22 Haziran 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4

4 SALIKMAZIN No. 170 Ziya ŞAK" "Bu gâvurların katli vaciptir, hattâ nikâhları bile s (16 mart - Istanbul işgali) felâke- ti, halka zerre kadar hissettirilme- mişti. Hürriyet ve İtilâf fırkasının hatipleri ve propagandacıları derhal orlaya atılmışlar; o büyük facianm| ehemmiyetini tamamile azaltacak mahiyette propagandaları girişmiş- Jerdi. , Istanbul, zaten aylsrdanberi işgal | altında idi... Melün Tttihatçılar, vak- #ile bu hallere kendileri sebep oldu- Jar. Şimdi de, halkı Ingilizler aleyhi- ne tahrik ve teşvik ediyorlar. Mak- satları, memleketi velveleye yermek... İngilizlerin husumetini celbederek memleketi bastanbasa isgal ettir-| mek... Bu karışıklıktan bilistifade or- talığı soyup soğana çevirmek... Diya, halkın basit ve düşüncesi kıt güruhunu iğfal ve izlâl eylemişlerdi. Damat Ferit Paşanın sadaret mev- | kiine geldiği gün, bütün Hürriyet ve | Tülâf Fırkası mensupları, çılğınca sevinçlerini saklamamışlar... Birkaç gün sonra Istanbuldan gizlice getirt- tikleri (fetva)ları, belediye dairesi önünde halka şlenen okutmuslardı. Bu fetvaların okunmasını, binbası mütekaitlerinden Tahsin Beyin he- yecanfi bir nutku takip etmisti. Bu mütekait zat, fetvaları - tam, Hürri- yet ve İtilâf Fırkasmın âmsl ve bis- #iyatma göre - tefsir ettikten sonra; milli teşkilâta mensup olanları kâ- milen tekfir etmiş; Bu gâvurların, katli vacintir. Hattâ nikâhları bile sahih değildir. Demekten bile çekinmemiş Artik bu müfsitlerin Kuva Tiye aleykündeki yayıaralaril ve cahil halk, tamamile isba haline gelmişti... Şu anda Bolu muhiti, bir tek krvrlermla İnfilâk etmive mlihev- ya olan bir barut deposuna benze- misti, Bu esnada, Bolu Hürriyet ve Iti- 14f merkezile; Düzce, Hendek, Ada- Pazarı merkezleri arasında #iki ve mahrem muhabereler cereyan et- mekte idi. Bütün bu fesat şebekesi. nin merkezini (İzmitle kuran, Çer- kez İbrahim, yakmda baslavacak o- lan isyan hareketi hakkında, Bolu- ya da icap eden emirleri vermişti. Fakat Boluda bulunan Çerkezler. bu emirleri ifa icin teenni güstermisler: iik isyan atesihin, baska yerlerde parlamasmı beklemislerdi. 13 Nisan günü Düzcede baslayan hareket, carçabuk Pnlıva da sire etmisti. Bir anda, Mili teşkilât aley- hine büytik bir #alevan baaminter- misti, Müdafazi Hukuk Heveti tara- fından derhal Ankarava telsraf ee. kilmiş; vaziyetin vehameti © bildiril. misti, Mustafa Kemal Paşa tarsfından, 24 üncü Fırka Kümadanı Mahmut 'B»ye çekilen telgrafta, âsilerin ten- kili için derhal harekete © geçilmesi emredildiği gibi: Ankaradan kavma- kam Arif Bey kumandasmda iki ta- bur piyade, sekiz makineli tüfek, iki sahra ve iki cebel tonundan mürek- ken bir müfreze gönderilmişti. Fakat bu müfreze, Boluva vetis- meden evvel, isyan bütün siddetile başlamın:' basta mutasarrıf Haydar Bey oldufu halde bazı münevverler tevkif edilmiş; hükümet dairesi ele gecirilmisti. Arif Bey müfrezesi, sür'atle Bolu civarma yaklaşmış, (Seben) dağın- dan gelerek; Boluyu her taraftan ku- şatmıştı. Kumandan Arif Bey, yirmi | dört saat zarfında teslim olmaları is | çin âsilere haber yollamıştı. Bunun üzerine, derhal Bolu eami- erinin minarelerine