8 Mayıs 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

2 HERGÜN BİR FIKRA Kırmızımendil Neşesini son damlasına kadar güler, diği zaman herkesin de onunla sevinmesini, müteessir olduğu zamanlar da | hüznünü ulu orta ağlardı. O sevin- herkesin teessürüne ortak olmasını isterdi, O da böyle bir insandı ve bü- tün “iyi yüredi,, tuhaf tuhaf misaller verirdi: Insanların muhakkak böyle olduğunu iddia eder, bize — Bir dost tasavvur edin ki ne sizin ne de bizzat kendisinin hatır ve har Yaline gelmiyen bir iş bulmuştur. Siz zu sevinçle tebrik olur. Fakat istirha tarak karşılar da size; İyi bir adam iseniz ilk işiniz dostunu- m ederim, ya bu dost sizi kaşlarını ça — Bunda tebrike değer birşey görmüyorum. gibilerden bir cevap verir. 8e, bir insan ki milyonlarca piyanko bileti içerisinde gelip te kendi numa- rasını bulan tesadilfin verdiği sevinçle yolda karşısına çıkan ilk insanm “ister, bir Amerikalı seyyah kadm olsun, sırtındaki yükün teri burnundan damlayan bir hammal, ister, güzel ypuna sarılıp ta yanaklarından öper- 56 ben o adamım iyi yürek sahibi olduğundan süphe ederim. Ben neşe ile hüznün bir san'at eserinin istediği gibi herkes tarafından görülmek için icat edilmiş okluğuna inanırım. Neşe ve hüzün bir san'at ese ri kadar alâka verici olmasaydılar tabiat hüzne gözyaşı kadar güzel bir te- zahür vasıtası ve neşeye kahkuha kadar harikulâde bir silâh vermezdi, Bu iyi kalpli insana göre dünyanm en kötü adamları mıymış” düşüncesile muhtelif vesilelerle gözlerine kadar gelen yaşları ge- | ri iten veya ağladığını belli etmemek renleri : — Ve işin korkunç tarafı, diyordu. lardan birisini bir gün “hiç erkek te ağlar için şapkasını burnunun üstüne indi- Ben bu gözyaşlarından utanan sdam sırf işinin çıkarı için ağlarken gördüm. Bu zatı serif renksiz gözyaşları hazırin tarafından belki de görünmez diye bir kırmızı mendil tedarik etmiş, onunla gözlerini siliyordu! BEDRİ RAHMİ GUNUN N Kibar dilenciler Sakm, kibar dilenciler derdemez evinize, yazihanenize gelip sizden pa» ra koparan ve oldukça temiz gi'yin- miş baba dostlarımdan bahsedeceğimi zi sanmaymız. Hayır. Sadece, her gün, şehrin ve bilhassa Beyoğlu kıs- mn caddelerini, kimisi kanburunu| kimisi kesik bacağımı, kimisi henüz hastaneden çıktım diye yaraları gös teren, kucaklarında komşularm. ço- cukları dolaşan elelâde süfli ve sir- naşık dilencilerden bahsedeceğiz. Hakiki, “kibar dilenciler,, bunlar- dır. Eğer biraz dikkat ederseniz, gü-/ zel, güneşli havalarda kulaklara ka-| çan sinekler gibi etrafınızda: — Allah sevdiğinize bağışlaam, Diye dolaşan bu asilzadeler, hava biraz. yağmurlu oldumu derhal serrd kadem basıyorlar. Bundan başka, hiçbir “kibar dilen- ci,, , bir başka “ dırımına gidip dilenmez. Çünkü cad- deyi aralarmda taksim etmişlerdir. filân mağazadan itibaren biribirlerine hudut çizmişlerdir. Bunlardan korunmak için, insanım Bilginizi Yoklayınız i Sorular — lik defa erkek san'atkârlar ya- nında