4 Temmuz 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

mz 10 Sovyet Rusya ve Boğazlar İzvestiya projeyi Rusya için dostane bulmuyor BAŞI 1 en dostane münasebat tesis eyledi. Ve Türkiyenin kurtuluş mücadelesi- INCIDE ğazlar meselesi ya Karadenizin kapa lr deni zilânı, veyahut ta açık deniz ne müzahepet gösterdi. Lozanda Sov| ilânı suretile halledilebilir, yet hükümeti Türkiyeye karşı has- | mane emeller takip eden devletlerin filolarma karşı Türk milletinin Bo « Zazları mutlak olarak müdafaada bür olması için ısrarla mücadele etti. Türk - Sovyet dostluğu, Türkiyenin kuvvetlerini tensik edip Yakın Şark- ta elddi bir sulh kalesi oOolmasnda kuvvetli bir âmil oldu. Türkiyenin bü kuvvet buluşu şimdi kendisine Akdenizin yuva olduğu harp tehlike leri karşısında Lozan müahedesinin tadilini ileri sürmeye imkân verdi. Sovyet Rusya da bu teşebbüse mem- nuniyetle müzaheret etti. Maalesef, Türkiyenin Boğazlar hak kmda teklif ettiği projenin Sovyet Rusyaya karşı dostane olduğu söyle- nemez. Çünkü memleketimizin en meşru menfaatlerini gözetmiyor. Sovyet Rusyanın hudutları Filhakika Sovyet Rusyanm hu - dutları yalnız Karadenizde bulunmu- yor. Baltık denizinde, Arktik denizin tına göre nakletmek imkânmı elde bu lundurmasını Kizumlu kılan müdafaa zaruretleri işte bundan doğmaktadır. Bu keyfiyet Türkiyenin emniyeti cuda getirilmesinin Türkiyenin niyeti ve mildafaası keyfiyetlerile bir takım mahzurlar varsa o da Sov- Rusyanın 3 radığı yolundaki Alman emperyalist matbuatmm neşriyatile sabittir. Boğazlardaki tahkimat siparişi Bizzat Türkiyenin aldığı vaziyeti e Türkiyenin müdafaası bakımın- dan anlamaya imkân yoktur ve an- cak Sovyet Rusyaya muhasım kuv- vetler tarafndan £ yapılan tazyikin bir neticesi suretinde izah olumabi- Yr. Bu hususta şunu kaydetmek mu- vetik ki, — aldığımız haberlerden biliydruz — bir emperyalist devlet Boğazlarda tahkimat siparişini da. 'ba şimdiden Türkiyenden almıştır. Bu devletin Türkiye Üzerindeki nü- sü ancak böyle bir tesir ile izah o- unabilir, Karadenizde sahildar olmıyan dev letlerin Karadenize girip giderek harp gemileri ve Karadenizden çıka- cak Sovyet gemileri arasında ayni tonilâto nisbetlerini derpis eden pro- jesiyle Türkiye Karadenizde sahildar olmıyan devletlerin hangi menaftini gözetiyor? Sovyet Rusya için hudut- larmn emniyeti mevzuu bahistir, Sa hildar olmıyan devletler için Türk bahsolduğunu anlamaya kâfidir. Sovyetler birliği, Türk teklifinin hiç bir suretle kendi menfaatlerini tatmin etmediği telâkkisindedir. Bo- Birinci şıkta, Karadenizde sahili olmıyan hiçbir devlet gemilerini bu denize sokmak hakkımı haiz olamaz. İkinci şıkta ise Karadenizde sahili olmıyan devletlere, filolarmı bu de- nize sokmak hakkı verilmek icap €- der. O zaman, Karadenizde sahili olan devletlere, filolarmı Karadeniz den çıkarmak ve bu denize sokmak serbestisi reddedilemez. Bu husus, Türkiye emniyet menfaatleri ile bir- likte, Milletler Cemiyeti statüsünün tecavüz halinde bütün cemiyet azu- sınm karşılıklı yardımiyle alâkadar hükümetlerinin tatbiki gözönünde tutularak yapılmalıdır. İzvestiya, Morning Post gazetesi- nin neşrettiği ve Sovyetler birliğinin deniz kuvvetlerin Akdenize çıkar mak hakkımı niçin arzu ettiğini anls- mak kolay olduğuna dair olan fikre işaret ederek diyor ki: “İngiliz