beyaz teslim bayrakları çekilmis; ve basta Hoca Süreyya Efendi olduğu halde bir he- yet - Seben dağının eteklerinde, (Ka- racasu) köyünde bulunan - müfreze Karargâhma giderek kumandan A- Fİf Beyi şehre davet etmişti. Arif Bey, âsilerin hilesini sezmiş- fi. Onun için kendisi karargâhmda harekete hazır bir vaziyette kalı- rak. müfreze kıt'aları kumandanin- rından binbaşı Ihsan, mülâzim Ab- dülkadir Beyleri sehre göndermişti. Ihsan Bey, Bolu hükümet dairesini işgal edecek. âsilerin kâmilen tes- lim olmalarını temin; ve şehirde a- sayişi tesis eyliyecekti. Thsan Bey: maiyetinde; makineli | tüfeklerle mücehhez bir müfreze ile Boluya girmişti. Hiç şüphesiz ki, vazifesini -sükü- netle ifa edeçekti. Fakat Düzceden gelen üç yüz ki- #ilik bir âsi kuvveti şehirle Arif Bey kararâhının arasma girmiş, ve dor- - | taraftan işliven ahih değildir" Arif Bey, müteyakkız bulunduğu için, müfrezesini bü baskından kur- tarmış, fakat, Seben dağının orman- lık kısmına çekilmeğe mecbur kal- muştı. Arif Beyin bu vaziyeti, âsileri der- hal şimartmıştı. Şehrin da bu- lunan âsi köylüler, Düzce âsilerine iltihak etmişler, şehri basmışlardı. Boluda bulunan Binbaşı Ihsan Rey, derhal âsilerin karşısma atılmış, makineli tüfeklerle müdafaa, lamıştı. Fakat, dört koldan giren â- siler, her tarafı sarmış; sehrin her tarafına dağalmıştı Ihsan Bey, müşkül bir va; kalmıştı. Asilerle beraber m münis halkı da kırdırmamak için e Hindeki silâh kuvvetini ihtiyatlı bir surette idareye başlamıştı. Asiler, Th san Beyin bu hareketini, zâf ve te- reddüde hamlettikleri için de kuvvetli kollara ayrılarak, muht istikametten müfrezenin üzerine #al- dırmışlardı. Vaziyetin çok müşkül bir devreye girdiğini gören Ihsan Bey. ortamek- tep binasının mevcut olduğu (Hisar) mevkiine çekilmiye mecbur kalmır tı. Fakat âsiler, görülmemiş bir detle mifrezenin üzerine atılmışlar: ber taraftan ateş yağdırmıya başla» imışlardı... Ihsan Bey, bu kursun #ağnağı altında şehit olmuştu. Mey- danda barmamıyan efrat, mektep bi- masına dolmuştu, Müsademe, şiddet le devam ediyordu. Koca bina, dört Kursunlarla delik desik oluyordu... Dakikalar geci ğe; binaya iltica eden efradın af azalıyor, sehitlerin ve yaralıların a- dedi çoğahyordu: Din namına, seriat. namma, “halife ve padisah namına. ve nihayet Hür. riyet ve Ttilâf Fırkası namına bütün bu vahşi âsi kitlesini arkasında sü- rikliven bir hoca, birdenbire ili tılmış: te a (Arkası var) ——— —— Tahlisiye motörü ısmarlandı Bizdeki tahlisiye. vasıtaları umu- miyetle kürekle tahrik edilmektedi: Tahlisiye umum müdürlüğü, bütür tahlisiye vesaitinin motörleştirilme - sine karar vermiştir. Bunun için İn. giltereye büyük bir tahlisiye motörü ısmarlanmıştır. Kadıköy - Alemdağı otobüs servisleri Taşdelen suyu o membama giden halkın istifadesini temin için İstan - bul belediyesi Kadıköy ile Alemdağı arasında otoblls seferleri Ihdasına ka rar vermiştir. Bunun için bazı vto- büs sahiplerile temasa geçilmiştir. Seferlere yakında başlanacaktır. Adapazarı, Sabanca tenezzüh trenleri Devlet demiryolları idaresi, Ada - pazarı, Sapanca tenezzüh trenlerinin hareket ve avdet saatlerini gördüğü lüzum fzerine bu haftadan İtibaren değiştirmiştir. Uçüncü mevki tren - ler Haydarpaşadan 7 yi 10 geçe, bi- rinci ve i mevkiler. 