8 Mayıs 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün: 2 nci sahifemizde: Siyasî, icmal 3 üncü sahifemizde: Yurddan lar îsmail Habib 5 inci sahifemizde: Sağlık Fahreddın Kerim yazı • bilgisi 6 ncı sahifemizde: Askerlik bahisleri, Spor haberleri jfll SSyi.' 4303 umhuriyfe Telgrafveraektubadresl:Cuınhurlyet,t«tanbai.Postalcatusn:tstanbnl, No 848 C111119 8 M3]flS 1936 Bu heyula boynundaki ipi ne zamın Kesebilecek ? ( lngiliz karikatürü ) Telefon: Bagmnharrtr n erl: 22360 Tahrlr heyetl: 24298 Idare re matbaa tosmile Matbaacılık ve Neşriyat Şlrketl 24299 24290 Milletler Cemiyetinin varlığı tehlikede! lngiliz hükumeti zecrî tedbirlere devam hususunda tereddüdden kurtulamıyor Avrupanın Müstakbel siyasası Uzerinde düşünceler Küçük Antant toplantısı bitti Avusturya Almanya birleşmesine şiddetle muhalefet edilecek Küçük itilâf devletleri beynelmilel siyasî meselelerde müşterek hareket edecekler Baltık devletleri de kendi aralarında toplanarak Milletler Cemiyeti haricinde emniyet tedbirleri arıyacaklar Ankara: 7 mayıs Paris 7 (Hususî) Beynelmilel vaabeşistan meselesinin içinde yu ziyetin karışması üzerine Baltık devlet varlana yuvarlana nihayet var leri kendi aralarında bir konferans ak dığı son j?«rib ve feci şekil dıne karar vermişlerdir. Lituvanya Başveler herkesi Avrupada emnıyetsizlıği aza kili bu münasebetle gazetecilere şunları mî haddine kadar artıran fevkalâde va söylemıştir: ziyetler karşısında bıraktı. Şimdiki halde « Habeş meselesinde Cemiyeti AkMilletler Cemiyetıne adeta iflâs etmiş vam ademi ıktıdarını ve aczıni ıtiraf et nazarıle bakabılıriz. İnsanlığm kendı ü miş oldu. Hali hazırda devletler arasınzerine büyük umudlar kurduğu bir mü da hakikî bir silâhlanma yarışı başlamışessese hakıkaten bu kadar maskara bir tır. Bundan başka mütekabil emniyetsizsurette iflâs etmış midir? Yırmınci as lık gündengüne artmakta olduğundan, nn ileri insanlığı vahşi hayvanlar gıbi kendi emniyetimizi kendi vasıtarmzla teboğuşmak usulü yerine insanca yaşayışı min etmek çarelerini aramak mecburiyeesas tutan medenî ve müterakki bir usul tinde kaldık» koymaktan hakikaten âcız kalmış mıdır? Milletler Cemiyetinin temeli Milletler için dünyada hakikaten iki el çüriiktür bir baş içindir düsturundan başka yaşama Londra 7 (Hususî) Lordlar Kasistemi yok mudur ve bulunmıyacak mımarasında bugün haricî siyaset hakkında dır? Işte şimdi Habeş işinin zehirli gazmünakaşalar yapılmıştır. İlk söz alan Habeş meselesi yüzünden mevcudiyeti tehlikeye gireti lerle karısık feci akıbeti karşısında aklı Lord Ponsonbi Habeş meselesinin hakiMilletler Cemiyetinin kübik sarayt başında insanların hayretle ve elemle kî bir facia ile neticelendiğini söyliyerek düşündükleri mesele budur. Zahiren hakollektif emniyeti temin etmek için hü Zecri tedbirler Milletler Cemiye tedbirlerin uzun seneler devamına tarafkikatin böyle görünmesine rağmen hemen kumetin ne yapmak niyetinde olduğunu tanz.» tinin şerefini kurtarabilir mi? söylemeliyiz ki bundan dolayı fazla tesormu$ ve zecrî tedbirlerin iflâs ettiğine îngiliz prestijini kurtarmaya Londra 7 (HUSUM) Cenubî Afrilâş ve endışeye mahal yoktur. Hâdise işaret ederek, herhangi yeni bir tedbire ka Başvekili Gen^ral Smuths parlamençalifüıyor sadece insanlığm şeref ve haysiyeti namıbaşvurulmadan evvel Cemiyeti Akvamın toda beyanatta bulunarak şunları söyle Londra 7 (A.A.) Resmî mehafina teessüfe lâyıktır, o kadar. Herkes kenpaktında tadilât yapılmasını istemiştir. lin ketum davranmasma rağmen Havas miştir: dmi mudafaa etmek için icab ederse