3 Ekim 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

A 3-10. 936 SON FHABEFe Çin, Japonyanın Bütün İstediklerini Reddetti Vaziyet Çok Gergin Japonya, Çinde Komünizmin El Birliğile Tenkilini Talep Ediyor ü daima seferber bir vaziyette bulunan Japon ordu. Giri sundan bir müfreze Şanghay, 2 (A-A) — Bir Japon bahriye silâhendazını öldürmüş olan iki Çinli burada bir Çin mahkemesi tarafmdan idama mahküm edilmiş- lerdir, Şanghay, 2 (A.A) — Salâhiyettar mahafil, Japonyanm Çine karşı ye- niden aşağıdaki isteklerde bulunmuş olduğunu bildirmektedir: memurlara Şanghay, 2 (A.A) — Çini Japon metalebatımı kabul ve harekâtmı bu mutalebata tevfik etmeye icbar için Yang tse - kiang limanlarınn Ju ponya tarafından abloka (edilmesi imkânı burada ciddi münakaşalara| yol açmaktadır. Japonyanın bu me talebatı karşısında Çinin ittihaz et- — —1AN | KÜÇÜK HARİCİ HABERLER İ alkan © Antantı davlet- | B lerinin para meselesini İ görüşmek üzere bu devletle- İ rin milli bankaları müdürleri yakında bir konferans yapa- caklardır. ... # hgiltere Başvekili Mis- İ ter Baldvin hastalığı | dolayısile yaptığı iki aylık is- tirahati bitirmiş, tekrar baş- İ vekillik makamına geçerek | vazifesine başlamıştır. | ge i i İ | i | vusturya, o Macaristan | A ve İtalya hariciye na- İ zırları gelecek ay Romadabir | | konferans o aktedeceklerdir. İ > : ransada bulunan Çekos- | lovakya erkâniharbiye reisi Fransız ordusunun yap- i makta olduğu manevralarda İ hazır bulunuyor, : ... vusturyadaki Haymveh- | ren teşkilâtı, bu teşek- İ külün reisi olan Prens Ştar. | hemberg'e | li le ll Trakyada vel uyananlar vardı. Talebe akını var Istanbulun bütün yolları dün sabah mutlâka bir mektebe çıkıyordu. Vak- tile bütün Yollar, Romaya çıktığı gi- bi... Koltuklarmda çantaları, sırtların. da siyah ve gri önlüklerle, kaldırım. lardan geçerken, onları birer birer göz hapsine alıyorum: Kimi biraz düşünceli, kimi biraz dalgın görünüyor, kimi de neşeden, heyecandan taşıyor. Bu düşünceli ve dalgm görünenlere bakıyorum, çoğunun ayakkapları bo- yasır... Göğüslükleri yamalı.. Ve he- men hepsinin sesi zayıf çıkıyor ve hemen hiç birinin benzinde kan yok. Bu bir tesadüf mü, bilmiyorum, yalnız neşeden taşanlarla bu yamalı göğüslük taşıyanlar arasındaki fark, Kalkınma UBaşı 1 incide) lar mu? Bu damar ve İstidat bir İn- sanda ya vardır, ya yoktur. Manevi bir bataklık Köne şu neticeye vardım: Bazılarımız bir insandan İyi bir tarzda bahsedilince adeta kendi aleyhimizde bulunulduğuna, kendi kıymetimizin azaltıldığna katliz. Ze- kâlarımız, kusur bulmak ve aramak için gerilmiş ve hazırlanmış bir hal miş olduğu azimkârane hattı hare- banana oratın a valtekiyelle ne de bekler, Birgeyin iyi tarafını gör- <a me ye bir diken gibi batıyor. bie sabahın çok erken bir saati!, Köşe başındaki tütüncü dükkânı: bile henüz açmamış... Sokaklarda yalnız, çocukların sesi var: Akm akın, irili | den fazla imiş! Bir o kadar talebe de ufaklı gruplar halinde, mektebe gidi- yorlar. Kimi, belki