8 i 50 geçe kalkacaktır. Adapazarından dönüş, Uçüncü mevkiler için 15,83, birinci ve ikinci mevkiler için 17 olarak tes- bit edilmiştir. TAN ABONE VE İLAN ŞARTLARI Sigortalı Normal Türkiye için (o Dışartiçin Lira K, Lira K. Lira K 150 İlin için İlâncılk Şirketlerine mü racaat edilmelidir. Küçük ilânlar doğrudan doğruya ldsremizce almabilir. K # $ satrlağı bir defalık 30 Iraruştur. 5 satırdan faz lası için satır Bir defadan 9610 kuruş indirilir. Memleket harıcma sigortalı abone yazılmaz. Günü geçmiş nüshalar $ kuruştur. hal Ârif Bey müfrezesine karsr sid- detle taarruza geçmişti, KUŞBAKIŞI Çukur Şiki türlü dağ vardır: Birisi başımızın üzerinde, başı bu- lutlara dayanan dağdır. Boyu boyu- muzdan yüzlerce, binlerce defa bii - yük olduğu için ondan gayri ihtiyari ürkeriz. Allah yer yüzünü bu dağlar tercih etmiştir. Biz bu- na “Allahın dağı, deriz. Oteki dağ yapma dağdır. Başı a- yaklarımızm altında ve ayakları, bi- zim kendi elimizle kazdığımız bir cükurun dibindedir. Herhangi bir şeyi veya bir kesi iki türlü methediş vardır: Birisi onun bütün kıymetlerini üstüste dizerek, başımıza aştığını görmek ve önünde hürmetle eğilmek, Oteki methediş bu yazının mev - urunu tekil elen ve hatalı bulduğum “çukur kazarak yikseltme,, dir. Bü çukurlü metheliş nevine misal olarak size daha evvelki günkü Ak- şan'da çıkan bir yazıyı misal vere - ceğim. Yazı Orhan Selimindir. Mal sim Gorkiye, bu ük edibin kudre- tine ve ölmezliğine dairdir. Belkemi- &i, erkinin biyoğrafisini verecek kadar mufassal bir yağlı boya por - tresine dayanan bu yazı Nazım Hik- metin elinden cıkmış denecek kadar kuvvetlidir. Yam sonun kadar Gorkinin enerjisini bir dağ gibi önü. müze yığar Orhan Selim, behunla liğini bir kat Dostoyevski" daha artırmak için “müzelik, yaparak iyi inc 'armdan “sini bir çukur gibi kazmıytır. Bu çeşit methediş tarzma bizde yilhassa, ediplerimiz arasında rasge- “yoruz, bakıyorsunuz Nazım Hikme» ti methetmek istiven ona Necip Fa- gıldan bir çukur kazıyor. Necip Fa - zili sevenler ona Nazmmı - Hikmetten bir çukur, hazırlıyorlar. Ben de Or- han Selime, sapma karar şair Nazım Hikmetin bir satırmı hatırlatarak; — Maksim Gorkivi sev sevebildi - Zin kadar Orhan Selim. Fakat Dosto yevski'ye dokunma, Diyeceğim. , dri RAHMİ MEVLÜT Sofu Mehmet Paşa hafidesi ve memleket yavrularının terbiye ve ir- fanma uzun zamanlar hizmet eden Sofu Mehmet Paşa mektebi müdür | ve müessisi ve İstanbul bârosu Avı Kallarından ve İstanbul hazine avu- katı Kâmi Nazım Dilmanın annesi ve avukat Besim Şerifin ablası mer- bum Hatice Mihrişah şerifin ruhu - na ithaf edilmek üzere 4 Temmuz 936 Cumartesi günü öğle namazm- dan sonra saat 14 te Üsküdarda Ye- ni camide mevlithan Bay Hafız Ke- mal ve Hafız Ferit taraflarından mevlüdü nebevi okunacaktır. Kendi- dileriz, Profesör K. Kömürciyan'ın Yeni ve kıymetli kitapları Ameli ve tati kambiyo o 35 Kr. Yeni muhasebe usulü 1225 Ticari malümat ve 105 bankacılık İktisat ilmi İktisis muhasebeleri (Şirket, sanayi, ziraat've banka) Ticari ve mali hesap İ inci kısım Zihni hesap kaideleri Lügartima cetvelleri (ye- ni