muhafazakâr gazetesinin bu fikri, Sovyetler birliğinin, kendi menfaatleri için mücadele ederken genel barışın müdafaası için de mü- cadele ettiğinin anlaşılmış olmasma dayanmaktadır. Bu hal, siyasıları Boğazlar meselesinin halli teşebbü- sünün neticesini tayin edecek olan bütün âmiller tarafından anlaşıldı- İt takdirde, o zaman Karadenizde sahili bulunan bütün devletlerin men faatlerini teminat altına alan ve ge- nel barış menfaatlerine uygun bu- lunan bir anlaşmanın elde edilmesi elde edilmesi kolay olacaktır. Böy - le bir neticenin elde edilmesi, bize, ” İ genel barışın tarsini ile srkı bir suret te bağlı bulunan bizzat Türkiye men ğ faatlerine en uygun olacaktır. Son söz Almanyanın Londra, 3 (A.A.)— Ingiliz gaze * İ teleri,şimdi Habeş meselesinden zi- İ yade Alman meselesi ile meşgul ol- maktadırlar. pot Telgraf, diyor ki : Bütün alikamız, şimdi Almanya- ya müteveccih olmalıdır. Almanyâ- nın İngiliz suslnamesine vereceği cevap, büyük bir ehemmiyeti haiz olacaktır, Almanya, Avrupanın en- dişelerini teskin etmek için haliha- zırda İsviçrede yapılmakta olan bü- tün müzakerelerden çok daha büyük bir iş yapabilirler. Nova Chronicle, diyor ki : recekleri edecek olurlarsa büyük bir hata iş- emiş olurlar. Eden, Alman cevabı- nm Brükselde toplanacak Lokarno devletleri konferansından evvel ken disine geleceği ümidindedir. Cevabı Hitler tetkik ediyor Londra, 3 (A.A.) — Selâhiyettar bir menbadan öğrenildiğine göre Al- man hariciye nezareti, Ingiliz sual- anmesine verilecek cevap (projesini Bitlere vermiştir. Hitler, bu projeyi tetkik etmektedir. Bu vesika, Hitler tarafmdan tesvip edildiği takdirde, önümüzdeki hafta. içinde Londraya gönderilecektir. Aksi takdirde bu cevabım tadili i- çin bir müddet daha geçikecektir. Siyasi mahafil, evvelce Almanya» nin cevabın geçikdirilmesi için ileri sürmüş olduğu sebeplerin halen mev cut olmadığmı beyan etmektedir. Bu mahafil, bu sebeplerin şunlar oldu- ğunu batırlatmaktadır: Zecri tedbirlerin o muhafaza edil mesi ve Fransadaki (vaziyetin ve Fransiz siyasetinin kararsızlığı, Aynı mahafil, Almanyanın hali. hazırda cevap vermek mecburiyetin- de bulunduğunu çünkü (geçenlerde Avam Kamarasında yapılan bir mü- zakere esnasmda bu cevabı vermeğe İngiltere tarafından alenen davet e- dilmiş olduğunu ilâve etmektedir. Bununla beraber Almanyanm ve receği cevabın o memnuniyete şayan olmıyacağı ve bir çok noktalarda ta- vike sebebiyet verecek mahiyette o- lacağı tahmin edilmektedir. Her halde Alman cevabı, bu aym yirmi- sinde Brükselde toplanacak olan Lo- karno devletleri arasmda yapılacak müzakerelerin başlıca unsurunu teş- kil edecektir. Almanyanm vereceği cevap, Ber- Tin'le müzakerelerde bulunmağı müm kün kılacağı şekilde olduğu taktir. de Almanyanm bu konferansm İ- kinci içtimama davet edileceği be- yan olunmaktadır. T AN Taksim bahçesinde "Sekizinci Y Sergisi dü BAŞI 1 İNGİDE davetliler hazır bulunmuşlardır. Ev- velâ, Sanayi Birliği Reisi Vasıf bir nutuk söylemiş, sanayileşme hareke timizin veciz bir tarihçesini yaparak demiştir ki: — İşte bu azimkâr messi sayesin dedir ki, Türk yurdu yalnız iptidai maddeler yetiştiren bir ziraat mem- leketi olmaktan çıkmış, ayni zaman- dr bir sanayi memleketi olmak için her şey hazırlanmış ve yapılmaya başlanmıştır. Bir tarih dolduracak kadar