25 Ağustos 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

e——— 2? Ankara mektupları Yaş meyva ihracatı Sevkiyat için yeni bir ambalâjusulü bulundu Fu tarz ambalâj, en ucuz ve en z yade kabili tatbik olan A nkara, (Hususi muhabirimiz « den) — Avrupa pazarlarının memleketimizin sebze ve meyva mah- #ullerine gösterdiği rağbet günden güne artmakta ve bir yandan bütçe- mizin ihracat faslmı, bir yandan müs tahsilin göğsünü kabartmaktadır. Fa. kat, şimdiye kadar yapılan ihracat nisbeti bizi asla tatmin edecek bir seviyeye gelmemiştir. Bunun sebebi, bu hususta birçok müşküllerle karşı: laşmamız, ve ihracat tekniğinde he- Büz ilerlemiş olmayışımızdır. Bunu doğuran sebeplerin başında memle - ketimizin garbi Avrupaya olan uzak- | lığı gelmektedir. Avrupaya, ezcim- le Almanyaya yakın bulunan memle- ketlerin son senelerde ihraç eyledik-| leri meyva ve sebzeler milyonlarca Türk lirasma baliğ olmaktadır. Bu bal, hükümetin xe müstahsillerimizin gözünden kaçmamış ve Avrupa İle| onlardan uzakta bulunmamıza râğ - men onlardar daha çok mal gönder-| meye muvaffak, olmak için birçok tecrübelere girişilmistir. Bulgaristanın rekabeti vrupanın son senelere kadar! A sebze ve meyva ihraç eden bellibaşir memleketleri İspanya ve İtalya idi. Son yıllarda Bulgaristan da bunlar arasına girdi. Hattâ onla- ra kuvvetli bir râkip oldu. Bulgaris- tan Almanyaya yakınlığı dolayısile| son senelerde İtalya ve İspanya aley- hine ihracat sahasındaki faaliyetini hayli inkişaf ettirmiştir. Hattâ öy | le ki, komşumuz Bulgaristanın yıl-| dan yılâ artan yaş sebze ve meyva| ihracatı bugün varidat mambalarının en mühim kısmını teşkil eder olmus. | tur. Halbuki Bulgaristanla Alma ıyı | arasındaki nakliyat ancak beş güh- de temin edilebildiğine nazaran wnu- mi usuller ve kaideler ile meyva ve sebze nakliyatı imkânsız idi. Bunu düşünen Bulgarlar son senelerde hu- susi soğuk hava tertibatını haiz fri- | gorifik vagonlar ile sevketmeye ba | lamışlardır. Bulgarlar diğer ihracat kolla 'm- da, meselâ Almanyaya yaş üzüm ve çilek üzerine yaptıkları ihracatta da, son yıllarda akıllara hayret verecek bir ilerleme görülmektedir. Bulgar üzümleri kalite ve nefaset #ibarile, Türk üzümlerinin karşısın da çok zavallı kalırlar. Buna rağmen #ırf Avrupa pazarlarma yakınlığı do- layısile bugün hâkimiyeti eline almiş | bulunmaktadır. Bulgaristan, bu 80- ğuk hava tertibatını ihtiva eden va- gonlar sayesinde muvaffak olmuştur. Zira, Bulgaristanm Berline en kes - tirme yolu olan Köstence yolu Bul - gar üzümlerini ancak 154 saat yani 7 günde Berlin pazarına ulaştırabi - ir. Bu müddet İstanbulda 9 ve İz- mirde 11 gündür. Hava vesaitile yepilan nakliyat ise masrafmı kurtaramıyacak kadar pa- halı düşmektedir. 