5 Ekim 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

<2 10 .. .. Ömrünü venköyüne de Hiç Merdi- Fransız ostluğunun . e <2 Gittiniz mi? Geçird ... iği Horasan'dan Atılan Taş Buraya |imtihan Kadar Gelmiş, Bizans Askerinin Ödünü Göztepeden (biraz ötedeki kaç kişi bilir acaba? #inlbuki nıbaşmdaki Bektaşi tekkesi eskiden çok meşhurdu. Merdivenköylüler, oyurtlarınm TBem 7 incide) hedeflerinde gayelerimizin ve yolla- rımizm birleşmesi Fransaya karşı Patlatmış yakmlık duymamıza kâfidir Ma öyünü, | İstanbullulardan | Bundan başka hepimizde şu iti - pm yü güzel bir yerdir. Ya. | DAt Var: Bugüne kadar Fransa ile bizim sramızda husule gelen her ih- tilâf dostane bir surette halledilmiş. kuruluşu hakkında kati bir şey bilmemekle beraber, köy meydanını süsliyen ve çevresini on iki ada. | Ü7: İKİ memleketin mümessilleri ne mın güç sarabileceği on iki asırlık çınar ağaciyle köylerinin (yaşıt | 5“9an bir araya gelmişlerse biribi « olduğunu söylüyorlar, Fivaki bu teriyor, köy meydanma bakan ayazma ve biraz ötedeki kilise harabesi de bu eskiliğe delâlet ediyor , Yetmiş dokuz yaşında olduğunu #öyiiyen, fakat bir delikanlıdan daha dinç olun köy kahvecisi Nuri, büyük- İerinden işittiği şu hikâyeyi anlat - maktadır ; Vaktiyle bu köy, bir hiristiyan kö. Yü imiş, sonra Türkler gelmiş. Kö - yün adina “Çukurköy,. demisler. Da- ha sonraları Bektaşi tekkesinin şeyh- lerinden biri, köylülerin mert ve te - miz İnsanlar olduğunu görmüş, kö - yün admı'değiştirmiş “Meri - iman,, köyü demiş. Bu ad söylene söylene (Merdiven- 'köy) şeklini almış. Bektaşi tekkesi nasıl kurulmuş? Köydeki eski Bektaş! tekkesinin nasil kurulduğuna gelince, Horasan- da yaşıyan kırklar heyetinin başkanı Ve bu tekkenin milessisi Şahkulu, bir gece gördüğü rüya üzerine arkadaş - Tarım: toplamış ve bugün de mezar ta- ının üzerinde duran taş olduğu söy- İenen yuvarlak taşı ti Horasandan fırlatmış ,arkadaşlarına dönerek : “— Bu taş nereye düşerse tekke « mizi orada kuracağız, demiş. Sonra 'Horasandan kalkmışlar, taşın düştü- ğü ve bugün tekkenin bulunduğu ye- re kadar gelmişler, tekkelerini bura- da kurmuşlar . O zaman Merdiverköyünün sakin leri olan hıristiyanlar keyfiyeti der - hal'Bizansa haber vermişler ve Hükü- met asker yollarmmışsa deHorâsandan atılıp buraya düştüğü söylenen taş - tan etrafa yayılan ateş parçaları a3- 'kerleri korkutmuş ve geriye dönmüş- ler ve keyfiyeti hükümete bildirmiş- ler Bizans imparatoru, bu hâdiae Üze- rine Horasandan gelen kırk kişiye orada yer verilmesini ve yerleştiril - melerini irade etmiş. Bu efsaneye göre tekke Merdivenköyünde, İstanbü- Yun fethinden önce kurulmuştur. Mu hakkak olan şudur ki Merdivenköyü Bektaşi tekkesi, İstanbuldaki Bekta- şİ tekkelerinin en €skisidir . Keza köylülerin anlattığı efsaneye göre, Horasandan geldikleri anlaşı - lan kırk kişinin kabirleri bilâhara bulunarak mezarlarına