müazzam olan bütün bu eser- lerin büyük şeflerimizin kısa bir za- man içindeki faaliyetleri mahsulü ol duğunu bilen Türk sanayicileri, Ata- türke, büyük şeflerimize minnet ve şükranmi bu kürsüden bağırmayı en büyük borç bilir... Birlik reisi, bundan sonra, sergi bi nası olmaması yüzünden bu defaki serginin açık havada kurulduğunu anlatmış, davetlilere teşekkür ede - rek sözlerini bitirmiştir. Vali muavininin nutku Vasıftan sonra, vali ve belediye re. isi Muhiddin Üstündağ namma vali muavini Hüdai Karataban Şu açış nutkunu söylemiştir: “ — Memleketimizin öz mallarını halkımıza tanıttıracak olan Sekizin- ci Yerli Mallar Sergisinin Ticari ve İktisadi hayatımızm İnkişafında bü - yük ve mühim bir rolü bulunduğu» na şilphe yoktur. Bütün medeni mil- letlerin hayati faaliyetlerini sanat ve ticarete istinat ettirdiklerini, olanca kuvvet ve gayretlerini bu uğur için #arfettiklerini görüyoruz. Günden gü ne bityük bir hızla ilerilemekte olan ulusal endüstrimiz daha mütekâmil bir vaziyette bulunuyor. Serginin de bununla müvazi gitmesini candan te menni ederim. “Yerli mallarımızm yükseliş derecesini halkımıza tanıt- Asamblenin d BAŞI 1 bir hususi tahrir komitesi vücuda ge- tilecektir, Bu komite, muhtelif de- pi n rı itibare alacaktır. Fransa teklifi, paktın tatbikini halen tecavüz halinde derpiş edilmiş olan eköhomik ve finansa! zecri ted- birlerle keza halen mevcut ve fakat Milletler Cemiyeti kadrosu için münea kit bölge anlaşmalarında derpiş edil- miş bulunan süel zecri tedbirler ara - sında sıkı bir münasebet tesis sure- Delbosun delili şudur: Habeş işindeki muvaffakıyetsiz - Hik hiçbir suretle paktm tesirsizliği değil, fakat paktın tatbikindeki te - sirsizliği isbat etmiştir. Bunun için tatbiki mükemmelleştirmek mevzuba histir, Pakt prensiplerinden hiçbirini tehlikeye koymamak için, hiçbir ta - İdil teklifinde bulunmıyoruz. Ekono- mik ve finansal şekilde genel tesanü- dü ve konseyin süel tavsiyelerde bu lunmak hakkını ipka ediyoruz. Keza karşılıklı müzaheret prensiplerini de tecrübe gösterdi ki, camianın bütün mesuliyetlerini deruhte etmesi icap etmektedir. Yalnız kararlarda ça - bukluk, reylerde açıklık, Mületler Cemiyetine hayatiyet göstermek ye- tişmekte olduğu itimat buhranmı yen mek imkânmı verebilecektir . Habeşlerin verdikleri karar sureti Cenevre, 3. (A.A) — Habeş dele- gasyonu, Avenol'e iki karar sureti projesi tevdi etmiştir. e Habeşler, bunları Asambleye vermek Cikrinde- erli Mallar ün açıldı tırmak hususunda faydalı neticeler veren serginin İlk açılık senesinden bugüne kadar geçen kısa bir zaman serfındaki tekâmülüne de Cümhuri yet devrinin başlıca feyizlerinden bi- ri olarak kabul etmek icap eder. Bu- | nun açılması için çalışan ve uğraşan milli sanayi birliğini de bu teşebbüs ve muvaffakryetinden dolayı takdir eder, muvaffakıyetler dilerim. İ Bugün hertürlü eşyanın artık memleketimizde yapılmakta olduğu- nu büyük bir sevinç ve iftiharla gö- rüyoruz. Serginin gelecek seneler i - gin daha mükemmel ve Üstün olma- sm1 temenni ederken memleketimi - zin ve halkımızın yükselme ve İlerile mesi uğurunda geceli gündüzlü ça - işmakta olan Cümhuriyet hükümeti ni burada saygı İle anmağı ve © nun kurucusu olan Büyük Atatür - kün mânevi huzurlarında eğilmeği bir vazife addeylerim.,, Bu seneki sergi geçen senelere