934 senesinde İs - tanbulda bir firmanın hava yolu ile Berline patlıcan sevkettiği ve 100 kuruş maliyet fiyatına karşı 120 ku- ruşa satabildiği halde yine zarar et- tiği hâlâ hatırlardadır. Formül aranıyor B ütün bu mülâhazalardan sonra varılacak netice şudur: Mey va ve sebze ihracında karşılaşılan bu müşkülâtı yenmenin: tek yolu, bu malları uzun bir müddet çürümeden ve bozulmadan muhafaza etmenin yo lumu aramak lâzımdır . Bunu temini etmek için bir yandan İktısat Vekâletinin alâkadar organ. ları tetkikat yapmaktadırlar. Öbür taraftan da müstahsiller ve müessese sahipleri formüller aramaktadırlar, Son günlerde İktisat Vekâleti me- 'hafilinde çok yakım bir alâka uyan- dıran ve müspet neticelerile bütün memleketi de uyandıracak olan bir tecrübe, bu meseleyi yeniden ortaya atmış bulunmaktadır. Yeni bir tecrübe emleketin tanınmış İhracat yapan firmalarından malül #azi Mehmet Ali ile iki arkadaşının, İ görüldü. a bir sistemdir muhafaza etmek için buldukları bir ilormülden bahsetmek faydalıdır. Tec- Tübe safhası hakkında Mehmet Ali bize şunları söylemiştir:” *“.. Hiçbir yerden hiçbir yardım girmeksizin üç arkadaş, sırf kendi tşebbüsümüz ve çalışmamızla yap - İtiğğımız bu formülle meyva ve sebze- , Üzüm, patlıcan, domates, ka- İvum, erik ve marullarm asgari on azami dört ay kadar dayandığı- iğtesbit ettik, Üç senedenberi bu çe- ışiti meyva ve sebzeler üzerine yaptı- İfımız müteaddit tecrübelerden ilham | ialrak yirmi beş gün evvel, İzmirde! hazırladığımız iki çeşit ürümle iki geşit patlıcanı alarak Ankaraya gel-| dik; ve tecrübemizin esasını Türkofi. me İarzettik. Kerko tarihtenberi, ta yirmi Üç gün -| dür Türkolisin mahzenlerinde bek- agriklığı zaman üzüm ve patlıcanlar kanuldukları gibi, taptaze durdukları Heyet meyanında İktisat Veğületinin en salâhiyetli uzuvları, Türkofis Reisi Mecdet, kimyagerler vediafironun ileri gelen memurları bu- tumaktaydılar. Bugün patlicanm tanesinin İzmir. devon paraya, Berlinde ise 25 kuruşa satillığını ilâve edersem, meselenin detecei azametini tebarüz ettiririm. zannediyorum. Şumu da kaydedin ki, bu tarz am- bali en ucuz ve.en ziyade kabili tat- bik olan şekildir. e Memleketimizde tâmim edildiği takdirde, temin ede - ceğimiz' istifadeyi milyonlarca Türk lirasAe ölçemezsiniz.,, İktısat Vekâletinin alâkadar ma- kamtarından . yaptığımız. tahkikat, Mehmet Alinin - sözlerinin fazlasız, belki eksik olduğunu göstermistir. Sporcular Sovyet Rusyaya gidiyor Bugün Partili merkez'nde bir top'antı yapılacak Dost Sovyet Hükümeti tarafından vâki daveti esas iibarile kabul eden | hükümetimiz, olirspiyatlardan dönen | sporcularımızı Rusyaya göndermeye karar vermiştir. Dün Halk partisi İstanbul merke - zinde ihzari mahiyette bir toplantı Dürt nevi üzerine yapılan smbâlâj- | ledildi ve bugün bir heyet huzurunda | | TAN 5000 paket köylü sigarası tutuldu Kaçakçılarda biri ele Evvelki gün Karadenizden Istan - çakçılık hâdisesi meydâna mıştır: Vapur Trabzondan kalktıktan son- ra”Trabzonİnhisarlar Başmüdürlüğü bir'telgrafla vapurda kaçak tütün gö- türüldüğünü şehrimizdeki slâkadar- lara bildirmiştir. Bunun üzerine icap eden tertibat alınmış, vapur Galata rıhtımma yanaştığı sırada Inhisar İ- deresi memurları vapurda araştırma yapmışlardır. Şüpheli görüler birçok kimselerin denkleri açılmış, çantala- rna "bakılmıştır. Bu sırada Rizeli Ali adında biri çantalarını açtırmak İs- tememiştir, Çantalar aranınca, bun - lardarbeş bin paket köylü cıgaram bulunmuştur, Paketler Inhisar idare- sine teslim edilmiş ve Ali nezaret ai- tına