taşlar konul- muştur. Bu mezar taşlarmdaki isimler şun- lardır: Şahkulu, Mansur, Gözcü, Yörük, Sancaktar ve Mama Babalar... ilâ. İyi bir divan şairi olan, bir de mat- bu divanı bulunan Mehmet Ali Ba - banm kendisi için yazdığı tarihten bir beyti aşağıya alıyorum : “Nuş idince camı mevti aşk İle (Hilmi) dede « Guş idenler diyeler inna ileyhuraci- un, Merdivenköyünün genel durumu Köyde beş dershaneli bir ilk mek- tep, üç kahve, dört bakkal, bir cami, iki yüz ev, yedi yüz nüfus vardır . Köy yolları kaldırımir ise de bun- lar âdeta erimiştir. Evler ikişer, üçer katlıdır. Ayazma suyundan başka köyün suyu yoktur. Köylüler içme suyunu para ile alıyorlar. İki ay önce köye elektrik getirtil - miştir Köyde geçim vasıtaları Köyün biricik geçim vasıtası zira- attir, vaktiyle çevresi bağlarla kaplı olan Merdivenköylinde Obugün tek bir asma bile kalmamıştır. Köylüler, asri ahır yapmak mecburiyeti karşı- sında, lâzım gelen parayı bulama - dıklarından, inek beslemekten vaz - geçmişlerdir. Köylüler bu yüzden uğradıkları zararı anlatırken diyorlar ki £ “— Bu işten sermayeli inekçiler kazandı, biz kaybettik. Halka ve © #ihhat namına bir fayda temin eğil- medi... Soli sokağa atılmış sebze Feriköyünd m , köyü ğini gös- | TİNİN Merammı ve duygusunu ko» vey ringi besi |layca anlamışlar ve ji meselede mutlaka samimi bir anlaşmaya Var- muşlardır, Bunun hiçbir istisnast yok tur. «| Bizzat Antakya ve İskenderun meselesine bakalım: Fransa hükümeti, İskenderun ve Antakyadaki Türk halkınm Suriye - den tamsmile ayrı bir varlık teşkil ettiğini daha 1921 de görmüş, tasdik etmiştir. Bu halkım mukadderatma İbizim alâkamızı da kabul etmiş Ve İbizim bayrağımıza benzer husus! ve jayrı bir molll alâmetleri olacağını, memurların Türk ekseriyetinden alı. nacağını, Türklerin kültür itibarile İdil ve benliklerini muhafaza ve inki - şaf ettirebileceklerini bize karşı ta - ahhüt etmiştir . Fransa hükümeti bu taahhild, tam bir hüsnüniyetle yapmıştır. Bizi aldatmak ve taahhüdü hilâfıma ha - veket etmek fikrini imza #'rasında elbette hatırına getirmemiştir. Nite. k a iğ kim 1926 ve 1929 senelerinde tatbika ae ve elen ta dair anlaşmalar yapılırken de, bun | i “|, İları kâğıt üzerinde; bırakmak “iki De ea ni in herhalde takip'edilmemiştir. Per eği İnhirafların sebebi ğimiz ineklerin südünden asla daha B” rağmen işler | neden * Wi temiz değildir., kadar bozuk gitmiştir? Ne « Jin 30,000,000! Antakya Bütün Ren gile Türktür Edvard ingiltere Kralı Hak Kazanmış Kral sekizinci Edvardın pulu Geçenlerde Kral Sekizinci Edvard ile Ingiliz Edvard arasında çok ga- TİP bir ihtilâf olmuştur. Sekizinci Edvardın resmile İngil - terede yeni bir pul çıkacaktı. Bunun için müsabaka ile türlü türlü resim- ler yaptırılmıştır. Bunlardan bir ta nesini Posta Nazırı hiç beğenmemiş, müsabakanm haricinde bırakmıştır. Bu resimde Kralm yandan çekilmiş bir resmi, bir