30 Eylül 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 7

30-9 ——. — 0 İBor ada dün 28.000 Ingiliz liralık iş oldu ESHAM VE TAHVİLAT Muameleler çok hararetli, ihracat- çılar paramızı esas tuttular Istanbul Borsasının dünkü meâmele manzarası İBaşı 1 incidi gün borsada 6000 ka üzerinden muamele olm 8,000 e yakm muamele ce etmiştir, Milli ecnebi muhtelif banaklar ta- Yafından borsada satılığa çıkarılan bı 28.000 | yasasına göre tesbit edilmektedir. Evvelki erlin iken dün Teyar Sterling Salâhiyet sahibi bir zat harririmize şunları | “—Biz paramızı İngiliz Irasınm ukadderatına bağlamış değiliz. : n İni ileride İngiliz lirasında olacak her sterlin ile piyasanın ibtiyA€I| hangi bir tebeddülden © paramız le tatm dildiğinden ibti- Yaçtan artan 10000 kadar wterlin Merkez Bankas: tarafından satın a -| lanmıştır, Öteki dövizler Diğer dövizlere gelince frangı bir Türk lirasına karşı mark bir Türk lirasına karşı 2 mark | 5 santim, florin bir/Türk Hrasna kar- # 143,12 üzerinden muamele gör. Müstür Sukuttan evvel bir Türk lirası kar. gılığı 2.5 İsviçre ediyordu Şimdi bir Türk lirası 3.43.84 nazaran İsvicre frang kı Tr şmüş ür ; İS beranne Fransız 2 bir mi söylemiştir. giliz lirasmı yalnır döviz vâhidi si olarak kabul ettik. Esasen # lirasının kıymeti de Merkez Bankası tarafından hergün altın piyasasına göre tesbit edilmek- tedir... NOT serbest İsviçre Tan,, dünkü yazısında paramızın bağlandığını, yalm İngiliz nn muvskkat bir saman için İstanbul sında İrank yerine vahidi kıyasi ka İbut edildiğini yazınıştık, Yani bizim meyri yatımız tamamen doğru çıkrmıştı İhracatçılar Dün de bir toplantı yapan ihracat tacirleri bundan sonraki İhracatımız n Türk parasmı esas tutmağa ka- Hattâ Alm frangı tiğine bir franga ya rar Türk ya | ceye kadar kapalt olduğundan angının kıymeti belli ol - ilmi. mamıştır şi bu” şekilde ihracatımız olacaktır . Şimdiki halde ticari temaslar üze rinde üç noktada tereddüt v 1 — İhraç edilip te bedelleri karşı k 22'lira 35 kuruş, İkinci tertip | memleketlerde klering hesabma ya irk 22 lira 40 kuruş, üçüncü ter-| tırılmış olan mallarımızın vaziyetleri. tip Ünitürk 20 iira 65 kuruş üzerin -) 2 İhraç edilip te bedelleri henüz den müamele görmüştür yatırılmamış olan mallarımız. Anadolu tahv 75 lira 40 3— Bugünlerde harice satılması Tuşta kapanmıştır mevzzubahs malların vaziyetleri, Merkez Bankası aksiyonları 87 hi Tâ 50 kuruştan muamele görmüş Bu süretle Türk esham ve tahville karşısındı Dün alsam bor: ana- Fak bu normal yaziyeti tetkik etmiş peticesini Maliye Vekâletine bildir - miştir , , Gümhüriyet Merkez Bankası, ettiği salihiyete göre icap ederse bu- gün İsterline başka kıymet koyacak- tır. ii Felemenk Bankası müdürünün takdiri Muhârririmiz Felemenk Aksiyonlar »am ve tahvilâta gelince: dün dır ku- Malların aziyetleri Şimdiye kadar Yapılan angajman- İların ve taahhütlerini » ine geti- İremiyen . tacirlerin hususi vaziyetleri İle geçmiş muameleler hakkında hü - kümet t umumi bir karar verilecektir . Bütün tacirler Avrupa memleket- ni tesbit edilecek dövizlerin edirler, meclisi te : fından bugünle eki elde nerakla beklemekt Maliye müsteşar muavini