25 Ağustos 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4

4 > DAİM TURK TN No. 25 AcıHakikatler TAN TAKSiTLE SiGORTA ANKARA ANONiM TÜRK SiGORTA ŞiRKETİ Istanbul'da Yeni postahane karşısında büyük Kınacıyan hanındaki idare merkezine müracaat ederek senelik yaptıracağınız Sigortaları on iki aylık taksitle yapmaktadır. Yazan : Ziya Şakir Sadaret ve hariciye daireleri memur- ları Tophane rıhtımına birikmişlerdi Sadaret ve hariciye dairelerinin memurları, daha sabah karanlığında Tophane rrhtımında o birikmişlerdi. Rıhtımdan, Yıldız sarayına kadar im- tidat eden caddeye, polislerden ve jan darmalardan noktalar dizilmişti, Bu parlak istikbal merasimine, bir müf- Tere askerin iştirak etmesi de İhmal edilmemişti. Yalnız çok calibi dikkat olan birşey varsa; sefaretlerden gönderilmiş olan tercümanların, bir» köşede bazbaşa vererek, ve bu İstikbal heyetine göz gezdirerek müstehzi ve alaylı tebes- sümlerle gülüşmeleri idi, Memleketin ve hükümetin şu anda maruz kaldığı fecaatten zerre kadar müteessir görünmiyen Damat Ferit Paşa, beyaz boyalı ve sarı pirinç ba- calı sadaret istimbotu ile vapurdan ge lerek rıhtıma ayak bastığı zaman, gurur ve azametinden hiçbirşey kay- betmemiş bir vaziyette idi. Yüzünde: teessür ve hacaleti ifade eden bir mâ- na bulunmak şu tarafa dursun; bilâ- kis, yaptığı işte muvaffak olanlara mahsus mağrur ve mütebessim bir çehre ile istikbaline gelenleri stizmek- te, ve yerlere kadar eğilenlere, hafif bir el hareketile selim vermekte idi... Bu adam, gü anda; sanki hu meömleke fin mukadderatihm başıma peçmiş bir sadrazam değil, Meselâ. Çinden, Tom. boktodan, veyahut İzlanda Adasından gelen; ve gü anda bu memleketi, bu hükümeti ihata eden felâkete karşı hiçbir alâka göstermek mevburiyeti- ni hissetmiyen bir mahlükten ibaret- ti, Ferit Paşa; doğruca saraya gitmiş. ti. Ve Vaziyeti, Padişaha izah eyle mişti, Onun kanaatine nazaran, sulh konferansmm teklif ettiği maddeler; bugünün siyasi şeratine göre gayet tabit idi. Eğer bu vaziyet karşısmda bir müşkülât çıkarılmayıp ta (Kon- ferans heyeti âliyesi) gücendirilmiye. cek olursa; (makamı hilâfet ve salta- nat) zerre kadar sarsılmıyacağı gibi: bir mtlddet sonra da; bilhassa İngi- tere. ve Fransa devletlerinin vicdan ve merhametine dehalet edilerek hü-| kümetin vaziyetine daha miisait şekil. ler vermek ihtimali mevcut idi. (İstitrat olirak şumu'da arzedelim ki, Damat Ferit Paşa ruh, hissiyat ve âhlâk itibarile garip bir hüsusiye- te malikti... Meselâ, yalan söylerdi.| Fakat. hiçbir zaman bu yalanı, yalan söylemiş olmak icin söylemezdi... O yalanı düştindüğü dakikadan itibaren, evvelâ kendisi onu bir hakikat olarak telâkki eder; o yalanı hayalinde kuv- vetle besler; muhatabma da, derin bir iman ve kanaatle naklederek, mut Taka onu ikna eylerdi. Esasen Damat Ferit paşanın en kuvvetli tarafı; bu. Yena kuvveti idi, Onun içindir ki; Pa- dişah Vahdettin gibi zeki bir adam bile, bu ahmak adama inanmış; Ye hayrete şayan bir merbutiyetle, sonu- na kadar ondan ayrılamamıştı.) Damat