31 Temmuz 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

— 1-1. Ye fis. Ümidi Almanyaya için müstemleke Portekiz, müstemlekele- rini kimseye vermiyor Londra, 30 (A.A) — Portekiz Ha- riciye Nazırı Arnindo Monteiro, bü- gün Baldvin ve kabine oerkinmdan bir çok zevat ile birlikte öğle yeme- ğinde bulunmuştur. İyi malümat almakta olan mahafil, yemekte bulunan devlet adamları &- Tasındaki rin İspanyanm vaziyetine mütenllik olduğunu beyan edilmektedir. Ayni mahafil Monteiro nun Almanyanm müstemlekât talebi meselesini de ortayâ atmış ve Porte- kizin elinde bulunan müstemlekeleri Almanyaya terketmeye mütemayil ol madığını sarih surette söylemiş oldü- Hunu ilâve etmektedirler. Montelro'- nun Portekize svdet etmesi için mu- maileyhe bir İngiliz harp gemisi tah- 8is edilecektir. Filistinde yeni müsademeler Bir hücum esnasında yirmi iki asker öldü Kudils, 30 (A.A) — Araplar tara. fından dün bir kafileye karsı yapılar hücum esnasında yirmi iki asker öl- İngiltere tarafından Filistinde tah- kimat icrası için bir komisyon vücu- de getirilmiş olduğu haberi, Yahudi- ler arasmda memnuniyetle karşılan mıştır. Fakat Araplar miltemadiyen greve devam etmek tehdidinde bulun- maktadırlar. Dün beşinci defa olarak petrol bo- rusu hasara uğratılmıştır. Viyanada Naziler bir mesele çıkardılar Viyana, 30 (A.A) — Dün olim. piyat meşalesinin geçmesi minase - betiyle nasyonal sosyalistlerin yap- miş oldukları bir nümayiş esnasm- ds polis kordonu yarılmıştır. Bunun üzerine polis kuvveti nümayişçileri dış arrondismanlara sevketmiştir. Bazı tevkifat yapılmıştır. iyi malümat almakta olan maha- fi, Avusturya hükümetinin dünkü kargaşalıklardan mes'ul olan nazi İlderlerine karşı şiddetli tedbirler almağa karar vermiş olduğunu ve bu tedbirler yeni Alman.Avusturya itilâı için bir tehlike teşkil etse bile bunları tatbikte tereddüt etmi» yeceğini beyan etmektedirler. Kabine, derhal bir toplantı yap- miştir. Türki - Yugoslav dostluğu Belgrad, 30 (A.A) — Janet bildiriyor : Istanbulda Yugoslav gazetecilerin- den Öura Bukilitza, Valjevo'da Ka- milist Türkiye hakkmda muvaffa- kiyetli bir konferans vermiş ve yük- #ek ve kalabalık dinleyici kitlesi karşında Türkiyede son on yıl İ- sinde yapılmış olan büyük devrimle- ri anlatmıştır. Türkiyenin dış siyasasmdan bah- #eden konferansa, bu O siyasanm sulhperverliğini tebarüz ettirmiş ve bilhassa Kamâl Atatürk İle büyük Yugoslav Kralı Birinci Aleksandrn İstanbul'da vukua gelen tarihi gö- Tüşmeleri esnasında temeli atılan sıkı Türk-Yugoslav dostluğunu bil hassa kaydetmiştir. Avala ar UWndra, 30 (Tan) — İki gün ev. vel Sövpet hükümeti ticaret mümes- silile imzalanmış olan bir mukavele mucibince, hükümeti Sov Yetlere 10 riilyon isterlinlik 'bir kre- di açmıştır. Sovyetler bu para ile Ingiltereden mübayatta bulunacaklardır. Pamuk ipliği İcap ederse hariçten de ithal edilecek Ankara, 30 (Hususi muhabirimiz. den) — Bazı numara pamuk iplikle ri ilzerinde Istanbul piyasasında bir buhran olduğu yolundaki şayialar Trtısat Vekiletinin nazarı dikkatini eelbetmitir. Vekâlet, 23 haziran 936 tarihli resmi gazetgie İntişar etmiş olan kararla pamuk ipliği fiatlarmı tesbit ettiği halde, bazı fabrikaların bu Hatların bilhassa 12 numaralı ip- likler için gayrikAfi olduğunu iddia ederek 12 numaralı iplik üzerine #i- pariş almaktan istinkâf ettikleri an- laşılmıstır. Vekâlet tarafmdan tayin edilen fat, urun uzun hesaplanarak ve fab- rikalara da normal bir kâr marjı bi- rakılarak tesbit olunmuştur. Bu fi- atlar üzerinden Kayseri fabrikası, bugünlerde İstanbul piyasasma mü- him miktarda 12 ve 16 numaralı ip- lik