rakam) ©, Başlıca satış yeri: İKBAL KÜTÜP HANESİ, lifin (K. Kömürei- yan, Büyükada) adresine de yazıla- 875 175 70 20 Göz Hekimi Dr. ŞÜKRÜ ERTAN Cağaloğlu Nuru Osmaniye cd. No.30 (Cakaleğiu Eczanesi bitişiği). Tel 22566 DOKTOR Kemal N. imre CILT VE ZUHREVİ HASTALIKLAR MUTEHASSISI Adres: Beyoğin Istiklâ) esddesi Kumeli Han No. 16 Hergün öğleden sonra hastala- rm kabul eder. Telefon: 40153 kanast etmiyerek bu dağın yüksek- | sini sevenlerin hazır bulunmalarını | Pr Pa > MEMLEKET MANZARALARINDAN MEMLEKETTE Gönen panayırı bu yıl büyük rağbet gördü Balıkesir, (Tan) — Bir hafta evvel Gönende açılan panayır dün kapan. mıştır. Panayıra binlerce halk iştirak etmiş ve çok hararetli geçmiştir. Panayırm salıya kadar uzatılması, memnuniyet uyandırmıştır. Otel ve banyoların hepsi'ağzma kadar dolmuştur. Belediye panayırdan 4 bin lira kazanmıştır. Güzel bir intizam ve iyi bir alış verişle kapanan panayırın gelecek yıl daha çok rağbet göreceğine hiç şüphe yoktur. Balıkesir - Küpeler yolu Balikesir, (Tari) — Bâlikesir ile Küpeler arasmda yeni bir yol yapıla caktır. Bu yolun güzergâhı tayin edilmiştir. Taşlık kısım, bu arada dü- zeltilecektir. “Bu yol yapıldığı takdirde otomobil. ile Küpeler nahiyesine ilimizden iki saate gidilecektir. Yolun yapılacağı haberi köylüler tarafın- dan sevinçle karşılanmıştır. Harputta Halkevi binası yanında bir çocuk bahçesi tesis ediliyor sai Si i Harputta yeni yapılan Halkevi binası Harput, (Tan) — Harput halkevi i | bir nahiye halkı ihtiyacma yetecek | min olunmaktadır. Kaliforniya ö- çin yeni ve çök güzel bir bira yaptı- | miktarı bulmuştur. Evin 300 kişi a- | zöm rekollesinin Türkiye üzüm re- rılmıştır. Binanın, plânını Übay Tev. fik Gürer, bizzat kendisi yapmıştır. Evin beş şubest faaliyete geçmiştir. Medresedeki kitaplar burayâ nakle - dilmiş ve kütüphanenin kitap sayısı Bursa Necati Bey Kız Enstitüsü açıldı Bursa, 20 (Tan) — Necati “Bey Kız enstitüsü sergisi, bugün törenle açılmış, merâsimde İlbay, Firka Ko- mutanı ve daha:birçok zevat“bulun- muştur. Mektebin tarihçesi hakkında mu- allim Fahrinin söylevinden sonra Va- li tarafından da mukabele edilmiş, müteakıben sergi gezilerek dâvetliler hazırlanan büfede izâz edilmişlerdir. Frengi mücadelesi Bartın, (Tan) — Bü ay nihayetin- de Düzcedeki frengi mücadele teşki- lâtı Bartma gelecektir. Bundan bir iki ay evvel, üç sıhhat memuru ile Düzceden gelen mütehassıs Nermi, şimdiye kadar 87 köyde tarama ame- liyatı yapmış ve birçok frengili tesbit edilmiştir. Diğer köylerde de tarama ameliyatı bittikten sonra kasaba ve köylerde tesbit edilen frengililerin te- davisine başlanacaktır. Bir yaralama vak'ası Izmit, (Tan) — İzmitin Derbent nahiyesinin Eşne köyünden Halil, ay- ai köyden Kâzım tarafmdan bıçakla yaralanmıştır..Halilin yaraları çok a- Zırdır. Tahkikata devam edilmekte - dir , labilecek genişlikte bir temsil salonu ile güzel bir sahnesi de vardır. Evin arkasmdaki meydanın çocuk bahçesi haline getirilmesi kararlaşmış ve bu rada faaliyete başlanmıştır. Balıkesir Halkvenin faaliyeti Balıkesir, (Tan) — Halkevimiz ta- rafında devamlı olarak halka para- sız filmler gösterilmektedir. Bugün- lerde; Afacan adlı operetle, bir per- delik