Ferit Paşayı, başından £0- nuna Kadar dinliyen Padişah Vahdet- tin; vaziyeti olduğu gibi kabul etme- yi gözüne kestirememişti.. Vakıa, sulh konferanam tekliflerine kat'- iyyen muteriz değildi. Fakat bu tek- Üfleri, derhal kabul edivermeye cesa- ret edememişti. Çünkü, kalbinde az çok yurt sevgisi olan her ferdin, bu kabule karşt büyük bir isyan hisse- deceğine hüküm vermişti. Onun için, derin derin düşündükten sonra: — Pek , Fakat, bu muahedeyi Imzalıyabilmek için en evvel, kendi- mift mes'uliyetten kurtarmak lâzım. Bunun için de, şöyle bir şey yaparız. ide; yakm maziden, umumi Evvelâ, muahedevi imsa etmek mec- Buriye'i “nda bulunduğumuza dair fikirleri hazırlarız. Sonra da bir (şürayı saltanat) toplarız. Ve imza meselesini burada karar altına aliriz Demişti. Damat Ferit Paşa, padişahım bu fikrini çok cür'etkârane telâkki «t- miş, büyük bir korku ile itiraz eyle- Şevketmaap!.. Bendeniz, şürayr saltanatı emin bir müracaat vasıtası bulmuyorum.. Birinci şürayı saltanat ta, Ahmet Rıza Bey küulunuzun gös - terdiği gayretlere rağmen, bazı z6va- tın nekadar aşkm ve taşkın bir su- rette beyanı mütalea ettikleri, elbet- te hatırı şahanenizdedir... Halbuki, © zamaha nazaran: bugünkü vaziyet daha çok naziktir. Olabilir ki, eski dostlarımız olan ve bundan sonra va dostluklarının İdameleri temine ça- Uşılan düveli âliyeye karşı bazı na hoş sözler söylenir. Bu suretle de dostlarımız gücendirilerek bir an ov- vel akdetmek istediğimiz sulh, akı- mete uğrayiverir. Vahdettin süküt etti. Eniştesi “»- rit Paşanın bu mütaleasının ne Je hinde, ve ne de aleyhinde hiçbir fikir beyan edemedi. İşte bu sırada, bütün Türklerin kalplerine birer avuç kıvılcımlı kül stan bir hâdise zuhura geldi. Bu hâ- diseyi zuhürd getiren de yine (0 meş- hur filozof “we doktor Rize Tevfik Bey) di. Her mühim vakada en İğrenç ve en tiksindirici bir çehre İle ortaya cıkan bu meşhur adam; bu sefer de, efkârı umumiyeyi sihirli kalemi ile uyuştur- mak, sulh şartlarının acılığını hisset-| tirmaden yaldızlı bir hap gibi yuttur- | mak vazifesini deruhte etmişti. | Rıza Tevfik Bey bu vazifeye evvelâ kalemi ile başlamıştı. Münevver Türk kalplerine damla damla bedil zevk ve şiir akıtan. Bazan meş'eler içinde coşturan, bazan da bu fani cihanın hiçliklerini en acı (o belâgatlerle anlatarak bütün vicdanları hırslar - dan ve vefasız emellerden uzaklaştı. ran Rıza Tevfik Beyin kalemi; bu sefer de Alemdar gazetesinde uzun, | pek uzun bir makale yazmıştı. Rıza Tevfik Bey o uzun makalesin- harbin mes'uliyetlerinden, Türk milletinin mazisinden bahsediyor; ve bütün mü talen ve iddialarmı, şöylece hulâsa eyliyordu: | 1 — Umumi Harpte yapılan hata- hı İşlerden, Türk milleti mes'uldür. 2 — Türk milleti, ktiklâline sahip olmamıştır. 3 — Eğer İtilâf Devletleri, Tür - kiyeden el çekerlerse, burada me » deni bir hükümet tesis etmek müm kün değildir. 4 — Türk milleti, medeni dünya- da, medeni bir hayat yaşamak İsti - yorsa; medeni devletlerden birinin -— meselâ, İngilizlerin — himayesi- ne girmelidir. 