gönderecektir. Öğrendiğimize göre, bükümetçe tayin edilen fiatlar fevkinde satış ya pabilmek için bazr fabrikalarm mu- tavaasartlar kullandığı da anlaşıl- mıştır. Bu yolda hareket edenler hakkmda takibat yapılacak, kanun- larm bahşettiği himayeyi suiistimal temayüllerine karşı icap (ederse, gümrüklerin tenziliyle hariçten mal getirilecektir. Yunanistanda umumi grev Atina, 30 (Tan) — Ağustosun 5 inde Yunanistanda umumi grev yapılacağına dair çıkan şayialar te- yit edilmektedir. Polis ilk tedbir olarak (o muhtelif işçi teşekküllerine o mensup 25 kişi tevkif etmiştir. Italya ve ticaret anlaşmaları Fransa ile müzakere baş- ladı İngiltere ile durdu Roma, 30 (A.A) — Fransaile 1. talya arasmda şu veya bu şekilde prensipler mevzuü bahsedilmeksizin ticari mübadelâtm tekrar ele almma- #ı için müzakerelere devam olunmak- tadır. Etraflı müzakereler (o bilâhare yapacaktır. Şimdiye kadar Fransa. İdan İtalyaya hiçbir şey ihraç edilme- diği halde İtalyadan Fransaya bazı irsalât vuku bulmuştur. İngiliz - İtalyan ticaret miizakere- leri hakkımda tasrih olunduğuna gö re, İtalyanlar sanksiyonlardan evvel ve sonrâki arasmda (fark gözetmek istiyorlar. İtalyanlar sanksiyonların konulmasiyle itfası sekteye uğrayan borçların ancak İtalyaya müsait bir harici ticaret bilânçosu üzerinden it- fa edilebileçeğinde ısrar etmişlerdir. Müzakerat inkıtaa uğramıştır. Fransada kadınlara seçilmek hakkı Paris, 30 (A.A.) — Saylavlar ku- rulu, bir reye karşı (488 reyle ka. dmlara her seçimde seçmek ve se- çilmek hakkı vermeyi istihdaf eden bir kanun teklifini tasvip etmiştir. ——— İngiliz - Sovyet anlaşması Londra, 30 (A.A.) — Ingiliz-Sov- yet deniz müzakereleri tam surette , Londranm mese- leden Vaşington mukavelesi akitle- rini, Almanyayı ve Polonyayı haber. dar etmesi üzerine İngiliz-Sovyet anlaşması parafe edilecektir. TARI -Yarınyeni şeklini alıyor Yarını: Tanda bulacağınız tefrikalar Gece yarısı Yazan: Mahmud Yesari Kudretli roman muharririmizin senelerdenberi düştindüğü, özen- diği, benimsediği bir romandır. Vak'a bütün sahne hayatımızın teşrihinden, ibarettir. Hidike baştan aşağı sahne dekorları Arasında cereyan eder. İzlandaya Türk akını Türk denizcilerinin buzlar adasmda yaptıkları eraklı ve heyecanlı akını anlatan tarihi ve hakiki bir uae Yazan: Kadircan KAFLI Bugüne kadar memleketimizin hiçbir kitap ve gazetesi zılmamış olan bu pek meraklı tarihi tefrikayı dei itiba. ren neşretmeye başlıyoruz. A Mari Antuvanet Yazan Stefan Zveiğ Çeviren: Razsan Emin YALMAN On altıncı Lüjnin, Kraliyetten Cümhuriyete geçen Fransanın, en Zu müthiş maceralarını tasvir eden bu eseri heyecanla takip “Uç istanbul üç tefrikadan başka (TAN) da bir müddettenberi inti- Bn içen Mithet Cemalin Üç 1 Ağaşisida oenl.bir ktsım başlıyor ve bundan kısımların hulâsasını ihti- , Bi Üç İstanbulu iptidadan beri veye e ani yalla De çok değerli eserin son kısmını takip edebileceklerdi takip ede- alınan bu Acı hakikatler Büyük Türk inkılâbma dair Ziya Şakirin yazdığı mühim tef- rika bir müddettenberi (TAN) da çıkmaktadır. Bu tefrika da | Ağustosta yeni bir safhaya giriyor. Bu amli» sılacak mühim vak'aların tafsilâtmı bugün Türk İnkılâbı baş- larken serlâvhalı tefrikamızı siniz. dördüncü sayfamızda bulacak- TAN Meclisin Kamutay bugün toplanacak Kamutsy hükümetin verdiği lâyi - haları görüşmek Üzere yarım saat 14 de toplanacaktır. » C.H. Partisi Kamutay grupu ida- re heyeti başkanlığından: İC. H. Partisi Kamutay Grupunun toplantısı C, H. Partisi Kamutay grupu, bu gün Kamutay umumi heyeti içtima - mdan sonra Hasan Sakanın başkan- Uığında toplandı. Boğazlar rejimi hakkında