Şehrimizde bulunan maliye müste- şar muavinlerinden Hüsnü de dün borsaya giderek hükümetin tebliğin- İdeki esasların tatbikatı hakkında İ tetkikler yapmıştır . Maruf bir bankacı “Tan,, muharririne fikirlerini söylüyor Fransanm frangı diişlirm esi üzerine İkalarından birinin direktöril Bu zat muharririmize şun- ştir: “ — Fransadaki bu pâca sükutu - len ted-| nün hiçbir iktisadi sebebi yoktur. Bu Mer. a ziyade si membalarda kendisine | aramak lâzımdır. Az saman sonra da İstanbul | hâdizat, bunu isbat edecektir. Fran döviz. ola: | gin sükutu umumi hayata müthiş bir İngiliz Ji. | tesir Yapmış ve yapacaktır. za b etmişti “| Zaten bu tecrübe 1926 da Puan - e azı ga- kara tarafından yapılmıştır. Binaen anlaşılmış | aleyh Fransız milletinin maruz kal Pe Türk parasına 6-| dığı sademeler tevali ediyor. Ekse - > 4k kabul edildiği . yazılmıştı.| riyeti sosyalist olan bir parlâmento. yem ii Gazetenin (Türk parast-| ya dayanan bir kabinenin bu yüzden iymeti İngiliz lirasma bağlan-| âkibetinden şüphe edilir, Fransa e - konomisinde müsbet bir tesir yap - ması ihtimali olmıyan bu para suku tunun beynelmilel piyasada rekabet çerçevesi içinde muvaffak olacağın ur etmek bilmem nekadar doğ ru olur. Yalnız anlaşılıyor ki, Fran. Dün bir Bankası müc et son va müştür. Banka müdürü demiştir ki ümetini ğı ted -| Bunlar. mem - Bilmak için 1ngm düşme- kaları ürala - Finda bir anlaşma yapmadılar. Bag , sen buna m yol il ina da m yok nuştuk Yanlış neşriyat kıymetten dü hükümetimiz lâzımgı birleri almış ve evvelki gün de kez Bankası Başvekâletin ları söylemi irlilmesi Üzerine bu karar maalesef b tarafından y ve İngiliz lirasının ve İngiliz Mrasınm | tasav Kıymeti de hergün serbest altın pi! İ kağ | | kat'iyyen müteessir olmıyacaktır. İn- Mütareke İdaresi sancağa nakledilmiştir UBaşı 1 incide) - TA — Biz Pariste, Londrada bu gibi hallerden hiç haberdar olmadık. Mes | uliyet, mahalli adamlarımıza aittir. İ Eğer dediğiniz şekilde iş görmüş lerse bu adamlarm ya deli oldukları- na veya hazmedilememiş bir kudret İ sarhoşluğu ile, mensup oldukları memleketin şerefini ve esaslı menfa- atlerini ayaklar altına aldıklarına hükmetmek Hizımdir. Memleketimizdeki istiklâl delesi, mütareke idaresinin yıkıcı gi- | çarpıştı. Neticede Lozanda İtam bir barış oldu. Fransaile & dostluk münasebetlerine döndük. müca- dişi ile ki | Sancağa gönderilmiyen azı kıymetler Blk memleketlerde. iki dahili istihlâk iç et vardır. hrui İkullanılır. Lozan sulhü ve Fransız — luğu Fransa dahilinde kal- mış kıymetlerdir. Hiç Is kenderün ve Antakya sancağma ve İTürk hududu boyuna. bunların - bir zerresi bile ihraç edilmemiştir. reke: devrinin İstanbuldaki idaresi, bütün fenalıkları, tazyikleri usull nakledilmiştir. Türklükle Fransiz idâresi ; arasinda e Çerkeslerden; Etmeniler- den, Kürtlerden mürekkep bir set İ kurulmuştur. Bu sedde « Türklerden yesin! haiz olan veya hile Türktliğün inki-| safını boğmaya müheyya mahdut unsurlar karıştırılmıştır. Husule gelen korkun tur. Fransız memurları, memleket er sıfetile Sancak hak- aldığı medeni vazifele- rin eksini yapmış, memlekette sü- herk“ ve" barışıklık kuracak yerde unsurlar