4 Temmuz 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

— 2 GÜNAŞIRI işçi kızlar Skbah. Penceremden bakıyorum: Günün ilk ışığı, belediyenin süpür - gesinden kabaran tozları bir altın rüzgârı yapmış. Yoldan, genç kızlar geçiyor. Bu erken saatte caddeyi dolduran bu tazeler işçi kızlardır. Kimi tütün fabrikasında, kimi çorap HÜD ön el ğ *l h fabrikasında, kimi ipek fabrikasında, en kla geçiren işçi kızlar.. Hepsinin elinde, gazete yapraklarıma sarılmış birer küçük paket var: Birkaç lokmalık yiyeceklerini evden götürüyorlar.. İlk tramvay, yanlarımdan bomboş geçiyor: Binmeyi düşünmiyorlar bile.. Öksürüyorlar: Fakat, bu sürekli öksürükler kıpkırmızı boyanmış du - daklardan geliyor.. Zayif boyunlarma bir inci dizisi dolanmış.. Topkapı ile Cibali arasındaki mesafeyi aşan dermansız bacaklarda ipek çorap var! Veremle mücadele cemiyetine: Duvarlara astığmız (vatandaş.. Yerlere tükürme!) nasihatlerini kaldı- mıp, yerlerine: (Vatandaş.. Ekmek paranı sahte inciye, ipek çoraba ver- me!) levyhalarmı asmanızı rica ederim. Zira, ölüm, evlerimize, lâvanta şişe leri, pudra kutuları, boncuk dizileri içinde giriyor.. Yusuf ZİYA 3,000 sene sonra insanlar Tanınmış İngiliz âlimlerinden ve *ilmi beşer,, mütehassıslarından Sir Herbert Parker, 5.000 inci sene de na dair şayanı dikkat bir eser neş - retmiştir. Sir Herbert Parker'e göre, bundan 3.000 sene sonra insanlar hep ayaz kafalı olacaklardır. Çünkü saç- lar bozuk havaya tahammül edeme- yip düşeceklerdir. Yine insanlar ayni tarihte diş- siz kalacklardır. Çünkü modern gı- dalar dişleri tamamen bozmaktadır. 3,000 sene sonra insanlar miyop ©- lacaklardır. Çünkü göz avcılık yapıl dığı devirlerde ormanların arasında gikârları araya araya kuvvetlenmiş tir. Halbuki 3,000 sene sonra avcılık zaktan görme hassasmı kaybedecek tir. Bundan başka 5,000 inci Milâdi yılda yaşryan insanlarım ayak par - makları kalmryacaktır. Hoş zaten bunların ne işe yaradığı vardır ki. Onüun için bu parmaklarda kendi kendiliklerinden yapışacak ve orta- dan kalkacaktır. Saym âlim Sir Herbert Parker'in fikirlerini yukarı koyduk. Şimdi kı- Bilginizi yoklayınız Sorular S — En çok incelebilen ve en çok uzatılabilen maden nedir? S — Mısır bayrağı ne şekildedir? 8 — Stenoğraf makinesini evvelâ kim icat etmiştir? S — Teleskopu kim icat etmiştir? S — Türkiyedeki ve en ihtiyar ve en tarihi ağaç nerededir? Dünkü soruların cevapları S — Amerikaya Amerika ismi ne- den verilmiştir? C — Amerikaya, Amerika ismi bu rayı ilk keşfedenlerden Ameriko Vespuçi'nin isminden alınarak ve - rilmiştir. 8 — En şhur altın denleri nerelerde bulunur ? C — Amerikada: Kaliforniyada, Klondyke, Peru, Şili Brezilyada, Asyada: Siberyada, Hindistanda Çin $ — Türkiyede ne kadar demiryo- lu vardır? © — 5446 kilametro ayrıca 950 ki- lometroluk yol da yakmda İnşa edi - saca biz de düşüncelerimizi ilâve e- | lecektir. delim: Demek o zaman aşk ta kalmıya - para mı etmiyecek? Yine saym âlim diyor ki, ayni ta- rihte gıdalar bozuk olduğu için in - sanlar dişsiz kalacaktır. Demek to - runlarımızın