1 Eylül 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

S A L l | T ANSENWİ 2 incide : Şehir Haberleri — Siyaset âlemi — Takvim İstanbul Ankara catdesi Süncüd : Son Haberler — Resimli makale — Felek, -a BF sanana ae 4 üncüde : Acı hakikatler — Sağlık Öğütleri 1 'TELEFON : 24318, 24319, 24310. ğ $ incide : Günün meseleler — Oünün içinden. TELGRAF : TAN, İSTANBUL 6 mcıda : Spor haberleri ve radyo E Y L Ü L öaeinaeiin; 7 incide : San'at makalesi — Hikâye İKİNCİ YIL — No. 493 8 incide : Dil Kurultayı tafsilâtı 1936 5 KURU Ş 9 üncüda * İzlandaya Türk akımı — Mari Antuvanet BAŞMUHARRİRİ: AHMET EMİN YALMAN Tür ilminin zaferi erbert Spenser ve ona ta- H raftar içtimaiyat âlimle. —Ti için tekâmülün bir ölçüsü var. u ölçü: harice kuvvet verebil. Mek imkânıdır. Kuvvet neşrede- tek yerde, mevcudiyetine devam — &tmek için hariçten kuvvet al- Mak ihtiyacını duyan bir cemi- Yeti Spenserin ölçüsüyle inhilâl halinde bir cemiyet addetmek - İtap eder. Biz bugüne kadar dünya bilgisine Karsı hep almak vaziyetinde bulun- dük. Tektük verdiklerimiz büyük İr yekün tutmaz. Son senelerde ilk defa olarak Türk İi namma başlıbaşma araştırmalar Yapılmış ve bunların neticesi olarak *rtaya Türk tarih tezi, bir de dil tezi Ykmıştır. Dünya karşısında imtihan Bu tezlerin muhassalası olan Güneş - Dil teorisi, Üçüncü Di Kurultayında dünyanm gözü önü- he konulmuştur. Netice, Türk — ilmi in bir zaferdir. Türk inkılâbının ve- Tci bir devreye geldiğine güzel bir Ölcüdür. Niçin inkâr etmeli? İnsınla.r, hiç &bep aramadan, her yeni şeye karşı Vahhuş gösterirler. Hepimizin mu- #Yyen bilgi ve tecrübe seviyemize gü- Te kendimize mahsus bit görüş ufku- Muz vardır. Burada değişklik yapıl- mr icap ettiren yeniliklere iyi bir bul göstermeyiz. Çok cahil ve mü- taassıp isek, kendi inandıklarımıza Aykırı olan herşey bizce muzırdır. Or- seviyede bir dimağ, yeniyi istih- fafla karşılar; birdenbire inanma- mâk yoluyla zekâsmı ispat etmek is- Rir veniliği zahmetsizce — temsil ıll»“cı.k bilgi seviyesine malik olan- da, ihtısaslarr haricinde bir yeni- ği benimsemek ve kendilerine mal ek için ihtısas sahiplerinin bunu tkik ve tecrübeden geçirmelerini ;';muvaka rey vermelerini bekler- Türk ilmi namma ortaya konulan hlkllapı;u- yapıcı bir tez için en dik- te değer mehek taşı, yabancı ihtı- 48 sahiplerinin göstereceği kabul fara olacaktı. Doğrusunu söylemek lâzım gelir- * bu kabul tarzının da mutlaka ilmi İt ölçü olacağma kail değildik. İlim *'"m altındaki araştırmalara da bir- k Sök sabit fikirler, pek çok ilmi tari- at taassupları karışır. Hattâ bir âli- t memleketine ve milletine ait mil- Ve siyasi düşünceler bile ilmi — hü- ı'u'mlerdeu büsbütün uzak kalmaz. Umumi alâka B ”-Rz ecnebi âlimlerin Güneş - Dil aFıyesirıe karşı gösterdikleri ka- 'irare telâkki tarzına bakalım: Her- tan gösterilen tasvip, dikkat ve &, bir ilmi nazariyenin ilk adım- %külay kolay bekliyemiyeceği ka- kuvvetli ve umumidir. “İkşi, Ereye iştirak eden ecnebi âlim- "llm imza ettikleri raporu, okuyu- uğ"m.ız gazetemizin diğer bir sütu- da alâka ile okuyacaklardır. Ge- U rapor ve gerek Kurultayın ne- *ti hakkımda Dil Kurumu Umu- âtibi İbrahim Necmi Dilmenin qu s âlimleri, maruf Avusturyalı t% ve İtalyan âlimlerinden dok- nîrm ELltaı'mı esaslı noktalarda Türk *rinin görüşlerile birliklerini te- B*Px İsüz surette ifade etmişlerdir. l—).