aceleden çantası aj- mayı dahi unutmuş, unutmadığı şey, | elindeki mini mini yiyecek çıkını! Bu çıkınların içini görür gibi oluyo- rum: Hasta bir annenin gece uykula- rmı feda ederek hazırladığı yağda kı- İzarmış bir iki parça köfte, yahut o- İnun yerine, bakkaldan alınmış bir di- lim kasar neyniri! Yılının Hususiyet- İlk günün sevinci İstanbul erkek lisesinde varmış, Bukadar çocuğun hepsini bez, altı sınıfa taksim etmeye kallişâcak ol. salar, muallimin kürsüde Söyliyece. Bini talebeye işittirmek imkânı kal. ber vermediği bir bay-!/ —— — ——ş—ğş——— — — —— ———— GÜNÜN RÖPORTAJI lipisiz” DOP ORTAJI| Çocuklar Büyük Bir Bayram Günü Yaşadı mm iğ, aş SM Bu Yıl, Talebeye Kitapları Geciktiril Verilecektir. Yeni Ders Ere lerinden Biri de Budur Evvelki gün, hiçbir takvimin hal ram vardı. Ve bu bayram, yalnız cuklarma gelmişti. Şehrin en işlek nar mahallelerine kadar bütün köşe bucağı, kapladı. Küçük mektepliler içinde belli ki, “TELE Sandalya Avrupada çocik Zekâsmı ölmek için (rest) dener İSerübeler yapar tar. But rlüisü vardır. Arasıra bunu vi tatbik ettikle, rini işittim. li meye yarar omu bilmem, Fakat m bir seye yaramadığını Almina ördüm. Orada nasıl #EİİK Yani gum benzin ve anlarda (tutar) mı m da socuklara, mektep ço-| yerini tutar şeyler Yal Biz bir caddelerinden, en ke- çocuk sesleri horozdan ey- adamı methederken: e — Zeki adamdır. Delik halde oralarda böyle bir tarifi PAYip buyu. lar, Neyse ben zekânm va iş mii. talcalarımın çoğunu We | | Süne bırakarak burada size $5 AA taç, rübesi) hikâyesini — Dünyadan neyi Mm ki İ insanlar biribirlerini yoresi"?! | UBuralım kö bur ma we “ | salar cevap veremesierİ- Çocuklar bir sürü crop “ke, — Top, — Tüfek, — Para, — Dinamit, — Demokrasi, — Banka, Olmamıs, olmamış. Bir yi <uğunun verdiği cevap bi Zanmıy: — Sandalya! Gerçek ben de düşündüm. yadaki kan tufandan tutun d& deki ceneraller harbine kadar sandalya etrafında kopan hı; değil midir? Ve Yahudi çocuğulü baklı buldum. Vapurdayız. Yemek salonundaki yuvarlak masalarm etrafında sandal maz. Bunu bildikleri için, het sınıfı, | Yalar Var. Bu sandalyalar devrilme- ihtiyaca göre, şubelere ayırıyorlar, Bazı liselerde (33) kadar şube açıl-| j in diye yere çakılmış. Yerinden kis Ruldatmak isterseniz oynatamazsı “ miştir. Çocuklardan, gözleri ve ku. | 72; lâkin istediğiniz tarafa döndüre- bilirsiniz. lakları zayıf olanlar, boylarına göre | daha ön sıralarda oturtulmak üzere, | Devrilmemesi istenen o sandalyaları yol veriiledi!”'m Cini aralarinda seçmeler Yapılatakır. | Yöfe eiviyle çakıyorlar. Fakat öleye dip söylemeşsek.. kendi. zekâmızdan inden geçtiğim. ye. içerileri- A 2 — Komünizme karşı, müşterek bir hareket icrası. Böyle bir hareket, Japon kuvvetlerinin bilhassa Şimali Çindeki harekât tamamiyle serbest olmasını istilzam eder, 3 — Nankin hükümeti nezdinde Japonyalı askeri milşavirlerle diğer müşavirler tayini. 