oyniyan Japon aktrisi kimdir? — Afrikanm Viktorya Niyanza gö- keşfedilmiştir? — Troçkinin asıl ismi nedir? — Şahname kimin eseridir? — Mussolini kaç yaşındadır? Dünkü soruların cevapları S5 — Antuan Rubingtaym kimdir? C — Rus piyanist ve bestekâr (1829-1894) 8 — Helyum“ gazını kim keşfet- miştir » ,C — Ingiliz kimyagerlerden Vilyani $ — Adisababanın başka ismi varmıdır, varsa nedir ? € — Finfini, 5 — Harp gemilerinin zırhları no- den yapılır $ C — Nikelli kromlu çelikten (yüz- de bir nikel, yüzde ilki krom yüzde 97 celik) sokağa yağmurlu havalardan gayri zamanda çıkmak ihtimali kalmadı. Çünkü, belediye memurları, seyyar #atıcı kovalamaktan, bu, “kibar di Jenciler,,le meşgul olamıyorlar. Geçmiş olsun ! Dün, Italyanlar, Habeş zaferini tes'it ettiler ve kiliselerde ayinler yaptılar, Kilise çıkışı kalabalığı gören iki kişi durdular, Birisi sordu: — Ne var? Ne oluyor? Öteki cevap. verdi: — Habeşlerden kurtulduk diye “geçmiş olsun,, duasından çıkıyorlar. Yerli ecnebi olmak gerek Istanbula yazı geçirmek Üzere ge- İecek ecnebilere kolay ve ucuz seya- hat edebilmeleri için bütün kara ve deniz vasıtalarmdan yarım ücretle istifadelerinin temini düşünülüyor. Ayrca da lokanta ve otellerden yine yarım Ücret alması çareleri aranı- yormuş. Eğer bu kabil olacak ise, niçin bu kolaylıktan yalnız ecnebi seyyahlar istifade etsin? Sanki seyyahlar şehirlilerden daha mt az kalır, daha doğrusu, şehirliler seyyahlar kadar mı zengin? Kidnapping Her şeyi, fakat bilhassa fenalık ça- buk taklitçi bulur. Hele? fenalıklar matbuatta, veya herhangi bir vasıta ile bir nevi ilân ve tamim edilirse, Bi- zim matbuat kanunu bu yüzden İnti- harlarım gazete sütunlarına geçmesi- ni birtakım tahdidler ve şartlara tâbi tutmuştur, Ve bu tahdit tatbike baş- landığmdanberi yapılan istatistikler intiharların azaldığını göstermiştir. Son günlerde Amerikada Kidnap- ping denilen çocuk kaçırma, bütün dünyaya bir salgın halinde yayılmış- tır. Hele, Lindbergin çocuğunun kaçi- rılması etrafında koparılan gürültü, »euk Kaçırma haydutluğunu bir ne- VW algm hastalık haline getirmiştir. bir ok hamdolsun - henliz böyle *Tuk yok. Fakat ne garip- tir ki, bizde cuklar kendi kendileri, ne ka; ri, 8 — Dünyanın en büyük gölü han- gisidir * (896440 kilometro murabbaı) Hazer, deniz sayılırsa, dünyanm en büyük gölü Afrikadaki Voktorya Ni- yanzadır (83300 kilometro murabba) İmparator aranıyor Imparatorlar imparatorunun Habeşis tandan firarı üzerine bir İmparator a- rTanmaktadır. Talip olanların Romada Venedik sarayma müracaatı. Veyl mağlüplara! Maarif Köy mekteplerinde yapılan teftişler Köy mekteplerinin vaziyetini tet- kik etmek üzere Maarif müdürü Tevfik, müfettişlerden Şevki ve Fey- zi dün Şileye gitmişlerdir. * Hariçten lise bakaloryasıma gire- ceklerden bir grup Maarif Vekâleti- ne müracat ederek haklarında eski imtihan telimatnamesinin tatbik edil mesini istemişlerdi. Yani bir gruptan muvaffak olamıyanlar, ikinci