torunlarının bilmem ka çmer kuvvetten gelen torunları koca karılara dönecek, çeneleri düşecek, kakavanlaşacaklar Dişli adamlar, a- eayip birer mahlüik telâkki edilecek. Ve g garaip şüünunda dişli adamlardan isimlerile, resimlerile bahsedeceklerdir. Diş olmadığı için, kasaplar iflâs e- decek, buna mukabil papara, pata - tes püresi yemeğe başlıyacaklar... Diş macunu fabrikaları kapanacak, bunun yerine on beş günde dişleri çı kartryor,, diye yeni merhemler piya- Bayı istilâ edecek. Fakat bu, İngiliz âliminin fikrine göre böyledir. Bize kalırsa, insanlar git gide dişlenmektedirler. Eğer te- kâmül kanununa inanıyorsak, belki 3,000 sene sonra 32 dişin yerine da - ha fazla diş çıkacak. Azı dişler de ar tacaktır. Yine İngiliz âlimi diyor ki: Bun - dan 3,000 sene sonra insanlar miyop olacaklardır. Çünkü insanlar yalnız kitap okumakla meşgul olacakları ve ava çıkmıyacakları için gün görme hassasımı kaybedecektir. Fakat bize kalırsa, insanların o ta rihte, yine tekâmül kaideleri muci - bince, başkalarınm malmda daha zi- yade gözleri olacağı için gözlerin gör me hassaları daha kuvvetl kti Son bir nokta: İnsanların ayak par dumura ve ortadan kalka- cakmış.. Fakat öyle kafalar vardır ki, beyinleri hiçbir işe yaramaz. Bun lar da büsbütün beyinsiz mi olacak- tel süt tir. S — Mendili dört köşe olarak kim icat etmiştir? C — Mendillerin dört köşe olarak kullanılmasını kimse akıl etmemiş - tir. Eskiden mendiller hep altı köşe yuvarlak, veya beyzi idi. Fakat bir gün Fransız kraliçesi Mari Antvanet ne bağlıyamamıştır. Bunun üzerine on altmcı Lül mendillerin bundan sonra dört köşe yapılmasını emret- miş ve hattâ bir kanun çıkarmıştır. S — Ruando-Uründi neresidir ve kimin idaresindedir? C — Ruanda - Uründi Belçikanm kongosunun şarkında ve Belçikanım mandası altında bir yerdir. Gayet gi denleri ve or 1 var - dır. lar?... Fakat ayaktan kafaya kadar ci - ğerden evvel bazı âzalar üzerinde durmak gerektir. Eğer insanlarm en gok küullandıkları uzuvlar inkişaf e- decek ve kullanılmıyan yerler dumu ra uğrayacak olursa vay biçare in- sanlarm haline!.. Mamafih biz yine sadede gelip şu ayak parmaklarınm üzerinde dura - lım: Kadımlar ayaklarma pedikür yap- tırıp ta plâjlarda yine sandal giymek te devam ederlerse bu parmakların dumura uğrıyacağına değil bilâkis inkişaf edeceğine şüphe edilemez. A- yak parmaklarınım yalnız yalmayak gezen Habeşlere inhisar edeceğine pek inananlardan değiliz.., Korkuluk Bir dostumuz, dostümuzun bir bah çesi, bahçede de bir tenis kortu var. Fakat korta gitmek için bir hayli yol gitmek lâzım, Eğer küçük bir köprü yapılırsa bu yol yarıdan fazla azalacak,. Dostumuzun birçok dostları ve bu dostlar arasmda mülâhham bir de mimar dostu vardır. Dostumuz ona müracaat eder, köprüyü yaptırır. Fa kat mülâhham mimar köprünün par maklıklarımı o kadar alçak ve o ka- TAN ( SEHİRDE OLANLAR | Şark Demiryolları Vekâlet kararın çabuk verilmesini istiyecek Şark Demiryolları heyeti ümumi- yesi, hattın tesisatile birlikte hükü- mete satılması meselesini tetkik et- mek ve bu hususta