alınmıştır. AH, ilk ifadesinde, bunları Trabzonda bir tanıdığından aldığını ve Istanbula satmak üzere getirdiğini söylemiştir. Ayni gekilde kaçakçılığını bundan evvel de yapıl- dığı tesbit edildiğinden tahkikat de- rinleştirilmiştir. Alinin, başka arka- Trabzon ır. Tahkikat devam etmek - Mısır'la müna- sebetlerimiz Müzakere edilen ikamet ve muhadenet muahedeleri Hükümetimizle Mısır arasında Sü- veyş kanalının emniyeti için yirmi eş senelik bir ademi tecavüz pakti imzası kararlaştırılmış, İngiltere hü- kümetine de bu paktın Londrada im zalanacak yeni İngiltere - Mısır an- laşmasmdan Sonra Ankarada imza edileceği haber verilmiş... Bu malümatı Londrada çıkân Dey li Ekspres gazetesi, Ankaradan &lfn- miş bir telgraf şekliide yazmıştır. Biz buna dair araştırmalar yaptık. Haber aldığımıza göre memleketi - mizle Mısır arasında bir ikamet, bir de muhadenet muahedesi müzakere edilmektedir. Böyle yirmi beş sene- lik bir ademi tecavüz paktı imza edi leceğine dair hiçbir tarafta malüma ta tesadüf etmedik. Bu rivayet ika - met ve muhadenet muahedelerinden galet: olabilir. Halbuki bu eski mua hede, diğer hemen her memleketle aktedilen muahedelerin aynidir. Şehrimizdeki mahafiline de baş vurduk. Böyle bir paktın imzalahacağına dair ademi malümat beyan edildiği gibi. bu hab rin srhhatine de inan göstermemek- tedirler. yapılarak hangi şubelere iştirak €- deceğimiz takarrür etmiştir. Gitme - sine karar verilengşubeler futbol, gü- reş, bisiklet, eskrimdir. Hangi spor cuların gideceği ve kafilenin adedi bugün saat 10 da tekrar parti merke- zinde toplanacak Olan federasyon başkanlariyle sport komitesi tarafın - dan tesbit edilecektir. Türk spor ku- rumu başkanı general Ali Hikmetin | Karlshadda bulunması ( dolayısiyle kendisine vekâleteden Asbaşkan Ha. li Bayrak bü içtimada hazir bulun » İmak üzere Ankanadan İstanbula da- vet edilmiştir. Seyahat hazırirkları en geç 15 ey- lüle kadar nihayet bulmuş olacak ve kafile bu tarihte yola çıkacaktır. Se- yahatin nekadar süreceği malüm ol mamakla beraber Sovyet Rusyanın bellibaşlı şehirlerinde müsabakalar yapılacağı için iki sayı bulacağı tah- min ediliyor. | Ekmek fiati on para ucuzlatıldı Belediye narh komisyonu dün top- lanmış, İrancalayı 16 da, ikinci ek- meği on buçuk kuruşta ipka etmiş, birinci ekmekten on para indirerek 11 kuruş üzerinden:satılmasına ka- rar vermiştir. Yatılı talebenin imtihanı bugün Vilâyet mmtaka san'at mekteple- rine kabul edilecek | parasız yatılı talebe için bu sabah müsabaka imti. Meyva ve sebtelerimizi bozulmadan hanı yapılacaktır. igeçti, diğerleri aranıyor bula gelen İzmir vapurunda bir ka- çıkarıl -) salâhiyettar. Misir! Bu sene orta mekteplerle hiselere olmuştur. Kayıtlara başlanalı daha geçen sehenin hemen hemen yirmi günlük müracaatine muadil müraca- 4l yapılmıştır. Kalabalık yerlerdeki lise ve orta mektep müdürleri bazı talepleri karşılıyamamışlar, bu yüz « den birçok şikâyetler dmuştur. Bu - Run üzerine maarif müdürlüğü ,ilk - mekteplerde olduğu gibi, orta mektep ve liseler için de birer kayıt ve kabul haritaları yapmıştır. Bu haritelara göre, Eyüp ve Hey- beli orta mekteplerini bitiren