolayı o, devletin ve milletin kurtuluşu için istediği kararı ver » miye hakkı vardır ve bunu da kabul ettirebilir...” Yeni Türkiye hakkında dikkate değer bir yazı ülgar muharrilerinden Geor- gi P. Stepçiç te Türkiye Ik- tısadiyatı hakkımda Mir gazetesin - de şu makaleyi yazmıştır: . “Türkiye, bugün başında bulun - duğu enerjik ve faal idarecilerinin : kd b e MDA gözetesine göre, Köseivanof kabinesinde ge * la ortadan kaldırdı. Bütün eski varsa, hepsi yenil En evvel devlet teşkilât asrileştirildi. alman ve kabul edilen asri teşril ruldu. Az bir zamanda, yeni Türkiye meydana, geldi. Türkiye o hükümetinin, başardığı nin iktısadi sahada bu kadar ileriğ - yişini istatistikte n şu küçük rakamlar da gösterebi de nüfusun yüzde seksenini çiftçiler teşkil eder. Bunlar, devlet hazinesi. ne giren vergilerin yüzde 55 ini ö- demektedirler. Bu da gösteriyor kl, Türk köylüsü, kendi mahsulâtından büyük bir varidat temin etmekte - dir. Hakikaten Türk zahireleri, dahili ihtiyacı tatmin ettiklerinden başka, artık harice de sevkedilmektedir. Bunlarin: yanında iyi cins tütün, af- yon, muhtelif meyvalar ve menşei hayvanf olan muhtelif mahsulât ta yetiştirilmektedir. Türkiye, çok mik- tarda yumurta, süt mamulâtı, ipek koza, kuru ve yaş üzüm, incir, fın- dık, badem ve taze sebze” yor. Y gin sarfedilen gayretlei ni sanayiler meydana getirmiştir. Meselâ, maden kömürlerinin istih - salâtı çoğaltılmıştır. Türkiyede çok zengin maden damarları vardır. Ye- ni kurulan fabrikalarla da, Anado - lunun yeraltı zenginliklerinden isti - fade edilmektedir. Pamuk ve diğer ham mensucat mamulâtınm mebzu- Wyeti, mensucat endüstrisini de çok ilerletmiştir. Türkiyede sanayiin inkişafı, hü - kümetin yardımile meydana geldi- ği işaret edilmeğe değer. Sanayiin inkişafına yardım maksadile iki ban ka tesis edilmiştir. Türkiyede kuru- lan sanayi müesseselerinin ekseri - si hükümetin malıdır. Türkiyede sa- nayi o kadar çok tenevvü kazan - mıştır ki, Türkiye, artık dış piyasa- lardan âlelâde mensucat stoklarını, in Şükseltilindel İ pe Yüzüm görmemektedir. Hattâ onun şeker, gülyağı, kâğıt, porselen ve saire gibi istihsalâtı dünya İstihsa - latında mühim bir yer tutmaktadır. tan düşmesi, bir ziraat memleketi olan Türkiyede köylü kütlesinin nisbeten fakirleşmesini mucip muştur, Fakat hükümet, yerli sa - bunun çaresini maksatla meydana getirilen zira" mektepleri, nümune çiftlikleri (o ve saire, enstitüler, Türk köylüsünü arazile (mücadelesini maktadırlar.” tir. Heyetin reisi Alman kontrol'da- iresi pamuk şefi Dabps, hareketin. den evvel kendisile görüşen bir” mu- harririmize; seyahatinden memnun sayesinde harp yaralarını çarçabuk tedavi etmiye muvaffak oldu. Hat - tâ o kadar ki, ehemiyetli surette i- lerledi, Bugünkü Türkiye, maziden kalan şeyleri, hayret verici bir hız- ne rile değiştirildi. Italya ve Isyiçreden nümune olarak salâhiyet, yerli şeraite göre uydu - bir en mühim işlerin başında iktisadi kalkınma gelir. Bugünkü Türkiye - » Türkiye «| cam ve sair maddeleri ithal etmiye Muhtelif zirai mahsulâtın fiyat - ol- nayi meydana getirmekle ve zirai mabsulâtı da bugünün ibtiyaçlarma göre yabancı pazarlara çevirmekle bulmaktadır. Bu kolaylaştır. 8, dün akşam Berline hareket etmiş- AM tir: “.