arasında (nefreti körüklemiştir. an taahhütlerinin ruhuna ri decek yerlerde şekilleri bile tamami şlerâir, 1921 1926 laşmalarındaki o taahhütlerin hiç Yini' yapmamış; yapmaya “çalışma: ürün Bildkds bütün #asSyetleri, ilarekedeki işgal idaresi tarzında mıya hasredilmiştir. sistemle Türk ekmeğini bir zaman ile Sancağı bul neticeler nin mah, kında üzerin ve hir idare b Şeytani bir Iktisadi ekseriyetini çalışmaktan, ktan ma kazanm, Bazan insan Acaba 1921 ve 1928 anlaşma» ları bir sehiv neticesi olarak Sancak- taki F iş midir? ruyor: ansız memurlarına tebliğ eğil- mem ransaya dostluk vazifesi B iz bütün bu vaziyeti hatırlat makla Fransaya karşı en sâ- mimi bir dostluk vazifesini gördüğü. nüze kanliz. Ortada yalnız Sancak Türklüğünün mukaddersti Jesi yoktur. Fi serefi ve dünya- nm gözündeki medeni meykji mese- leleri vardır. İskende: Atak. | yadaki Fransiz memurları, 280,000 Türkün mukadderatile değil, ve itibarile oynuyorlar. Ahmet Emin YALMAN li m ln siz ekonomisir ANŞANIN ın ve sanm İşöre eki para sükutu In- ini bozan (kontenjan) ve (klering) usullerini Jortadan kaldıracaktır. İşte bu tarzdadır ki, cihan bir ekonomik ceteyana doğru gidecek | tir. Bu sukutun Türkiye piy daki tesirin, İde hissedilmiye veni saların örler biz- azdır.,, İzmirde zarar eden tacirler İzmir, 20 (Tan muhabirinden tele fonla) — Frangın sukutundan do - ğan vaziyet İzmir piyasasında bat İ tesirler yapmıştır. Bu yüzden en bü- yük zararı gördüklerini iddia İzmir ihracatçılarından bir grup Tür kofis müdürünün reisliğinde iki top İlantı yaptılar ve neticede İktisat Ve- İkâletine müracaata karar Yerdile, Vekâlete çekilen telgrafta | börsi yapılacak tediyat tutarının Fransiz frangnm eski kiymeti üzerinden | denmesini istediler; Bazı tacirlerin bu yüzden gördükleri zarar çok bü- İ yüktür. Alsi takdirde taahhütlerini gelince; bu tı ek kadar eden yerine getiremiyeceklerini bildirmiş- lerdir. İzmirden Röportajlar Nazi Kompartimandan O aşa- ğıya atlıyoruz.. Küçük bir istasyon binası.. Bir taraf. ta bekleme salonları, bir tarafta kahve.. Seyyar bir kebapçı incecik (çöplere geçirdiği etleri ateşte kı- zartıyor. T değil. Burası okadar kalaba- ı san bunalıyor. Bu larm hava tertibatı yok, çık olan pencereleri ç — Bunlar'ne bi rende nefes almak mümkün ları, diyor * mübarekler bu hattı vaktile insan nakletmek için yap- mamışlar; bu havalide üzüm, İn- cir, tütün işlerile meşgul olan ken- di tebaala alını kolay ve u- uz nakletmek için adeta bir Od kovil hatu yapmışlar. İnsanları da üzüm, incir gibi naklediyorlarmış. Yanımızda oturan ze karışıyor ve — Evet, diyor, vagonlar pe çimsizdir. Bu vel Şark Demiry almışlar. Hurdi a gelmiş. üyoruz ve öteki bay sözümü- k bis rı iki Üç arından fiatma yüz lira sırada'0- oldukları belli, diyor malüm ya'.. Ucuz etin yahnisi tat- siz olu Tren bir öküz a Bu k vasıtası ömrümde Aman ne muş abası kadar n bir nakil göre tim. gidiyor bu ri. yavaş notifler bu kadar ekemiyorlar. Marşandizle yöleu katarını biribirine bağlamış» lar. Fakat siz onun burada devlet bu battı almada evvel ahat iniz, de.görseydiniz, daha ne kadat ağtwislerlerdi. "Tıpkı umumi harpte odunla işletilen