talebe- ler yalnız Istanbul lisesine, kiz ta- lebe İstanbul kız lisesine, İstanbul kız muallim ve cümhuriyet ortadan hönü ve Nişantaşı. kız ortalarından çıkanlar, İnönü kız lisesine, Davut - paşa ortayı bitirenler Pertevniyale, * | Gelenbevi ortayı bitirenler Vefaya, Gazi Osmanpaşa ve Emirgân ve Üs- dar ortalarının kız mezunları Kan- iye, Üşi ar erkek orta ve Kadı. y birinci orta mezunları Haydar - şaya, Kadıköy ikinci ortalılar E - renköy lisesine, Beykozlülar Beyko « za, Sarıyer ve Emirgân kız mezunla- rı Kandilliye, Üsküdar ve Kâdıköy mezunları Hayarpaşaya | müracaat ve kaydedileceklerdir. Ortamekteplere yazılacaklar Diğer taraftan orta mokteplere ya- zılacaklar için de şu şekilde bir kro- ki tanzim edilmiştir; Eminönü kazasındaki ilkmektep lerden mezun olan erkek talebe Kum kapı orta İle erkek lisesinin orta kıs mma, kızlar kız orta, Süleymaniye or diğer senelerden daha ziyade hücum | dört gün olduğu halde bu dört günde | çıkanlar Cümhuriyet kız iisesine, İ - | ita ve kız lisesinin orta kısmına, Eyüp ve civarı İlk mektep mezunları mün- basıran Eyüp ortaya, Fatih kaza - sından Fenerliler Gelenbeviye, Ka - ragümrüklüler Cümhuriyet ortaya, Şehreminliler Davutpaşaya, Samat - | yalılar kız ortaya Beyoğlundaki kız mezunlar Nişantaş ortaya, erkek me- zunlar Kasımpaşa ortaya, Beşiktaşi: kızlar İnönüne, erkekler Kabataş ve | ye Gaziosmanpaşaya, Beykozlular, Beykoza, Sarıyerli kızlar Kandilliye, erkekler Emirgâna, Üskidarlı erkek- | ler birinci ortaya, kızlar Üsküdar i - kinci ortaya, Kadıköyü erkekler Ka- diköy birinci ve öçüncü ortalara, kiz- lar ikinci ortaya, Bakırköylüler Ba - kirköyüne ve Adalılar Heybeli orta - ya, İki ortamektebe lise sınıfı ilâve ediliyor Cilmhuriyet ve Inönü kır orla mek İteplerine maarif vekâleti bu sene bi- rer İlse sınıfı ilâve etmeye karar ver- miştir. Mekleplere karşı fazla teha - elim karşısında her gün yeni karar - lar ve tedbirler almak mecburiyetin - de kalan vekâlet bu kararla bu iki orta mektepten bu yıl mezun olanla» rın bir başka mektep aramalarının ö- nline geçmiştir. Gelecek söneler bu mekteplere birer sene “ilâvesiyle üç sene sonra her mektep te tam devreli birer lise haline #okulrauş 0 tecaktar, Çorlu ortamektebi Manrif müdürlüğü muavinlerinden Çorluda eni Kurulan orta mdl- tebin müdür ve tarih ve coğrafya mu ine tayin edilmiş ve bu tayin emri dün vekâletten maarif müdür -| lüğüne bildirilmiştir. : w Limon ucuzluğu Kn lke ) Dün gümrükten 1760 sandık limon çıkarıldı İtalya ile aramızdaki ticaret ve klering anlaşmasının üç ay daha w- zatıldığı dün, gümrüklere bildiri miştir, Bunun Üzerine gümrüklerde-! ki limonlardan © bir kısmı — derhal çekilmiştir. İlk olarak 1760 sandık | limon çıkarılmıştır. Bu suretle, li -| mon buhranmm önüne geçilmiş ol -! maktadır. Bugünden itibaren piyasa- ön limon ucuzlıyacaktır. Yeni Fatih kaymakamı Ankarada yeni kurulan Çankaya kaymakamlığına nakil ve tayin edilen | Fatih kaymakamı Halük dün vazife- sini yeni kaymakam Raufa devir ve| teslim eylemiştir. ——— Takvim, Kava Bugünkü hava Hava sabit vaziyetini kaybetmeğ? ve sert rüzgârlar kendini göstermi- ye başlamıştır. Rüzgür