13 Haziran 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4

a SALTANATIN No, 161 Ziya ŞAKIF " Hükümet böyle olur, ne söylemek ne de yapmak istediğini bilir!" (Hakkın lk görmeli” ki; | göremedi." Bu günü görmek; ve dün- fetvayı şerifi, fermanı hümaytinu, Mu | kü ihanetine acı acı nedamet etmek, radı hilkümeti, adaletin tecellisine | Ali Kemal Bey için çok istıraplı bir hadim ederek; aylardanberi bir yan» | ceza teşkil edecekti. dan ümmeti Muhammede, bir yandan | kipaki vatana fenalıklarını saya saya bitiremediğimiz (1) kuva- yı milliye oyununün mahiyetini niha yet, vazihan meydana koyan, işte bu- dur. (Böyle bir fili merdud. elbette bir gün belâsmi bulacaktı. İşte, o ruzu ce| za geldi (Bizce hükümet, böyle olur. Ne söylemek ve ne yapmak istediğini bi- lir. (Mütarekenamemiz) - neydi?. Bir| ma (arzı teslimiyet değil miydi?.. Beyan- Ramenin garahaten bu noktada ısrarı, mahzı siyasettir. (2). (Şimdi hükümetimizden umarız, ve dileriz ki; kavlini fiilile teyit eylesin Efkârmdaki bu meaneti; bu isabeti, da göstersin, (3) İ fesadm membar; Anadolu-| dan ziyade, payitahtımızdadır... Bazı iler, fi etten ders alarak iz- harı nedamet edecekleri yerde, mes- Ieki merdutlarında devam edebilmek | ümidiyle Anadoluya firar ediyorlar. Varsın, etsinler. Onlar da, cezayı se- galarmı bulurlar. Kuvayı milliye, rakki ocağı) nın yı için icat edilen bir oyundur. (4) (Hüküz iz, (şer'i şerife), dei nadişahiye imtisalen azmeylediğ veçhile “o. (F'ei begiye) yi tedibe muvaffak olur; bu kâbusu üzerimiz- den kaldırırsa, Ki 1 Murat Paga. Mehmet Paşa- r şekileri imha ederek bu dev TAN 13-6.936 ——3 KUŞBAKIŞI l Çocuklar arasında Yeniköye giden vapurlardan birin- ileyim. Mektepten çıkan çocuklarin va pur yavaş yavaş doluyor. Her iskele- den beş on kişilik bir mektepli kafile- si alarak ilerliyoruz. Aralarda ken- dimi çok yaşlı bulduğum çocukların çoğunun dillerini anlamadığım için hareketlerini tetkik ediyorum. Benim Jetrafımı alan kızlı erkekli çocuklar | Ermenice konuşuyorlar, arasıra ga- İyet güzel telâffuz edilen bir türkçe İeiimle yakalıyorum: — Sahatocanım! Bilmem neden bu hocanımdan çok İ hararetle bahsediyorlar. Sonra mü- temadiyen bir kelimeyi tekrarlıyor - lar: — Baron! Bu kelimenin üzerinde bir | hayli durduğum halde bu Baron'un kim ol- duğunu bir türlü anlıyamıyor ve ni- hayet soruyorum: — Affedersiniz, ama, Baron kim * Ali Kemal ve Rıza Tevfik Beyler. Bu yüksek münevver ve söhretli â- limler; eğer sadece artık eksik beş on söz söylemek; yalan yanlış bir iki makalecik düzmekle kalmış olsalardı; onlar da -diğer bir takım iki yüzlüler gibi- hâdisat arasına karışır gider. ler; -belki de bugün kendilerine yeni MEMLEKET “ MEMLEKETTE “TAN, Şiddetli yağmurlar birçok İ yerlerde tahribat yapıyor Samsun, (Tan) — Birkaç gündenberi Samsun ve havalisinde yağan siddetli yağmurlar bazı mmtakalard a ufak tefek hasarata sebebiyet ver- miş, Kavakta birkaç evi su basmış, bir kısım mahsulât zarar görmüş, iki hayvan sellere kâpılarak ölmüştür. Kavağın Çirişli civarında vazifesine gitmek üzere bir dereden atla geçm ek İstiyen Samsun süvari mübağirle- rinden Ibrahim çavuş oğlu Hilmi, sel lerin oyduğu derinliklere batarak atı ile birlikte boğulmuştur. lere kanmayın | Pazar tatili hakkında bir karar