4 — Japonya ile Çin ve Mançüri a- rasında sivil hava münakalâtı tesisi, Nankin hükümeti, bu metalebatı reddederken çok azimkârane hare ket etmiştir. Japon diplomasi maha- fili, böyle bir harekete intizar etmek te idi. Madrit Etrafında 150 Bin Asi Toplanıyormuş General Franko Asiler Tarafından Devlet Reisi İlin Edildi Londra, 2 (Radyo - Tan) — İspanyadan gelen ha: | yor, dedi. berler, her cephede iki taraf arasında muharebenin de- | vam ettiğini bildiriyor, Faşist kuvvetleri son günlerde kazandıkları muvaffakıyetlerden istifade ederek her taraftan hücuma geçmişlerdir, " Faşiatler bilhassa şimal - şark çi- betinde şiddetli cephede hücumlarını püskürttüklş . rini iddia ediyorlar, Asiler, Madrit hükümeti erkânm. dan bazılarının kaçtıklarını israr ile söylemekte, Madrit hükümetinin a)- tm dolu sandıkları da memleket ha- ricine göndermekte olduğunu bildir- mektedirler, Asiler arasında Borgos, 2 (Burası âsilerin hükü- met merkezidir) — Asilerin muvak- kat hükümet relal yaptıkları General Kabânellas âsi General Frankoya dün Ispanyanm devlet reisliği salâhiyeti- Mi vermiştir. General Franko, beyanatta bulü- arak demiştir kiz da bedbinlik göstermeye başlamış o- lan Japon diplomasi mahafilini yeise süphe ederiz. Memleketin kalkınmasınm büyük Şanghayda gerginlik sür'atle art- Vaziyet, bilhassa beynelmilel mn- tâkada çok karışıktır. Japon asker- leri ile İngiliz tebaası arasında çar- pışmalar olmustur. Bir İngiliz zetecisi ile diğer bir İngiliz tebaası Japon karakolunda uzun bir sorguya çekildikten sonra serbest bırakılmış muharebelerden | “— Biz bir otorite hükümeti ola- “ öv) cağiz. Bizim kapitalizmin menfaatle- ra ilerlediklerini söylüyorlar, Bu- | “95 Da eki hükümet asilerin - pı, | FİNİ koruyacağımızı sananlar alda engellerinden biri bu menfi zihniyet- tir. Bir bataklık kurutur gibi bu manevi bataklığın kurutulması | lâ- zumdır, Memlekette yaratıcı faaliye- te okadar ihtiyaç, okadar meydan var ki bu yoldaki her adımı teşvik etmek, hatalı ve mahzurlu tarafma göz yummak lâzımdır. Şurasını tak- dir etmeliyiz ki atılan her faydalı a- dım bir mahzurlu tarafı, bir hatalı noktası vardır. Mahzurdan, hatanm mes'uliyetinden korkan adam, her teşebbüsten ve hareketten uzak ve müattal kalmıya mahkümdur. Diğer taraftan, teşebbüs ve hareket saha sma atılan her hükümet adammı? kusur ve hataları olacağına iptidâ- dan hükmetmek caizdir, Kucak dolusu neşriyat ün bir arkadaş, masamın üzeri» ne bir kucak resimli kitap ve | risale bıraktı; — Bunların hepsi bugün Trakya" dan geldi. Bunlar içinde faydalı baş- makale mevzuları var gibi görünü- ge Kitapları karıştırdım: Trakya köy kalkmmasının beş yılirk programı, İzmir Fuarı için Trakyaya dair ter- tip edilmiş bir resimli eser, Edirneye gidecek seyyahlara, güzel bir rehber, köylülere yeni istihsal yolları göste rir, hayvan hastalıklarmı O tanıtır, sıhhati koruma meseleleri, devlet nırlar. Biz orta smıflar ve büyük halk kütleleri için çalışacağız.,, General Franko 150 bin kişi ile Madridin muhasara ve zaptına çalı Şacaktır. Asiler hükümeti General Franko bugün