bugün sürati- ni artıracaktır. Havanm kapalı ölma- st İhtimali vardır, Hararet derecesin de hergün birkaç derecelik tahavvül- ler kaydedilmektedir. Bu tahavvülât bugün de hissedilecektir . Dünkü hava Dün hava, sıcak ve sıkıcı geçmiş- az 10,6, güneşte en çok derecei ha. raret 57 derece olarak kaydediliniş tir. Rüzgür yıldız poyrazdan saniye- de 7,5 metre huzla esmiştir. Tazyik 758 milimetro civarında seyrelmiş - tir. Geçen sene bugün Geçen sene buğün gölgede hararet azami 27,9, asgari 18,2, güneşte en çok 57 derecedir, Rüzgâr 4 metro #il- ratle esmiş, barometro 7606 civarm- da seyretmiştir. Rütubet nisbeti yüz. de yetmise cıkmıştır. Hava sisli geç- miştir. > 1 — Erpurumda kurulan müfettişi umumiliğe Tahsin Uzer tayin edildi. 2 — Galatasaray, Bükreste ikinci İmaçımı yaptı, 4-1 mağlüıp oldu. tir. Hararet gölgede en çok 27,2, en! 9 (10/11/12 13 14 15i 16117 18 192021 22) | *| 2324752627 28 19 İ l Hr: 112 1352 Rumi Ağustos 12 8 inci ay Gün: 238 1355 Hien Cemaziyelâke a Oğler 1216 —— Haini veni Aleşam; 18.54 — Yatar: 20,33 — Imsak: 3-31 Sam rürgârlarmın sonu. e 3 — Habeş lmparatoru bir beyan- name neşretti. 4 — Beypazarmda bektaşi âyini ya parken yakalanan tarikatçılarm mu- hakemesine Ankarada başlandı. 5 -— Telefon şirketi yarın devlete geciyor. 6 — Varşovada Karakovi #tirat ka- tarı bir suikaste uğradı. Ölen, yars- lanan olmadı, pi . Ilmi tetkikler Şarkı Anadoluyu. dola- şan heyet dün döndü Prağ ve Berlin üniversitelerine mensup 36 kişilik bir kafile ilmi tet- kikatla bulunmak üzere geçenlerde Anadoluya gitmişlerdi. Bu heyet, 41 gün dolaştıktan sonra refakatlerinde Türk doçentlerinden Ahmet Hulüsi olduğu halde dün şehrimize dönmüş- lerdir. Heyet, bütün Şark vilâyetlerindeki başlica kazaları ve Erzurum, Trab-| zon, vilâyetlerini dolaşmışlar ve ilmi | etütlerde bulunmuşlardır. Kafile Gü- müşhanede üç gün kalmış, yaylalara çıkmış, tarihin dördüncü devrine ait cilmudiye eserlerini aramiş, Vanda 15 gün kalmış, gölün etrafı otobüs- lerle devredilmiş, teşekkül tarihi ve tekemmül safhaları tetkik olunduk- tan sonra Nemrut, Seyhan ve Aydos dağlarına çıkılmış, eski kraterlerle “halen bu kraterlerin yerlerini işgal e- den göller tetkik edilmiştir. Heyet bu! akşam memleketlerine döneceklerdir. Ucuz et meselesi hallediliyormu? Fiatlerde beraberlik temini çareleri Kasaplar arasmdaki rekabet de.| vam etmektedir. Dün, yine kasaplar| namma bir heyet belediyeye müra - caat etmiş, et fiyatlarında yapılan rekabetin önüne geçilmesini istemiş- tir. Belediye, et ve nakliyat fiyatları üzerinde ayrı ayrı etütlerine devam | etmektedir. İ Et nakliyat işleri, kasaplardan nak liyat için almacak ücretin semt far- kı gözetilmeden muayyen bir miktar üzerinden tahsili şartile Kasaplar Şirketine verilmiştir. Maçka, Adalar. Erenköy gibi şehrin sayfiye yerle - rinde etin Eminönü, Beyoğlu. Balrk- pazarı gibi yerlerdeki fiyat üzerinden lü beraberlik temin edilememiştir. Belediye, şimdi bu ciheti de tetkik evlemektedir İ ingiltere de mâzrmlik rolü oyn satılması lâzım geldiği halde bir tür-| 25-5.936 e Ortamektep ve liselere Fr büyük tehacüm var! Ilk ve Ortamektepleri bitirenlerin