inde nüfuzlu bazı Şehsi- diyor, Ben onun çantası beyhude) (İzmit, (Tan) — İzmit belediyesi r de bu grupa devam etmekte-| vere atmıyorum. O demindenberi be- £ lerdi, Bu grup, Sait Mollanm Cağul:İnim anama sövüyor.. oğlu fırının üstündeki -yarı ikamet hı ve yarı Ingiliz muhipler cemiye-| tinin idare merkezi vaz n r ahsap konağmda toplanıyordu. Ana-| Ne: yalamı canım sen dol. Sanki dolunun nerelerinde isyan ve ihtilal. | #öylediklerini anlamışsın gibi. Daha nda oturan dokuz on yaşla- rındaki sevimli kızcağız, nihayet gü- zel bir türkçe ile: —Baron Mösyö demektir. Diyin- ce cehaletimi anlıyorum fakat bu ve- 8 yasetinde| sile İle onlarla beş on adımlık ahbap olmak üzere (ha- | oluyorum. | demci hassai şahane kumandanı) “ve,| O aralık dehşetli surette haşari| Padişah Vahdettinin kayın biraderi-İbir çocuk arkadaşlarından birinin Zeki Bey, asker nakamlarından| çanfasma musa'iat olmuş onu miite- © nazırı ve | madiyen merdivenden nsağı fırlatı- Topçu Ti-| yor. Bu küstahlık küçlk dostlarımın 0 za: | fena halde esım sıkmış olacak ki, de Rifat, an Çer | hir haşariye bir benim yüzüme bakı- kes Bekir, sabık miralaylardan Çer-| yorar. Bu balaşlardan cesaret | nla- kes Tbrahim Beylerden o mürekkepti.| rak nihayet yaramazı fena halde a- Hü: m Zeynelâ- mensup Ve nifak ve Şi u saçı dünyan en kanlı hâdisatmı ba mayı deruhte eden grupa da yardım ve hizmet etmişlerdi. Bu grup; Sait Mollanın filen Samsun şehir meclisi toplantılarını bitirdi Samsun, (Tan) — Şehir meclisi yeni yıl bütçesini tanzim ederek top lantılarına son vermiştir. Meclis 936 yılı için elektrik ve Su işlerini ayır mış ve mülhak bir bütçe yaparak varidatım 1014000 lira olarak tespif etmiştir Bu mıktarın safi kâr olan 27300 lirası da umumi bütçeye ilâve olunarak 936 bütçesi geçen yıldan yirmi bin lira fazlasile 373,800 lira olarak kabul edilmiştir, Bu sene borçlar taksiti için 70,500 lira, Belediyeler bankası mühassasa- # olarak 13-471 lira ve yaptırılma- sma karar verilen Şehrin müstakbel plânı içinde 5.000 lira ayrılmıştır. hat ve Te- n dirilmesi ne ahçı, bakkal ve manifaturacılardan başka diğer dükkânların cumartesi günleri öğleden sonra kapalı bulün- durulmaları hakkında bir karar vermiştir. Bu tebligat esnaf arasında birçok dedikodu uyandırmıştır, Bun un sebebi İzmitteki esnafları esaslı bir tasnife tutmağa imkân bulunmayışıdır. Bir bakkal dükkünmda çok defa ipekli gömlek, kravat ve çorap bulunduğu gibi, bir tuhafiyeci mağa- zasında da şeker, tuz ve saire bulunmaktadır. Belediyenin bu işi kökün- — Nayır! di yorsun, Yalan söylü- kleri hizmeti beliğ bir suret- te tanzir etmiş olur. Ancak, bü mu vaff te mazhar olmâk için, © bi- aman paşaların yaptıklarını - yapma- h. (5 Bu karşısında bir lâhza: du- tup dü; ek mecburiyetini hissedi- yoruz-. ve diyoruz ki: Padişah Vahdettin ile “Damat Ferit Paşa.. Şahısis l sus. olan bu ik hm, insanlık faziletlerini eriten, biti- ren levisleri, cifeleri, riyaları ve ih- tirasları içinde yetişmiş birer cahil ve hattâ eçhel idiler. Ya Ali Kemal O, halk içinde, halk arâsmda; istıraplarmı, © ihti. iye dinliye,. Saltanat zu-| dadının altında inliye in- « Abdülbamidin zulüm ve seyyiatımdan şikâyet ederek Avru: paya firar etmişti... Orada ve Mısırda (kavline uymayan bazı fiilleri) bir