Dığer hatibler de ayni talebde bulun« İtalyan Habeş ihtilâfına karşı Ajansının muhabiri. Büyük Britanyanın vahşinin vahsısı sistemleri bulmaktan âciz muşlar ve Cemiyet paktının 10 ve 16 ncı tuttuğu yolile Cemiyeti Akvam aczini kollektif emniyete kuvvetle muzaheret ve kalacak değıldır. Bu takdirde milletlerbu ayın on birinde toplanacak olan Milarası münasebetlerınde kuvvet muvaze maddeleri değişmedikçe Cemiyeti Ak itıraf etmiş olacaktır. Bu gıbi bir felâkevam müessesesinin beynelmilel harb mü tin önünü almak için zecrî tedbirlere de letler Cemiyeti konseyinin bütün kararlanesi yegâne düstur olacak demektir, ve [Arkast Sa. 7 sutun 1 de] vam etmek lâzımdır. Biz, icabında zecri artık bundan sonra bu muvazenenin te essesesi olacağını söylemişlerdir. essüsü bir zajuret olacak demek olur. Bir zaruret kı derhal icabı icra sahasına girer, ve hatta çoktan girmiş olduğunu söylemekliğimizde hata bile yoktur. Anlaşılmıyan mesele şuradadır: îngiltere imparatorluk hayatından istifaya karar vermiş midir? İngıltere dünya siyasetinde ve hele Avrupa durumunda büyük rol sahibi buyük bir devlettir. Dünya nizamını bozan hâdiseler Avrupa siyasası bakımından olduğu kadar îngiltere noktai nazarından dahi fevkalâde bü"•ük bir ehemmiyeti haizdir. Öyle diyenler vardır ki İngiltere kendi imparatorluk varlığına asla veda etmek fikrinde olmaksızjn simdiki siyasî vaziyeti hoş görüp geçebilir, ve hatta icabında ' Süveyş kanalından geçmek yerine Affikanın altbaşmdakı Umud burnunu dolaşmak yolunu bile tercih edebilir. Bu doğru mudur ve bu olabilir bir iş midir? Bu soruya derhal cevab vererek deriz ki bu olur şey değildır ve İngiltere kendi isteğıle kendi imparatorluk hayatında işleri bu kadar oluruna bağlar bir siyasayı kabul edemez. Böyle bir netice ancak İngiltere aleyhine nihayet bulmuş büyük bir harbin hezimetile tahakkuk Mm. ve M. Molison bir arada edebilir, ve İngiltere böyle bir harbi kaLondra 7 (Hususî) Meşhur tay bul ve tecrübe etmiş olmaksızın böyle bir yareci Madam Mollisson bugün yeni bir hezimet uvsallığına ihtimali yok muvafarökor brmıştır. Londradan cenubî Afkat edemez. Umud burnundan dolaşmak rikayauçan kadın tayyareci 3 gün 6 saat imparatorluk hayatını kurtaracak ve yü30 bin lira açığı bulunan Türkiye Millî Sigorta 25 dakikada Londradan cenubî Afrikarütmekte devam edecek bir yol değildir. Şirketinin binası ve ~ tabelâst nm Kap şehrine giderek eski rökoru 11 İngiltere böyle bir mecburiyete boyun iğFöniks ve Türkiye Millî sigorta §ir son heyeti umumiyeleri bundan üç ay saat 9 «lakıka ile kırmıştır. Madam diği gün bütün dünya üzerindeki prestiketlerinde İktısad Vekâleti müfettişi ta evvel yapılmıştı. Binaenaleyh, hazırla Mollisson Londradan cenubî Afrikaya jinden feragat etmeğe muvafakat etmiş olur, ve biter. Bu ise hatta tasavvur dahi rafından yapılan tetkikatın birinci saf nan bilânçolar son kontrolun yapıldığı gitmek için 6,700 mil mesafe katetmiş ve hası dün ikmal edilmiştir. Tahkikatı ya tarihten bugüne kadar olan üç aylık dev üç buçuk gün zarfında 6 saat uyumuştur. edilemez bir vazıyettir. pan müfettiş Nahid Tahsin, dün, bu bi reye aid olacaktır. Fönikste 4,000 ve O halde? Yeni romanımız O halde Habeşistan ışînin Milletler nnci kısım tahkıkata aıd arporunu baş Türkiye Millî sigortada 5,000 hayat poCemiyetinde simdiye kadar geçirdiği ke müfettişliğe vermiştir. Rapor Vekâlete liçesi olduğu anlaşjlmıştır. Türkiye Millî sigorta şirketinde ya pazeliğe rağmen dünya ve hele Avrupa gönderilecektir. Dünden itibaren, bu iki şirkdtin faa pılan tetkikat bu