bir karar vermek üzere dün Sirkecideki Merkez bina- sında toplanmıştır. Fakat, bu içtima- da Şirketin yüz bin hisse senedi sa- hiplerinden ancak 32 bini temsil edil diği için nizamnamenin 386 ıncı mad desi mucibince ekseriyet olmadığına karar verilmiş ve toplantı 6 Ağusto sa bırakılmıştır. Nizamnamenin sarahatine göre, u mumi heyet içtimamda 50,001 hisse senedi sahibinin temsil edilmesi icap etmektedir. Fakat, hükümetin takip ettiği De- miryolu siyasetine nazaran Şark De miryolları meselesinin kolaylıkla te mini şüpheli ekseriyet kararına ta- lik edilmemesi zaruri görülmektedir. Vekâletin işe müdahale ederek da- ha yakın bir tarihte ve kat'i mahiye- ti haiz bir toplantı yapılmasını iste- yeceği tahmin edilmektedir. Ne dersiniz? Ekmek narhı Ekmek narhı deyme fanilerin an- layabileceği bir basit formül değil- dir. Amma bilinen birşey var ki o da ekmek fiyatı on beş geçen günün buğday piyasasına göre tesbit edi - lir. Onun içindir ki gazeteler buğ- day fiyatının düşmekte olduğunu haber verdiklerinden iki gün sonra ekmek fiyatının on para arttığı be- lediyeden tebliğ edildi. Bu tezadın sebebini narhın on beş geçen günün fiyatlarından alınması belki izah e- debilir. Fakat bir şey var ki onu bir türlü izah edemiyoruz. Belediye birinci ekmeğe 11 buçuk kuruş narh koyduğu gün birinci ekmeği 10 ku- ruşa satan fırınlar var. Günlerce böyle satıyorlar. Bunun hikmeti ne- dir?. Aradaki fark 10 para 20 para gibi ufak olsa birşey demiyeceğiz. Fakat fark altmış para, yani yüzde 12, eğer ekmek bu kadar ucuz satıla biliyorsa narh neden arttırıldı. Sa- tılamtıyorsa, fırınların zararına ek- mek satmakta olduğunu, yahut ev- safı narh evsafına uygun olmadığı- l kabul etmek lâzım. Ona da aklen Belediyede ı Tramvay durmadan binip inenler tecziye ediliyor kân bulamıyoruz ve işin içinden çıkamıyoruz. Biz belediye İktısat Müdiriyetinin yerinde olsak ekme- #i bu kadar ucuza nasıl sattıklarını o fırınlardan anlar, narhı o seviyeye indirecek çareler almaya teşebbüs ederiz, Biz böyle düşünüyoruz. Siz ne dersiniz ? Belediye zabıta ları tram- vaylar durmadan atlayan ve binenle ri şiddetle takibe başlamışlardır. Dün atlayanlar yakalanarak karakollara götürülmüş, zabıt tutulmuş ve kendi lerindedn 105 şer kuruş para cezası alınmıştır. * Bazı yerlerden itfaiyenin lüzum- sBuz yere çağırılarak işgal edilmeme- &i için itfaiyenin hangi işler için ça- ğırılacağı kararlaştırılmıştır. İtfaiye yangınlardan başka su basması, du- var yıkılması, kuyuya düşenler gibi kazalar için çaigevlacaktır. Ve Müd- deilumumünin göstereceği Tüzüm Üze- rine herhangi bir yere gidecektir. * Kadıköyündeki yaylı arabaların geçeceği yollar belediyece tayin edil- miştir. Arabalar rastgeldikleri yerler de de duramıyacaklar, belediyenin tesbit ettiği mahallerde müşteri in- direbileceklerdir, Belediyenin tayin ettiği yollardan geçmeyen arabalar cezalandırılacaktır. * Üsküdar iskele meydanmnın tev- sil için geçen sene yapılan istimlâk elde tahsisat olmadığından neticelen dirilmemişti. Fakat, belediye bu işi bu sene içinde