ta- rafa bırakılacak olursa, hiç olmazsa zahiren olsu Cistibdat (aleyhinde mücadele) ye girişmişti... Edipti. Şa- irdi. Bunların fevkinde de; (âlim) ol- uğuna dair bütün Osmanlı gençliği- ne derin bir kanaat vermiş; hattâ Darülfünunda da bir kürsüye geçip oturmak şerefini ihraz etmişti. Bütün | bunlara rağmen; Vahdettin gibi bir Padişahın ve Damat Ferit Paşa gibi bir sadrazamm peşine niçin takılmış; dalâletin o derin ve siyah çukuruna nasl düşüvermişti ? Bir kaç gün evvel, Romanyada bü- lunan ve (Ulu Atatürk) ün yaptığı (Büyük Türk İnkılâbı) nm âzâmeti ile önün kurduğu genç (Türkiye Cü- muriyeti) nin şu kısa müddet zarfın- da göstediği feyiz ve terakkiye cidden meftun olan (doktor, Tbrahim Temo Bey) den bir mektup almıştım... Bu- gün, ana vatan haricinde yaşıyan; fakat bizlere karşı rabrta ve hassasi-| yetini unutmıyan bu bitaraf zat; ge-| genlerde Riza Tevfik Bey hakkındaki yazılarımdan bahsederken; Rıza Tev- fik Beyden 'dört sene evvel almış ol- duğu bir mektuptan, ve mektubun da derin nedametleri havi bulunduğun- dan bahsediyor. Bu mektubun doğruluğuna, hiç şüphe etmiyorum... Türk milletine zerre kadar ihanet edenlerin, nasıl acı ve feci birer akibetle göçüp git- tikleri. veyahut bugün, sürüm sürüm süründüklerini “sirasi geldikçe- birer birer arzediyorsam; aynı zamanda bunların acı bir hicap ve nedametle| kıvrandıklarma da kanaat getiriyo. Tum. Onun için; Ali Kemal Beyin pek vakitsiz vefatına teessüf ediyorum. Ali Kemal Bey: (Türk milleti bü- yük davasmı hak etmiştir.) denildi gün, ihanet ettiği milletin payı inti-| kamı altında ezildi, gitti. Fakat, (Ku- vayı Milliye) nin -İttihatçılığı dirilt- mek) için değil Türklük tarihine e- bediyen şeref verecek yepyeni ve me- deni bir hükümet kurmak suretile tarihi vazifesini ifa ve ikmal ettiğini ler çıkarılması imkân! oldi tayin ve tesbit ediliyordu. Grup, ilk içtimamı Nisanın 10 uncu Cumartesi günü akdetmişti. Cereyan eden müzakerede, şunlara karar ve-| rilmişti: 1 Heyşeyden evvel,ortalığa dehşet vermek Istanbulda tam (üç bin si)tevkif ödilecek...Bu süretle bem | wnümiye sindirilecek, hem de Milliye ile en küçük bir alâka anlar, “ortadan © temizlenecekti. İ Bü tie bin kişinin defteri tanzim edil mek için icap edenlere emir,verilmiş- ti. « (1) Ali Kemel Beyin saya saya bitire | mediği be fenalıklardan maksadı "Garbi Anadal dephesile Adına, Maraş, Ante Urla cepheler'ndeki kanlı müdafaalar: kır, Hörp fesateılarmı tedip: Anzavur is yanlarma karşı mukavemet ve mukabele demek olacak (3) Dikkat bayrulsin, Padişah ve hülkü met, düşmanları karşı tamamen (arzt fes Bmiyet) ediyor; ve millete de ettirmek İsti yor. (3) Yani, düşmanlara — (arı teslimiyet) etmeyenleri, baştan başa imha e (4) O Üttihat ve Terakki ocağı) ki mi harp içinde, koca bir milletin a ve sefaletten inim inim inlediği bir vak Ali Kemal Beyi —bir akrabasmın hatırı için— kun südüyle beslemiş. O (Ietihatçı lar) ki; firar edecekleri gün bile, İstinyede Ki bir yalmda, Ali Kemal Beye öğle yeme ğini yedirm'şierdi. Ranları unutuvermek için ne derecede nankörö olmak Jâzmmge Medi?.. (5) Yani, afalarım; Kop yulara doldurma! bir mletin birer birer ik, Anadoludaki kör ku AGAÇ (AGAÇ) m 11 inei 'sayısı bugün çıktı. Içinde Necip. Fazıl, Ziyaettin Fabri, 1. Galip, Salih