lokomotif- ler gibi... şaflı kadın a çevirmedi dr. Yüzü hep pele- kocasi bir şey konuşm rininin içinde birte) Benim #i- rada oturan siyah yeldirm cereden dışarı bâkiyor. siyah eldivenlerini el den çıkarmadı. Ne tahanimül” yâr bbi... Birçoktan: çıkardım. Kısa kollar in- kaldım. Buna rağmen alıyorum. ce şömüzetle bizim siraya enson gi- kedn da yüzünü aç- Kendi kendime düşünüyo: — Her halde herkesi korkutmak istemiy — Torbalıdır burası... le mi?.. Acaba İnebilir mi- Hay beş yirmi dakika Hay tren en aşağı on ir. andan aşi Kompartiy ya, at Küçük bir istasyon binası. bekleme yoruz Bir bir tarafımda bir kahve, Olacak... Genç bir kahve- ci Grağı iskemlelerde oturan mliş- terilere kahve dağıtıyor. — Aman ne güzel kebap kokuyor. — Torbalının kebabı dur. tarafında salonlar İstasyon fesi! Mis gibi meşhur- ar bir keba lere geçmiş etleri önündeki sının bir tarafındaki ateşte tıyor, sonre bir kabın. içinden a- vuçlarile aldığı tozu bunların üs tüne serpip kocaman bir ekmeğin yarısının içine kı müşte- rilerine uzatıyor. — Aman pek acıkmışım. Tuzu ellerile. koyuyor ama, yine imren- dim. Kebabın bütün istasyonu tutan dumanının öyle İştahi kusu var ki? incecik çöp- aha» yuyor v Yolunda TORBALI Herhalde hepimizin üstü başı koklanılsa bizi birer aşçı yamağı zannederler... — Biz de yiyelim. Ne olur. Pis- tir filân diyip iştahımı kapama... — Peki... K“ an müşterilerin arasi- na karıştı. Ben ellerimi pek kirli buldum, yıkamak istiyorum. Fakat nerede? onda su ancak kalivesinin, kahve ocağında Orada ellerimi yüzümü yıkıyoru: O da ufak tuvalet çantamda getir- sabünid ve yine oradaki kebapçınm » etrafını on ar, gelenler. | Torbalı pazarına ni Torları dağıta, dağıta koşa — Be ahve de is v ge yerli asyona geliyoruz. Ve vago- — Gel şöyle oturalım Kahve içen köylülerin rak is numuza atlıyoruz. eee Süat DERVİŞ uruyoruz, Büyük ekmeklerin içindeki ke- | bapları çöplerinin ucundan tuta- rak en biiyük bir restoranda duy. | madığım bir iştahla yi Etrafımdan ban ların Düyunuumumiye i komiseri geldi yüzünde bir hayret ml var... Yok- , a bana mi öyle geldi”. Yüzüme | Türk-Fransız şirketi faa- tuhaf tuhaf bakanların »- Iliyete geçmiş bulunuyor deki hayretin sebebini araştır” | Pariste bulunan düyunu umumiye mak için etrafıma bakınırken bu- | komiseri Ali Rıza sehrimize gelmiş. n ne olduğunu keşfediyorum. © | gir. Ali Rıza Ankaraya giderek Teşri- Ben burada kahvede oturan Ve | nisanide verilecek olan Türk borçla kahve içen bir tek kadınım, rma ait süreti si hakkında die öylü yolcular, karılarını va» rektif alacaktır. Düyunu umumiye idare meclisi 4 K gonlarda bırakmışlar, kah veyi kendileri içiyorlar Kineiteşrinde ödenmesi zamanı göle- ek olan altı aylık Türk borcu taksi- tinin hesaplanmasma eskisi gibi Fran Kahvem biter bitmez. o Trene İgız frangının esas tutulmasına karar daha biraz vakit olduğunu öğre niyorum. Bunun için istasyond biraz çıkarak, Torbalıyı görmek istiyorum. Treri hattı atladı Şimdi*is. | Kerpinlerimi tamamile örtecek ka- i bir yolun üzerindeyim. ine bir kahve ve yine ke bapçı barakaları ve sokağın orta- sına koyduğu çengellere derileri ulmuş hayvanları baş &: smış seyyar bir