ikmal etmek kararın- dadır. Bu yıl, Sonbahara kadar is - timlâk tamamlanacak ve meydan tan zim edilecektir. İtalyan Âyan Meclisi reisi dün gitti Birkaç günden beri şehrimizde mi safir bulunan İtalyan Ayan Meclisi Başkanı Federzoni, ailesile birlikte dün akşam memleketine dönmüştür. İtalyan elçisi Karlo Galli, eşi, şehri- mizin İtalyan başkonsolosu, eşi, se- farethane ve könsolosluk erkânı rıh- tıma giderek Federzoniyi uğurlamış- lardır. Ayan başkanı ile birlikte ayni vapurla, Köstenceden gelmiş olan 60 İtalyan talebe de dün memleket- lerine dönmüşlerdir. Yeni Kadıköy iskelesi Yeni Kadıköy iskelesinin açılma merasimi 29 Teşrinievvel Cümhuri- yet bayramında yapılacaktır. İskele-' nin Cümhuriyet bayramında mükem mel bir şekilde tenviri için bir proje , hazırlanmıştır. Tepvirat harici oldus ğu gibi dahili de yapilacak ve deni- zin içinden de görülecektir. dar hafif tahtalardan -buna tahta demek te doğru değil, çita demek da- ha döğru - yapar ki, çocukları olan ve köprüden geçerlerken düşmelerin den haklı bir endişe duyan dostumuz itiraz eder fakat mülâhham mimar ne der, biliyor musnuz? — Korkuluk denilen şey esasen süs içindir. Sağlamlığın ehemmiyeti yok. Dostumuz bunu anlattıktan'sonra mimarm ayni zamanda şişmanlığını da kastederek dedi ki: — Köprüden onu geçirteceğim, Ba kalrm bu köprü bu kadar sikleti çe- kecek mi? Sakım köprüyü de korku- KUÇUK HABERLER * Tütün eksperlerinin imtihanı — Inhisarlar idaresinde tütün eksper - lerinin imtihanlarma devam edilmek tedir. İmtihan heyeti, şimdiye kadar yapılan imtihanları tetkik etmek Ü- zere 6 temmuzda toplanacaktır. * Değiştirilecek terkos boruları — Fazla terkos suyu verilmesi için Be- ya.%ıt civarmdan geçen ana hatlar varda iki ân sular. kesilecektir. * Tramvayların gece seferleri — Yaz mevsiminde tramyayların ge - celeri saat bire kadar sefer yapma- ları için bu geceden itibaren bir haf- ta sürmek üzere tecrübe seferleri ya pılacaktır. Uç ana hatta yapılacak olan bu se ferler rağbet görürse yaz mevsimi tramvaylar geceleri bire kadar, işli- yecektir. * İstatistik umum müdürü — İs - tatistik umum müdürü Celâl Ayba dün şehrimize gelmiştir, Amerika istiklâlinin yıl dönümü Birleşik Amerika hükümetlerinin milli istiklâl bayramı münasebetile, bugün, Amerikan sefarethanesinde bir resmikabul yapılacaktır. Ameri- kanm Ankara elçisi Mak Mirry, Ame rikan kolonisinin tebriklerini kabul edecektir. , Liman kadrosu Yeni teşkilâtta elli memur açıkta kaldı Liman idaresinin yeni kadrosu 1 Temmuzdan itibaren tatbika başlan- mıştır. Bu kadroya nazaran, acıkta kalan 50 memura, kanun mucibince tayin edilen tazminat verilecektir. Bu tazminat, beher hizmet senesi için bir maaştan ibarettir. Hizmet müddeti, Liman idaresinin teşekkü- lü tarihinden itibaren hesap edile- cektir. Liman Şirketine ait hizmet müddetleri tasfiye komisyonunca tes bit edilecek, ayrı bir muameleye tâ- bi tutulacaktır. Limanm devrine ait esaslar hazır- lanmaktadır. Umum müdür muavini Hâmit Saraçoğl başkanlığı al- | İngiltere - Fransa | kime karşı ? j Yaval