büyük baba piyesi temsil edi- lecektir. Evvelki gece, yine halka kültürel fümler gösterilmiştir. Halkm, eve karşı gösterdiği rağbet çoktur. Mev. sim dolayısile halkevi tenis kortu da açılmıştır. Tenis ekzersizleri geç vak- te kadar devam etmektedir. * Izmit, (Tan) — Karâsu, nüfus memuru Mehmedin oğlu 16 yaşm. daki Kenan denizde yüzerken boğu- larak ölmüştür. * Bursa, (Tah) — Okuyup, yazma öğrenmiş olan ceza evi mahkümları- nm diplomaları tevzi edilmiş ,top- lantıda Vali ve maarif müdürü ie birçok. davetliler bulunmuştur. * Menemen, (Tan) — Aliağa na- hiyesinde gece kısa fasılalarla tiç zelzele hissedilmiştir. Birinci zelzele şiddetli olmuştur. Nahiye Müdürlü. ünün binasmın duvarları çatlamış” İır. İnsanca zayiat yoktur. 22.6.9386 : Güzel Tire “TAN, Üzüm satışları için bir tamim yapıldı İzmir (Hususi muhabirimiz yazı yor) — İktısat Vekâleti Alivre ü- züm satışlarının devâm etmesi mü- nasebetile, şehrimizdeki alâkadar » lara bazı noktalar üzerine ehemmi- yetle nazarı dikkatlerini celbetmiş- tir, 1 — Bu seneki üzüm rekoltesi son zamanlarda bazı mıntakalarda az olmakla beraber görülen ufak tefek hastalıklar yüzünden geçen seneki rekolteden noksandır. Geçen seneki rekolte 80 bin ton olduğuna göre, bu sene şimdiden bu miktarın 75-76 bin ton olacağı tah. min edilmektedir. Mahsulün yetişmesine daha epey zaman vardır. Bu itibarla rekolte- nin kat'i vaziyeti henüz tam olarak Amali yim İla asan rekoltenin bu miktardan daha N sile az olması ihtimali de vardır. 2 — Yunanistanın üzüm rekolte- si pek azdır. Kışın havalar pek ku- rak gittiğinden Yunanistanın Sul - taniye üzümleri rekoltesi 25 bin ton tahmin edilmektedir. 3 — Bu sene Avustralya üzümle- ri rekoltesi azdır. Ve 32 bin ton tah min olunmaktadır. Geçen seneki re- | kolte 48 bin ton idi. Evvelki sene İ rekoltesi ise 35 bin tönidi. İ OApustralya üzümleri rekoltesinin az olmasından memleketimiz üzüm lerinin İngiltereye mühim miktarda ihracı mümkün olacaktır. Çünkü İngiltere, ihtiyacı olan üzümleri daima Avustralyadan temin etmek- tedir. 4 — Bu seneki Kaliforniya üzüm- leri rekoltesi 170-175 bin ton tah- koltesi üzerinde tesiri hemen he. men yok gibidir, Çünkü Amerika dış memleketlerle ticaretini anlaş - malar dışında ve peşin para ile yap- maktadır. Hükümetimizle, ve İn- iltere arasında imza edilmiş olan il iyi meticele- ri olarak, geçen sene Almanyaya 23 bin ton üzüm ihraç ettiğimiz halde bu miktar bu sene 40 bin tonu bul. muştur. 5 — Şimal memleketlerinde ü- süm stokları çok azalmıştır. Bu da bu sene üzüm mahsulünün iyi mah- reçler bulmasında âmil olacaktır. Bütün bu sebepler nazarı dikkate alınınca alivre satışların düşük fi- yatlarla yapılması takdirinde bunu yapacak olanların zarar edecekleri anlaşılır. Uzüm kurumu da geçen sene tesbit edilmiş olan asgari ü- üzüm fiyatlarından dahe aşağı fi- yatla üzüm satılmamasını temin i- çin icabında müdahalelerde bulu nacaktır, A Küçük bir çocuk arkadaşmı yaraladı Izmit, (Tan) — Kandıranm Akçe ova nahiyesine bağlı Tekeli köyünden Mustafa oğlu 14 yasında Muharrem, ayni köyden Bayram oğlu 24 yaşla- rmda yaşarı bir güreş yüzünden ağır surette yaralamıştır. Yaşarın haya tı tehlikededir. Carih tutulmuştur,