- İstanbuldan ayrıldığıma çok mütgessirim. Türkiyenin çok methini işitmiştim. Fakat doğrusu bu kadar güzel olduğunu hiç tasavvur etme- miştim. Buraya gelen seyyahlar şeh- rinizi güzel bulabilir, fakat onlar şeh ri yerden görüyor, bense havadan. Tam 12 senedenberi o uçuyorum. Hemen hemen bütün Avrupa şehir- lerini dolaştım, Türkiyeye ilk defa olarak geliyorum, Buradan da Ara- bistana ve Japonyaya gideceğim. Türkiyede en çok görmek istediğim “Türk kadın tayyarecisi Sabihadır. O- nun methini çok işittim. Memleketi- nize tekrar geleceğim.,, If as eden s'gorta Şirketleri Feniks dö Viyen ve Türkiye Mili Sigorta şirketlerinin iflâsı dolayısile her iki şirket hakkındaki adli tahki- katına, ihtiyat akçeleriini usulsuz şe“ kilde yok etmeleri noktasından da devam edilmektedir. İktisat Vekili Celâl Bayarın dünkü nüshamızda çikan ve vatandaşlar! zarardan kurtarmak için alınan ted. birleri tebarüz ettiren beyanatı alâ kadarları çok sevindirmiştir. Son vaziyete göre, Feniks dö Vi- yen ve Türkiye Mill Sigorta Şirket- lerine sigortalı bulunanların poliçele- ri Türkiyede çalışan sigorta şirketle- rinden birisine devrolunacaktır. Ara daki ziyan farkını Milli Reasurans an ayet ari Mm diğer cins sigortalara” alt ' olan “ve müflis şirketlerden almmış bulunan poliçe sahipleri, puliçelerile beraber (dilli Reasuransta teşkil edilen büro- İya müracaat edeceklerdir. Müracaat lar, dünden itibaren başlamıştır. An- cak müracaatlar pek çok olduğun - dan işi kolaylaştırmak Üzere ve on gün sonra başlamak üzere geriye br- rakılmıştır. Alâkadarlar başka sigorta şirket- lerine poliçelerine devrederek sigor. taları eskisi gibi devam ettiği tak- dirde, kendilerinden Feniks dö Viyen ve Türkiye Milli Sigorta şirketlerinin tatili faaliyet ettiği tarihe kadar o - Jan taahhütlerini birden yapâcaklar- dır, Bunun da 1 Nisan tarihi olarak tesbit edilmesi muhtemeldir. Ondan sonraki taahhütler, taksitlendirilerek ayrıca kolaylık gösterilecektir. Bir amele Kamyondan Yuvarlanarak Yaralandı Dün saat 17 de Beşiktaş yolunda bir kaza olmuştur: Altmış yaşlarında Yakup isminde bir amele hareket halinde bulunan bir kamyona şoförün haberi olmadan binmek istemiş, fakat müvazenesini! kaybederek yere yuvarlanmıştır. Ya kup başından ağırca yaralanmış, ço- cuk hastanesine kaldırılmıştır. KATRAN KAZANINDAN YANGIN Dün Zindankapısı caddesinde 73 numaralı dükkânda Tanaş katran kaynatırken teneke delinmiş, yangın çıkmıştır. Ateş, hemen söndürülmüş. tür, ESRAR ÇIKTI Sabıkalı İsmail, dün Eminönünde bir bkantadan ceket çalmış, kaçar. ken yakalanmıştır. İsmailin Üzerinde bir buçuk gram esrar çıkmıştır. ELİNİ KAPTIRDI Edirnekaprda oturan Kemal, elek- olduğunu, pamuk fiatleri üzerinde etraflı tetkikler yaptığını söylemiş- tir. trikli odun bıçkısına elini kaptırmış, İ başparmağı yaralanmıştır RECİi ANKARAYA GilTi On gündenberi şehrimizde bulunan Amerikalı tayya- reci Bessie Owens, dün sabah “Woco” markalı hususi tayyaresile Ankaraya hareket etmiştir. görüşen bir muharririmize kadın pilot, şunları söylemiş- Dün kendisile Bessie Owens Uç ekm ek Fabrikası Açılacak Belediye fırmları ıslah etmeye ve asrileştirmeye karar vermiş, iktı- sat müdürlüğü bu maksatla tetkika- ta başlamıştır. Yeni talimatname, Teşrinisani iç- timama yetiştirilecektir. Talimatname kabul edildiği O tak- dirde belediye muayyen bir müddet içinde şehirdeki fırmları kapatacak- tır. Büna mukabil biri İstanbul, diğe ri Beyoğlu ve üçüncüsü (Üsküdar mın'i kalarınm münasip birer yerin. de olmak üzöre üç asri ekrnek fabri- Kası inşa edilecektir. Bu fabrikalar dan her biri bulundukları mıntaka- nm ökmek ihtiyaçlarını tamamile te- minçedebilecek, kabili lacaktır. cılafın'da dahil olacâğı Biyik bir şirket kuracaktır. Et