kabinesinin İtalyaya müte , mayil siyasetinin Fransa ile İngilte-| re arasındaki harp lerindenberi, devam eden dostluğu sekteye uğrat- tığına hiç şüphe yoktur. Zeeri ted / birlerin bir zamanlar şiddetlendiri.. mesi mevzubahsken İngilterenin bü- tün ısrarlarına rağmen Fransanm b nu reddetmiş olması iki devlet ara sındaki bağları iyice çözmeye kad: ileri gitmişti. Hattâ denilebilir ki, giltere Almanya ile anlaşma çarel: rini araştırmaya başlamıştı. Hitler; Paris ile Londra arasındaki bu ih lâftan istifade ederek Reni askeri i$ğ” gal altına almaya cesaret edebilmiş- ti. Ve Avrupa siyasi mahfellerine İN giliz - Fransız teşriki mesaisinin ni- hayete ermiş olduğuna dair bir kar naat gelmeğe başlamıştı. Fakat son günlerde yapılan bir *« kaç siyasi görüşme beyanatı Frans$ ile İngiltere arasında eski elbirliği: nin yeniden vücud bulmağa başla « tında işletme şefi ,Zihni ve Galata emtea şefi Saimden mürekkep heyet, Vekâlete gönderilecek projeyi hazır- lamakla meşguldür. Yeni teşkilâtın aksayan noktalarını tesbit ve ikmal etmek ciddi mesaiye ihtiyaç göster- mektedir. Kanunun ruhuna nazaran yeni teşkilâtm çizilen ana hatlar da- hilinde kurulabilmesi ve verilmek is- tenen hızla tam rand. l dığına işaret etmektedir. Ingiltere Harp Bakanı Duf Ku « per Parisi ziyaret etmiş, ve oradâ verdiği bir nutukta İngilterenin Frafi sa ile behemehal bir anlaşma yapmaâ sı lâzım geldiğini tasrih etmiştir. AŞ ni zamanda Leon Blum Cenevredt Eden ile yaptığı temaslardan pek memnun kalmış, ve Milletler Cemiyt ti A blesinde verdiği nutukta Frafi için, bu mesai zaruri görülmektedir. Liman idaresinin taşmacağı Gala- tadaki Merkez Rıhtım Hanı henüz bo şalmamıştır. Buradaki kiracıların konturatları feshedilmiştir. Maama- fih Liman Umum Müdürlüğünün Ey lülden evvel yeni binaya yerleşemiye ceği muhakkak görülmektedir. Adliyed Bir dolandırıcı 3 ay hapse mahküm oldu Kendisine Belediye zat “işleri mü- dürü süsünü vererek ilkmektep öğ- retmenlerinden Yektanın 35 lirasını dolandırmaktan suçlu Hüseyin Hüs- nü, dün ikinci ceza mahkemesinde üç ay hapse, 50 lira para cezasma sanın İngiltere ile tamamiyle hem fi- kir olduğunu, ve bu iki garp devleti- nin dış politikalarında kat'iyyen bit ayrılık olmadığını tebarüz ettirmiştir. Fransa ile İngilterenin tekrar aynl yolu takibe karar vermiş olmalari Avrupa siyaseti için büyük bir ehemi miyeti haizdir. Yalnız meselenin en şayanı dik « kat ve tetkik noktası bu teşriki me- sainin kimin aleyhine müteveccih olâ bileceğidir. Almanyanm Versay muahedesinin doğurduğu statükoyu yıkmak ve Av rupada yeni bir Alman hegemonyasi yaratmak için giriştiği hazırlık ve faaliyet karşısında İngiltere ve Fraii sada bazı endişeler bu teşriki mesai- nin Almanya aleyhine olabileceği ih- timalini varit kılabilir. Fakat son ay larda İngiltere siyasetinih takip et> tiği cereyana bakılırsa bu ihtimalim pek uzak olduğu derhal göze çarpar; mahküm olmuştur. . F VN ceza M nde'devam edir miştir. Mahkeme, Vilâyet mektup- çusu ÖOsmanın şahit olarak çağırıl- mast için duruşmayı başka güne