Zeki, Asaf Ha- let, Selmin Tevfik, Mirac, Cevdet Kud ret, Fikret Adil ve Şerif Hulüsinin yazıları ve #alr yazılar, kronikler ve resimler. (AGAÇ) memleketin ye - güne san'at ve fikir mecmuasıdır. Bü- tün münevverlere hararetle tavsiye İni kızı güzel şivesiyle: demin “Baron, un ne demek oldu- Şunu bizden öğrendin! Azarlanmağa razı olmıyan çocuk ilk iskelede İnip giderken yanımda oturan ufak kızcağız hem ayağında- ki sarzı bezini çözüyor, hem de: — Onu azarladığınıza çok iyi etti- niz; Çok fenâ bir çocuktur. diyor. Sargı bezinin altından büyük bir'ya- ra çıkacak diye alâka İle bakarken soruyorum den halletmesi beklenmektedir. — Niçin bu sargı bezini sün kızım? Ayağmdaki yarayı azıta- caksın. On yaşındaki kızcağız bir şeytan gibi gülüyor ve: — Yara bir şey yok canım, diyor. Numara! Hoca tek ayak cezasma kaldırmasın diye sarmıştım! Hakikaten sargı bezinin altından çıka çıka tentürdiyotla sıvanmış sağ- > al Çanakkaleden lam bir bilek çıkıyor, ve küçük Erme- İ Çanakkale, (Tan) — Trakya umu» — Bizim ne antika hocalarımız var) mi müfettişi General Kâzım Dirik, bilseniz” diyor, ve alayla hocaların -| şehrimize gelmiş, vali Nizam Atak- dan bahsediyordu. erle köy kalkınma plânı tatbikatını Bu on yaşmdaki çocuğun ağımda) tetki kiçin kazalara gitmiştir. Çan| bu kelimeler bir sıra altın diş gibi çir-| nahiye merkezinde yapılan yeni par- kin duruyordu Ondan birdenbire soğumuş öteki çocuklarla meşgul olmağa başlamış- tım, Rarşımda beş on kişilik başka bir mektepli kafilesi yakası açılmadık küfürler icat etmekle o meşguldüler. Küfür etmekten bıktıkları zaman esp lerinden birer ince İâstik çıkararak, sağa sola kâğıt misketleri yağdırma- /ğa başlamışlardı. Nineleri yerindeki | kadınlara, ufak bebeklerin penbe ku- laklarma nisan alıyorlardı. İskelele- rin birinde dört beşi birden biletleri toplıyan memurun burnuna wişan ak dılar: Arkalarmdan bir ses: — Yapıştırın! diyordu. Anlasm bi- y6 pasosuz bilet vermemenin ne de mek olduğunu. Kâğıt mermilerden birisi | hedefe isabt edince çocuklar hep bir ağız - huzuru İle açılmıştır. Umumi müfet- Misakı Mill IAN A8ONE VE İLAN ŞARTLARI ln çen Hlâncuik öirkelerine ww aczat edilmelidir Kücük inler doğrudan doğru daramizce almmabilir Kücük dünlarm $ satarlığı bir det» ik 30 kuruştur $ sotardan fazlam çi satır başma $ kuruş slmer Bir defn dan fasls için veküindam S4 10 kurs odirilir Memleket hareme siyortah abes srelman dan bir kahkaha kopardılar. Bilet toplryan memurun savurduğu ve ba- tıkların bile yüzünü kızartacak kadar. okkalı olan küfür bu kahkahalar ara sında kaybolurken vapur İskeleden uzaklaşıyordu. Akhi Bedri RAHMİ , © MEVLGT i. Tisalya Yenişehir eşrafından Atıf Bey zade pek sevgili babamiz ve pek İkaymetli ve sevgili zevcim merbum| | Bay Mahmut Fuat Tayfuroğlunun ruhuna ithaf edilmek üzere Hazira- İtin 14 ncü Pazar günü saat üçte Ar - İnavutköyü eamii şerifinde mevlidi ne İbevi kıraat edileceğinden akraba ve eviddası ile kendisini sevenler davet olunur. | Mübarek Tayfuroğlu Unvan Tayfüroğlu Fatma Fuat Tayfuroğlu teriyor. İki yangın başlangıcı Balıkesir, (Tan) — İlimizde iki yangın başlangıcı olmuştur: Hacı İs- mail nahiyesinden Fatma ocağı fazla yaktığı için baca © tutuşmuş, derhal söndürülmüştür. Ikinci yangın da Ku vayı