imti - handa yalnız muvaffak olamadıkları derslerden imtihana tâbi tutulacak, kazandıkları derslerden imtihan ver- meğe mecbur addedilmiyeceklerdir. Vekâletin bu müracaatı hüsnü telâk- lü hangi tarihte ve kimin tarafından | Gümrüklerde İstanbul ve Galata servisleri, birleşecek Gümrük . idaresinde, . Istanbul ve Galata ithalât gümrüğü müdürlük lerinin manifesto ve kontenjan ser - vislerinden başka her iki müdürlük muhasebelerinin de birleştirilmesi kararlaştırılmıştır. Yeni gümrük baş müdürünün noktal nazarma göre, bu servislerin birleştirilmesi hem İşlerin tam bir vahdet içinde görülmesi, hem de tasarrufu temin etmesi bakımm- dan faydalı olacaktır, Anlaşıldığına göre, kısa bir zaman sonra İstanbul ve Galata ithalât güm rükleri de birleştirilerek bütün işler İstanbul ithalât gümrüğü emrine ve- rilecektir. Ancak bu birleştirme ba- zı cihetlerden, alâkadı rca mah. zurlu görülmektedir. Galata cihetin- deki ambarlarda işi olanlar, muame leleri İstanbul cihetinde takip edebil. mek için çok vakit kaybedeceklerdir. Bilhassa gümrük komisyoncuları bu- nun için müracaatta bulunacaklar » dır. , Adliye Komünist tahrikâtı iyapanlar yakalandı Komünist tahrikâi yapmaktan suçlu beş kişi hakkında takibata baş lanmıştır. Suçlular, evvelki gün Ad- liyeye getirilmiş ve sorguya çekile - rek Istintak hâkimi tarafından hak- larmda tevkif kararı verilmiştir. Mev. kuflar arasında bir kadın da vardır. * Fenerde, Helilin hamamında, müşterilerin bıraktıkları 1000 lirayı, Jan Hasan isminde birinin Asliye | ikinci ceza mahkemesinde duruşma- sma devam edilmiş ve hakkında ka- rar verilmek üzere muhakeme, 14 Mayısa bırakılmıştır. * Talebe Birliği binasından ve Vezirhanmdan birçok kitap çalmak- tan suçlu boyacı Mehmet gün yaam — lanmış Ve birinöi ceza hâkimi kara- rile tevkif edilmiştir. * Kirkorun cebinden mendilini ve bir paket sigarasını çalan Cebbar is- minde biri, dün birinci sulh ceza hâ- kimi Reşidin huzuruna çıkarılmış ve bellibaslı bir yer gösteremediği için tevkifine karar verilmistir. Belediye Eski eserler için proje hazırlanıyor Belediye şehrimizde mevcut eski 8- serler hakkında bir proje hazırla” maktadır. Bu proje şehrin müstak- bel plânını yapacak olan M. Pruste verilecektir. Bu suretle mütehassıs plânı yapmadan önce eski eserleri - miz hakkında vazıh ve mufassal ma- lümat edinmiş olacaktır. * Belediye suçlardan dolayı ya- rım lira para oczasma mahküm olar, fakat fakir ve zaruret dolaytsile bü paray: ödemiyenler bir gün hapis ya tacaklardır. Bu gibilere ait evrak, Müddelumumiliğin işarı üzerine bele- diyeden Adliyeye gönderilmektedir. * Şehrimizdeki mahalle mümessil - lerinden birçoğu belediyeye müraca- at ederek mensup oldukları mahalle- lerin sokak veya caddelerindeki bo- zukluktan, toz veya çamurdan şikâ- İ yet etmekte ve yöl ptogramına bu gibi sokakların da ithalini istemekte dirler, Belediye hu mlüracataları tet- kik etmekte olup bunlardan ehemmi- yetli olânları