kasap.. Sağda biraz ilerde Torbalmm - bakkair.. Hayır burası bakkal değil bir at- içinde olmadık orum. gö vermiştir. Bu karar, Fransız frangının dü: rülmesi dolayısiyle taksit miktarı « mın azalmasını mucip olacaktır. Pa - kat, Fransız frangmın düşürülmesi » nin tesiri yalnız bedeli Osmanlı ban « kasma yatırılmış bulunan bu taksite İmünhasır kalacaktır. Çünkü düyunu umumiye idare meg lisi bundan sonra ödenecek taksitler için Fransız frangını kabul etmemeye ve altın esasına uygun £ bir şekilde taksit bedelinin hesaplanmasını ka « rarlaştırmaya salâhiyettardır. irk borcu kuponlarnın yüzde el- unuttuğu- İlisine mukebil Türkiyeden mal als mak üzere kurulari * 'Türk - Fransız sirketi faaliyete geçmiş ve ilk iş ola» rak 300.000 ton maden kömürü satın almayı muyafık görmüştür. 40.000 tonluk bir parti yola çika- Bundan baska krom, man- İganez ve pamuk ta satın alınacaktır. Bu mallar Fransada paraya çevrile « rek hamillerine dağıtılacaktır. Pa - İranın bir kısmı eşyanın mübayaası « nacağından ğıya tar dükkânı yok... Mevcudiyetletini muz petrol lâmbaları: bile bu ga- rip dükkân sattığı mallar ara- sında; Dükkân sahibi uzun boj sakallı bir'adam. Ona: — Kâğıt istiyorum... Geni, yük tabaka kâğıt... diyorum. kır u, ir, yerinden yar ağır. ağır kalkıyor. Rafa uzanıyor ve bir desteye elini uzatıyor. Fa- kat o aldığı destenin üstünde her- halde hemen, hemen demin geçti- ğimiz sokağın tozu kadar kesif hir | kiymetinin di toz tabakası olmali ki attarın üs- | tüne şiddetli bir toz yağmuru yağ: mıya başlıyor. Kır sakallı attar yuttuğu tozlarm tesiriyle a ken ona soruyorum: — Burada kâğrt ulan pek az in- san var galiba, kâğıtlarınz epey toz tutmuş: Yüzü hiç adam: — Kiğt İna ait masraflara harci hamillere eskisi kı yeceği zannediliy r para verilmi rdu, Fakat frangın rülmesi vaziyeti de » gigtirmir Bu wradaki mübayaa bedelleri mallarm e Fran- klik dolayısiyle sadaki satıştan elde edilecek (frank miktarı arasında husule gelecek fark masrafları karşılamaya kâfi gelecek ve böylece hamillere eskisi kadar pa- ra dağıtılmasına imkân bulunacak tır. gülmiyen kır sakallı satın alınmaz olur mü Şehir Tiyatrosu yarın akşam temsillere başlıyor Yarm akşam Şehir Tiyatrosunun iyor ve desteyi önümüze bıra- kıyor. — Kaça tan — Tanesi bir kuruşa. — On tane isteriz. — Sayıveriniz. Ne güzel bir itimat.. Kiğitları kendi elimizle alıp sayıyoruz! Bir kere de sen saymak İste- mez misin? — Yok. Yok, in on kuruş, Bu kadar lâkaydi hakikaten iti- mattan mı doğuyor. Yoksa bu memlekette kâğıdın hiç bir kıyme- timi yok?.. Tozlu yollarda biraz daha il mek istiyorum.. Fakat bir düdük ötüyor! — Aman biraz çabuk olalım. Tren kalkacak galib? piyes ve operet kısımları yeni sene « nin ilk tem Şehir Ti larmda yeni rini verecekleri trosunun sahne kısım- tertibat yapılmıs, Al manyadan makineler getirtilmiş ve sahne müdevver bir hale getirilmiş » tir. Oynanacak piyesler kaç pende o- lurs hazırlanacak ve perde aralarında sahne bir daki- olsun evvelde kada otomatikman değiştirilecektir. Bu yıl operet ve piyes kısımların. dan talebe ve muallim geceleri kal dırılmış ve umumiyet Wibariyle fi. atlarda tenzilât yapılmıştır