Monirö- de imza edilen mukavelenameye da- ir Başbakan İsmet İnönli ve Dış işle- ri Bakani Dr. Tevfik Rüştü Aras ta- raflarından verilen izahat dinlendi. Möntröde alman muvaffakiyetli peticeler, sürekli alkışlarla takdir ve hükümetin takip ettiği siyaset tasvip olundu. Bütçe encümeninin görüştüğü projeler Bütçe encümeni bu sabah sant 1030 da toplanmış ve hükümet tara- fından Kamutaya sevkedilmiş olan kanun projelerinden bütçe ile alâkalı müstaceliyet kararile müzakere et - Bu projeler arasında bulunan srhhiye kanununa eklenen maddelere dair o- geçecek olan projenin esasları şim - lardır: ” “500 numaralı rüsumu sihhiye ka- pununun birinci maddesi şu şekilde tadil edilmiştir: “.- Ancak Adalar denizinden, Ka- radenize, veya Karadenizden Adalar denizine gitmek Üzere Boğazlardan transit olarak geçen ve Boğazlar a- raşındaki ilmanlarda tevakkuf etma- yen bilimum ticaret gemilerinden beher safi tonilâto için altm frank esası üzerinden 0,075 (yetmiş beş santim) rüsumu sıhhiye alınır. Yukarıdaki fıkraya tevfikan rüsu- Jmu sihhiye istifa olunan transit ge- İmiler evvelce Boğazlardan herhangi birine girdiği tarihten altı ay zarfın- da gittikleri istik et ot mek üzere Boğuzlardan ayni suretle transit olarak takdiri yeni- den transit resmine tâbi tutmazlar, Yabancı memleketlerden gelen tay yareler hakkımda yapılacak Sıhhi mu ayene veya bunların tıbbi müayenele ri ve bunlara tatbik edilecek sıhhi tedbirler karşılığı olarak İcra Vekil. leri heyetince tanzim olunan tarife Üzerinden ücret almır.,, 500 numaralı rüsumu sıhhiye ka - Dununun 9 uncu maddesinin 2 inci fıkrasına şu fıkra eklenmiştir: “— Tonajı 250 yi geçen motörlü gemilerden (100 lira), Bütçe encümeni Boğazlar rüsumu varidatımın 200 bin lira kadar bir 27- ık gösterecek şekilde hükümet adı- na verilen izahattan sonra lâyihayı aynen kabul etmiştir. Transit gemilerin zaruri ihtiyaçları 2810 numaralı kanunun ilgası do- Jayısile İstanbul limanınm inkişafını temin için bu kanunun ilgasi dolayı- sile İstanbul lmanınm inkişafmı te- min İçin bu kanunun transit suretile geçecek gemilerin zaruri ihtiyaçları- na dair olân fıkrasma aşağıdaki fık- ranin eklenmesini hükümet teklif ve bütçe enciimeni aynen kabul etmiş - tir; “— Boğazlardan transit olarak ge- çen gemilerin Istanbul Umanmda yal mız saruri ihtiyaçlarımı temin veya aöentelerile temas etmek üzere tali - matnamelerindeki hükümlere uygun olarak kısa bir saman kalmaları, bu gemilerin transit hakkım bocmaz.,, » Biltçe enciimeninin müzakere ve kabul ettiği projeler arasında Büyük Millet Meclist bütçesine 51 bin 207 lira zam ve bazı daireler bütçesinde $T bin 30 liralık münakale yapılması- na dair bir proje de vardır. Hükümete verilen fevkalâde had i Hükümete 25 milyan 780 bin Jira- ık fevkalâde tahssiat verilmesi bâk- kımdaki 3037 numaralı kanuna ek ola rak hazırlanan ve bütçe encümeninin mikdar değişmemek üzere ufak bir tadille kabul etti bir kanın projesine göre: “— Fevkalâde membalardan temin edildikçe Mili Müdafaamıza ve as - keri fabrikalar bütçelerinde yeniden açılacak hususi fasıllara tahsisat kay İdedilmek üzere daha beş milyon lira- olan beş kanun lâyihasını görüşerek | #arşğrumazze oyalay yunum azszg) yad | lan 2810 numaralı kanunun yerine | toplantısı Montrö konferansına ait lâyihalar bütçe encümeninde kabul edildi Başı birincida —— nın sarfına,, mezuniyet verilmekte - dir. 67 milyon liralık taahhüt projesi Encümenin kabul ettiği projeler oranında memleket müdafaasının is- tilkam ettirdiği fevkalâde ihtiyaçlar senelik tediye tnikdarı 3,5 milyon ray geçmemek ve tamamı 1946 ma- H senesi nihayetine kadar ödenmek üzere 67 milyon Hralık taahhüde gi - yişilmesi için olan 2950 sayılı kanıma ek olan proje de vardır. Bu projeye göre, bu kanunun fkin- ci maddesiyle senevi ikişer milyon li- radan 4 senede sarfedilmek üzete top çu mühimmatı imalâtına tahsis olu- nan 8 milyon milyon lira, 986 seresi tediyatı 1,800,000 ve 1987 - 1938'. 