programa ithal etmeğe karar vermiştir. * Borcu olup ta bunu ödemeden memuriyetinden ayrılan belediye me murlarından bu paraları bilâhara tah sil etmenin imkânsız bir hale geldi- ği görülmüş, bunlardan birer taah- hütname alınması kararlaştırılmıştı. Belediye bu taahhütnameleri tanzim ve teksir ettirmiş ve şubelere da- ki ettiği ve bugünkü talimatname ile | gıtmıstır. bu talep arasmda yeni bir formül ha zırlamakta olduğu öğrenilmiştir. * Orta muallim olmak için açıla - cak Imtihanlara girmek isteyenler ancak Mayısm onuna kadar müraca- at edebileceklerinden bu tarihten sonraki talepler kabul edilmiyecek- tir. Muallim mektepleri altı seneye çıkarıldıktan sonra bu mekteplerden mezun olup ta o zamandan beri fii- len muallimlik yapanlar da bu imti- hana kabul olunabileceklerdir. * 2490 numaralı ihale, müzayede ve münakasa kanununun belediyele- re de şamil olduğu dün Dahiliye Ve- kâletinden belediyelere bildirilmiştir. Tayyareler geliyor Nafia Vekâletince satın alman üç yolcu tayyaresi Londradan hareket etmiş ve Peşteye gelmiştir. Tayyare- lerin Sofya tarikiyle bugün öğleye doğru Yeşilköye gelmeleri beklen- mektedir, TAN ŞEHİRDE OLUP | cibince, Sigorta şirketleri, yangın, çekmecelere anahtar uydurarak ça- | Sigorta şirketleri Tetkikat bir ay sürecek İktisat vekâleti müfettişleri umum sigorta şirketlerinin vaziyetlerini tet kik etmektedir. Bu tetkikat, bir ay- dan fazla sürecektir, Öğrendiğimize Türkiye milli sigorta hâdiselerinde ol duğu gibi, açıklarını karşılayacak ser mayesi olup olmadıkları da tahkik e- kaza, hayat gibi muhtelif şubeler için ayrı ayrı 75 bin liralık teminat akçesi vermeğe mecburdurlar, Fakat teminat akçeleri, herhangi bir hâdise karşısında, sigortalılar paralarını tediyeye kâfi değildir. Bu gibi vazi. yetlerde her yerde olduğu gibi, sigor İa şirketlerinin ihtiyat akçeleri bulun ması lâzımdır. Türkiyede iş yapan! ecnebi sigorta şirketlerinin teminat | akçeleri mensup oldukları merkezle- rinde bulunmaktadır. Sigorta şirketlerinin emlâki de hal- ka karşı büyük bir teminat sayılabi- lir, fakat ekonomik şerait her şeyin kıymetini değiştirmektedir. Nitekim, Türkiyede de son senelerde emlâk xiymetleri düştüğü için. sigortaların dayandığı emlâk teminatı da eski mev kini kaybetmiştir. Iktisat Vekâleti müfettişleri sigor- ta şirketlerinin sermayeleri, ihtiyat akçeleri, emlâk kıymetleri üzerinde ayrı ayrı tetkikat yapacaklardır. Ne. ticede bu şirketlerin arasmda, meli kudreti bulunmıyan ve yahut herhan | £İ bir hâdise karşısında açık vermesi ihtimali olanlar üzerinde yeni bir ka- rar vermek icap edecektir. Kömür şirketlerinde tetkikat Iktısat Vekâleti müfettişlerinden Kemal Turgut, bir iki güne kadar Zonguldağa gidecektir. Öğrendiğimi- 76 göre, Kemal Turgut Zonguldakta kömür şirketlerile amele birliği ara- Sındaki ihtilâflar hakkında - tetkikat | yapacaktır. Kömür şirketleri, Zongul dak amelesi hakkındaki kanun muci- bince, birliğe muayyen mikdarda bir para vermeğe mecburdur. Bu para - göre, sigorta şirketlerinin Fönlks vej il ii Ders yılmın nihayete ermek ü 1 .