Milliye caddesinde 97 numarada oturan Adileye ait evden < çıkmıştır. Ocakta çamaşır yıkanırken pencere Pervazlarının tutuşmasiyle başlıyan yangm, genişlemeden söndürülmüş - tir, p sm bir görünüş tiş, bu münasebetle bir söylev ver- miştir, Truva harabelerinde tetkikler yapan Kâzım Dirik, Tekirdağı yolu i- le dönmüştür. Partide, Vali Nizaminin başkanlı- ğında yapılan bir toplantıda mahsul- lerden Hava Kurumuna yüzde iki ti binası, General Kâzım Dirikin de|teberrü edilmesi ittifakla kararlaştı- i mektebin je rılmıştr. sergi 8 İn anma isar, (Dan) — Akhisar Misakı Milli mektebinde sene sonu müna- sebetiyle çok güzel bir bergi açılmıştır. Sergi büyük rağbet görmüştür. Yukarki resim, sergiyi hazırlıyan mektebin/talim heyetini bir arada gös- Adapazarı Muallimler Birliği Adapazarı, (Tan) — Uzun za - mandir Adapazarında mesleki çalış- malarıyla muhite kendini sevdiren Adapazarı Muallimler birliği üyeleri mefhleketin kültürel işlerini çatısı altmda toplayan Halkevi içinde ça- Uşmanm, Ülkülerine daha faydalı olacağını düşünerek, kendi kendile- rini fesh etmişler ve Adapazarı Hal- kevinin muhtelif kollarma yazılmış- lardır. General Kâzım Dirik, Çanakkale i ve köylerinde tetkikler yaptı ika Yeni bütçede bilhassa Fen, İmar ve Tezyin işlerine fazla tahsisat ko- mulmuş, yeniden kerk dokuz bin lira sarfiyle yapılacak olan fenni m. hanın masarifi inşaiye ve l Bedeli olarak 25.000 Tira, tesis edi- cek Ayar istasyonu masrafı için 7,000 lira, Cümhwriyet meydana istimlâki içinde 18 bin o Küsur lira tahsisat konulmuştur. Desire VE lasik yardımlarile doksan bin lira sarfile yapılacak olan büyük Halkevi bina- sı için birinci taksit olarak 22500 ra ayrılmıştır. Bu (yil tarifelerde de esash değişiklikler yapılmış, bil hassa Iskele rusumları yüzde ondan yüzde elli kadar indirilmiş, elekt- Hirik kilovatı 22 kuruştan 20 ye in- dirilmiş ve saat ücretlerinde yüzde 15 tensilât yapılmıştır. Yalnız Tak- bas Bundan baş- MİLİ LEE DENİM İ viyeve şiddetle ihtiyacı olan itfaiye- nin makineler tamir, teodit masrafı, yedek aksam, Idatik ve hortum be- deli olarak ancak 800 Jira gibi çok a3 bir tahsisat konulmuştur. A a A Köylüye dağıtılan meyva bahçeleri Yalova, (Tan) — Iiçemiz köylerinde . iki bin kişiye beşer ve onar dönümlük bağ, dut fidanı ve meyve bahçeleri verilmiştir. Dağılan arzinip dönümü on bini geçmektedir. Köylüler sevinç içer- sindedir. Maden tetkikleri Balıkesir, (Tan) — Settalo ismin- de bir Italyan, madenler üzerinde incelemelerdr bulunmak üzere ili- mize egimiştir. Krum madeni ruh- setnamesi sahiplerile temasa gelmiş settalo, Dursunbey ilçesinde de tet- kikler yapmış, nümuneler toplamış» tır. Kücük Haberler “Samsun, (Tan) — Halkevi gös terit kolu tarafından Kâzmpasa si nemasmda ikinci olarak Faruk Nafi- zin "Ozyurt" piyesi temsil edilmiştir. Temsil fevkalâde güzel olmuş ve bin den fazla halk bulunmuştur. * Adapazarı, (Tan) — Halkevi miz, Adapazarı hapishanesinde iki kurs açarsk heniz okuma bilmeyen mahbusları okutmaktadır. A kur- Müessif bir irtihal Ceridei Havadis ve Saadet gazete leri sahibi Fethi Uzkanm kardeşi Tim Uzkan iki günlük bir hastalık nı. tcesinde vefat etmiş ve cenazesi dü: Üsküdarda Bağlarbaşındaki hanesi! den kaldırılarak Karacaahmette aile kabristanma defnedilmiştir.