5 — Bu şrtın hilâfmda hareket e- den Türkler, yaşamak hakkını haiz değildir. (Arkası var) . Tayyare ve Zafer bayramları Her sene olduğu gibi bu yıl da 80 Ağustosta yapılacak zafer bayramı Sağlık Öğütleri İnsan vücudü makineye , benzer mi? Bilirsiniz ki medeni insanların kol- tuklarını kabartan icat, makinedir. Çünkü makinö tabiatte hazır olarak bulunmıyan ve sırf insanım kendi dü- şüncesi mâhdulü olan bir kuvvettir. Makine insanım kuvvetini pek çok kere ziyadeleştirir, yaşamak iiçin çektiği zahmeti azaltır, rahatını, is- tirahate ve eğlenceye vereceği zama- ni arttırır. Hele buhar makinesinin icadı sanları — zaten pek te haklı ola - rak — pek ziyade sevindirmiştir. Çünkü insan bu icadile, tabiatten üstün olmak gayesine varmıştır. Bu- har makinesinin icadına kadar in- sanlar ancak tabistte mevcut olan kuvvetleri tetkik etmişler ve yalnız o Kuvvetleri kullanmışlardı, Halbu- ki buhar kuvveti tabiatte yoktur. O- nu İnsan kendisi bulmuş ve onunla| tabiate galebe etmiştir. Avrupa me- deniyetini daha önceki medeniyetler | den ayırt eden fark ta buhar makine İ sidir. Avrupa medeniyetinden önce hiçbir medeniyet böyle tabiatte mev cut olmiyan bir kuvvet icst ederek tabiatten Üstün çıkamamıştı. Buhar makinesinin icadından 8on- ra insanlar en ziyâde sevdikleri şey olan kendi vücutlarmı, en ziyade be- Zendikleri icat olan buhar makinesi. ne teşbih etmişlerdir, Bu teşbihi ilk defa olarak hatırlı: | yan Fransız filozofu Descattes'ın de-| diğine İgörâ, insanım ruhundiiive o- na bağlı alah fikrinden baska, vücu- dündekt TÜzüvfarin REP birer”maki nedir Ve makinenin işi nasıl bir ha - reket hâsıl etmekse, uzuvlarımızın herbirinin vazifesi “de hareket hâsıl etmektir. O filozof gibi büyük bir adamin böyle bir teşbihi elbette yabana atı- lamazdı. Onün için arkasından bir. çok filozoflar, hekimler tesbihi ge « nişlettiler, tefsir ettiler. İnsanm vü- cudu umumi heyetile bir makineye benzetildikten başka, kalp bir O tu- lumba makinesi — hem de kuvveti ölçülerek yüz seksen bin libre kuv - vetinde bir makine — adalelerimiz- de herbiri seksen libre kuvvetinde Fakir hastaları muayene| günleri Eminönü Halkevinden: Evimize! mensup'fakir hastaların muayene ve 'edavilerini parasız olarak yapmağı kabul eden doktorlarımızın isimlerile muayene gün va saatleri aşağıya çi- karılmıştır. Tedaviye muhtaç ve ba- kikaten yoksul yurttaşlarımız Evi- miz direktörlüğünden alacakları pu- sulalaria bu doktorlara - kendilerini muayene ettirebilirler, Dr. Şükrü Ertan (Göz mütehassrsr) Nuruosmaniye tad. No 30 Hergün saat 15,30-17, Dr. Naci C. Bengisu ( Göz mütehassiet ) o Cağaloğlu Kızılay, merkezi Keçiören Ap. Çarşamba saat 14—16, Dr. Rifat Atay (Diş Tabibi) İst. Belediyesi! karşısında, Çarşamba saat 10 — 12, Dr. Münevver Öneş (Diş Tabibi) Sul. tashmet türbesi Babrâli cad. No, 18! Salı saat 16—18, Dr. Şükrü Hüzmm (Sinir mütehassisr) Haseki kadınlar hastanesinde, Her. gün saat 10—12,30, Dr, Ismail Ziya (Sinir mütehassısı) Cağaloğlu Kapa- Ifırm karşisında No. 24. Hergün s2-| at 