ıme lkalan âlimler Güneş - Dil teo- n ? dil ilimlerinde esaslı bir dev- *ijinğ'lapaca.k mahiyette, tamamile o- M'ıı * enteresan ve derin bir teori Uşlardır. Bunü dil ilminden 'quı;n' ântropoloji, arkeoloji, tarih ve nhb.lq,. evvelki devirlerle uğraşan bakımından da çok alâkalı et““tsıerqır % Mühim ifadelerin altma bütün imzalarını koymuşlardır. Ek- 'ı Olan i Üç imza sahibi de bu esasla- atabakatlerini evvelceden bildir- Ancak bunlardan ikisi da- u vaziyeti göz önünde tutarak ; | Dil Kurultayı işini bitirdi Komisyonların raporları okundu, Saffet Arıkan bir nutuk söyledi Üçüncü Dil Kurultayı bugünkü toplantısı ile mesaisini bitirdi ve Ma- arif Vekili Saffet Arıkanm güzel bir nutkundan sonra dağıldı. Saat on dörtte Başkan Saffet Arı- kan celseyi açtığı vakit salon yine hmeahmç doluydu. Bu kalabalık ara- sında Başvekil İsmet İnönü, Dahiliye Vekili Şükrü Kaya, Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Aras, Nafia Vekili Ali Çetinkaya, Milli Müdafaa Vekili Kâ- zım Özalp, birçok general ve saylav- larla ecnebi âlimler göze çarpıyordu. Sekreterlikleri Zerrin Dilmenle İs- mail Müştak Mayakon işgal ediyor- lardı. Başkan celseyi açtı. Zerrin Dilmen cumartesi günkü celsenin zaptımı 0- kudu ve ittifakla tasvip edildi. Program mucibince, bundan evvel Dil Kurumu namma okunan tezler- den ve ecnebi profesörlerin nutukla- rından sonra B., serisine dahil olan hususi mahiyetteki tezler okunacak- tı. Fakat azalardan Türk Tarih Ku- Güneş - Dil teorisi dil âleminde esaslı bir devrim yapacak mahiyette orı/ınal bir teoridır Maarif Vekili Saffet Arıkan nutkunu söylüyor rumu Başkanı Hasan Cemil Çambel ile bazı arkadaşlarının verdikleri bir takrir üzerine şimdiye kadar okunan tezler kâfi addedildi ve hususi tez- lerin Dil Kurumunun alâkadar kol- ları tarafından incelenmesine karar verilerek ilmi ve idari komisyonların raporlarınım okunmasına başlandı. (Dün okunan raporlar hakkmdaki tafsilât sekizinci sayfamızdadır.| İspanya isyanı Asiler Madride dör koldan hücuma geçtiler Asi Genertller: “runko ve Londra, 31 (Radyo) — İspanyada son vaziyet şu merkezdedir: Bu sabah İrun şehri havadan, de- nizden ve karadan bombardıman edi- lecekti. Fakat bombardıman daha ev- velce vuku bulan tehditlere rağmen yapılmadı. Asiler dün şehre bir ulti- matom göndererek şehir sadaha ka- dar teslim olmadığı takdirde kâmi- len berhava edileceğini haber vermiş- lerdi. Bunun üzerine belediye sivil hal kın şehri tahliye etmele-ini istedi. Kadmlar ve çocuklar Fransa hudu - duna döküldüler, fakat muharipler Tarihi Alkazar âbidesi harap oldu bir İspanyol | tayyaresi bir Amerikan zırhlısına bomba attı | Molla bir tezahürat esnasında şehir içinde kaldılar. Bu sabah bom- bardıman yenilenmedi, Asilarin şehir etrafında toplar yerleştirmekte olduk ları haber veriliyor. Asilerin tehdidi ne mukabil İrunun müdafileri de, şehir bombardıman edildiği takdirde şehrin içindeki sağ taraftar'arını im- ha edeceklerini bildirmiş bulunuyor- lar. Sağ taraftarları Gurade Lop ka- lesinde mahpusturlar. Fakât bunlara da henüz dokunulmamış bul 1xıyor. (İspanya vukuatıma ve siyasi to- şebbüslere ait fazla tafsilât 6 mcı sayfamızdadır. | ha evvel şehrimizden ;aynlmxş, biri de dünkü celsede bulunmamıştır. zaferi Bir çalışma rekoru Türk ilminin elde ettiği en evvel Atatürke borçluyuz. Büyük önderimiz, ilmi araştırmalara