fiatları da ucuz- latılacak! Et fiatlarımın yeniden pahallaşma- ya başlaması üzerine belediye, eti U- cuzlatmak için evvelemirde nakliyat işini tanzim etmek hususundaki pro - jesini hazırlamıya başlamıştır , Bu şekil, Şehir Meclisine arzedile- cek bir bütçe meselesi olduğu için. meclis te tasvip ederse karakış gel - meden v6 et fiatları fazla pahalılaş - madan evvel harekete geçilerek etle ucuzlatılacaktır . Sadıkzade vapurunun atlattığı tehlike Sali sabahı İstanbuldan İzmire h reket eden Sadıkzade vapurunun Ec remit açıklarında şiddetli bir fırtma yaptutulduğunu haber vermiştik. D: nizoylları idaresinden aldığımız malf mata göre Sadıkzade vapuru İstar buldan gâyet kuvvetli bir lodos esna smda âyrılmış, Marmara ve Çanak kale dışında da âyni lodos ile seyrin devam etmiştir, Bundan dolayı biraz geç kaldı? için Kösten mevkiine girememişti Bu vaziyet, İzmir acenteliğine vap' run varış Baati olan Tö dan 4 saat © vel yani 12 de bildirilmiştir. nma varmıştır . gün hava açık geşecektir. Memleketteki ba- Va vaziyetine gelince: Bazı yerlerde yağ- nerf ve bazı yerlerde açık olacaktır. Dünkü hava Evveliki gece başlıyan yağmur, dün sa- Yimetredir. rüzgâr cenuptan esmiytr, Sür'ati smiyede 8 müjl İ hastaneye kaldırılmıştır. Dün saat $ den sonra yağmur yağmamış Vapurun her dakikadaki vaziyeti rek İstanbuldan, gerek İzmirden) isti telgraf ve telefon ile takip edilmiş - tir. Vapur dün saat 12 de İzmir Ilma- Rasat merkezinin tesbit ettiğine göre, bu- kadar sürmüştür. blüztarı 28 mi. | b On Yıllık Yeni Yol Programı Belediyenin on senelik kanali zasyon programı 939 yılında riha- yete erecektir. Bu takdirde bele. diye 939 dan sonra her wi bütçe. sinde 750 bin lira tasarruf temin etmiş olacaktır. Belediye, kanali zasyon programa bitince elde edi- lecek bu meblâğı tamamile şehrin yollarına hasredecek ve bu mak- | satla tâm on senelik bir yol prog- rams vilcude getirecektir. Bu prog- ram şehir plânına göre hazırlana- cüğı için evvelâ bozuk yolar ta mir edilecek, yeni açtlanların in- şası bitirildikten şonra ana cadde- ler asfalta tahvil olunacaktır. Yol programının < tatbikine heniç üç sene olmakla beraber belediyenin alâkadar şubeleri şimdiden bu işle meşgul olmıya ve tetkikaf yapmı ya memar edilmiştir. Bu on senelik o kanalizasyon programı bitmeden evvel belediye | evveloe yapılan bu program kari- cinde şehrin bazı mıntakalarına kanalizasyon yaptırmak Tüzumüni hissetmiştir. Bu cümleden olarak 937 bütçesi. le de Kurbağalı ve Kadıköyünün bazı cihetlerinde kanalizasyon te- sisatı yapılacaktır. Sovyet Tayyarecileri Geliyor Sovyet hükjimeti Osya Avyahim (Tayyare Kurumu) Başkanı general Eydeman, yarm sabah Rodzodak va- puriyle şehrimize gelecektir. Genera- le iki erkek, bir kadın tayyareci re - fakat etmektedir. Heyet, Türk Hava | Kurumu Başkanı Rize meb'usu Fuat | Bulcanın geçenlerde Rusyayfi vaki o- riyet Büyrammda Ankarada Yapıla » cak büyük resmi geçiti göğecektir. Yüksek misafirlerimiz ,yarm &a - bah Galata rıhlummda Türk Hava Kurumu erkâniyle, Kız Muallim Mek- tebi talebesi ve bir çok zevat tara - fından karşılanacaktır. Heyet, Pera- palas oteline misafir edilecektir, Gel- dikleri akşam şereflerine bir ziyafet verilecektir . Misafirlerimiz, pazartesi gününe kadar şehrimizde kalarak müzeleri, camileri, Güneş, Moda deniz klübü - nü, Sipahi ocağın: ziyaret edecekler 23-10-9368 İİ İİ Bombay karışıklıkları Indistanda cemaat kavgaları sık sık vukubulurdu, Milli hislerin uyanması ve milli şuurun t6- şekküle başlaması bu hâdiseleri bir hayli seyrekleştirdi. Son beş altı s6- ne zarfında bu çeşit hâdiselerden an- cak iki üçü hatırlanabiliyor. 