1939 seneleri tediyatı da 14400,000 lira olmak üzere 6 milyon liraya ten zil edilmektedir. Bu tenzilâttan mü- yılı kanunun birinci maddesile sene- tevellit 2 milyon liralık fark. 2980 sa Ek tediye mikdarı olârak tesbit edi - len 7,5 milyon Ilralık had dahilinde kalmak üzere top ve teferrüatile top malzemesi alınmasına tahsis oluna - caktır. Türk ve Suriyelilerin emlâki Bu sabah hükümet tarafından Ks- mutaya verilen ve Süriyede Türklere ve Türkiyede Suriyelilere ait olan emlâk hakkındaki milddetin 3 ay da- ha temdidine dalr olan kanun proje- si Parti toplantısını müteakıp topla” nan Hariciye encümeninde görüşüle- rek kabul edilmiştir. Hükümet, müddetin o uzatılmasını esbabı mucibe lâyihasımda şöyle izah etmektedir: “— Vatandaşlarımızın o Suriyede, Suriyelilerin o memleketimizde sahip oldukları emlâk hakkında Fransa bü kümetile 932 senesinde Apkarada im zalanan itilâfnamede yazılı müddet zarfında iki taraf makamlarınca ve - rilen birçok dosyanın hepsini tetki- İke imkân hâsıl olmadığından bunla- İra müteallik muamelelerin neticelen- | dirilmesi için itilâfnamede yazılı müd İdetin son defa olmak üzere 3 ay da- ha temdidi hususunda Hariciye Ve -| külliği ile-Fransiz elçiliği “ arasmda | dir, mutabakat hâsıl olmuştur. Hariciye encümeni toplantısını müteakip toplanan Hariciye ve Mil Müdafaa enciimenlerinden mürekkep muhtelif encimen Montröde imsa olu nan yeni Boğazlar mukavelenamesi » nin tarifi hakkındaki kanun projesi ni görüşerek kabul etmiştir. Hüleümet, kanumun esbab mucibo- sinde mukavelename hükümlerini ay- ri aynı izah etmekte v6: “.- Tafsildttan da anlaşılacağı ür 207 bu mukavele Boğazlar rejimini ülkemizin emniyetini koruyucuk şe- kilde tanzim ettiği gibi Akdenizde ve Karadenizde sulhün teminine matuf esasları ihtiva etmektedir, Bu itibar. la memleketin hayati icaplarının as- keri saruretlerinin kâfi teminatını haiz olan işbu mukavele is merbut- ları bulunan protokolün ve dört lâyi» hanın tadilini mutazammın kanun 1â- iyihasını hülümetiniz. yüksek kabul ve tasvibinize sunar...” Muhtelit encümenin kabul mazbatası Kanun projesini mlizakere ve ka bul etmiş olan muhtelit encümenin mazbatasmı aynen bildiriyorum: “.— 24 Temmuz 1923 tarihinde Lo- zanda imza edilen talimatnameler mukavelenamesinin yerine geçmek ü- zere 20 Temmuz 1936 tarihinde Mon- İröde imza edilmiş bulunan O yeni mukavelenin tasdikine dair Hariciye Vekilliğince hazırlanan ve tera Vekil. leri Heyetinin 20/7/1986 tarihli top- lantısmda yüksek meclise arzı karar. laştırılan kanun lâyihası esbabı mi- cibesiyle birlikte Milli Müdafaa ve Hariciye enctimenlerinden o Müteşek. kil olan muhtelit encimenimizde Hari | miştir. Bereket ki! Dünkü hava Dün, sıcaklığın evvelki günlere Rd aldığımız malümat şu- fesliyü doğonkada düt saat H te her noktadan Türkiyenin hâkimiye- tini tamamlıyan beynelmilel siyaset- te mevkiini bir kat daha yükselten ve tasvip olunarak müstacelen müzake- resi ricasiyle heyeti umumiyeye sev. ki için yüksek reisliğe takdim edil Resmi devairin nazarı dikkatine: ? Gazetemizde neşredilecek resmi ilânlar için merci “Resmi ilânlar Türk Limited Şirketi” dir, Şirketin merkezi An- kara caddesinde Kahramanzade hanmın fon numarası 20960 dır. olunur üçüncü katıdır. Tele- İlânlar bu tarikle gönderilmesi rica “0