köşede bir taç, karşı köşede pulun fiyatı, aşağıda da in- gilizce posta kelimesi. Ne çerçeve, ne tezyinat, ne de pulun İngiltereye ait olduğuna dair sarahat... Posta idaresinin ölçülerine göre hiç te pula benzemiyordu. Aksiliğe bakm ki Kral Edvard bütün pula benzeyen eski usul resimleri reddet- miş ve bu yeni pul üzerinde karar kılmıştır. Nihayet posta idaresi, ister iste- . IBaşı 1 meide) Zin, istiklâl teriyle yoğurulmuş koku. sudur, Antakya, buna kavuşamadığı İçin sert ve huırçındır. Asabidir. Onun için ayaktadır. Onun için her tarafı kabarmış, her tarafı direlmiş ve ser- telmiştir. # Antakyayı geniş bir nehir sular, bu nehir Asi nehirdir. Buralarda her nehir şimalden cenuba aktığı halde |bu âsi nehir talline İsyan “etmiş ve cenuptan şimale akmıstır. Burada insanların Antakyanm bah tma yaptığı suikastlar yetişmiyor - muş gibi, bu Asi nehirde sert bir darbe ile yalım kılıç halinde Anlak- yeyi ikiye böler vesonra yaptığına pişman olmuş gibi titreye titreye ge- ri dönerek Akdenizin engin şefkatine iltica eder, Asi nehir, bazan coşar, dağa çıkan âsinin aksine dağdan İner. Btrafı ba- sar, Şehirde yatakları vardır. Dağdan oluklar bu yataklara akar, Fakat An- takya, heyecanı Kâdar bol sularını da zaptetmesini bilmiştir. Dağın, büyük su bentleri vardr, Bu bentler Asiye katılarak suların ihtilğline mâ- nl olur. Önünü keser, jandarmalık e- der, Onu zabıt ve rabıt altıma alarak karakola götürür !. Bursı boğazdır. Bu boğaz Suları şehrin içine serinlik akıtır. İsmi De- mirkapıdır. Bu Demirkapı düşman işgaline karşı asırlarca şehri koru - duktan sonra şimdi de su istlâsma karşı karakoldur . İşte Asi nehir bu kapıdan umduğu rizki bulamadığı için boynunu büker eski deltliğini kaybeder ve biraz us ulaşarak geri kıvrilir . Siz o Asinin harita üzerinde dire- Köylü, Ziraat Bankasına olan borç- larmm faizi nisbeti azaltılarak öde - me müddetinin uzatılmasndan do - layı çok müteşekicirdirler ve bu saye- den bizim çok haklı şikâyetlerimizi davet edecek birtakım vaziyetler hu- #üle gelmiştir! Sancak halkı niçin bu kadar yels ve ıztırap içinde kıvranı - mez pulu satılığa çıkarmıytır. Fakat İlen cıngtraktı yılan gibi manzarasma, kendisince göyle düşünmüştür; “Bu kulak asmayın. Burada tam bu şe- garip pulu halk beğenmiyecek, ten- | hirden biraz ötede o dağları aşan, be- kitlerini Krala kadar duyuracak. Bu- | li, yeryer köprüden kuşaklı eşkiya, de rahat bir nefes aldıklarını söyle- mektedirler . Merdivenleğlülerin. «bir . de arazi derdi vardır... Bupdan on yıl ÖNCE) sez memurunun, diğer taraftan ya « im emlaktan” Üzünçayırda Verilen | hancı bir idare altındaki Türk halkı- araziye Bulgurlu köylüleri tesahip|nm zihniyetini tahlil etmek 'âzim - yor? Bunu anlamak için bir taraftan Kendi müh terden nun üzerine bu pulları İptal ederiz Adamakıllı, eski bildiğimiz gibi bir Put bastırırız;** Hulbüki iş pösta İdaresinin