nazaran ve mükemmel Sekizinci Yerli Mallar Sergisi, şia diye kadar Galatasaray lisesi binü- sında açılan Yerli Mallar Sergisinden daha İyi tertip edilmiştir. Sergiye İş- tirak eden firmaların, sayısı yüzden fazla olmamakla beraber, bakımından bu seneki sergi çok da- ha muvaffak olmuştur. Sergiye işti- rak eden müesseseler arasında Elek- İrik şirketinin paviyonları fle. Türk &atrasit kömürünün teşhir edildiği kısım bilhassa nazarı dikkati celbet- mektedir. Dün, küşat resminden sonra, ser- £İ umuma açılmıştır. Sergi her gün Saat dokuzdan geçe on ikiye kadar açık bulunacaktır, Geceleri halk ope- reti tarafından temsiller verilecektir. ünkü toplantısı INCIDE devletin kendi hattı hareketini bil. dirmesi ve mesuliyetlerini açıkça ve ihlâskârane deruhde etmesi son de- recede mühimdir. Zecri tedbirler 10 temmuzda kalkıyor Paris, 3 (A.A.) — Leon Blum, Ce nevreden dönmüştür. Fransız gazetelerinin fikrine gö - re, zeeri tedbirlerin kaldırılmasma 10 temmuzda karar verilecektir. Habe- şistanm İtalya tarafından işgali me- selesi, bu seferki toplantıda mevzu- bahsolmıyacak, fakat bu işin de ey - iül toplantısında nihayete ermesi için lüzumlu & tertibat almacaktır. Asamble toplantısında Bir gazeteci kendisini öldürmek isetedi Çekesleovakyalı gazetecinin deli olduğu anlaşılıyor Cenevre, 3 (A.A.) — Fotoğraf muhabirlerinden Stefan Lex, bu sa- bah saat 11,35 de Ispanyol murah- hası Barcia'nın nutkunun tercilmesi okunurken kendisini öldürmeğe te gebbils etmiştir. Reis Van Zeeland, celseyi bir çey- dirler. Bu iki projenin metni şudur: 1— Asamble Milletler mukavelenamesinin 10 uncu ve 16 met maddelerine olan merbutiyetini beyan ve kuvvetle elde edilmiş fütu- hatı tanımıyacağını ilân eder. 2.— 16 mel madde mucibince ara- zisinin tamamiyetini ve siyasi istik- lâlini müdafaa etmek için Habeşis- tan'a yardım etmek arzusunda bulu- nan Asâmble,Cemiyeti âzasmdan © cak bir ikrazı temin etmelerini tay. siye edecektir. Habeşistan, bu İstik- razi Milletler Cemiyeti Konseyi ta- rafından tespit edilecek. gerait al- tında aktedecektir. “Bu projelere Avenol'e hitap eden bir not merbuttur. Bu notta şöyle deniliyor: Cemiyeti | rek saat tatil etmiştir. Celse tekrar açıldığı zaman Van Zesland, teessiire gayan olan bu hâ- disebin (o Asamblenin müzakereleri ile ne doğrudan doğruya ve nede dolayisiyle bir güna (alâkası olma- dığımı söylemiştir. Matbuat mahafilinde Stefan Lex- Stefan Lex'in kendisi de yahudi- dir. Viyanada doğmuş olup Çakos- Habeş Imparatoru, Cenevrede top- !lovakya tabliyetine girmiştir. İstanbul Komutanlığı Sa- #ınalma Komisyonu ilânları İstanbul Komutanlığına bağlı kıt'atının senelik ihti- yacı olan 235,700 kilo sığır eti kapalı o zarf usulile 11-7-936 cumartesi günü saat 11,30 da alınacaktır. Muhammen tutarı (82495) liradır. İlk teminatı 6188 li- radır. Şartnamesi 250 kuruş mukabilinde verilir. Komis- yonumuüzda hergün öğle- den evvel görülebilir. İstekli lerin ilk teminat makbuzu veya mektublarile 2490 sa- yılı kanunun 2, 3 cü madde- lerindeki vesaikle beraber i- haleden en az bir saat evveli- ne kadar teklif mektubları- nı Fındıklıdaki Komutanlık Satınalma Komisyonuna vermeleri. (3549) 4939 ... İstanbul Komutanlığı bir- likleri ihtiyacı için alınacak olan 57,000 kilo koyun eti- ne talibin vermiş olduğu fiat makamca