15—18, Dr. Rifat Çağıl (Sinir mtt- tehasarsı) Ankara cad, No. 71. Kat 1. Cumartesi saat 15—18, Dr. Ali Riza Faik (Operatör) Gu- reba hastanesi Yenibahçe Hergün 9 — 14, Dr. Fuat: Hâmit Bayer (operatör) Türbe Babrâli cad. No. 10. Perşembe saat 16—17, Dr. Kâzım Ismail (operatör) Sıhhiye mü. | düriyeti karsmnda: Sah saat 14—17. Dr. Yakup.Asım (Dahiliye mütehas- | si) Cağaloğlu Halk P. karşısında Zeki Bey ap. 4 cuma 13—14, Dr. E min Kıcıman (Dahiliye mütehassısı) Babiâli cad. No. 25 Salt saat 1517, Dr. Ihsan Sami (Bakteriyoloğ) Di - vanyolu Sultanmahmut türbesi kar- şısında 113 Hergün, her saat, Dr. Ak Rıza Azad Piyerloti cad. No, 37 per- şembe 14 ten sonra, Dr. Ethem Vas- saf (Sinir mütehassısı) Sıhhiye Mü- düriyeti karşımda, hergün 14 ten sonra, Çankırı Mebusu Rifat Ünür vefat etti birer manivelâ ,hulâsa her uzuv bir! türlü makine sayıldı. l Vakıâ, insan vilcudile buhar maki- | nesi arasında benzerlik yok! değildir. | Buhar mâkinesi nasıl kömürü yaka»! rak ondan aldığı kuvveti hareket şekline çeviriyorsa insan da yediği yemekleri eritir, yakar ve hareket hâsıl eder, Adalelerimiz de birer ma nivelâya, kalbimiz de emme, basma İbir tulumbaya benzer. hiçbir zaman | | Fakat edebiyat teşbihlerinde bile pek ileri gitmemek lâzımdır. Meselâ insan şerantte bir aslan gibidir dedi- ğimiz vakit aradaki “veçhi şebeh” ancak şecaattir. İşte o kadar. Buhar makinesile İnsan arasmdaki “veçhi sebeh” te yalnız karbon yakarak hareket hâsuü etmektir. İlerisine gi- dersek pek yanılımz. Buhar makine- si yalnız karbonla işine devam edebi- lir, halbuki insanm yalnız karbonlu maddelerle devam edemiyöceği vita- minlerin keşfindenberi meydana çık» mıştır, İnsan vücudunun bir cihetten bu- har makinesine benzemesi şunu is pat eder ki, bütün tabıatte olduğu gi- bi insan vücudunda da fizik ve me - kanik kanunları caridir, Fakat insan vücuduna hâkim olan kanunlar yal- programı hazırlanılmıştır. Yalnız, di-İnz bundan ibaret değildir. Kimya ğer seneler zafer bayramile tayyare bayramı müştereken kutlulanırdı. Bu sene bu iki büyük bayram biribirin- den ayrılmıştır. Bu yıl 30 ağustosta yalnız zafer bayram? tesit edilecektir. Bu bayram için Beyazıt ve Taksimde tribünler inşa ettirilecek, büyük bir geçit resmi yapılacaktır. O gün, res- mi daire ve müesseselere mektepler kapalıdır. kanunların da büyük, pek büyük işleri vardır. İ Zaten, benim fikrimce, insan ken- İdi vücudunu büsbütün buhar makine isine benzetirse buhar makinesinin kadrini düşürmüş olur, Buhar maki- nesini kendi vücuduna benzeterek İ- cat etmiş demek olur. Halbuki haki- kat öyle değildir. Buhar makinesi ta- biatte bir misli bulunmuyan, hafta - | kika sonra da vefat etmiştir. Tram- Çankırı mebusu Rifat Ünür, pazar günü Üsküdar tramvayında kalp sek- tesinden vöfat etmiştir. Rifat Ünür. pazar sabahı saat öna doğru yanın! da zevcesi ve çocuğu Olduğu helde| Beyoğlundaki evinden Köprüye inmiş | ve vapurla Üsküdara geçmiştir. Ora- | gitmek Üzere tramva. ir. Tramvay Kısıklıya geldiği sırada Rifata hir fenalık gelmiş, bir