şirketin vaziyetinin zansiyasası eski şekıllenni aynen ve tamamen muhafaza etmektedir. Yalnız dünya ve liyetlerini tatil ettikleri güne kadar olan nedildiğinden çok berbad olduğunu meyhele Avrupa siyasası şimdi eskisine nis bilânçolarile hayat sigortası poliçelerinin dana çıkarmıştır. Föniks şirketinin İstan[Arkası Sa. 7 tutun 4 te] betle daha ciddî safhalara intikal etmiştir. hazırlanmasına başlanmıştır. îki şirketin *Yakut Yuzük* tefrikamız bir lltllllllllllllllllll Doğrusunu görmüş olmak ve doğrusukaç güne kadar bitiyor. Yerine nu söylemiş bulunmak için bugün Av ha kolaylıkla tutmağa imkân bulunacak Bununla beraber bu da bir hal tarzıdır Server Bedıin yeni bir romanım rupa siyasası Fransanın nihayet açıkça tır. Bu takdirde Milletler Cemiyetinin ki onun makul şeklini milletlerin menfaokuyacaksınız: Net ve keskin çizkabulünJe muztar kalacağı hattı hare alabileceği hâkim vaziyet şudur: îngil atleri çizecektir. gilerile canlanan genc ve çok zeki kete bağlı gibidir. Yeni intihabatı netice tere ve Fransa anlaşması Rusya ile Kü Hulâsa ne olursa olsun ortada hatta bir serseri tıpinin saf bir genc kız ruhıle oynarken ıçıne düştuğü büsinde yeni bir hükumet ıhtimalile karşıla cük ve Balkan Antantlarmı da beraber a dünya sulhu hesabına fazla telâş edecek yük aşk, bu romanın sürekli heyeşan Fransa yeni siyasasında ya İngiltere larak Avrupa sulhunu icab ederse kuv bir vaziyet yoktur. Yalnız muhtelif iki can âlemi içine sizi de alacaktır. ile beraber yürümeği tercih edecektir, ya vetle tutmağa muktedir bir vaziyete sa ihtimal önünde uyanık bulunmak kâfidir. Server Bedi bu eserınde tam bir hud İngiltereye yaklaşmaktan uzaklaşan hib sayılabilecektir. Yakınşark vaziyeti için Balkan Antantı serseri tipini yaşattığı kadar, bir bir yol tutacaktır. Kat'iyetle hükmediyomaaziyade kâfi teminattır, ve bu temiBu olmazsa? aşkın iki zıd ahlâkı değiştırmekte ruz ki Avrupanın müstakbel nizamı işte Bu olmazsa yeni nizamda Almanyayı nat ayni gayede bizimle beraber olan ki kudretini de göstermıştir. Bazan bu karardan sonra yeni şeklini alabile başlıca br amıl gıbi ele almaktan başka Rus muzaheretile müeyyeddir. Bunun en enş'eli ve bazan da en hazin tecektir. şekilleçare olmıyacağına göre bu ikinci ihtima üsttarafında hâdiselerin inkişaf cellilerine şahid olacağınız bu te Eğer Fransa İngiltere ile beraber yü lın doğurabileceği netıcelerin şimdiden rini takib etmekliğimiz lâzımdır, o kazad, sizi roman kahramanlannın rümeğe karar verirse, ki galib olan ihtimal yanıba'nnda ya^atacaktır. rükip tayin ve tesbit olunamıyacak ka dar. budur, o zaman Avrupa içinde sulhu da dar karışık olacağını söylemek llzımdır. YUNUS NADt Son Belgrad toplanttlarından bir intıba: (Soldan sağa doğru) Titulesko, Tevfik Rüştti, Metaksas ve Stoyadinoviç Belgrad 7 (Hususî muhabirimizden telefonla) Küçük İtilâf devletlerinin Yugoslavya Başvekili Stoyadinoviçin riyaseti altındaki Belgrad içtimaı bu ak şam saat 19 da bitti. İçtimada şu kararlar ittihaz olundu: 1 Sulhun temini ve kabul edilen beynelmilel taahhüdlerin muhafazası. 2 İngiltere ve Fransanın, Avusturyanın istiklâlinin muhafazası için sarfettikleri gayretlere yardım etmek ve bu suretle hem Almanya ile Avusturyanın birleşmesine ve hem de Avusturya tahtına Habsburg hanedanınm gelmesine şiddetle karşı konulması. 3 Avusturya hakkanda verilen bu kararı Küçük İtilâf devletleri son hadde kadar götüreceklerdir. 4 Küçük îtilâf devletleri birbirle rine her hususta sımsıkı bağlı olduklannı ilân ederler. 