1931 de Kavınpurda, geçen sene Karaci Bom bay hâdiselerina benziyen, fakat da- ha küçük mikyasta olan hâdiseler vukubulmuş, bu yüzden Hindis- tanda cemaat arasındaki düş- manlıkların söndüğüne hükmedil- mişti. Bombay ârbedeleri, bu hük- mün. yerinde olmadığını göstermiş bulunuyor. Arbedeler esnasında beş yüzden fazla kişinin ölmesi ve lanması, cemaat hislerinin kolaylık» la galeyan ettiğini, ve Hindularla müslümanları biribirinir üzerine sal- dırtmağa yettiğini gösteriyor. Bombayda vukubulan kanlı hâdi- selerin sebebi şudur; Kısa bir za“ man önce Bombay belediyesi bir yo- lu genişletmek için bir Hindu mabe- dini yıkmağa lüzum görmüş. Ve bu- na mukabil Hindulara bir yeni ma- bet inşasını taahhüt etmişti. Bele- diye, bula bula bir camlin yanıba- şında yeri bulduğu için Hindu iba- detinin Islâm ibadetine uygun olma- dığını gören müslümanlar itiraz et- miş, buna mukabil Hindular da müs- lümanların namaz vakitlerinde sü- | ihlâl etmemeyi ve musiki çal. mâmayı kabul etmişler, fakat müs- lümanlar ibadetlerini saatle tahdit edemiyeceklerini söylemişlerdi. Meselenin tesviyesinden evvel be- tediye namına yeni Hindu mabedinin inşaatına başlandığını gören müslü- manlar, binanın temellerini söküp atmışlar ve bu yüzden İki taraf ara» sında kanlı mücadeleler başlamıştır. Mücadele günlerce devam ettiği için zabıta kuvvetlerinin kâfi gelmediği- ni gören hükümet, askeri kuvvetler. den de istifade mecburiyetini hisset. miş ve neticede karışıklıkların önü zorla alınmıştır. Fakat arada yüz- lerce kişi yaralandığı gibi, yüzlerce kişi ölmüş ve -yüzlerse kişi tevkif o. eriş ire Geleri habörlere göre Bombay kâ- disesi Hindistanın © milliyetperver mehafili üzerinde çok derin bir tesir bırakmış, ve bu çeşit hüdiseleri ma- Ziye gömmek istiyen Hintli milliyet. pervorler faaliyete geçerek cemaat kavgalarının yenilenmemesi için ça“ lışmağa başlamışlardır. Hindistan cemaatleri, cemaat his- ini ve cemaat menfaatlerini, milli hisler ve milli menfaatler fevkinde tuttukça bu çeşit kavgaların teker ve şehrin tamaşaya değer yerlerini gezeceklerdir . — Şu yüz frangı göndermek — Telgraf ile mi, taahhütlü! mektup olarak mı? — Hayır. (Kıymetsiz nümur ) olarak, Hızır: 191 1352 Rum) 9 Birinciteşrin 11,58 18 441 Gün: 257 Güneş 621 — Oğle: indi: 14,56 — Akşam: Yatsı: 18,50 — Imsâk; tm, Sıcaklık en çok 10, &n az 7, buhar taz“ iki 9,08, rutubet derecesi yüzde #7 kay- edilmiştir. rür edeceği şüphe götürmez. Bu çe- şit kagvalar, ancak milli şuurun ol- gunlaşması ile ortadan kalkacağı İ- in, bir müddet daha bu çeşit hâdi- in vukubulacağı tabiidir. Bu vüddetin kısa veya Uzun olması tint milliyetçilerinin çalışmalarına sağlıdır. Ömer Rıza DOĞRUL BIRKAÇ SALIRLA ezunen memleketinde bulunan Romanya hükümetinin An. kara elçisi Filloti, cuma günü şehri- mize gelecek Cumhuriyet Bayramı şenliklerinde bulunmak Üzere doğru- sa Ankaraya gidecektir # ehircilik mütehassıs Prust, bir buçuk ây daha şehrimiz- de kalacaktır. : u yil bin ilkmektep muallimi kıdem zammı görmüş ve bu husustaki liste Maarif Vekâletince Girme İtalyan mal“ larının kıymetleri ve kilo iti- bariyle miktarları tesbit edilerek ve kâlete gönderilmiştir , . ümrük ambarlarınm Ilmana devrinden sonra, 60 kadar hamalm ambarlarda çalışamıyacak ları tesbit edilmiş ve 130 lira tazmi nat verilmek suretiyle alâkaları ke silmiştir