iki da- vay durmuş, hemen bir doktor geti- rilmiştir. Rifatm - kalp sektesinden vefat ettiği anlaşılmıştır. Ailesine ta- siyetlerimizi beyan ederiz. l | ABONE VE ILAN ŞARTLAR! Bir defadan © 10 kuruş indirilir. “ini eremin aiehalne 8 irarnatın larca ve aylarca hiç durmadan işli- ven, insan vücudundan daha dâya- nıklı bir kuvvettir, İ HAYAT / ve Mütemmim malümat ve sigortaya ait bilimum müşküllerinizin halli için gişelerine müracaat ediniz; Telefon: 24294 iÇiN Bebek sergisi kapanırke: Bebek sergisi 31 ağustos pazar ak- şamı saat 20/30 da merasimle kapa- nacak ve bebek müsabaka piyangosu çekilecektir, Kapanma münasebetile Halk Ope- reti tarafından yeni bir operet hazır- lanmaktadır. Ayrıca muhtelif var - yete numaraları da yapılacaktır. Bu merasime herkesin iştirak edebilmesi için dühuliye almmıyacaktır. Moda Deniz Klübünde Moda Deniz Kiübünden: Deniz Klübü genel düsturünun 10 uncu maddesi mucibinee Genkurul (umumi heyet )toplantısmı 31-8-988 pazartesi günü saat altıda yapaca- ğından azalarm mezkür giln ve saatte klübe teşrifleri rica olunur. | Biriç meselemiz | Bu sayımızda çıkacak brıç mesele miz, bir yanlışlık yüzünden, vaktinde matbaamıza yetişememiş, yarınki sa- yımiza kalmıştır. İ Nişan Maraş Saylavı Nüri Ural'ın km Bayan Melâhat Ural ile Maden Tet- kik ve arama enstitüsü getierindes| eski Tekirdağ saylavı Mahmut Ra-| sim Mutuk'un nişanlanım, müna- | aebetiyla dün Tokatilyanda bir çay ziyafeti tertip edilmiştir. Ziyafetie pek çok tanınmış zevat te hazır bu- lunmuştur. Yeni çifte saadetler dile- Tiz. p Antep, (Tan) — Antepte Trahom mücadelesi ehemmi; tedir. Burada on beş yataklı bir hastane ve Nezipte de bir dispanser nesi şehrin mühim bir ihtiyacınt karşılamıştır. Yukarıki resimde, tep sıhhat ve Trahom mücadele memurlarını Trahom hastanesi başhe seyyar doktorlarla bir arada görüyoruz. Basımevinin B Yeni Kıraat Kitab Beş Mürebbi Kıherm Sürüyerum Beş taneden farla alanla: 75 s0 Itfaiye telefonları Hastane telefonları Müracaat yerleri Çabuk sıhhi yardım teşkilâtı Tire Kş Kitabın ismi a Meli I 25 (Gönülden Gönüle M Turan abe” O 40 Muvaffakiyet Gason teretimesi Muallim Mi o Propaganda . 0 75 Çok Seri Kazanç Yollar . 0 75 (Kendini Tanır msm? - 0 75 Tal Sensin - o 7S Müşküllerle Mücadele * o s9 Ideal Büro Se © S0 Yeni Müşteri Bulmak Sanau O si ı so Askeri Mektepler için 25.8.9036 DE Faydalı adresler ve telefon numaraları Ustanbul Tttaiyedi 24223 Yali a) Mi 60020 63 lerrkeöy. Büyük. Üsküdar enyeni 30629 Büyükein Heybeli, Berger, Kaslı sis . Burgaz, takalar» için telefon santralndaki memsr# yangın demek küfidir. Etfal hastanesi Şişli Bakrköy Ali hastanesi Deniz yolları acentesi Telefon 42962 Akay (Kadıköy iskelesi) 43733 Şark Demiryolları Sirkeci 209 Devi —emiryolları Haydarpaşa 42145 Bu numaradan imdat otome bili istenir kablo, 2 perde. Cuma akşamı büyük müs” z faaliyettedir. Sıhhiye teşkilâtı muntazamdır. 75 yataklı memleket hast” iyetle devam ini astığı Kitaplar Moallim Osman ei Muallim Hüviyet Be Eni Reşat va &, 30 İskonto vapıir.