İ ay Tm üzere Ol dilecektir, Vâkıa sigorta kanunu taüs / ması hesebile bu gibi mektepler ma- NA Bir karar Ecnebi. ve Ekalliyet mekteplerinin vaziyeti Ekalliyet ve ecnebi mekteplerin- den mühim bir kısmı muallimlerine muntazaman maaş verememektedir, Bu yüzden gerek Türk, gerek kendi muallimleri tarafmdan maarif idare. sine sik sık şikâyetler yapılmaktadır. Küçük Haberler * Yanlış beyanname ven. Evvelki gün “imtanmtızdan * eden Alman bandıralı Avols da, yanlış beyanname ile © j istenilen birkaç yüz çuval Be ve müteşebbisler haklundi © takibata başlanmıştır. 3 * Anneler birliği kongresi © g neler birliği senelik kong! müzdeki pazartesi günü #M8 Cağaloğlundaki merkezinde Y tir. ' * Kızılay haftası hazırlığ 5 sene, Kızılay haftası 73 m K lıyacak ve bir haziranda Bunun için hazırlıklara mektedir. Hafta içinde radyo ile Kor” lar verilecek, mathu istetist re dağrtılacak, muhtelif Urlarak her tarafa yaptıri#” gi * Baş mülşavirin dünkü tetiğe Liman ıslahat: işlerile meşgul © üzere İzmirden şehrimize sat vekâleti baş müşaviri Fon” ten dün de liman işleri müdü” gelerek tetkiklerine devam © Milgavir bir müddet daha #* de kalacaktır. d * Dün gelen seyyah kafilesi Polony vapurile limanımız4 kişilik bir seyyah kafilesi Seyyahlar bügün avdet edece” i * Eski maarif nezareti bins$'T Jediye tarafından satın alma arif nezareti binanın tamir Ye line bugünlerde başlanacaktI” | rat ve tadilât bittikten sonra Vİ ya belediyenin bütlin şübelerie ber fen müdürlüğü taşmacak* belediye relaliği için bir dajr$ ve caktır. Şimdiki belediye bin! dairelerden boş kalacak lediyenin Beyazrttaki şubeleri © caktır. g * Profesör Bakster şerefin? fet — Sultanahmet hafriya eden profesör Bakster Taymis muhabiri Çernick <İtarafından bir çay #iyafi ww Ziyafette Tatanbul v. i din Ustlindağ, İngiliz ve AM yük elğileri ve şehrimisin © birçok simaları bulunmu * Halkevi temsil kolu — © &ş vermek işini daha ziyade ihmale başlamışlardır. İddiaya göre, bundan maksat tatil zamanmı bulmak ve ma âşları gelecek seneye kadar uzatmak tır. Maarif idaresi, bu husustaki şi- kâyetler üzerine meseleyi ciddiyetle, nazarı dikkate almış ve bu işi kökün den halletmeğe karar vermiştir. Ma- arif Müdürlüğü, dün ekalliyet ve ec- nebi mektepleri müdürlerine birer tezkere göndermiş, müterakim maaş ların derhal ve tamamen verilmesini, aksi halde Maarif idaresinin bu teb- liğe riayet etmiyen mektepleri kapa- tacağını bildirmiştir. Yapılan tahki- kata göre bu mekteplerden bir kıs- mı mali vaziyetlerinin bozukluğu yü zünden maaş verememektedir. Ve bunlar gelecek tedris yılı açılmıya- caktır. Halbuki bir kısmınm bililti. zam maaş vermedikleri görülmüştür. Bunlar bu hareketlerinde ısrar eder- lerse bu gibi mektepleri de Maarif i- daresi seddedecektir. Bu itibarla ge- lecek tedris yılmda bugün mevcut e- kalliyet- ve