pahalı görül- düğünden 6-7-936 pazarte- si günü saat 15 de pazarlık- la alınacaktır. Muhammen tutarı 25.650 liradır. İs- teklilerin 1924 liralık ilk te- minat makbuz veya mektup lariyle beraber belli gün ve vakti muayyeninde Fındık- Irda Komutanlık Satmalma Komisyona gelmeleri. (3663) 4997 Sümer Bank, Emlâk ve SERMAYESİ TAMAMEN TÜRK EN GÜVENİLEN Sİ- GORTA ŞİRKETİDİR Türkiyenin en büyük sigortalar (GÜVEN) dedir Sigortalarmız için emniyetle (GUVEN)İ hatırlaymız. Galata, Voyvoda caddesi Sü- mer Bank binasında. Tel, 44966. Deniz Yolları İŞLETMESİ Tel, 42362 — Sirkeci Mühürdar. sade Han, Tel 22740. Trabzon postaları Pazar 12 de Salı, Perşembe 15 de. izmir Sür'at Postası Cumartesi 15 de ç Mersin postaları Salı, Perşembe 10 da kal karlar, Diğer postalar Bartın — Cumartesi İstanbul Harici Askeri |* Kıtaatı İlânları i 1 — 936-937 ders senesi Kuleli, Maltepe, ve Bursa liselerile Kırıkkalede ki As- keri San'at lisesine ve -Kon- ya Erzincan AS. Orta mek- teblerine talebe almacakdır. 2— Kabul şartları A.S.Li 'se ve orta mektebler talima- tında yazılıdır. Bu talimat askeri mekteblerde ve as- kerlik şubelerinde görülebi- lir. 3 — İsteklilerin aşağıda yazılı hususları da göz önün de bulundurmaları lâzımdır. A — Bütün mekteblerde kaydı kabul I Temmuz 936 da başlar ve 10 Ağustos 936 da biter. Müsabaka imtiha- nı da 15 Ağustosla 21 Ağus tos arasında yapılır. B — Mekteblerin bulun- dukları yerler haricindeki mevkilerde oturan isteklile- rin 10 Haziran 936 dan31. Temmuz 936 tarihine kadar bulundukları yerlerin Asker lik şubelerine müracaat et-' miş olmaları lâzımdır. C — Kabul şartlarını ta- şıyan istekliler evrâkını. ta-' mamlattırılıb askerlik sus) beleri vasrtasile mektebe göndermeleri ve mektebler-' den davet vaki olmadan hiç i bir istekli mektebe gitmeme lidir. i D — Müsabaka imtihanı- na girmek için davet edilen isteklilerin imtihan yapıla- cak yere kadar gitmek ve im- tihanı: kazanmayınca geri dönmek için yapacakları maraflar tamamen istekli- ye aittir. mir için de gidiş sı an beraber E — İstekli seline ka- bul edilmediği takdirde ! me; bir hak iddia edemez ve bir” sene terki tahsili olanlar dağ mektebe alınmazlar. i 4 — Mektebler leyli ve! meccanidir. Talebenin iaş&- sinden başka giydirilmesi | teçhizatı ve kitapları mekte- be ait olduğu gibi ayrıca her ay bir miktar :maaş'da| verilir. $ — Askeri liseleri mu-| vaffakiyetle « bitirenlerden | arzu edenler müsabaka im- tihanına girerek kazandıkla rı takdirde mühendis ve fen memuru yetiştirilmek üzere Avrupaya tahsile gönderi- lir. (18) (3244) ri iğ gi 24,000 kilo sade yağı ile 118,000 kilo Un kapalı zarf- la münakasaya konulmuş- tur. Sade yağ ve unun şart- nameleri ayrı ayrıdır, ve be- delsiz olarak Manisa'da Tü- | men Satınalma Komisyo- nundan verilir, 15 Tem- muz 936 Çarşamba günü saat 16 da Sade yağının ve i aynı günde saat 17 de unun i Tümen Satınalma Komis- yonunda ihalesi yapılacak- tır. Muhammen bedelleri | sade yağının beher kilosu 83 | kuruş ve unun beher kilosu | 13 kuruş 50 santimdir. İlk | teminatları sade yağının 1494 lira ve unun 1195 H- radır. İstekliler kanundaki | sarahat dahilinde vesika ib- raz. edeceklerdir. Kanuni şekilde yazdıkları mektubla rr ihale saatinden bir saat evvel Manisada Tümen Sa- tınalma komisyonuna ve- rilecektir. (52) (3647) 4960