fasılasız surette bizzat mihver ol- muşlardır. İlim için çalışmayı — zevk lük” tanımamak hususunda Türk gençliği için kolay kolay geçilemiye- cek bir rekor kurmuşlardır. Türk il- minin elde ettiği zafer için kendileri- ne minnet arzetmeyi ve bu —sahada yorulmadan calışan ilim adamları- mızı, elde edilen iftihar verici netice- den dolayı tebrik etmeyi vazife bili- bilmek, ilim çalışmalarında yorgun- riz. Ahmet Emin YALMAN | Norveç Troçkiyi tardetmiyor Sovyet Rusyanın bu talebi. reddedildi. Rusyadaki son tethiş hâdisesi hak - kında beyanatta bulunan Troçki Londra, 31 (Radyo) — Sovyet Rusyanın Troçkiyi Nörveçten sü'me- ğe ait talebi bugün Norveç hükümeti tarafından müzakere #dilmiş, netice- de hükümet Troçkiyi memlek 2tten çı- karmamağa karar vermiştir. Be su- retle Norveç hükümeti Sovyet Rus- yanm talebini reddetmiş oluyor. Bu- nunla beraber Troçki Norveçin bir şehrinde ikamete memur edilecek ve bu suüretle siyasi işlerle meşgul olma- sına imkân verilmiyecektir. Norveç Hariciye Nazırı beyanatta buluna - rak: — Mesele prensip mesel>sidir. Bu prensip te siyasi mültecil>-in kabul ve himaye edilip edilmemesi mesele- sidir. Hükümet bu husustaki kararı- nı tam bir serbesti ile verecektir. Londra, 31 (A.A.) — Sovyetlerin Londra büyük elçisi Ozers'ty'nin ka- rısı Madam OÖzersky, kocasıamn, hü - kümet tarafımndan geri çağırılmasının Sovyetlerin yaptığı siyasi tasfiye ile alâkadar olduğu hakkındaki rivayet- lerin doğru olmadığını gazetelere söy lemiş ve demiştir ki: — Kocam bana evvelki gün tele - fone etmiş ve bugün tayyare ile Lon- draya geleceğini haber vermiştir.,, İsmet İnönü Kkendilerini teşyi edenler arasında İzmir fuvarı bugün açılıyor Dün Başvekille Iktısat Vekili İzmire gittiler ! Başvekil fuvarın açılması münasebetiyle bugün İzmirde mühim bir nutuk söyliyecektir Başvekil İsmet İnönü ve İktısat Ve- kili Celâl Bayar dün İzmir vapurile İzmire hareket etmişlerdir.' Başvekil buüğgün İzmir Fuvarını açacak ve mü- him bir nutuk söyliyecektir. Bu mü- nasebetle İzmirde büyük hazırlıklar yapılmaktadır. (İsmet İnönünün seyahati hakkın- da fazla tafsilât Üüçüncü sayfamız- dadır. | İngiliz Kralını karşılamak üzere Zafer ve lınaztepe bugün Çanakkaleye gıdıyor Kralı karşılamaya giden Zafer torpitosu ve Orgeneral Fohrettin Büyük misafirimiz İngiliz Kralını kara sularımızda karşılamak ve se - lâmlamak üzere Orgeneral Fahrettin Altay ile Zafer ve Tımaztepe torpido larımız bugün öğleden sonra Çanak- kaleye gidecektir. Torpido'arımız bu sabah. Haydarpaşa önüne gelmiş bu- lunacaktır. Muhterem misafirimizin perşembe günü hususi Nahlin yatı ile Çanakkaleye muvasâlat etmeleri bek lenmektedir. Sekizinci Edvard, Kili - dülbahir ve Seddülbahiri ziyaret ede- cek ve Örgeneral Fahrettin Altay harp sahsında izahat verecektir. İn- giliz Kralı, İngiliz harp ölüleri me « zarlığını da ziyaret edecektir. Bun - dan sonra Kral Nahlin yatı ile İstan bula hareket edecek, torp İslarımız yatı takip edecektir. Yat Dolmabah « çe önünde demirleyecektir. Muhte « rem misafirlerini, Atatürkümüz sa » rayın rıhtımında karşil iyazcaktır, (Kralın seyahatine ait fazla tafsi. Hit 6 mcı sayfamızdadır.| Olimpiyad galipleri Yaşarla Mersinli Ahmede büyük merasimle madalya verildi Dünya şampiyonu Yaşarın göğsüne madalya takılıyor (Dünkü merasime A e A A l b F l Ve LA 0 G ait tafsilât altıncı sayfamızdadır.||