ecnebi mekteplerinden bir kısmı daha açılmıyacaktır. Antrepolar ve anbarlar Gümrük ambar ve antrepolarının Liman İdaresine devri için hazırlık- lara başlanmıştır. Gümrük başmil- dürlüğü, antrepo ve ambarlarla bun- ların demirbaş eşyalarını gösterir bir liste hazırlamıştır. Bugüngümrük başmüdürlüğünde, Liman İşleri mum müdürü Raufi ile gümrük baş müdürü bu İş Üzerinde görüşecekler- dir. Açik lâğımlardan şikâyet Muhtelif semtlerdeki-halk; beledi < yeye başvurarak açık lâğımlardan şikâyet etmişlerdir. Belediye bu gibi ia? nın tediye şekilleri etrafında vekâle- te bazı şikâyetler yapıldığı için; yesi rinde tetkikat yapmağa ihtiyaç hâ-| sıl olmuştur. İ Hipodroma Araştırma sahasında bulunan kemerlerden biri Sultanahmetteki Bizans eserlerini meydana çıkarmak için hafriyata de- vam edilmektedir. Burada bir evin kuyusunda bir kapmın bulunduğu ve bu kapının eski Bizans sarayları 1 Agusten meydanı ile birleştiren bir dehlizin ağzı kai yaz- mıştık. Yapılmakta araştırma» lar bu zarinı kuvvetlendirecek mahi- yettedir. Kuyu 12 metre derinliğin. dedir. Kapı ise, su seviyesinden yu- karıda ve ağzımdan 9 metre aşağıda- dır. Buraya bakılmca, yukarıya doğ- ru çıkan bir merdiven görülmektedir. Bu merdivenler, Agusten meydanı ile Bizans imparatorlarınm birçok paviyonlar halinde olan saraylarını Sultanahmetteki mühim araştırmalar lâğımlardan kanalizasyon geçen 80 - kaklarda bulunanların derhal sedde- dilmeleri için emir vermiştir. Diğer- leri de yavaş yavaş yapılacaktır. Halkevi gösterit kolu aym © Cumartesi günü temsil verö ve Göleüiğe gidecektir. il .. e Kuyu içindeki kapının bir dehliz” kadar uzandığı anlaşılıy a Çirkinlik ve te! Şu Istanbul ne cefakâr' j tün çirkinlikleri bir i hibi el beklerken tarihi j hiç değilse- biraz i Belediye, son yaptırdıği i sonunda, şehircilik müt ! mek üzere bir rapor has” İhi stir kapılarmın aynet İm ve oralardan görülen © iy kaldırmayı Verilen haberlere göre, Mevlevihane kapılarının rmda güzel meydanlar, içi zel bahçeler yaj © Buluş, güzel ve da bir para işidir. İnan bir bütçe ile Tetanbfl inma sokulacak olan b, bahçeler, süphesiz ki, © yi birleştiren dehlize açılmaktadır. Bu | ber pisliği de arm 9 yol takip edildiği takdirde Bizans mi- | tf» im ey marisine ait olduğu kuvvetle ileri sü. | hakiki Mtiyacı, güz e. rülen kemer ve duvarlar devam et- mektedir. Burada bulunan ölğer iki evin altı tamamen böştür ve bura- dan ikinci bir yeraltı yolu daha geç- mektedir. Bu yol, şimdiki domuz da- mı denilen ve eskiden Bizanslılara ait büyük bir bina ile Hipodrom ara» sımdadır. Domuz damı denilen yer, Bizanslılara ait büyük bir binadır. Burası kat kat ve Bizans mimari sis- temi. üzerine yapılmıştır. Bu bina- : nm otrafında ev inşası için yapılan | zerinde Müzeler Mü“ kazmalarda birçok kemerlere tesadüf | günlerde esaslı tetki edilmiştir. Bu civarda görülen diğer | ber verilmektedir. nl rapi e “ di yıkık bina, su yollar. ğer buna benzer aümasil >