hangi mektebe alınacağı tesbit edildi! Almanya - Rusya mü nasebatı gerginleşiyor Alman - Rus münasebetlerini ger” ginleşmesi, üzerinde durulacak mi him bir meseledir. Zaten Almanyada Hitleri kat'i zaferinden sonra, iki memlek* tin arası gittikçe açılmıya baş ve bu soğukluk son günlerde mah bir derecede artmıştır. Umumi Harp bittikten sonra, © jim, fikir ayrılıklarına rağmen Af man - Rus münasebatı birkaç sef” çok samimi bir devre geçirmişti. Haf tâ 1921 de imzalanan Rapallo mu” hedesinden sonra Iki memleketin bir çok defalar beraber yürüdükleri & hatırlardadır. Bu menfaat birliği dolayısile Rus ya ile Almanya arasında gayet sö Iktısadi temaslar teessis etmiş W Alman sanayi ve ticaret erbabı BO” yada mühim işler yapmışlardı. Rusya gibi büyük bir pazarm eld? edilmesi Alman iktesadiyatmm ks kmmasına çok yardım etmiş, Alm sanayii senelerce Rusya için çalış” mıştı, Hulâsa, bundan iki taraf ta # tifade etmişti. : Hitlerin İş başma gelmesi, Almsf demokrasisi ile sosyalizm ve komi" nizmin ezilmesi vaziyeti derhal de * giştirdi. Rusya - Almanya mlinas” batı gerginleşmeğe başladı. Bunü neticesi olarak tâ Rusya - Fran münasebatı iyileşti, Nihayet bir m” karenete müncer oldu. Komlinizme candan düşman ols” Almanya, komşu memleketleri | birf birlerine bağlayan ittifak munheğf lerinden kuşkulanmağa başladı. Bir taraftan askeri hazırlıkları" artırmağa, diğer taraftan da etrafi dostlar aramağa koyuldu. Habeş - Italyan muharebesi, Izi lere - Italya ve Fransayı birleştir Streza cephesinin yıkılması, Italya * İnetitere zıddiyeti, nihayete Fr sanm dahili mMeşkütyetleri Almanif” ra birçok fırsatlar verdi. Almam sırasile Lokarno muahedeleri na Ren sahillerini işgal ettikleri gif Italya ile de yakmlaşmann buldular, Sonra da Avusturya ge 8 anlaşarak, Orta Avrupadaki mevki “ lerini kuvvetlendirdiler; Almanya, bu suretle askeri vari” tini tahkim ediyor, siyaseten de, kef” disi ihata çemberini yararak, mi fakıyetler elde ediyordu. - Almanların bu teşebbüsleri, 1sp9* yada fiili bir rol oynamak hakkmdi” ki istekleri Rusyayı kaşkalandırmağ” tan hâli kalamazdı. Moskova, Berlinin plânlarma k8” şı derhal harekete geçti. Bir tarafi” sulh ozamanmdaki Rus miktarını 500 bin raddesinde arti” rak ? milyona çıkardığı gibi, Fran” 3 yı, Polonya ile daha sıkı münaseli” tesisine sevketti, Bunun üzerine de Fransız ordüf Başkumandan © General Gi Varşovaya gönderildi. Rusya mai” atı da işe miidahnle ederek Rusyiğ Staline karşı yapılan yeni sulkasi? Almanların eseri teşviki olduğu” Trockinin Almanya hesabıma hareli | ettiğini yazdı. di İspanyada komünistlerin oyn rolden dolayı zaten orümsun çöl talmasına kıyametler koparan Ats matbuntı da mukabelede green Diğer taraftan, Almanya tekrar ba giltereye mülâyim davranmağ ladı. Tondraya yeni sefir olark giliz muhibbi Ven Ribbentrop gö“ rildi. ytl Alman - Rus zıddiyeti müstakie senelerin hâdiseleri üzerine her büyük bir tesir yapacaktır. yaran mak için vakit .kazanmağn Cg pi ie e A çalışacaktır, 1914 Avrupası diki Ayrnpa arasmda bir fark tilmek istenildiği zaman madiyen şaşırıyor. Başka sma imkân yoktur, Çünkü düns# ma ayni dünya, Insanlar yin*