zan- nettiği gibi olmamıştır. Halk zevk hususunda tamamile Kralla birlik olmuştur. Pulların nümuneleri gö- rülür görülmez halk bunu çok be - enmiş, posta gişelerine hücum ede- rek hatıra diye birkaç gün içinde 0- tuz milyon pul almıştır. Böylece Kral hak kazanmış, posta idaresinin halktaki yeni zevk ölçü - lerini anlamadığı meydana Çıkmış, Ayni zamanda posta idaresi muka - bilinde hiçbir hizmet görmeden pul satışı yüzünden bizim paramızla 900,000 lira kıymetinde varidat te - min etmiştir. etmekte imiş, ir; Köylüler bu meselenin hallolun -| Prensipler de tapkr sada gibi, işik dini gibi merkezden uzaklaşınca kuvvet masını istiyo: lerini kaybederler, Bilhassa deniz a- 7 şırı yerler hakkındaki telâkkiler, en Bir Adamı Başını güzel prensipleri tahrif etmek isti - Ezerek Öldürdüler © İdadını haizdir. Sancağı giden Fran. bu “ei sız memuru bu tabii tesirlere kapıla- (Foça) kazasının Yeniköyünde feci | rak merkezdeki hüsnüniyetten ve bir cinayet olmuştur. Araları zaten | Türk dostluğu prensiplerinden uzak açık olan İki komşudan Mehmet, | düşmüşlerdir. kendi bağmdaki otları temizleyip) Diğer taraftan Türk milleti, izzeti Maharremin bağına atmıştır. Bun .|hefe meeirinde gok hassas, efen ka ticesindi millettir. ra dünyanm her dan dolayı Se VE bazın ezmek | memleketinde hüdüt halkı, milli me- Maharrem, bir sopa İle başını ezmek | ererde çok uyanıktır. Yabancı bir suretiyle Mehmedi öldürmüştür . âlemle karşı karşıya olan unsurlarda milli şuur mutlaka kuvvetlenir. Şurasmı gözönünde bulundurmak B O R 9 A lâzımdır ki, Antakya ve İskenderun- da yabancı idare altına düşen halk, İİİ İİ Lİ il 8 TEŞRİNİEVVEL CUMARTESİ | b07) Türktür, hem de mili çuuru can li bir hudut unsurudur. Bunnun İçin en iyi ve dürüst unsurlar, Fransız Paralar — arar memurlarının etrafını almamışlar, TAN ILAN ŞARTLARI İş nilehalar © ürnrnston metine tâbi olmasını da münasip görmüştür. Suriye murahhasları Pa- riste bu davayı ileri sürmek isteyin- oe Fransa hükümetinin bu bahsi mü Aya razı olmadığı kat'i bir hi- senla kendilerine bildirilmiştir. Bu vaziyet, Sancak işi için iyi bir örnektir. Müallaktaki meseleler, Tür- Kiye İle Fransa arasmda, bu örneğe göre ve Fransanm imzası altmdaki mukaveleler dairesinde halledilmeli. dir ve hiç şüphesiz edilecektir. Antakya ve İskenderun halknm teessürünü çok yakmdan duyuyoruz, sabırsızlık içinde beklediğini de bili- riz. Bununla beraber oradaki kardeş lerimiz vakitsiz bir heyecana kapıl - mamalr ve dertlerinin devasinı an - cak Türkiye ile Fransa arasindaki müzakerelerden ve anlaşmadan bek- lemelidirler, Alt SUE | vakarlı bir tavurla kenarda kalma - Sterlin 620,— 628.— |yı veya anavatana gelmeyi tercih et- i Dolar 126,— m5 mişlerdir. Böylece meydan menfi un- — Ve © surlara, hattâ yüz elliliklere kalmış, Çekler Sancakta Suriyenin hiçbir alâkası ol- ekte madığı halde Suriye memurları da Londra üzerine işe karışmışlardır. 