neşrettiği bir beyanname İle; takip edeceği si- yaseti izah etmiştir. Bu beyanname- Ye göre, Franko, bir kooperatif devlet vücude getirecektir. Memlekette bir tek işsiz kalmıyacak, bir kimse ser- mayedarlara esir olmiyacak, bhükü- met papalık makamı ile bir mukave- le yapacak, Sovyetlerden başka her devletle dostane münasebat tesis &- decek, fakat Rusyayı düşman tanr- yasaktır. kanunları hakkında kendilerini ten vir eder mevi nevi risaleler... menzil müfettişi tam faaliyet halin- de... Beş Yillik programı okudum. Kusur aramak yolunda birçok ukalâ ca şeyler bulunup söylenebilir, yolun doğruluğu ve faydasıdır. Bir sahanm idare âmiri, elindeki vasıta ve imkânları ölçüyor. Trakyanm kalkınması Ve insanca bir yaşa - yışm asgari seviyesine varması için yapılacak işleri sıraya koyuyor, se- nelere ayırıyor. Belki de vasrtalarını yanlış ölçmüştür, her birimizin ayrı ayrı düşüncelerimize göre belkide Gördüm ki Konyada tanıdığım Fakst hâkim olan intiba, tutulan On De girdiğim ilk mektepleri. liseler, hmcahmç kalabalıktı. Yalnız mektep avlularmda kulağa çarpan o tarif e- dilmez çocuk eritıları arasında öğ retmenler yeni teşkil edilen gubeleri tanzime çalışıyorlardı. Yeni ders yılının hususiyetleri İşi rakama vurursak görürüz ki, bu sene, lise, orta mektep ve ilk mek. teplere kaydedilen talebe, topyekün 16.400 kişiyi bulmuştur. Bu 16.400 kişiden yarısının eski mevcuda ilâve olduğunu farzedelim: Demek, yeni- den 8.200 talebeye yer bulunacak!... Bu da sanırım pek kolay iş değil Ba- na anlattıklarına göre, yalnız İstan- bul kız lisesinin talebe mevcudu 1700 şü veya bu hataar vardır. Memlekete karşı taahhüt E” şuradadır ki Trakya ge nel müfettişi, bütün milletin eline bir taahhütname vermiştir. Kendisi bununla başlıyor. İdaresi al. tındaki memurlarm eline bir rehber, bir program veriyor. Her sene bu Programa göre neticelerin ölçülme- SİNİ Ve mukayese edilmesini mümkün kılacak bir çalışma zemini hazırlı. yor. , Trakyadan gelen kitap ve risaleler bize şu kanaati veriyor ki Trakyada devamlı ve verimli bir surette çalış. mak bakımından idare makinesinin | ve umum! hayatım içine çok fay. dalı, çok hareketli unsurlar sokul. muştur, Trakyadaki tumran ve kalkınma koşusunun seneden seneye vereceği peticeleri çok büyük bir merakla bekliyedeğiz. Biz de kendi hesabımı. 73 okuyucularımıza karşı şu taahhüt. t9 bulunuyoruz: Trakya genel miifet. ©şinin memlekete hitaben neşrettiği taahhütnameyi saklıyacağız. Her sene mahsul mevsiminden sonra rüş kabiliyeti kuvvetli bir, iki arka» daşımızı Trakyaya göndereceğiz. Ar. kadaşlı beş Trakya köylerinde neler ta- bir usul ve ölçü ile araştıracaklar ve iceleri okuyuculara bildirecekler. gıldığı günler, Çocuklar, ötedenberi mektep ilk a. hemen hemen ders gör yorlar, beriye dönmesinde mahzur görmü - © ZN Salâhattin GUNGÖ ————— Salak mezler, bir hafta, bazan iki hafta, hattâ bir ay, boşboşuna geçer, çocuk. lar kitapsız, deftersiz, mektebe gider, gelirler. Halbuki, bu O senene, bütün mekteplerin — açılır açılmaz oder. se başlamaları, 036 — 937 tah- sil yılmın bir hususiyeti oldu. Ve a. sıl mühimmi dünkü dersler Bonuna | ermeden, talebeye bu yıl mektepte o. kuyacakları kitapların da birer Jig. tesi verilmiş olmasıydı. Çocuklar, bugünden itibaren, mek. tebe, kitapları tedarik etmiş olarak geleceklerdir. Belki İnanmı- yacaksınız 6 İlkteşrin Istanbulun kur- | Je Bu münasebetle | İstanbul © gün bu mübarek bayramını kutlulamak için şimdiden ha- zrlanıyor, A Vilâyet ve belediye riyase- gramı hazırlamıştır. Taksim. de bir tribün kurulacaktır. Tribünde İstanbulda bulunan tasi eşeğimin bastığı yer, gökteki | da onun kuyruğundaki kıllar kadardır, sayı Şıncadır,, diyebilirdi. Oyle sanıyorum ki 0- pun aklına da bu climie önce bu şekilde gelmiştir. Fakat sonra süslemeye, tirmeye,, kalkmış. Küre ile dün; yesin dibinde, lenen noktadır sinde âdeta bi seye, o adar aykırı. L — v tap etmesi de kabilmiş ti © gün için bir merasim pro- | | kendi B. FELEK | NASIL YAZIYORUZ? Hoca, kürenin merkezini çemende- rinin ayağı altında buldu, yıldızların sayısını gene onun kuyruğunda! kil ları mikyas yaparak bir yeküna bağ- tadı, — M. Turhan Tan, CUMHURİYET, 2 - 10 - 1936 B, M. Turhan Tün: “Hoca; "dünyanin Gr- yıldızlar “edebileş- , ia Kçz ile orta tam müteradif değildir! gerek ea —— | “küre, gerek "merkez. kelimelerinde: He G hikiyelerine yaraşmıyacak bir ln ıp ra, m merkezi, balundağu söyr “baldu,, kelime. reüme kokusu vardı; türk. Çümlenin ikinci kısmı ise, hiçbirdörm "yan “mikyas.. ve "yekün, kelifneleriye 5 > Je karmakarışık olmuş. B. tulüş yıl dönümüne | tesadüf İvekün,, kelimesi yanma her Di ee eder, belki günün birinde yakışannı bulacak, » Bunları gördükçe içimden kendi ime: “Dayan, diyordum... , — bidin Daver Dev'er, 7. 10 - 1936 Demek insanm içinden başka birine hiz 5 ki muharrir * ime, demeye lüzum görmüş < &endi » «Demokrat devletlerin Bu yenğ teşebbüsü, beşeriyet için Yeni ve nik. bin bir merhı saylavlar, Vali, Şehir Meclisi | |v& - No 77 Ri yaslangıadır. — azaları, süsl generaller, adliye Si Ye Mekan kiye reisleri, Belediye | | asel, demi mi oçaba “nkbimz meri erkânı, Üniversite ve maarif | | demek, Oyiş dese ne ehe” sadece “iyi, erkânı, siyasal parti başkan- ları, hayır ve meslek cemiyet» leri başkanları, bankalar di- rektörleri, imtiyazlı şirketler ve esnaf cemiyetleri bulunacak. Yalnız, Evet, yalnız matbuat mü. messilleri bulunmıyacaktır, Çünkü programda, onlara yer ayrılmamıştır. Belki inanmıyacaksınız, Fakat Doğrudur # Bizde sporu devletleşti, ik #tirmek ve mekteplerden başlamak benoe e doğru ve kestirme harekettir, CGİç satır sonra) Hor şeyden £öbvel si b 3 bir | İdavasıdır. Bunun ük vE ei İ İlerden daha evvej evlerde j İle aranır, İ Bürhan Cahit Morkaya, 1 - 70. 1936 i Sporun ilk şartı mektepten ev, sranırsa İşe evden ba hağririn iki sözü biri el ak izmir. LE ib me hareket,, belki ek, futMYOr. bilir; fakat ikinci parçadaki year eri im “spor, dan sonra Gelmesi İzin w buğu muhakkaktır. 2 Ahfeş