5 Küçük İtilâf devletleri bütün beynelmilel meselelerde ve Rusya da da[Arkası Sa. 4 sütun 4 te] Millî Sigortanm 30 bin Yeni bir hava rökoru kırıldı Habeşistanın Ankara elçisi yakın Avrupa tarihinlira açığı olduğu anlaşıldı Mm. Molison Londradan den misaller getirerek bunun aksini iddia ediyor İktısad Vekâleti müfettişleri tahkikatın ilk kısmını dün bitirdiler Kapa 3,5 günde uçtu Ankara 7 (Telefonla) Habeş maslahatgüzan M. Markos Ankaraya dündü. Kendisinin, yurdunun son müdafaa saflarında vazife almak üzere Habeşistana gitmek kararında olduğu yazıl mıştı. Bundan baska Negüsün memleketi terketmesı üzerine hasıl olan vaziyet hakkında malumat almak ve Adis Ababanın da sukutıle ortada bir Habeş hükumeti kalmadığı şeklindeki iddiaları nasıl karşıladığını öğrenmek istedim. M. Mar* kos bana şunları söyledi: « Haşmetli İmparatorun memleketten çıkmış olması vaziyeti dahilen idare etmektense haricî temaslarla idare etmenin Habeşistanın lehine olacağına kani bulunduğundandır. 3imdıkı halde Cibutiden hareket etmiştir. Nereye gideceğr hakkında resmî malumat mevcud olmamakla beraber duyulduğuna göre.yarın Filistinde olması muhtemeldir. İmparator bütün haklarını haizdir. Kendisi yalnız Hariciye Nazırı ve bütün prenslerle birlikte hareket etmiştir. Hü kumet ise bütün evrak ve dosyalarile birlikte Sudana geçmiştir. Binaenaleyh î talyanların Adis Ababayı almasrre hü kumeti ele geçirmiş oldukları ve ortada ııııııiMiıııınıııııı Negüsün kaçışile Habeş meselesi bitmiş midir? Habeş maslahatgüzan Dr. Markos Habes devletinin kalmadığı şeklindeki iddiaları vahidir. Esasen yakın tarihten buna benzer misaller bulmak mümkün dÜT. Umumî Harbde Sırbistanın vaziyeti de gözönüne getirilirse bir tecavüz ve isgalin hakkı hayatı için çarpışan bir devlet ve mılleti yoketmeğe, tarihten silmeğe kâfi gelmiyeceği anlaşılır. Harb resmen ve bilfiil devam etmektedir. İmparator tarafından resmî bir sulh [Arkast Sa. 7 'sütun 3 te] '•"•"•••"•••••'••••••••"•'••HiııııııııııııııiHiıııııııııııııııııııııııııntnıınınıııııııiMinınnıınıııııımıııııııııınıııınııııııııııının Hâdiseler karşısında Serseri Habeş Lokmas l ¥ Tedefine varan silâh şakırtıların* •* dan sonra, ttalyadan gelen ses ağız sapırtdarıdtr. Dişlerinin arasındaki Habeş lokmannın tadına doyum olmadığınt itirafa benziyen son nutkunda, Mussolini, «yolun henaz ilk merhalesine eriştiğini» aüylerken, Habeşistan fethinin ıtalyayı doyur mak şöyle dursun, actktırdığmı zan nettirecek, acayib iştahlarla dolu bir imada bulundu. Fatihlerin, henüz boğazlartna iyice sinmiyen lokmaları çiynerken söyledikleri şeyler, hazımdan evvelki zamana aid olduğu için, kendilerine iştahlarımn sonu gelmiyeceği vehmini vermiş olabilir Ve listesini henüz bilmediğimiz bir emper yalizm ziyafetinin ilk yemeği Habe şistan, mideye tamamile oturmadan evvel, bir tneze kadar hafif görüne bilir! Halbuki bir de hazım devresi var. tnsan o zaman doyduğunu, bazan da ihtiyactndan pek fazla yediğini anlar. Habeş eti sertçedir. Derisi Habes toprağile karışarak kerpiç kesildikten sonra üstelik bir de Afrika güneşile iki kavrulmuşa dönen bu etin, makarna kadar hazmı kolay olabileceğini sanmıyorum. îtalyadan evvel mideleri sağlam büyük emperyalist devletler trtüstemleke yemeğinin stk sık bulantdar verdiğini, sancdar yaptığını ve bazan pek uzun bir devreden sonra hazme • dildiğini bilirler. İtalya, ancak bu devreye girdikten sonradır ki, Mussolininin nutuklart tam bir tecrübenin kemaline sahib farzedilerek ciddiye alınabilir. Şimdilik ilk lokmanın sarhoşluğundan gelen ağız şapırtdarı halindedir. Yazan: Server Bedi PEYAMl SAFA