078.00 rs a 168845 | Böyle Fransanın hiç şüphesiz hiç Cenevre ve bir suiniyeti olmadığı halde, Frangiz- İzin 146,— | ların bize karşı taahhütlerine ve Misk ui Sancak halkınm arzu ve İradesine ta Yiğen 13025 | mamile zıt, çok çirkin bir vaziyet tokholm 30952 |inkişaf etmiştir. Madı : > gri Taahhütler ve prensipler Esham B ugünün davası bu vaziyetin mev Iş Bank Bi— cut taahhütler ve makul pren- vi ". “ sipler dairesinde tasfiyeye uğraması Anadol yen 0 dan ibarettir. Fransızları dürüst ve ». > İmantığı kuvvetli bir millet diye tanı- keti Hayriye 10 pe 19.— İriz. Ortadaki dava, o kadar sade ve Bomont Nektar Pa, aşikârdır ki müzakereye oturunca ha- Siper m kikate varmak güç olamaz. Merkes Ni Kendi öz topraklarmda istiklâline Osmanlı Bankası — Şark Marker Ecribesi 3,50 çok #evindiğimiz komşumuz Suriye- ! iz nin Sancak meselesinde hiçbir âlâkası stikrazlar olamaz. Nitekim Fransa, dil birliği - Türk Borcu 1 2030 |ne rağmen Lübnan meselesinde bile ö dö ii. — alâkası olmamasını İstemiş ve arzu- Pikan Pu EŞ ya sunu derhal kabul ettirmiştir. Fran- vel sa Lübnanm yaşaması için yüz bin « Me 35 İllere Suriyeli Arabm Lübnan hükü. Ahmet Emin YALMAN ül rhal bir kuzu olur ve şehrin önün- de gerin ,yeşil ova halısmın kenarla- rında sevimli. kuzuları besler. Bu âsi nehir kimleri, meleri görme- miştir! Romalhılai evvelki devir- lerden tut ta, Hititlerden zamanımıza kadar birçok medeniyetler bunun ü- zerinde köprü kurmuşlardır. Fakat hatırlayın ki bu köprülere kulak as- mayıp attığı terli bacaklarını köprü gibi kullanan hükümdarlar da bura- dan gelip geçmişlerdir. “TAN,, Muhabiri Nafı Vekili Ile Konuştu (Başa 1incide| deres suyu islâh ameliyatmı ve Ay- linin inşasını görmekle iktifa edece - &im,.sonra Ankaraya döneceğim. İzmirin Konak - Alsancak tramva- yının inşasına kat'i bir istikarmet ver- mek mecburiyetindeyim. Bunun İ - çin belediyenin ve vilâyetin o noktai nazarları alınmıştır. Ankarada ica- batına teşebbüs edeceğim. Şayet gir- ketle anlaşılamazsa, devlet demiryol- ları idaresine de bu İşleri yaptırmak mümkündür. İzmir otomatik telefo- nu İçin şirketle olan pazarlığımız iyi | bir şekil almıştır. Mesele Vekiller He yetine arzolunmak Üzeredir. Telefon işi İzmir harici vilâyetler jarası posta, telgraf ve telefon idare- sinde olduğuna göre, İzmir dahilinde de ayni elden idare olunması zaruri gibidir. ŞARK DEMİRYOLLARI Önümüzdeki aylar içinde bu iki i- şin kat'i bir neticeye varacağına in- tizar edilebilir. Şark demiryollarının iki ay evvel yaptığı umumi hissedar. lar içtimamda hattm işletme imtiya. zını Türkiye hükümetine terketmeye kârar verdiği ve muralhaslarını ta- yin ettiğini hatırlarsınız. Bu karar Üzerine birinciteşrinin 19 unda mu - rahhaslarının Ankarada (o bulunması lüzumunun ve müzakereye bâşlanma- sının mümkün olacağını kendilerine tebliğ ettik. Ben de o tarihten daha