bı- rakmıştır. —» * Isbatı mümkün olmayan bir ha- karet davasmı neşrettiğinden dola- yı, matbuat kanunun 35 inci madde- sine istinadı umilikçe Akşam gazetesi aleyhine bir dava a- çılmıştır. Galatadaki dükkân sahiplerinin bir kararı Galata, Mahmudiye caddesinde ve civar sokaklarda bulunan bütün hır- davat tüccarları ve inşaat malzemesi satan dükkânlar, yaz mevsimi dola- yasile, Cumartesi günleri saat birde mağazalarını kapamayı aralarında kararlaştırmışlardır. Bu karar, bu günden itibaren tat- bik edilecek ve anlaşmayı bozan dük kâncılar Kızılay Cemiyetine 50 lira tazminat vermeğe mecbur tutulacak- üdAai Haliç vapurları Birikmiş alacağın tahsili için, Be- lediyece Haliç Şirketi vapurlarına koydurulan haciz kararı, şimdiye ka dar tekemmül ettirilememiştir. u - nun sebebi, belediyenin ayni zaman da Vekiller Heyeti kararile şirket va luk telâkki etmiş olmasm! Haciz kararı bazı esbap yüzünden geri bırakılıyor Haliç vapurlarından biri purlarının işletilmesine memur edil- miş olmasıdır. Şirketin hukuki vazi- yeti hakkında hükümetçe verilecek karardan sonra belediye alacağını tahsile teşebbüs edecektir. ve Parisle de Berlinin arasını bul - mayı gaye edinmiş bulunuyor. İngi - liz hükümetinin başında bulunan mu hafazakâr partinin naşiri efkârı 8d- dedilen “Times,, in başmakaleleri ve ayni zamanda Ren meselesinde Bald vin kabinesinin Hitlere karşı göster” diği itidal bu hususta bir şüphe bı < rakmıyor. Bir Fransız - İngiliz - A man bloku yaratmak hususunda İm” gilterenin gösterdiği gayretin sebe” bini araştıranlar, bu sebebi yeni ” talyan Emperyalizminin inkişafında bulabilirler, Yalnız Komünizm aley! tarları bu sebebi kabul etmeyip mü* hafazakâr İngilizlerin Almanya ile birleşerek Rusya aleyhine cephe af mak istediklerini ileri süreceklerdil!! Fakat bu münasebetle şu hakikati d" nutmamak iktiza etmektedir: Uzak Şarkta gittikçe genişliyen ve taar * ruzkâr bir mahiyet alam Japon ent peryalizmi karşısında İngilterenif Rusyaya ihtiyacı vardır. — N. M. B | Bahçe duvarının dîbi-; ne 57 servi depo etmiş Üsküdarda Seyit Ahmet deresind? 15 numarada oturan Bahçevan Meh' medin fırtmada yıkılan Karacaahm! servilerini keserek evine depo ettif' ni polis haber almıştır. Mehmedin © vinde yapılan aramada,bahçe duvâaf” larmın kazılarak 57 tane se: | saklandığı görülmüştür. Mehmt hakkında tahkikata başlanmıştır. Yoksul çocuklar için bir kır balosu Erenköy 38 inci ilkmektep yok£$ i çocukları koruma kurumu tarafmM dan bir kır eğlencesi tertip edilmif” tir. Bu eğlentinin hâsılatı, mektebi” fakir ve yoksul talebesinin ihtiyaçl& rına hasır ve sarfedilecektir. Kır ©& lencesi, bu akşam, Suadiye plâj B? zinosunda yapılacak, sabaha kad devam edecektir. Eğlenti için, cazd”î başka, Mısır revüsü de angaje edil miştir. Balonun fazla rağbet gö! ği tahmin edilmektedir. Telefon Direktörlüğü Telefon idaresinde yeni kadronu” tatbikatıma başlanmıştır. Bu kadf0' şirketten devren alman teşk”“”f | yeni bir zihniyete göre, tanzimi ©B7 | sına istinat etmektedir. Bu kadr?! K nazaran açıkta, kalmiş memur Y0” tur.