evvel Ankarada bulunacağım. Bui- şin hazırlığı için Ankarada Nafia Ve- kâletinin bir komisyonu çalışmakta. dır. Müzakeremizin kat'i bir netice- ye varacağından kat'ivyen eminim. HAVA YOLLARI , Hava yolları seferlerinin İzmire mmm 5-10.176 Yavuz Selim Mısır seferine gide: ken kendisine bu köprülerden yol terenlere : Minnet ile koklama gül al eline SusEmi Geçme namert köprüsünden ko apa: sm su geni, Diye beyaz atını basıp, geçmiştir! Bu mtakayr sonradan kanlaril sulayan Ehli Salip evvelce bu nehir de stlarmı sulamışlardır. Hititler, Romalılar, Araplar, Türkler, yine A. raplar bu köprüden gelip geçmiş - lerdir. Fransızlar da ve tekarr A- raplar da Yine bu köprüyü atlıya caklar ve nihayet onu hakiki sr olan Türkiyeye bırakmağa mecbu olacaklardır. Burasını vaktile imhaya gelen 600 bin kişilik Ehli Salip ordsunun, yu- karıda Amik gölüne saplanan Kovı si nehri civarında biraktıkları kemik- ler buraya Türklerin nasıl yüksek kudsi bir taassupla bağlı oldukları na bir delildir. Ey yolcu, eğer günün birinde lun Antakya ve İskenderun düşerse bunları görürsün! Bu Üzerinde demir köprü vardır. Tepem. si bir yerdir burası, Burada suları ve rilzgârların keskin ousturalari tıraş ettiği topraklar göreceksin. Bi topraklarda Yüce medeniyetleri ha rap etmek için kılıcma sarılmış put ordusunun, topraklar tarafındı bile hilâl şeklinde yoğurulan kı kafalarını göreceksin! Işte bu kuru kafaları bile Tür) tiren diyarda her şey her renk Tü tür. Ankaranın Keçiöreni gibi bura da da Karaca örenler vardır. A! lar vardır, Güzeleeler vardır, Büy dereler vardır. Kırk hanlar vardıf. Kırık hanlar vardır, Kesecikler ve kılblar, Çakıllı kozlar, kiz tepeler ğirmendereler vardır. i Bu sancakta her uğrayacağın köy, her nefes alacağın durak, her kasa #| ba her kaza Türktür. Bu sancak zim sancağımızın sancağığır. Burada Türk olmıyan yegâne te bu güzel ve şirin Türk sancağını içine âsi nehirle iktifa etmiyerek de Mertler dağı dikmiştir. Fakat bi zavallı dağın yalnız adı çirkindi Yoksa kendisi etrafındaki | binleret yıllık Türk medeniyetinin ezeli ve © bedi şahididir, | .doğrü başlaması hususunda acele mek istemiyoruz. Çünkü İzmirin ni tayyare meydanı henüz hazırla! muş değildir. Hava postalarınm leketin muhtelif İstikametlerinde lemesi mukarrerdir. On ikişer ki ŞİMENDÜUFER Burdura kadar olan yeni hattın yapması mukarrerdir. Tabii be: beraberinde bulunacağım. Başbal Bin bugünlerde İzmire doğru harel ettiği haberinin doğru olmadığını nediyorum. KADIKÖY SU ŞİRKETİ Kadıköy su şirketinin dahi satn Uunması İçin bu ay içinde başlamak üzereyiz. RADYO İSTASYONU Ankarada Altı yüz, yedi yüz liralık radyo İstasyonunun tesisi P tur. İzmirde bir deniz garı inşası tetkikata devam edilmektedir. Nakliyat ve tarifeler normal halde devam etmektedir. İZMİRDE ZİYAFET Bu akşam ve dün Nafia Vekili Ni Çetin Kaya'ya Fuar 40 kişilik bir ziyafet verilmiştir.